منابع معدنی و ذخایر زیرزمینی، یکی از مهم ترین و اصلی ترین پایه‌های اقتصاد هر کشوری به شمار می‌آید، در واقع بخش معدن با همه ظرفیت‌هایش، موتور محرکه صنعت و صنعت نیز بستر حرکت در عرصه تجارت است. از این منظر، بهره برداری از معادن کشور، یک عامل مثبت و مهم در رشد و توسعه اقتصادی محسوب می‌شود.

در حقیقت، یکی از شاخص‌های تولید ثروت در جوامع، بهره‌مندی و بهره‌برداری بهینه از منابع و ذخایر معدنی است؛ پیشبرد این مهم، گامی برای توسعه هر چه بیشتر کشور خواهد بود. به طور کلی بخش معدن یکی از بخش‌های مادر و یکی از منابع عمده تامین مواد اولیه مورد نیاز صنایع کشور است، از طرفی دیگر، اهمیتی فراوان در ایجاد اشتغال دارد و توسعه متعادل اقتصادی منطقه‌ای و کشوری را رقم می‌زند. تنوع مواد معدنی در ایران، بیش از 68 نوع ماده معدنی را شامل می‌شود که این ظرفیت در نوع خود کم نظیر است. در واقع تنوع زیاد و فراوانی ذخایر معدنی در ایران توان بالقوه زیادی برای اقتصاد کشور فراهم آورده است به طوری که ایران یکی از کشورهای معدن‌خیز دنیا شناخته می‌شود.

استان خراسان رضوی نیز از این قاعده مستثنا نیست، این خطه یکی از مراکز معدنی پیشرو به شمار می‌آید، چنان که معدن بزرگ سنگ آهن سنگان از بزرگ ترین معادن کشور محسوب می‌شود و نقش بسیار کلیدی در اقتصاد این استان دارد.

نظر به ظرفیت‌هایی که اشاره شد، باید اذعان کرد بخش معدن دارای بستر مستعدی برای کمک به تحقق مفهوم اقتصاد مقاومتی در کشورمان است و در شرایط تحریم هیچ اثری از فشارهای بین المللی نمی‌پذیرد. همچنان که شاهد بودیم در چند سال اخیر که کشور تحت تحریم‌های ظالمانه بود، این بخش توانست به سهولت خوراک صنعت را فراهم کند. به بیان دیگر در شرایط تحریم‌های گسترده اقتصادی با تکیه بر منابع معدنی و ظرفیت‌های بالقوه‌ای که در داخل کشور وجود داشت؛ تهدیدها به فرصت تبدیل شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد؛ بخش معدن در دوران بحران‌های اقتصادی، کمترین آسیب پذیری را در چرخه‌های تجاری داشته و بیشترین کمک را به اقتصاد کرده است. از این رو این موارد ایجاب می‌کند رویکرد ویژه‌ای برای این بخش مهم در نظر گرفته شود، چرا که کشور ما ده‌ها  سال است اقتصاد خود را با نفت و صادرات آن می‌چرخاند و این امر می‌تواند ضعف بزرگی باشد. لذا باید توجه کرد سرمایه گذاری در بخش معدن به رشد ملی و خوداتکایی بیشتر اقتصادی کمک می‌کند و یکی از بسترهای مهم برای رهایی از وابستگی به نفت است.

در شرایط فعلی این بخش با مشکلاتی نظیر کمبود امکانات زیربنایی مناسب در نواحی دوردست و هزینه‌های بالای ایجاد آن‌ها  و نبود سرمایه گذاری متناسب با ظرفیت‌های معدنی کشور به ویژه در بخش تحقیق و توسعه دست به گریبان است. حال اگر زیرساخت‌ها در حوزه حمل و نقل زمینی، ریلی و. .. به خوبی فراهم باشد، سرمایه گذاری توجیه بیشتری پیدا می‌کند. هم اکنون نیز دو نوع سرمایه گذاری در بخش معدن وجود دارد، سرمایه گذاری بخش خصوصی و سرمایه گذاری خارجی. از این منظر باید در برخی از مقاطع، وام‌هایی با بهره پایین و در قالب یارانه به بخش خصوصی اعطا و موانع پیش روی سرمایه گذار داخلی برداشته شود تا توان داخلی برای ورود به این عرصه و بالفعل‌سازی ظرفیت‌های آن تقویت شود.

