کشور ما از نظر گیاهان دارویی غنی بوده و از ظرفیت بالایی برخوردار است و چنانچه بستری فراهم آید تا بتوان از این فرآورده‌ها به شیوه‌ای بهینه استفاده کرد و آن را وارد چرخه صادرات کرد؛ صنعت گیاهان دارویی در توسعه اقتصاد کشور نقش مهمی ایفا خواهد کرد. 

تنوع اقلیمی ایران باعث شده، تنوع گیاهان دارویی در این سرزمین بسیار گسترده باشد. اما با وجود چنین ظرفیتی، از آن استفاده بهینه انجام نمی‌گیرد. در حقیقت رسالت اصلی فعالان این بخش باید ایجاد زنجیره‌ کشت و تولید گیاهان دارویی باشد که اگر چنین شود، ایران قادر است 10 تا 20 میلیارد دلار از طریق تجارت گیاهان دارویی کسب کند. علاوه بر استفاده از گیاهان دارویی به صورت خام می‌توان از آن‌ها به عنوان مواد اولیه دارویی، مکمل دارویی صنایع دارویی و در نهایت به عنوان دارو استفاده کرد.

بعضی شرکت‌های بزرگ دارویی جهان در کشورهایی نظیر آلمان و سوئیس، در حال حاضر در این حوزه، جنگل‌های جنوب آمریکا و مراتع کشور ایران در غرب آسیا را نشانه رفته‌اند. آن‌ها اذعان دارند که در کشور ما منبع غنی از گیاهان دارویی وجود دارد که متاسفانه در داخل، نسبت به ارزش آن‌ها غفلت می شود. 

رهبر معظم انقلاب در فرمایش های اخیرشان ، به شایستگی دغدغه‌ای را که در این باره وجود دارد متذکر و این سرمایه را به فعالان این حوزه یادآور شده‌اند. 

حقیقت آن است که در حال حاضر این محصولات بدون آن که برای کشورمان ارزش افزوده و سرمایه‌ای تولید کنند از این سرزمین قاچاق می‌شوند، این در حالی است که اگر برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری در کنار بسترسازی قرار بگیرد، بهره‌بردار این نعمت عظیم، مردم خودمان خواهند بود. 

اما اینجا لازم است که یک نکته مهم را یادآور بشویم و آن این که، کشت بدون صنعت معنا ندارد، از این رو در استان‌های کشور اگر به زنجیره‌ای شدن کشت گیاهان دارویی و برداشت و فرآوری آن‌ها به صورت چند جانبه نیندیشیم، اقدامات ما ثمری نخواهد داشت. باید به این صنعت زنجیره‌وار نگاه کرد و تمامی حلقه‌های آن را مدنظر قرار داد. 

مبحث دیگری که معظم‌له در قالب دغدغه خود بیان کردند، موضوع توجه به حفظ پوشش گیاهی بود. پوششی که حافظ همین سرمایه‌های ما در بخش گیاهان دارویی نیز خواهد بود. از سوی دیگر بسیاری از پدیده‌ها نظیر گرد و غبار یا سیل و... را مهار می‌کند. اما پوشش گیاهی در ایران در دهه‌های گذشته با تخریب‌های فراوانی روبه رو بوده است. 

علاوه بر این، کشور ما با محدودیت شدید پوشش گیاهی مواجه است و تراکم پوشش گیاهی آن به ویژه پوشش جنگلی در مقایسه با دیگر کشورها در سطح محدودی قرار دارد. برهمین اساس ایران بین 56 کشور دارای جنگل در جهان، مقام 45 را دارد و با توجه به جمعیت کشور، در حال حاضر سهم هر ایرانی از جنگل‌های کشور 2/0 هکتار است. همچنین هفت درصد خاک ایران رویشگاه گیاهی و 93 درصد آن خالی از پوشش گیاهی است.

فرسایش نگران‌کننده خاک نیز موضوع دیگری است که باعث شده، کشورمان با چالش از دست رفتن پوشش گیاهی مواجه باشد. از این منظر، نرخ فرسایش خاک در ایران بالاتر از میانگین جهانی است و  سه برابر متوسط آسیا برآورد می‌شود. 

