گزارش
تعداد بازدید : 16
خام فروشی نیمی از محصولات معدنی در گناباد
از مجموع ۵۱۰ هزار تن مواد معدنی استخراجی در گناباد، ۵۵ درصد فراوری و ۴۵ درصد به صورت خام صادر می شود
نویسنده : صفری
یکی از موثرترین عوامل برای عمران، آبادانی، تولید و اشتغال مولد مناطق، به ویژه در نواحی کویری جنوب استان خراسان رضوی که با بحران کم آبی دست و پنجه نرم میکنند، استفاده منطقی از ظرفیت بخش صنعت و معدن است تا علاوه بر پر کردن خلأهای بخش کشاورزی، بتوان از مهاجرت جمعیت به دیگر نقاط جلوگیری کرد. بدونشک معدن از جمله ظرفیتهای مهم برای توسعه و رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال در منطقه گناباد است.این در حالی است که یکی از مهم ترین مشکلات استان بحث خام فروشی مواد معدنی است که هنوز برای آن ساز و کاری در نظر نگرفته اند. شهرستان گناباد نیز با توجه به ظرفیت های بی شماری که در محصولات معدنی دارد، با معضل خام فروشی روبه روست.
دلایل اصلی خام فروشی
یکی از سرمایهگذاران معدنی درباره خامفروشی میگوید: نبود فناوری فراوری مواد معدنی با ارزش افزوده بالا و نبود راهبرد مشخص در بخش معدن، دلیل اصلی خامفروشی مواد معدنی است. یاسر مهدوی می افزاید: اگر مشوقهایی در زمینه فراوری مواد معدنی با ارزش افزوده بالا ایجاد شود، شاهد کاهش خامفروشی مواد معدنی و افزایش ظرفیت فراوری خواهیم بود. وی ادامه می دهد: با نبود راهبرد شفاف در بخش معدن، نمیتوان مشخص کرد که هدف اصلی از فعالیتهای معدنی در کشور چیست.
یکی دیگر از معدنداران شهرستان گناباد تصریح می کند: برخی مواد معدنی مانند سنگ آهن، سرب و روی در داخل کشور از تقاضای بالایی برخوردار است. البته بخشی از این مواد صادر هم میشود که جزو مواد استراتژیک محسوب میشود. محمد علی امینی با تاکید بر نقش مشوقها در افزایش توان فراوری مواد معدنی خاطرنشان می کند: هماکنون تأمین نیاز کارخانههای فراوری موجود در اطراف معادن جزو اولویتها قرار دارد. اما در چنین شرایطی ممکن است برخی از این کارخانهها از فناوری لازم برای مصرف مواد معدنی با عیار استخراجی از معادن برخوردار نباشند.
نبود واحدهای فراوری
این در حالی است که رئیس نمایندگی نظام مهندسی معدن گناباد و بجستان درباره خامفروشی مواد معدنی می گوید: خامفروشی و افزایش هزینه ها از معضلات مهم فعالان معدن در شهرستان های گناباد و بجستان واقع در جنوب خراسان رضوی به شمار می رود. محمد علیزاده ریابی می افزاید: بیشتر تجهیزات و دستگاه ها در معادن شهرستان های گناباد و بجستان قدیمیاند و به روز نیستند که این مسئله موجب افزایش هزینه های معدنکاری و بروز مشکلاتی برای معدنکاران شده است. وی اظهار می کند: افزایش دهها برابری قیمت مواد اولیه معدنی طی امسال در مقایسه با سالهای اخیر، دیگر مشکلات معدنکاران به ویژه در شهرستان های گناباد و بجستان است که به دلیل دور بودن از بازارهای هدف این مشکلات در حال افزایش است. علیزاده با اشاره به وجود ذخایر و معادن غنی در شهرستان های گناباد و بجستان اظهار می کند: به دلیل نبود واحدهای فراوری، بخش زیادی از مواد معدنی استخراجی از معادن به صورت خام به سایر نقاط کشور ارسال می شود. وی تصریح می کند: با ایجاد واحدهای فراوری صنایع معدنی علاوه بر جلوگیری از خامفروشی ، بستر توسعه و رونق اقتصادی و اشتغال در این منطقه افزایش می یابد. علیزاده یادآور می شود: واحدهای تولیدی و صنایع مرتبط در گناباد و بجستان که مواد اولیه آنها از معادن این منطقه تامین می شود، بسیار محدود است که با افزایش این واحدهای تولیدی معضل خامفروشی کاهش می یابد.
45 درصد خام فروشی
همچنین رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان گناباد درباره این موضوع می گوید: از مجموع ۵۱۰ هزار تن مواد معدنی استخراجی در شهرستان گناباد، ۵۵ درصد در این شهرستان فراوری و ۴۵ درصد آن به صورت خام به سایر نقاط ارسال می شود . هادی ایزدی تصریح می کند: مقادیر زیادی مواد معدنی به همراه ۲۵۰ هزار تن خاک و سنگ، سالانه در شهرستان گناباد استخراج می شود که برخی از این مواد به خصوص «کائولن» به دلیل نبود صنایع فراوری به صورت خام برای مصارف واحدهای تولیدی به دیگر نقاط کشور ارسال می شود. وی اظهار می کند: تولید «کائولن» از مهمترین ویژگی های خاص شهرستان گناباد به شمار می رود که با توجه به حجم زیاد استخراج آن، تعداد واحدهای فراوری موجود جوابگوی نیاز نیست.
معضل اساسی استان
نماینده مردم گناباد و بجستان در مجلس نیز در این باره می گوید: ۱۴ پهنه معدنی داریم که برای ۵ مورد پروانه اکتشاف صادر شده است. محمد صفایی می افزاید: یکی از مشکلات استان خامفروشی است که از وزیر صمت انتظار داریم به حوزه فراوری مواد معدنی در استان نگاه ویژهتری داشته باشد.صفایی با بیان این که با خامفروشی سهم کشور از منابع غنی فلزی و غیرفلزی به فروش سنگ خام محدود میشود، اظهار می کند: هرچند در سالهای اخیر اتفاقات خوبی در برخی معادن رخ داده و تلاش شده است با تکمیل زنجیره ارزش یعنی بهره برداری، استخراج، فراوری و تولید محصول نهایی در داخل کشور از این منابع استفاده شود؛ اما هنوز با نقطه مطلوب فاصله داریم. باید به سمتی برویم که خامفروشی در محصولات معدنی به صفر برسد و تمام سنگهای خام به محصول نهایی تبدیل شود.همچنین رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت گناباد می گوید: در شهرستان گناباد 176 واحد صنعتی و42 واحد معدنی با اشتغال 10 هزار نفر وجود دارد که سالانه 4 هزار تن محصول به 17 کشور صادر می شود. حسن باصری به سنگ های ساختمانی اشاره می کند و می افزاید: روزانه 250 کامیون بار سنگ های ساختمانی به صورت خام صادر می شود. خامفروشی یکی از مشکلات جدی در این شهرستان است. روزانه 200 تن شیر در گناباد تولید می شود که به صورت خام به دیگر شهرها ارسال می شود.