۱۲دلیل فاجعه«اشترانکوه» به روایت فدراسیون
نویسنده : پیروز
پس از گذشت حدود سه ماه از حادثه «اشترانکوه»که به جان باختن9 کوهنورد منجر شد، فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی، سرانجام گزارش فنی خود را از دلایل این اتفاق تلخ اعلام کرد. به گزارش"خراسان رضوی"متن کامل این گزارش به نقل از سایت فدراسیون مربوط به این شرح است:
گزارش بررسی حادثه «کولجنو»(اشترانکوه)
به دنبال حادثه تأسف بار سقوط بهمن در منطقه «کول جنو»ی اشترانکوه، در آذر ماه گذشته که منجر به جانباختن هشت کوهنورد عزیز کشورمان و درگذشت یک عضو دیگر تیم در زمان بازگشت از قله به دلیل ضعف جسمانی شد، فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی جمهوری اسلامی ایران ضمن عرض تسلیت مجدد به جامعه کوهنوردی، خانواده و تمامی وابستگانِ درگذشتگان این واقعه، به اطلاع میرساند؛ به حکم وظیفه، اهمیت موضوع، درخواستهای مکرر قاطبه کوهنوردان و افراد مرتبط و همچنین به منظور روشنگری و تنویر افکار عمومی، بخش جستوجو و نجات خود را ملزم به تشکیل کمیسیون بررسی حادثه فوق کرد تا با نگرش همهجانبه به موضوع و مبتنی بر مستندات و مشاهدات، گزارش واصله و استماع نظرات اعضای تیم، کارشناسان، مسئولان هیئت کوهنوردی استان «خراسان رضوی» و باشگاههای «آزادگان» و «پلنگ برفی»، حادثه را مورد مداقه و کارشناسی قرار دهد. بدیهی است رویکرد فدراسیون و کمیسیون مذکور، بررسی کارشناسی و تحلیل محتوا در فضایی آرام، به دور از هرگونه حواشی، هیجان و احساسات، گرایشها و سمتوسوی خاصی بوده است. اقدامی که تنها به منظور بهرهمندی بهینه از تجارب تلخ و شیرین و ممانعت از بروز حوادث مشابه برای آیندگان بوده و به هیچ وجه قصد «مقصریابی» نداشته است، چرا که قضاوت، تعیین و اعلام مقصر و مشخص کردن درصد تقصیر خود تابع شرایط خاص حقوقی و قضایی است که از حیطه مسئولیت و شرح وظایف این فدراسیون خارج است.در همین زمینه فدراسیون به منظور تعمیم، گسترش و توسعه همهجانبه فرهنگ کوهنوردی و صعودهای ورزشی در جامعه، همواره پذیرای نقطه نظرات، پیشنهادات، پرسشها و راهنماییهای سازنده تمامی اصحاب نظر بوده و هست.
