
پروژه ریلی چابهار - مشهد پس از گذشت 12 سال همچنان متوقف است
تعداد بازدید : 15
ایست به قطعه گناباد-یونسی با وجود پیشرفت 83 درصدی
نویسنده : حمید صفری

پروژه راه آهن یکی از مطالبات چندساله مردم شهرستان گناباد و شهرهای اطراف است که مدتها بود بر ریل وعدهها مانده بود. پس از گذشت چندین سال حالا مردم این منطقه منتظرند تا بالاخره طلسم راهآهن مشهد –زاهدان بشکند و ریل وعدهها به ایستگاه پایانی خود برسد و آرزوی دیرینه مردم گناباد برای اتصال به خط ریلی سراسری محقق شود. ساخت راه آهن چابهار – مشهد، به عنوان طولانیترین خط آهن ایران، جزو مصوبات سفر اعضای هیئت دولت نهم و دهم است که ۱۵ آذرماه سال ۱۳۸۹ در جریان سفر رئیس جمهور وقت به چابهار صورت گرفته بود. عملیات خط ریلی چابهار- مشهد به طول حدود هزار و ۶۰۰ کیلومتر است که با عبور از شهرهای ایرانشهر، خاش، زاهدان، زابل (میلک)، نهبندان، بیرجند، قاین، گناباد ، سرخس درنهایت به مشهد متصل میشود. لذا با توجه به بهره برداری از خط ریلی خواف به هرات، تکمیل این خط ریلی از ضرورتهای مهم رونق اقتصادی منطقه و تکمیل دالان شرق کشور به شمار می رود.
اتصال ریلی خواف به هرات در کنار ساخت راهآهن چابهار – زاهدان – مشهد در مسیر دالان جنوب به شمال از طرح های کلیدی در شرق ایران و نویدبخش توسعه و رونق اقتصادی منطقه و مکمل توسعه دالان شرق کشور و افزایش تعامل با کشورهای منطقه است.
از مجموع یک هزار و ۵۳۸ کیلومتر خط ریلی مشهد – زاهدان به چابهار، ۶۲۸ کیلومتر بین چابهار به زاهدان و ۹۱۰ کیلومتر در قالب سه قطعه در حدفاصل یونسی بجستان – گناباد – زاهدان قرار دارد. در این میان خط ریلی یونسی بجستان – گناباد به عنوان قطعه نخست خط ریلی مشهد – زاهدان در سال ۱۳۹۶ با اعتبار ۵۷۰ میلیارد ریال آغاز شد و در مراحل بعدی اعتبار تخصیصی به آن بالغ بر یک هزار میلیارد ریال افزایش یافت. این خط ریلی درمجموع دارای ۳۸ ایستگاه است که دو ایستگاه آن در طول قطعه نخست در یونسی و گناباد قرار دارد. درمجموع سه قطعه خط ریلی یونسی بجستان – زاهدان، یک قطعه از یونسی تا گناباد و دو قطعه از گناباد تا زاهدان درحال احداث است.
توقف ریل یونسی به گناباد

معاون امور راه و ترابری سازمان برنامه و بودجه کشور که خردادماه امسال به گناباد سفر کرد، در جریان بازدید از طرحهای احداث فرودگاه و طرح های عمرانی این شهرستان گفت: اختصاص اعتبار برای تکمیل خط ریلی یونسی به گناباد به عنوان قطعه نخست خط ریلی مشهد، زاهدان به چابهار نیازمند هماهنگی و پیگیری بیشتر از محل صندوق توسعه ملی و اجرایی کردن مصوبه هیئت دولت در این زمینه است. ساسان زاهدی با اشاره به توقف احداث خط ریلی یونسی به گناباد به دلیل کمبود منابع اعتباری از ابتدای امسال تاکنون افزود: اعتبارات طرح بخش های مختلف خط ریلی مشهد، زاهدان و چابهار در سال جاری نسبت به سال گذشته دوبرابر افزایش داشته که متناسب با وضعیت پیشرفت فیزیکی اعتبار اختصاص مییابد.
وی گفت: سرعتبخشی به اختصاص اعتبار برای اجرای خط ریلی مذکور، نیازمند هماهنگی و پیگیریهای بیشتر از طریق وزارت راه و شهرسازی و دستگاه های اجرایی ذیربط و شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور است. معاون امور راه و ترابری سازمان برنامه و بودجه کشور بیان کرد: تکمیل طرح احداث راه آهن زاهدان، زابل، بیرجند و اتصال آن از طریق خط ریلی یونسی به مشهد از سال های گذشته به عنوان یک اولویت موردتوجه این سازمان قرار داشته و طبق مصوبه هیئت دولت منابع اعتباری از محل صندوق توسعه ملی برای آن درنظر گرفته شده است که برای بهرهگیری از منابع اعتباری این صندوق ساز و کار ویژهای پیشبینی شده است.
پیشرفت 83 درصدی
در این زمینه مدیر طرح احداث خط ریلی یونسی به گناباد گفت: این طرح تا سال قبل با پیشرفت خوبی درحال اجرا بود، به طوری که در مقایسه با قطعات سایر خطوط ریلی در استان های خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان از پیشرفت مطلوبتری برخوردار است و تاکنون ۸۳ درصد پیشرفت فیزیکی دارد. ولی از ابتدای امسال هیچ گونه اعتباری به آن اختصاص نیافته و کمبود اعتبار و نقدینگی، موجب توقف اجرای این طرح ریلی در جنوب استان خراسان رضوی شده است.
