ماهی گیری کاریابی های غیر مجاز از آب گل آلود بیکاری
سودای کارخارج ازکشورو پول های بربادرفته
مهاجرت به امید پیدا کردن یک کسب و کار بی دردسر و با درآمد آنچنانی این روزها قصه زندگی خیلی ها شده است .یک لقمه نانی که به دست آوردنش با بالا رفتن آمار و ارقام بیکاری سخت تر هم شده است؛ آماری که همین پنجشنبه گذشته محمدامین سازگارنژاد ، رئیس سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور رقم تازه تری از آن را رونمایی کرد و گفت :«براساس اطلاعات، ما هم اکنون 3 میلیون و 500 هزار بیکار و نیروی جویا و متقاضی کار در کشور داریم که این معضل بزرگی است »اگرچه همین رونمایی تازه هم به طور طبیعی براساس تعاریف مسئولانه از موضوع کار و بیکاری است و صد البته با واقعیت های موجود فاصله قابل توجهی دارد با این حال میل روزافزون به مهاجرت به کشورهای دیگر با خیال پیدا کردن کار رویایی روایت دیگری هم دارد. روایت آدم هایی که اگرچه حاضرند به هر وسیله ای متوسل شوند و میلیون ها تومان خرج کنند و حتی طعم غربت را با جلای وطن حس کنند تا از شر این به اصطلاح معضل بزرگ خلاص شوند .آدم هایی که به قول خودشان از چم و خم قوانین مهاجرت بی اطلاعند و برای همین «راست و ریس کردن» برنامه مهاجرت و جور کردن یک شغل درست و حسابی آن طرف آب را به دیگران می سپارند .در این میان عده ای هم هستند آن طرف میز که از این بی حوصلگی و بی اطلاعی کیسه دوخته اند برای منافع خودشان. موسسات کاریابی بین المللی مجاز را که تعدادشان اندک است نمی گویم. انگشت اشاره ام به سمت دفاتر غیرمجازی است که با عناوین گوناگون و در پوشش های متفاوت گاهی برای نشان دادن بدیهی ترین راهکارهای قانونی دستشان را در جیب مشتری بی خبر فرو می برند و دست آخر هم گرهی از کار بیکار بخت برگشته باز نمی کنند.
آقای مدیر تلفنش را جواب نداد
«حمید جوان 28 ساله ای است که مهندسی مکانیک دارد و به گفته خودش سال گذشته از طریق یکی از دوستانش برای مهاجرت کاری به کانادا به یک دفتر گردشگری در مشهد مراجعه می کند .حمید می گوید: با دیدن کلاسِ دفتر ،کاتولوگ هایی که به زبان انگلیسی پیش رویم باز کردند و عکس هایی که از زندگی برخی نمونه هایشان در کانادا ،سوئد ،استرالیا و ...نشانم دادند مشتاق شدم تا برای یک ساعت مشاوره با جناب مدیر 500 هزار تومان بپردازم و البته 15 روزی هم انتظار بکشم.بعد از مشاوره با جناب مدیر هم نمی دانم چه شد که حاضر شدم مدارک تحصیلی ام را برای ترجمه به آنها بسپارم ....خلاصه سرجمع 2میلیون و 800 هزار تومان دریک فقره چک در وجه حامل پرداخت کردم.اما بعد از یک ماه ،نه از آن دفتر خبری بود و نه جناب مدیر تلفنش را پاسخ می داد.»
پرداخت 15 میلیون تومان برای هیچ
اما مصطفی روایت دیگری دارد «او که ماه به ماه قسط وامی را که بابت هزینه مخارج مهاجرت گرفته بود می پردازد می گوید به هر دری زدم کار به درد بخوری پیدا نکردم دست آخر افتادم دنبال جست وجو کردن در اینترنت و به طور اتفاقی وارد وبلاگ شرکت «ب» شدم .نوشته بود با استفاده از روش کار یا همان EB3ظرف مدت 24 ماه برای همه اعضای خانواده گرین کارت آمریکا صادر خواهد شد.مصطفی می گوید: داخل این سایت البته جزئیاتی از روش ها و برنامه ها را نوشته بودند اما پایین هرکدام این مطلب نیز قید شده بود که با توجه به تغییر سالانه برنامه های مهاجرت لازم است تا با یکی از دفاتر ما تماس برقرار کنید .من هم پیگیری کردم و به نماینده این شرکت در مشهد وصل شدم .همین اولین تماس و ارائه مدارک و ... برای من 15 میلیون تومان آب خورد دست آخر هم لیست دیگری از هزینه ها را پیش رویم گذاشتند که دیگر از توانم خارج بود و قید این مهاجرت را زدم اما شرکت حاضر نشد وجهی را به من بازگرداند و همه را با عنوان حق مشاوره و ....برداشت.»
مصطفی اسم یکی از روش های شرکت های غیر مجاز اعزام نیروی کار به خارج از کشور برای دریافت پول بیشتر از متقاضیان را روش پله ای گذاشته است و می گوید: آدم را به دنبال خودشان می کشانند و برای هر پیشنهاد یا مشاوره ای که می دهند یا هر قدمی که برمی دارند در باغ سبزی نشان می دهند و البته مبلغ مشخصی را مطالبه می کنند، چشم باز می کنی می بینی چندین میلیون تومان پول از جیبت رفته است .از آنجایی که دیر یا زود پای این کارجویان به سبب کلاهی که سرشان رفته است به پلیس آگاهی باز می شود با «سرهنگ حسین بیدمشکی رئیس پلیس آگاهی خراسان رضوی» گفتگو می کنیم .
موج بیکاری و تبلیغات اغوا کننده
سرهنگ بیدمشکی به ما می گوید: از یک سو موج بیکاری به خصوص در بین جوانان و از سوی دیگر تبلیغات اغوا کننده برخی شرکت ها و موسسات درباره شرایط زندگی ،کار و درآمد مطلوب در خارج از کشور زمینه سوء استفاده و بروز جرایمی مثل کلاهبرداری از کارجویان را فراهم می کند.
وی خاطر نشان می کند: بوروکراسی های اداری در برخی سازمان ها ،باعث می شود افراد به جای طی کردن مراحل قانونی ترجیح بدهند به سمت دورزدن قانون بروند و به خیال اینکه ممکن است چند ماهی زودتر کارشان راه بیفتد طعمه کلاهبرداران و جاعلان شوند .
1900دلار سوخت
بیدمشکی در همین رابطه به پرونده ای اشاره می کند که فردی مدعی شده بود 1900 دلار برای اعزام به خارج از کشور به شرکتی پرداخته است .وی می افزاید :گویا قرار بوده تا در مقابل پرداخت این مبلغ ،شرکت زمینه اقامت و اشتغال فرد را فراهم کند اما پس از پرداخت وجه، دیگر خبری از شرکت مذکور نبوده است .بیدمشکی اگرچه اذعان دارد در این دو پرونده و پرونده های مشابه دیگر افراد کلاهبردار با تلاش ماموران آگاهی خراسان رضوی دستگیر شده اند اما تاکید می کند :بسیاری از این دفاتر چون مجوز قانونی کاریابی در خارج از کشور را ندارند به صورت محسوس فعالیت نمی کنند و اغلب این فعالیت ها را در پوشش شرکت ها و دفاتر دیگر انجام می دهند .این مقام مسئول البته توجه ما را به فضای مجازی و شبکه های اجتماعی نیز جلب می کند و می گوید: بسیاری از افراد نیز از طریق وبلاگ ها و سایت های غیرقانونی با این شرکت ها و افراد کلاهبردار و سودجو ارتباط برقرار می کنند .
پول داده اند و قراردادی نداشته اند
در همین رابطه سرهنگ جواد جهانشیری رئیس پلیس فتای خراسان رضوی به ما می گوید : از عمده فعالیت هایی که اخیرا در حوزه سایبر ترویج یافته است موضوع کاریابی و یا اعزام دانشجو به خارج از کشور است .
اما از آنجا که بررسی صحت و سقم مطالب مندرج در این سایت ها و شبکه های مجازی نیاز به تحقیق کامل و زمان بری دارد برخی با اعتماد به این مطالب فریب خورده و مورد سوء استفاده یا کلاهبرداری قرار می گیرند جهانشیری خاطرنشان می کند: در طول سال های اخیر پرونده های متعددی در پلیس فتای خراسان رضوی تشکیل شده است که افراد براساس اعتماد به مطالب یک سایت یا وب سایت هزینه های گزافی را برای پیدا کردن کار و سکونت در خارج ا ز کشور پرداخته اند و البته بسیاری از آنها نتوانسته اند به مقصود خود برسند .وی با بیان اینکه دامنه بسیاری از این سایت ها غیرایرانی است یا در سامانه پایگاه اینترنتی وزارت فرهنگ و ارشاد ثبت نشده است، تاکید می کند: متاسفانه این شرکت ها دفاتر فیزیکی و مشخصی ندارند و بیشتر پرداخت ها از طریق درگاه های الکترونیکی انجام می شود با این حال چون در قبال پرداخت ها قراردادی با طرف مقابل ندارند ادعایشان اثبات نمی شود و قابل پیگیری نیست.