مع الوصف؛ کمیسیون بررسی حادثه «کولجنو» ضمن ادای احترام به روح زندهیادان آقایان: مرتضی غلامپور، ناصر اکبری، مجید زادهتراب، علی قاسمزاده، علی حسینی، امانا... جوکار، علیرضا عامری و خانمها: مهشید جانمحمدی، اکرم حقانی و همچنین دیگر اعضای محترم تیم اعزامی باشگاههای «آزادگان» و «پلنگبرفی» خراسان رضوی، نتایج بررسی حادثه فوق را به شرح زیر اعلام میدارد:- نبود نظارت کافی هیئت مدیره دو باشگاه «آزادگان» و «پلنگبرفی» در ثبت نام و چگونگی شکل گیری تیم مذکور براساس فراخوان عمومی در دو باشگاه.- نبود برنامهریزی صحیح در برگزاری فرایند تمرینی، به منظور کسب شناخت مناسب از نفرات تیم، باتوجه به دشواری و فنی بودن قله «کول جنو» و مسیر مد نظر تیم برای صعود.- همراه نداشتن لوازم و تجهیزات مناسب انفرادی و گروهی (لوازم تخصصی جهت یابی، لوازم زمستانی مناسب، تجهیزات مناسب بیتوته و شبمانی در روز صعود و...)- ناآشنا بودن اغلب اعضای تیم باشرایط صعود قله «کول جنو» و اتکای تیم با حضور راهنمای محلی و صرفاً برخی نفرات دارای تجربه- نبود نظارت مناسب باشگاه «آزادگان» بر وضعیت سرپرستی تیم و اعتماد محض به برنامه تدوین شده توسط باشگاه «پلنگ برفی»- تعداد زیاد نفرات تیم در روز صعود که موجب کندی حرکت شده است. ضمن آن که نفرات از نظر قوای جسمانی و توان فنی توانایی یکسانی نداشته اند.- آشنایی نداشتن متقابل تیم و راهنما از یکدیگر.( این امر موجب شده در تصمیمگیری نهایی برای آغاز صعود یا بازگشت در زمان برخورد با توفان، سرپرست و راهنما - با اتکا به هم – هیچ یک تصمیم درست و مناسبی را اتخاذ و اعمال نکنند.)- بی توجهی به هشدارهای هواشناسی مبنی بر نامناسب بودن شرایط هوا در روزبرنامه صعود قله.- ناتوانی سرپرست و راهنما در تشخیص مسیر صحیح در بازگشت از قله و ورود به درهای که منشاء خطر سقوط بهمن بوده است.- زمانبندی اشتباه تیم و پیش بینی نادرست زمان مورد نیاز اجرای برنامه به ویژه با توجه به تعداد نفرات زیاد تیم.- نبود وسایل ارتباطی مناسب میان تیم حاضر در جان پناه و نفرات تیم صعود کننده به قله. - نبود تیم پشتیبان قوی در جان پناه و بهره گیری از نفرات به جامانده یا نفراتی که از میانه راه بازگشتند به عنوان تیم پشتیبان.(این امر در مسئله درگذشت مرحوم «علیرضا عامری» کاملا مشهود است.)
نتیجه گیری
*در مجموع، کمیسیون بررسی حادثه مذکور معتقد است: باشگاه های «آزادگان» و «پلنگبرفی» هیچگونه نظارتی بر عملکرد سرپرست، قبل و در حین برنامه نداشتهاند.- تیم پشتیبانی مستقر در جان پناه، برنامه لازم، انسجام و توانایی مناسبی در زمان وقوع حادثه برای مرحوم «علیرضا عامری» نداشته است. ضمن آن که نفرات همراه مرحوم «عامری» نیز به دلیل شرایط جسمانی یکسان با آن مرحوم، ناتوان از هرگونه همراهی و امدادرسانی به وی بوده اند.- سرپرست برنامه فاقد قاطعیت در تصمیم گیری برای بازگرداندن کل تیم پس از مواجهه با شرایط آب و هوایی خراب بوده و اعضای تیم تمام توان خود را صرفا برای صعود به قله به کار بستهاند. در پایان، ضمن تشکر از مسئولان و عوامل تیم های جستوجو، امداد و نجات کوهستان هلال احمر، بهویژه هلال احمر شهرستان «ازنا» و همچنین همکاری تیم های جستوجو و نجات هیئت های کوهنوردی استانهای «خراسان رضوی»، «لرستان» و «مرکزی» برای مشارکت در عملیات جستوجو و نجات «اشترانکوه»، این کمیسیون امید دارد فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی، هیئت ها، باشگاهها و یکایک اعضای جامعه کوهنوردی با درس گرفتن از ایرادات چنین حوادثی، نهایت تلاش خود را برای آگاهیرسانی و فرهنگسازی، به منظورارتقای ایمنی در اجرای برنامه های خود مبذول دارند.
کارشناسان کمیسیون حوادث:
حمید مساعدیان، اقبال افلاکی، مهدی داورپور، مهدی شیرازی، جلال چشمه قصابانی،محمدحسن نجاریان،محسن هاشم نژاد، محمودمیرنوری و علیرضا بهپور
بخش جستوجو و نجات فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی.