مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان خبر داد:
تعداد بازدید : 26
صرفه جویی 660 میلیون مترمکعبی آب استان طی ۳ سال
رضا میرزاده- مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان گفت با مجموعه عملکرد شرکت آب منطقه ای در استان در زمینه انسداد چاه های غیرمجاز، تعدیل پروانه های بهره برداری کشاورزی و تجهیز چاه های کشاورزی به کنتورهای هوشمند، در مجموع 660 میلیون متر مکعب آب طی 3 سال صرفه جویی شد. به گزارش «خراسان رضوی» در نشست خبری مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان که صبح روز گذشته برگزار شد، «محمد علایی» افزود: مبلغ کسری مخازن در استان قبلا 1.2 میلیارد متر مکعب بوده که با اجرای طرح های صرفه جویی، با وجود گرمای هوای امسال، این میزان به 800 میلیون متر مکعب کاهش یافته است.
خشکسالی کم سابقه در استان
وی افزود: 43 درصد منابع آب سطحی استان نسبت به میانگین کم شده و در نتیجه هم اکنون فقط 22 درصد ظرفیت سدهای استان پر است. علایی با اشاره به خشکسالی کم سابقه امسال گفت: برای سال 1398 نگران تأمین آب شرب استان هستیم. علایی در ادامه گفت: در شرق کشور، خشکسالی حدود 18 ساله را تجربه می کنیم و امسال هم خشک ترین سالی بوده که تجربه کرده ایم. وی افزود: تغییر نوع بارش در استان نیز باعث شده بارش برف به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کند و در نتیجه، بارش ها از جنس سیلابی بوده که میزان تخریب آن، بیش از منافع آن است. مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان در ادامه گفت: به جز موضوع کم آبی «طبیعی» در استان، با موضوع کم آبی «مدیریتی» نیز مواجه ایم که از توسعه هایی که با طبیعت و ظرفیت های زیست محیطی و طرح های آمایش سرزمین همخوان نیستند، ناشی می شود.
تهیه طرح «سازگاری با کم آبی»
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان افزود: طرح سازگاری با کم آبی در هیئت دولت تهیه و تصویب شد و در کنار آن کارگروه ملی سازگاری با کم آبی به ریاست معاون اول رئیس جمهور و حضور دستگاه های درگیر با موضوع آب و نخبگانی از تشکل های قانونی کشور، شکل گرفت و به همین منظور، طرح سازگاری با کم آبی تهیه شد که آن را طرح خوب و مؤثری می دانم. علایی اظهار کرد: برش استانی این طرح شامل سه بخش وضعیت کنونی آب در استان، چالش ها و تهدیدهاست و راهکارهایی برای مدیریت این موضوع نیز تا حدود 20 روز آینده در کارگروه سازگاری با کم آبی در استان به ریاست معاون استاندار به تصویب می رسد. مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان در ادامه گفت: 2 درصد منابع آبی استان در زمینه صنعت و 86 درصد منابع آبی استان در حوزه کشاورزی مصرف می شود. در طرح سازگاری با کم آبی آمده است که در صورت ایجاد صنعت جدید، وزارت نیرو دیگر حق ندارد از منابع موجود، آب اضافه برداشت کند. صنعت باید آب مورد نیاز خود را از بخش کشاورزی بخرد و از همین حجم آب موجود استفاده کند. مشکل تأمین آب صنعت به راحتی حل می شود اما به این معنی نیست که صنایع "پرآب طلب" جدید در استان ایجاد شود. وی افزود: درباره کشاورزی نیز این موضوع قابل حل است و نیازی به تعطیلی بخش کشاورزی نیست. بر اساس اعلام وزیر جهاد کشاورزی، 30 درصد محصولات کشاورزی به دلیل عقب مانده بودن سیستم های برداشت محصول، انتقال به سردخانه و بازار، وجود واسطه ها و عوامل دیگر به ضایعات تبدیل می شود و این به معنای هدر رفتن 1.2 میلیارد متر مکعب آب در استان و 28 میلیارد متر مکعب آب در کشور است. اگر این میزان آب به صفر برسد، بحران آب برطرف می شود. علایی در ادامه گفت: با کشاورزی مدرن صنعتی، صنعت مدرن کم آب طلب بدون ضایعات زیست محیطی و مردم فهیمی که آب را خوب مصرف کنند، مشکلی در تأمین آب نداریم اما اگر اوضاع مصرف همین گونه باشد، مشکل خواهیم داشت.
علایی افزود: بر اساس اعلام جهاد کشاورزی استان، در سه دشت بحرانی چناران- مشهد، نیشابور و تربت جام- فریمان، 86 هزار هکتار صیفی و جالیز می کاریم که در مجموع یک میلیارد متر مکعب آب در سال برای آن مصرف می شود. اگر همین محصول به جای کشت سطحی، به صورت گلخانه ای کاشته شود، میزان مصرف آب آن از یک میلیارد به حدود 80 میلیون متر مکعب کاهش پیدا می کند. وی خاطرنشان کرد: قرار است در منطقه خواف، این کار با رضایت کشاورزان انجام و به جای کشت سطحی از کشت گلخانه ای استفاده شود.