اما در موضوع سرمایه گذاری خارجی، باید بر این نکته تاکید کرد که در دوران پسابرجام دیدگاه‌ها  متفاوت شده و کشورهای بسیاری هم اکنون آماده سرمایه گذاری در کشورمان هستند. البته تاکید سرمایه‌گذاران بر فراهم بودن زیرساخت‌هاست تا از تضمین بازگشت سودشان، اطمینان حاصل کنند. امری که باید به آن توجه ویژه‌ای شود.  از این رو باید از این فرصت استفاده کرد، چرا که ایران انرژی، وسعت و موقعیت مطلوب و بستر لازم را برای سرمایه گذاری خارجی دارد، به همین علت باید همکاری لازم  با سرمایه گذاران خارجی به عمل آید و ظرفیت‌ها برای حضور آن‌ها در این عرصه فراهم شود. با آن که رویکرد برنامه ششم توسعه کشور به بخش معدن، مطلوب ارزیابی می‌شود و تمرکز این برنامه بر حل مشکلات و بسترسازی لازم برای رونق سرمایه در گردش، در این بخش است اما همچنان رقابت تنگاتنگی در بازار بین المللی وجود دارد که ما را در مواجهه با رقبای بزرگی قرار می‌دهد. یک دغدغه دیگر، ریسک بالا در عملیات معدنی است که باید تدابیر ویژه‌ای در این حوزه اندیشیده شود. در پایان باید گفت حوزه معدن با توجه به تنوع و گستردگی بسیار، ظرفیت مناسبی در ایجاد اشتغال و کارآفرینی دارد و البته به سهم انکارنشدنی آن در تولید، صادرات و بسیاری از مزیت‌های دیگر نیز باید بیش از پیش توجه شود تا با حمایت کافی از این بستر، فرصتی فراهم آید که نتیجه‌اش کاهش وابستگی‌های اقتصادی به نفت باشد. تحقق این امر، قطعا به بهبود شرایط اقتصادی، رشد تولید ناخالص داخلی، ارتقای صادرات غیرنفتی و اشتغال زایی منجر می‌شود.

جلوه‌ای زیبا از زیارت در قاب یک عکس – عکاس: صادق ذباح

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

41 سال پیش در چنین روزی، روزنامه «خراسان» نوشت:

مرد 50‌ساله‌ای به خاطر ارزان‌تر خریدن سبزی، جان خود را از دست داد. این مرد که اصغر نام داشت در یکی از روستاهای توابع تربت حیدریه زندگی می‌کرد، چند روز قبل به قصد خریدن سبزی از منزل خارج شد و به دکان سبزی‌فروشی رفت و تقاضای مقداری سبزی از مالک آن کرد. سبزی‌فروش هم مقداری سبزی در کاغذ پیچید و به دست وی داد و گفت: پنج ریال می‌شود. ولی اصغر از دادن این مبلغ خودداری کرد و یک 2 ریالی درآورد و در ترازو انداخت. صاحب مغازه که از این کار وی ناراحت شده بود به او دشنام داد و کار به کتک‌کاری انجامید. سبزی‌فروش اصغر را بر دست بلند کرد و بر زمین کوفت.

وی توسط بستگانش به بیمارستان انتقال یافت ولی به علت شدت صدمات وارده در بیمارستان درگذشت. وی با پرونده متشکله روانه دادسرا گردید و با صدور قرار، بازداشت و روانه زندان شد.