ابوذر خواجه رضا افزود: این خط ریلی از ایستگاه راه آهن یونسی بجستان آغاز می شود و تا ایستگاه شهر بیدخت گناباد ادامه می یابد و تاکنون عملیات زیرسازی و یک لایه روسازی آن در ۳۵ کیلومتر نخست قطعه به طور کامل انجام شده است. وی افزود: جانمایی و مطالعات احداث پایانه و ایستگاه مسافری خط ریلی مذکور انجام شده و پیگیری هایی در زمینه تعیین پیمانکار و اجرای آن نیز درحال انجام است تا همزمان با اجرای مرحله دوم (احداث خط) عملیات احداث پایانه نیز شروع شود. وی گفت: در این مسیر یک ایستگاه سوزنبانی در کیلومتر ۲۴ و یک ایستگاه مسافری در کیلومتر ۴۸ بین تقاطع روشناوند و قوژد گناباد (حدفاصل جاده گناباد – قوژد – روشناوند) تعریف و تصویب شده که ۳۵ کیلومتر آن تکمیل شده است و عملیات خاکی ۱۳ کیلومتر باقیمانده در صورت تامین اعتبار لازم ظرف ۱۸ ماه آینده اجرا می شود. خواجهرضا گفت: مهمترین مشکل در اجرا و تکمیل خط ریلی یونسی به گناباد علاوه بر کمبود اعتبار، ساخت پل تقاطع خط آهن با مسیر جادهای گناباد – مشهد است که اجرای آن به طول ۲۴۰ متر نیازمند اعتبار زیادی است و تاکنون طرحی برای عملیات روسازی، ریلگذاری و ساخت ایستگاه مسافری آن تعریف نشده است.
نیازمند اعتبار ملی
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی بر لزوم در اولویت قرارگرفتن ساخت و تکمیل راهآهن شرق کشور تاکید کرد و پیشرفت عملیات ساخت خط ریلی شرق کشور را در قطعات چابهار - زاهدان در سیستان و بلوچستان و همچنین راهآهن یونسی - گناباد واقع در جنوب خراسان رضوی خوب توصیف کرد و گفت: این عملیات در مسیر ریلی قاین استان خراسان جنوبی تا زاهدان پیشرفت قابل توجهی ندارد که باید شتاب گیرد.
نماینده مردم گناباد و بجستان در مجلس شورای اسلامی افزود: عملیات زیرسازی و ساخت پلهای خط راهآهن ۵۸ کیلومتری یونسی - گناباد به عنوان قطعه نخست مسیر ریلی مشهد - زاهدان - چابهار تاکنون پیشرفت فیزیکی خوبی داشته ولی آغاز ریلگذاری در این مسیر نیازمند تکمیل زیرسازی آن است.
رئیس مجمع نمایندگان استان خراسان رضوی افزود : ظرف روزهای آینده شتاب بخشیدن به روند ساخت این طرح و اختصاص اعتبار مورد نیاز آن در قالب نشستی با حضور وزیر راه و شهرسازی، مدیران شرکت زیرساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور و همچنین معاون خزانهداری وزارت امور اقتصادی و دارایی مورد بررسی و مذاکره قرار میگیرد. صفایی متوسط هزینه هر یک کیلومتر ریلگذاری در مسیر راهآهن را ۲۰۰ میلیارد ریال ذکر و بیان کرد: بر این اساس تکمیل خط ریلی در دست ساخت یونسی - گناباد و متعلقات آن نیازمند ۱۲ هزار میلیارد ریال اعتبار است. وی بر اهمیت راهآهن شرق کشور در توسعه ارتباطات بینالمللی ایران به ویژه با شرق آسیا تاکید و بیان کرد: سازمان همکاریهای شانگهای ۴۲ درصد جمعیت و ۲۵ درصد از حجم تولید ناخالص جهان به ارزش ۲۲ هزار میلیارد دلار را به خود اختصاص داده در حالی که بیشتر کشورهای عضو آن نظیر ترکمنستان، جمهوری آذربایجان، قرقیزستان، تاجیکستان، پاکستان و افغانستان واردکننده سوخت و فراوردههای نفتی هستند.
وی ساخت و تکمیل مسیر راهآهن یونسی - بجستان - گناباد را به عنوان یک قطعه مهم از خط ریلی شرق کشور و همچنین خط نخست راهآهن مشهد - زاهدان - چابهار را یک ظرفیت اقتصادی بیبدیل توصیف و بیان کرد: این مسیر حمل و نقل ریلی زمینه دسترسی کشورهای آسیای مرکزی را به آبهای آزاد هموار میکند تا منابع و کالاهای آن بخش از قاره بزرگ آسیا از طریق راهآهن شرق ایران به دیگر نقاط جهان صادر شود. وی افزود: به زودی قسمت گناباد –بیرجند به مناقصه می رود و پس از آن ایستگاه گناباد در مناقصه قرار خواهد گرفت.