سد "دوستی" حقابه ایران و ترکمنستان را مساوی کرد
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان خاطرنشان کرد: در باره آب های مرزی، خط قرمز ما رعایت پروتکل های مرزی است. پروتکل ایران و شوروی درباره حقابه ایران از رودخانه هریرود در سال 1326 به صورت 35 درصد ایران و 65 درصد شوروی تعیین شده بود که میزان برداشت ایران طی این مدت بین 16 میلیون متر مکعب تا 4 میلیارد مترمکعب متغیر بوده است و امسال نیز 30 میلیون متر مکعب آب برداشت کرده ایم. ضمن این که خشکسالی که در کشور ما وجود داشته، در کشورهای همجوار نیز بوده است. وی تأکید کرد: از کارهای بزرگی که با نقش آفرینی پررنگ مرحوم آیت ا... "هاشمی رفسنجانی" انجام شد، ساخت سد "دوستی" بود که باعث شد حقابه ایران و ترکمنستان برابر و حقابه های ایران، مدیریت شود. علایی در ادامه گفت: بر خلاف مطالبی که در فضای مجازی مطرح می شود، از سال 83 تا کنون 60 میلیون متر مکعب آب بیش از ترکمنستان برداشت کرده ایم.
بیش از 10 هزار چاه غیرمجاز در استان
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان در ادامه گفت: تا کنون هفت هزار و 400 چاه غیرمجاز را با مشکلات فراوان پر کرده ایم و تصور من این است که بیش از 10 هزار چاه غیرمجاز در استان داریم. علایی افزود:از مراجع معظم تقلید می خواهیم که وارد میدان شوند و فتواهای شرعی محکم در این زمینه ارائه کنند. در کنار آن، نخبگان اجتماعی و تشکل های زیست محیطی نیز حرمت اخلاقی این موضوع را در جامعه بیان کنند. وی در ادامه گفت: یکی از اقدامات آب منطقه ای، این بوده که حدود 10 هزار چاه کشاورزی در استان نیز به کنتور هوشمند مجهز شده اند که باید این روند ادامه پیدا کند.
طرح های انتقال آب استان
علایی افزود: طرح انتقال آب بسیار چالش برانگیز است و در شرایط عادی، منطقی نیست و لازم نیست اجرا شود اما در شرایطی که کمبود داریم و در جایی دیگر نیز مازاد آب وجود دارد، باید اجرا شود. اگر نتوانیم مسائلی مثل اضافه جمعیت مشهد را مدیریت کنیم، چاره ای جز انتقال آب نداریم اما این کار باید با مطالعات کامل زیست محیطی، اجتماعی، سیاسی و پدافند غیرعامل صورت گیرد. وی خاطرنشان کرد: به دنبال آن هستیم تا حد امکان با فعالیت هایی مانند تولید آب بسته بندی شده، از ظرفیت های شمال هزارمسجد برای توسعه منطقه استفاده و آب مازاد را از طریق خط انتقال، منتقل کنیم. علایی تصریح کرد: درباره طرح انتقال آب دریای عمان به شرق کشور نیز مرحله اول مطالعاتی آن در حال انجام و قرار است مرحله 2 و اجرایی آن توسط بخش خصوصی انجام شود. البته در این زمینه نکات و نگرانی های بخش خصوصی نیز باید دیده شود.
ترکیب فاضلاب و پساب در کشف رود!
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان در ادامه گفت: در حوزه کشف رود و با همکاری همه دستگاه ها و کارگروهی که در استانداری تشکیل شد، کار بسیار بزرگی صورت گرفت و حدود 80 کیلومتر از رودخانه و 30 کیلومتر از سرشاخه های آن بازگشایی شد اما اکنون در کشف رود، ترکیبی از فاضلاب و پساب جاری است. آب تصفیه خانه پرکند آباد، آب تصفیه خانه التیمور، فاضلاب شهری تصفیه نشده کال سیس آباد، آب خین عرب، پساب اولنگ اسدی و در نهایت فاضلاب مرگبار چرمشهر به کشف رود می ریزد که برای آن نمی توان نسخه واحدی ارائه کرد. وی تأکید کرد: آب منطقه ای، وظیفه اصلی خود مبنی بر بازگشایی کشف رود را با کمک دستگاه ها انجام داده اما این فاضلاب متعفن و بدبو هنوز در کشف رود جاری است. در درازمدت و بر اساس قانون، باید فاضلاب جاری در کشف رود بر اساس استانداردهای زیست محیطی تصفیه شود اما به دلیل کمبود منابع مالی، باید کارهای دیگری انجام شود. یکی از راهکارهای کوتاه مدت این است که از فاضلاب تولید شده در کشف رود، برای تولید محصولات کشاورزی که مصارف انسانی یا دامی ندارند، مانند کشت گل های زینتی، کاج، صنوبر و سرو استفاده کنیم. البته این راه حل برای بلند مدت مناسب نیست. وی درباره خط انتقال خین عرب به پرکندآباد نیز گفت: این پروژه به دلیل کمبود اعتبار هنوز کامل اجرا نشده است.