هوای حرم تازه از بارانی است که چند ساعت پیش باریده و ساعات آغازین یک جمعه خردادی را پُرطراوت کرده است. در میان رواق ها و صحن های حرم رضوی، «مسجد گوهرشاد» این روزها حال و هوایی متفاوت دارد. جمعی از دخترکان نوجوان، عهدی سه روزه کرده اند تا در جوار امام مهربانی ها، ساعت های روزه داری را به اعتکاف و عبادت سپری کنند.این چهاردهمین سالی است که ویژه برنامه اعتکاف دانش آموزی (ویژه دختران) و با عنوان زیبای، «بهار در بهشت» از سوی موسسه جوانان آستان قدس رضوی و اتحادیه انجمن های اسلامی
دانش آموزی مشهد برگزار می شود.250 دانش آموز دختر در دو مقطع متوسطه اول و دوم، از میان خیل بیشتری از متقاضیان، بنا به قرعه انتخاب شده و در این برنامه حضور یافته اند. اعتکافشان، چاشنی درس است و عبادت.در گوشه ای از شبستان و محل اعتکاف دانش آموزی، گروهی را می بینی که دور هم نشسته اند و با سلیقه و نظمی دخترانه، پلاکاردهای رنگی روز جهانی قدس را آماده می کنند تا بتوانند دقایقی دیگر در صحن گوهرشاد همراه دیگر همشهری های شان حاضر شوند و این روز را گرامی بدارند.
یک تجربه جمعی لذت بخش
پیش از شروع مراسم، فرصت را برای گفت وگو مغتنم می بینیم. اولین سوژه مان «سارا» است. یک دانش آموز کلاس هشتمی که سرش توی کتاب است و هر از گاهی با ماژیک رنگی، زیر کلمات کتاب خطی رسم می کند. گاهی هم سر بلند می کند و گوش می سپارد به صحبت های سخنرانی که صوتش از بلندگو در حال پخش است. او توضیح می دهد: بچه ها چون تا سحر بیدارند اغلب تا ساعت 10 استراحت می کنند اما امروز روز قدس است و برنامه داریم، برای همین زودتر بیدار شدیم. سارا خوشحال است که نامش میان آن 250منتخب قرعه کشی این برنامه بوده و توضیح می دهد: حس آرامش خوبی دارد. چون هم سن و سال هستیم، از این فرصت هم برای درس خواندن استفاده می کنیم، هم دعا و تزکیه. در مجموع یک تجربه جمعی لذت بخش است. نمی دانم آیا فرصت می شود که اعتکاف را سال بعد هم تجربه کنم؟ برای همین خدا را شکر می کنم که این مجال برای من فراهم شد.
چاشنی درس و عبادت
سیده مرضیه خرسندی، معاون واحد خواهران اتحادیه انجمن های اسلامی دانش آموزی مشهد است و مانند چند سرپرست دیگر اعتکاف، به همراه فرزندان زیر سه سال خود در این برنامه حضور دارد، او می گوید: «بهار در بهشت» چهاردهمین سالی است که برگزار می شود البته ظرفیت ثبت نام ما برای کل دانش آموزان مشهد فراهم بود و سهمیه ای هم برای اعضای اتحادیه داشتیم. او نقبی می زند به عنوان این برنامه و توضیح می دهد: مخاطب این برنامه در واقع دختران نوجوانی هستند که بنا به فرمایش رهبر معظم انقلاب، در بهار زندگی خود قرار دارند و این برهه از حیات آن ها مجالی ارزشمند برای تعمیق روحیه معنوی ایشان است. توامان رمضان را به عنوان بهار دل ها و بهار قرآن نیز می شناسیم. همه این ها باعث شده تا برنامه اعتکاف ما در جوار مضجع شریف امام مهربانی ها و بارگاه متبرکش که قطعه ای از بهشت در این سرزمین است؛ به عنوان «بهار در بهشت» نام بگیرد. او ادامه می دهد: در این برنامه، دانش آموزان 45 مدرسه در مقطع متوسطه اول و 74 مدرسه در مقطع متوسطه دوم حضور دارند و مجموع شرکت کنندگان، در گروه های 24 نفره دسته بندی شده اند. از طرفی چون در ایام امتحانات آخر سال قرار داریم و نظر به آن که عمده اعضای اتحادیه از برگزیدگان علمی و اخلاقی مدارس هستند و میانگین معدل دانش آموزان حاضر در این برنامه نیز بالای 19 است، سعی کردیم تا علاوه بر برنامه های معرفتی و معنوی، زمانی را نیز برای مطالعه، مباحثه و کلاس های رفع اشکال درسی در نظر بگیریم. خرسندی سراغ برنامه های معرفتی این سه روز نیز می رود و در شرح آن ها می گوید: مشاوره فردی با حضور سه مشاور برگزیده آستان قدس رضوی، کلاس تصحیح قرائت نماز، پاسخ گویی به سوالات شرعی، خیمه های معرفت شناسی، خودشناسی و خداشناسی، کارگاه های تدبر در قرآن و تامل در سیره معصومین(ع) و... از جمله برنامه هایی هستند که در این حوزه برگزار می شوند.
برای روزهایی که دور از گناه می گذرند
دوباره سراغ جمع دانش آموزان می رویم. تعدادی از آن ها سرگرم درس خواندن هستند و گروهی هم از سخنرانی یکی از استادان حاضر بهره می گیرند. زینب کلماتی، کلاس یازدهم است و پنجمین سالی است که در اعتکاف شرکت می کند. او می گوید: البته این دومین سالی است که در حرم معتکف شده ام، اولین بار که در این مراسم شرکت کردم، کلاس هفتم بودم و حال خیلی خوبی به من دست داد. بعد دیدم این که سه روز از دنیا دور باشی، حتی اگر ثوابی نبری و فقط از گناه دور باشی، خیلی عالی است. از طرفی، بودن در کنار بچه های هم سن و سال خودم هم یک تجربه متفاوت است. من هر بار که به اعتکاف آمده ام، یک هدیه معنوی یا مادی در زندگی نصیب ام شده است. زینب درباره شرایط اعتکاف و روزهای امتحان چنین بیان می کند: سرپرست ها برای برنامه درسی ما خیلی وقت گذاشتند و سخنرانی ها و دوره های فرهنگی را فشرده نچیدند تا بتوانیم هم به درس و مشق مان برسیم و هم از فرصت کلاس های معنوی بهره بگیریم. ما هر روز حدود پنج ساعت درس می خوانیم، برای خوابیدن هم هفت ساعت وقت داریم پس خسته نمی شویم. از طرفی وقتی کنار هم هستیم انگیزه مان هم برای درس خواندن بیشتر است.
خلوت ما و پروردگارمان
فاطمه صمدی کلاس نهم است و این چهارمین سالی است که در اعتکاف حرم رضوی حضور دارد. کتاب علوم را در دست گرفته و مشغول مرور آن با یکی از هم سن و سال هایش است. توضیح می دهد که فردا (شنبه) از این درس امتحان دارد، «شاید این که ما در ایام امتحانات به اعتکاف آمده ایم برای خیلی از هم سن و سال های مان عجیب و دشوار به نظر بیاید اما این جا آرامش عجیبی به آدم دست می دهد و با وجود روزه داری و ساعت هایی که به عبادت می گذرد، خیلی بهتر از خانه درس می خوانم. یعنی استرسی که در خانه برای امتحان دارم، این جا خیلی کمتر است.
او اشاره ای می کند به اولین اعتکافی که چند سال پیش در آن حضور داشته و انگیزه اش از تداوم شرکت در این برنامه را چنین بیان می کند: خانواده من جوری برایم ارتباط با خدا و محبت اهل بیت(ع) را تعریف کرده اند که برنامه ای مثل اعتکاف در جوار حرم رضوی برایم یک فرصت بسیار عزیز است تا با خالقم خلوت کنم و به امامم متوسل شوم تا احوالی بهتر و آتیه ای خوش تر برایم رقم بخورد. این طور برنامه ها یک فرصت استثنایی در اختیار هر کدام ما قرار می دهد. از نوجوان های هم سن و سالم می خواهم حتی شده یک بار هم این لذت خلوت گزیدن را تجربه کنند. زهرا درخشانی هم به همراه دوست اش در حال خواندن کتاب عربی است و گه گاه صحبت های سخنران، نظرش را جلب می کند و آن ها را با خودکار بنفش اکلیلی کنار کتابش می نویسد. زهرا می گوید: من کلاس یازدهم هستم و این اولین تجربه اعتکاف من در حرم رضوی است. اولین امتحانم ریاضی بود که از قضا با روزهای اعتکاف مصادف شده بود اما امسال ماه مبارک رمضان، یک روز دیرتر از آن چه در تقویم بود، شروع شد و با اولین امتحانم برخورد نداشت. وقتی این اتفاق افتاد با خودم گفتم اگر خدا بخواهد کسی را به خانه خود دعوت کند، همه چیز را مهیا می کند. زهرا به هم سن و سال هایش می گوید که فرصت اعتکاف را از دست ندهند و توضیح می دهد: اعتکاف یک فرصت استثنایی است برای این که سه روز فقط تو باشی و خدا. گرفتاری های زندگی آدم را دچار خودش می کند. گاهی فراموش می کنیم به عنوان بنده چقدر به چنین خلوت هایی نیاز داریم. دعا می کنم این فرصت سال آینده قسمت همه آن هایی شود که حسرت حضور در این مکان مقدس را دارند اما مجالش برای شان فراهم نشده است.