عوامل متعددی در شکل‌گیری تخریب پوشش گیاهی ایران دخیل است. بهره‌برداری بی‌رویه از جنگل‌ها و اجرا نشدن طرح‌های جنگل‌داری، تبدیل بی‌رویه اراضی و مراتع به زمین‌های کشاورزی، قطع بیش از حد درختان و قاچاق چوب، تخریب مراتع، کم آبی و خشکسالی و... بخشی از این عوامل است. 

اما در این میان، آنچه باید عاجلانه برایش اقدام شود ، موضوع  برداشت از جنگل های کشورمان است، به ویژه در بخش قاچاق چوب نیازمند یک برخورد جدی هستیم که ریشه این گونه سوء استفاده‌ها را بخشکاند. ظرفیت برداشت از جنگل های ما حدود 2/3 درصد برآورد می‌شود که دو برابر آن برداشت انجام می‌گیرد. این جنس اقدامات اجازه احیای جنگل‌ها را نمی‌دهد و آن‌ها را به نابودی می‌کشاند. مانند بسیاری از کشورهایی که برای احیای منابع طبیعی خود، مجدانه ورود پیدا کردند، باید برداشت از جنگل‌های ایران برای برهه‌ای متوقف شود تا طبیعت قدرت بازیابی خود را پیدا کند. 

نکته مهمی که در حوزه احیای منابع زیست محیطی و گیاهی نباید فراموش شود، ارزش آب است. باید اذعان کرد که خشکسالی یکی از مهم ترین عواملی بوده که تخریب منابع این بخش را رقم زده است. بخشی از این پدیده سوء، از عوامل انسانی نشات می‌گیرد. برداشت‌های بی رویه از منابع آبی، این سرنوشت را موجب شده است. 

یادآور شویم که وضع مصرف آب ایران در مرحله تنش قرار دارد و ما در حال حاضر بخش زیادی از منابع آبی تجدیدناپذیرمان را مصرف کرده‌ و می‌کنیم که مطابق استانداردهای جهانی به معنای ایستادن روی خط بحران آب است.

به نظر می‌رسد که در مسیر نجات طبیعت، اولین گام باید نجات منابع آبی کشورمان باشد. همه ما در این حوزه سهم داریم و نمی‌شود فقط دیگران یا ساختارها را ملامت کرد. اصلاح شرایط موجود در همه بخش‌های اشاره شده، با فرهنگ‌سازی و دغدغه‌مند کردن مردم میسر خواهد شد. 

  دو تصویر از مشهد 15سال پیش

 

قربان شتر را زد و شتر قربان را

الهی 

اگر تن مجرم است دل مطیع است 

و اگر بنده بد کار است کرم تو شفیع است

بادا   کرم   تو  بر   همه   پاینده

احسان تو سوی بندگان آینده

بر بنده خود گناه را سخت مگیر

ای  داور  بخشنده  بخشاینده

 

هر کس رابطه اش را با خدا اصلاح کند، خداوند رابطه او را با مردم اصلاح خواهد کرد. 

بحارالانوار(ط-بیروت) ج 68، ص 366، ح 12

کمتر کسی است مثل او که در جوانی پا در عرصه هنر هفتم گذاشته و این چنین زود به مقصد رسیده باشد. کارنامه «سیدمحمود رضوی»- در مقام یک تهیه‌کننده- به رغم سن و سال کمش و سابقه، پُر و پیمانش است. او در فیلم تحسین شده «درباره الی» هنوز ناشناخته بود، در «دهلیز» و «سیانور» نشان داد که بازی کردن با خط قرمزها را دوست دارد و بالاخره با «ماجرای نیمروز» که جوایز سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر را درو کرد، نامش را به عنوان یک تهیه‌کننده موفق در میان بهترین‌های این حوزه تثبیت کرد. او که اصالتا مشهدی‌ است ارادتش را به امام رضا (ع) با اهدای پنج سیمرغ فیلم‌هایش به آستان قدس رضوی بیان کرد.از امروز اکران فیلم تحسین شده «ماجرای نیمروز» در مشهد با حضور همه عوامل آن کلید می‌خورد و همین بهانه، برای گفت وگو با این هنرمند جوان و تهیه‌کننده موفق، کافی است:

در «مضمون» آثار به ضعف دچاریم

آغاز صحبتمان با «سیدمحمود رضوی»، درباره زادگاه او و زندگی‌ هنری‌اش است. خودش در این باره می‌گوید: همان‌طور که می‌دانید سال 59 در مشهد متولد شدم. حدفاصل سال‌های 80 تا 82 بین مشهد و تهران در رفت و آمد بودم و بعد از آن نیز به طور کامل در پایتخت مستقر شدم چون درس می‌خواندم و دانشجوی دانشگاه صدا و سیما بودم. وی یک جمع دوستانه و هم‌خانه را سرآغاز کارهای هنری‌اش عنوان می‌کند و توضیح می‌دهد: آن جمع بهانه حضور من در این عرصه شد. البته آن برو بچه‌ها بعدا از این حوزه فاصله گرفتند ولی من ماندم و کارم را با ساخت مستند پی گرفتم و اندک‌اندک به صورت حرفه‌ای‌تر به این حوزه ورود پیدا کردم.رضوی با توجه به استعداد خوبش، خیلی زود تبدیل می‌شود به یک تهیه کننده موفق که آثار شاخصی را در کارنامه دارد. از او درباره انتخاب‌های خوبش می‌پرسیم که در پاسخ می‌گوید: در پروژه‌هایی که برای ساخت انتخاب می‌کنم، عمدتا به دنبال مضمون هستم، همان حرفی که اثر برای جامعه دارد. برایم مهم است که آنچه تهیه‌کنندگی می‌کنم تا بر پرده سینما بنشیند، تغییری را رقم بزند. مثلا از ناهنجاری‌های جامعه کم کند یا ارزش‌ها را غنا ببخشد. در حقیقت هر جا که احساس کردم خلائی وجود دارد، سعی کردم بدان ورود پیدا کنم. وی احوال امروز سینمای ایران را این طور وصف می‌کند: هنر هفتم در ایران، به لحاظ کیفی دچار مشکل نیست و چه بسا که سینمای ایران در این حوزه، در زمره کشورهای موفق این صنعت بگنجد، اما بخشی که ما را دچار ضعف کرده، «مضمون» آثار است. من این مشکل را متوجه اهالی هنر هفتم و سینماگران نمی‌دانم. این امر عمدتا متوجه فعالیت‌های مدیران فرهنگی و مشخص نبودن رویکردهای ایشان است که نتوانسته‌اند به شایستگی جریان فیلم‌سازی ایران را جهت‌دهی کنند و قاعدتا تا زمانی که جهت دهی فرهنگی در کشور نداشته باشیم، کسانی که در این بخش فعالیت می کنند، هر کدام به سویی کشیده می‌شوند و آثار و رویکردها غنای لازم را کسب نمی‌کنند.

مردم اثر ارزشی را می‌پسندند اگر که به شایستگی روایت شده باشد

بخشی از آثاری که رضوی در سینما و تلویزیون تهیه‌کنندگی کرده است، دارای مضامین انقلابی و مذهبی بوده که از قضا با استقبال هم روبه رو شده است. وی تاکید می‌کند که مردم با این قبیل مفاهیم هم می‌توانند ارتباط خوبی برقرار کنند اگر که در بستر روایت، کاری قوی اتفاق افتاده باشد؛«این جنس روایتگری‌ها نیازمند ظرافتی است که از عهده هرکسی ساخته نیست و اگر به فردی سپرده شود که تجربه و نگرش مطلوب این کار را نداشته باشد، محصولی تولید خواهد شد که مخاطب را به سالن‌های سینما نمی‌کشاند. از آنجا که بخشی از این آثار با حمایت ساختارهای فرهنگی تولید می‌شود، نگرش و تسلط مدیران ما نیز باید متناسب و هم‌سو با تولید یک اثر قوی باشد وگرنه در یک ژانر مهم، مدام شاهد تولید آثار ضعیف خواهیم بود و این برای سینماگران ما سرخوردگی ایجاد می‌کند و باعث می‌شود تا همان اندک آثاری که در این حوزه تولید می‌شود نیز متوقف گردند. »