هووها دست به یکی کردند و شوهر خود را کتک زدند

مرد 45ساله‌ای که آثار ضرب و جرح در سر و صورت و بدنش مشاهده می‌شد، ضمن گفتگویی که با خبرنگار ما به عمل آورد، گفت: بیست و دو سال قبل با دختری ازدواج کردم و زندگی مشترک خود را با او شروع نمودم. سال‌ها گذشت ولی ما صاحب فرزندی نشدیم و چون من هم علاقه شدیدی به داشتن بچه داشتم، همسرم را نزد چند پزشک بردم ولی هیچ نتیجه‌ای از مداوای پزشکان نگرفتیم تا اینکه مجبور شدم برای داشتن فرزند همسر دیگری اختیار کنم. در این مورد با همسرم صحبت کردم و او را به این امر راضی نمودم و پس از جستجوی زیاد، بیوه 30ساله‌ای را که در یک حادثه رانندگی شوهرش را از دست داده بود و دارای دو فرزند بود، پیدا کردیم و پس از مقدمات امر و موافقت همسر اولم با او ازدواج کردم و پس از چند سال از او صاحب سه فرزند شدم. زندگی‌مان در سال‌های اول با هیچ اشکالی روبه‌رو نشد ولی رفته‌رفته وقتی بچه‌ها بزرگتر شدند، زن‌ها با یکدیگر دست به یکی کردند و بدون اینکه علتش را بدانم، هر روز به بهانه‌ای مرا به باد ناسزا می‌گرفتند و گاه نیز در خانه را به روی من باز نمی‌کردند که ناچار یا به خانه اقوام می‌رفتم ویا در گوشه‌ صحن حرم شب را به صبح می‌رساندم.

دو شب قبل هنگامی که به خانه‌ام رفتم متوجه شدم که هیچ یک از بچه‌ها در خانه نیستند علتش را از همسرانم سوال کردم جوابی نشنیدم. ناراحت بودم ولی هیچ یک از همسران حرفی نمی‌زدند فقط با نگاهشان خطاب به من ناسزا می‌گفتند. در یک لحظه تصمیم گرفتم از خانه خارج شوم و دیگر به این خانه که مدت‌هاست جز ناراحتی و عذاب برایم چیزی ندارد، بازنگردم ولی هنگامی که در آستانه در حیاط قرار گرفتم، هر دو زن راه را بر من بستند و بدون مقدمه و یا اینکه سخنی بر لب بیاورند مرا به باد کتک گرفتند و تا جایی که ظرفیت داشتم مرا زدند و در پایان نیز با چند لگد مرا از خانه بیرون انداختند. مرد در حالی که به شدت ناراحت بود ادامه داد، منظورشان را از این تصمیم غیرمنتظره نمی‌دانم چیست، حال هم از روی ناچاری به دادسرا آمده‌ام تا مقامات قانونی یاری‌ام کنند و حداقل یکی از همسرانم را راضی نمایند که با من زندگی کند. برایم فرق نمی‌کند کدامشان، این مهم است که بچه‌هایم بی مادر نباشند، همین و بس.

 

الهی!

کجا باز یابم آن روز که تو ما را بودی و من نبودم

تا باز به آن روز رسم میان آتش و دودم

اگر به دو گیتی آن روز یابم پرسودم

ور بود خود را یابم به نبود خود خشنودم

کار آن دارد که با تو کاری دارد

یار آن دارد که چون تو یاری دارد

او که در هر دو جهان تو را دارد هرگز کی تو را بگذارد

خداوند ایمان را برای پاکی از شرک و عدل و داد را برای آرامش دل‏ها واجب نمود.