تهیه کننده فیلم «ماجرای نیمروز» گوشه‌چشمی دارد به این اثر و تاکید می‌کند: ماجرای نیمروز، بخشی از تاریخ کشورمان را در بستر یک اتفاق و ماجراهای پیرامون آن روایت می‌کند. در این اثر سعی کردیم به اصالت تاریخی وقایع وفادار بمانیم و از بیانی روایتگر برای انعکاس این برش تاریخی بهره بگیریم تا آنچه نهایتا مخاطب بر پرده سینما می‌بیند، یک فیلم سینمایی باشد نه یک مستند.    وی ادامه می‌دهد: زوایای این اثر برای من مشخص بود و رمضان امسال ساخت آن را به محمدحسین مهدویان پیشنهاد دادم و او نیز از این کار استقبال کرد. من اثر قبلی آقای مهدویان، «ایستاده در  غبار» را دیده بودم و با شناختی که در این کارش برای من دست داد، او را برای ساخت «ماجرای نیمروز» انتخاب کردم. اعتقاد داشتم که همکاری خوبی رقم خواهد خورد که این چنین نیز شد.

دوست دارم با حاتمی‌کیا کار کنم

رضوی نقبی می‌زند به اثری که در دست ساخت دارد و عنوان می‌کند: یک فیلم سینمایی جدید را با آقای بهروز شعیبی به نام «دارکوب» با محوریت مسائل اجتماعی در دست ساخت داریم. اثری که در آن چهره‌های شاخصی حضور دارند و به نتیجه مثبت آن امیدوار هستم. این تهیه‌کننده سینما یادآور می‌شود: امیدوارم بتوانم در جایگاهی که هستم، آثار تاثیرگذاری را برای جامعه تولید و به پُررنگ‌ شدن ارزش‌ها در جامعه کمک کنم. همه آثاری که تا به حال کار کرده‌ام، شیرینی و تلخی‌های خاص خود را داشته‌اند و به آن‌ها به مثابه فرزندانم می‌نگرم. از رضوی می‌پرسیم که به اقتضای کار تهیه‌کنندگی‌اش، دوست دارد با کدام کارگردان کار کند، در پاسخ با چاشنی لبخندی می‌گوید:همه آن‌ها که در آثار مختلف افتخار همراهی‌شان را داشتم، دوست دارم اما علاقه‌مندم فرصتی دست دهد تا با ابراهیم حاتمی کیا اثری مشترک کار کنیم.

در حرم آقا امام رضا(ع)، گره‌های زیادی از کارم گشوده شده است

آخرین صحبتمان با این چهره هنری درباره ماجرای اهدای پنج سیمرغش به موزه آستان قدس رضوی است. رضوی از ارادتش به آقا امام رضا(ع) می‌گوید و توضیح می‌دهد: مشهد زادگاه من است و اگرچه به واسطه اقتضائاتی از آن دور هستم اما به هر بهانه‌ای برای دیدن اقوام و پابوسی امام رضا(ع) به شهرم بازمی‌گردم. وی ادامه می‌دهد: وجود این مضجع شریف در خاک خراسان و ایران، برکات فراوانی برای مردم این سرزمین داشته است. من هم که 23سال از زندگی‌ام را در جوار حرم آقا گذرانده‌ام؛ از این برکت، بهره‌های فراوان برده‌ام. بسیاری از توفیقاتی که تا به امروز نصیبم شده را مدیون الطاف آن حضرت هستم و در حرم ایشان گره‌های زیادی از کارم گشوده شده است.

اکران های نوروزی سینماهای مشهد امروز با اکران «ماجرای نیمروز» آغاز می شود. این فیلم ساعت 20 امروز با حضور تهیه کننده، کارگردان و جمعی از بازیگران در سالن یک پردیس سینمایی هویزه مشهد اکران خواهد شد. 

همچنین بر اساس اعلام روابط عمومی آستان قدس رضوی، مراسم اهدای سیمرغ های این فیلم به آستان قدس رضوی صبح امروز با حضور کارگردان، تهیه کننده، جمعی از بازیگران و سایر عوامل اجرایی فیلم برگزار می شود.