من لا یحضر الفقیه ج3،  ص568 - علل الشرایع ج1، ص 248، ح 2

«روند فیلم و سریال‌سازی در ایران دستخوش تغییرات زیادی شده است، در نبود حمایت‌های دولتی، این عرصه به دست اسپانسرهایی افتاده که  دخترخاله یا پسرعموی خود را مقابل دوربین می‌نشانند و دیگر جایی برای حضور بازیگران پیش کسوت و آن‌هایی که در این عرصه استخوانی خرد کرده‌اند، نمی‌ماند. پس نباید تعجب کرد اگر مدام از بازیگران قدیمی می‌شنویم که فضای سینما و تلویزیون در ایران مساعد نیست.»

این‌ها بخشی از اظهارات بابک نوری، بازیگر و کارگردان سینماست. این هنرمند که به همراه ساناز سماواتی بازیگر تلویزیون در دفتر روزنامه خراسان حضور یافت، دل پُردردی از فضای حاکم در عرصه هنر هفتم داشت. آن چه در ادامه می‌خوانید چکیده‌ای از گفت و گوی ما با این دو بازیگر است:

وقتی اسپانسرها حرف اول و آخر را می‌زنند

«خاطرم است، چندین سال پیش در کلاس‌ بازیگری آقای تارخ، همراه 99نفر دیگر، زیر و بم بازیگری را می‌آموختیم. آن روزها همه ما سودای رسیدن به قله‌های موفقیت در این عرصه را داشتیم اما شاید باورتان نشود که از آن جمع بزرگ، فقط سه یا چهار نفر توانستند جذب دنیای حرفه بازیگری بشوند.»

این‌ها را بابک نوری همراه با آهی می‌گوید و اضافه می‌کند: این روند در عرصه بزرگ تری نیز مصداق پیدا می‌کند. هم اکنون ما با انبوه دانش‌آموختگان رشته‌های بازیگری روبه رو هستیم که اغلب جذب این عرصه نمی‌شوند و سرخورده از فرصتی که نصیب‌شان نشده، یا سراغ حرفه دیگری می‌روند  یا خوش بینانه سر از حوزه تئاتر در می‌آورند و همه این‌ها به واسطه مافیایی است که در سینما و تلویزیون حضور دارد و چون در نقش اسپانسر عمل می‌کند، ترجیح می‌دهد آشنایان خود را به بازی بگیرد. خلاصه در این عرصه، تامین‌کننده مالی حرف اول و آخر را می‌زند.

از این هنرمند که خودش در آثار متعددی مسئولیت «انتخاب بازیگران» را بر عهده داشته، می‌پرسیم آیا او هم تحت فشار قرار می‌گیرد تا گزینه‌های تحمیلی را بپذیرد؟  وی در پاسخ می‌گوید: پیش‌ از این، کار انتخاب بازیگران ساده‌تر بود، فردی را انتخاب می‌کردیم که بیشترین قرابت را با نقش داشت و از عهده کار برمی‌آمد اما حالا بعضی از تهیه‌کنندگان به من می‌گویند، به کسی نقش بده که با خودش آورده مالی یا اسپانسر همراه داشته باشد. نتیجه همه این‌ها می‌شود آن بازیگر سرشناس و پیش کسوتی که از سر درد دل می‌گفت؛ چهارسال است کسی با من تماس نگرفته و نقشی پیشنهاد نداده که حتی بگویم می‌پذیرم یا نه؟!

ساناز سماواتی در ادامه حرف او می‌گوید: سابقه هنر و هنرمندی در ایران نشان می‌دهد که هنرمندان، کمتر در رفاه بوده‌اند. در گذشته می‌شد بهانه بیاوریم که ارزش هنر را با پول طاق نمی‌زنند اما حالا نگاه به هنر مادی شده و این رویکرد، هنر را ویران خواهد کرد. البته بخشی از اقتضای این رویکرد متوجه شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه است که موجب می‌شود، تفکر غالب ساخت و عرضه محصول باشد و برای تامین هزینه آن از کیفیت اش چشم بپوشیم.

 وی می‌افزاید: در چنین فضایی دور از انتظار نیست اگر یک اسپانسر و سرمایه گذار، بخواهد آشنایانش را به عنوان بازیگر به کار بگیرد و رویه او در تلویزیون و سینما مورد پذیرش باشد.

مخالف ورود هنرمندان جوان نیستیم اما نه از دل جریان‌های خانوادگی و مافیایی

سماواتی تاکید کرد: من مخالف ورود نسل جدید به عرصه هنر نیستم و باور دارم زایایی هنر با خون پُرجوش و جوان میسر می‌شود اما چگونگی ورود چهره‌های نو به این عرصه است که ما را نگران می‌کند. دیگر از دل آموزش‌ها، هنرمند جدیدی به سینما معرفی نمی‌شود و اگر بخواهی به عنوان یک چهره تازه در این عرصه بدرخشی، باید یا بخشی از یک جریان خانوادگی و مافیایی تاثیرگذار باشی یا برای نقش‌آفرینی، درصد بپردازی.

وی که خودش بازرس انجمن بازیگران است، از ضعف در ساختارهای حمایتی می‌گوید و ادامه می‌دهد: من به مسئولان صدا و سیما هم این نکته را گفتم که متاسفانه هنرمندان ما در فقر حمایت به سر می‌برند و دست اسپانسرها در سطح گسترده‌ای باز گذاشته شده است. بعضی از هنرمندان ما با مشکل معیشتی مواجه اند اما به رسم آبروداری ایرانیان، صورت را با سیلی سرخ نگه می‌دارند. از آن‌ها خواستم تا قوانینی را برای حمایت از هنرمندان قدیمی پیش‌بینی کنند که لااقل دغدغه معیشت آن‌ها رفع شود. 

استفاده از ضریب نفوذ «هنرمند» برای اصلاح  جامعه

ساناز سماواتی سفیر سلامت، سفیر پیشگیری از اعتیاد، سفیر صنایع دستی، سفیر مهربانی، سفیر هپاتیت، همیار کودکان کار، حامی محیط زیست و حیوانات است. خلاصه رزومه پر و پیمانی در حوزه فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی دارد. بابک نوری هم به مثابه او گروه مردم نهادی دارد که به کمک آن آرزوهای کودکان محروم را برآورده می‌کند و همین امسال هزارو 666 آرزو را به ثمر رسانده است.

از آن‌ها درباره سهم و نقش هنرمندان در این نوع کنش‌گری‌های اجتماعی می‌پرسیم. نوری در پاسخ عنوان می‌کند: معتقدم هم اکنون جامعه ما شرایطی دارد که هنرمندان نمی‌توانند برای کمک صرفا به یک پست اینستاگرامی بسنده کنند و باید حضوری عملیاتی داشته باشند. با همین نگاه بود که من این گروه را تشکیل دادم و در قالب برنامه‌های گلریزان، تحقق آرزوهای کوچک این کودکان مظلوم را پیگیری می‌کنم. هدیه واقعی را مردم عزیزی می‌دهند که در این راه با ما همراه می‌شوند. باور دارم در سرزمین اسلامی من، هر فرزند یتیم باید بی‌نهایت پدر و مادر داشته باشد که از او حمایت کنند.

سماواتی نیز در ادامه حرف همکارش بیان می‌کند: معتقدم اگر مردم، مرا هنرمند خطاب می‌کنند، این واژه معنایی خاص و متعالی دارد. نگاه‌ها به عملکرد من متفاوت است و به تبع بازخورد حرف و کار من نیز در جامعه دیده می‌شود. همین فرصت را باید غنیمت دانست و از این عنوان هنرمندی برای کمک به همین جامعه و مردمان آن بهره جست. خوشحالم که بازخورد خوبی از کارهایم در فضای مجازی می‌گیرم و همین به من برای ادامه این راه قوت قلب می‌دهد.