گلایه کشاورزان از افزایش 2.4 درصدی نرخ خرید تضمینی گندم برای سال 96 باوجود افزایش هزینه های تولید
تعداد بازدید : 32
نرخ نقره ای برای خوشه های طلایی
نویسنده : رستم زاده
رییس جمهور در مراسم ملی جشن شکرگزاری برداشت محصول با بیان اینکه دولت در دو مرحله خرید گندم از کشاورزان و تحویل آن به مردم در قالب آرد، به نانواییها یارانه پرداخت میکند که این از جمله موارد حمایتی دولت از این بخش است وعده داد: دولت قیمت تضمینی خرید گندم را کاهش نمیدهد.بنابراین باید برنامهریزی دقیقی برای آینده داشته باشیم و قدرت رقابت را در این بخش حفظ کنیم.با این حال بر کسی پوشیده نیست در کنار همه تلاشهای دولت و برنامه ریزان حوزه کشاورزی کلید خودکفایی این محصول استراتژیک در دستان کشاورزان می چرخد و این مهم نیز محقق نمی شود مگر اینکه این فعالیت اقتصادی در روستاها با توسعه کمی و کیفی تولید گندم اقتصادی تر شود .بی تردید بخشی از برنامه ریزی دقیق مدنظر رییس جمهور باید بر تعیین دقیق تر و کارشناسی تر نرخ خرید تضمینی گندم متناسب با قیمت تمام شده آن در هر منطقه استوارباشد.
تورم 7 درصدی و افزایش 2.4درصدی
طی چند روز اخیر و بر اساس اخبار اعلامی مبنی بر افزایش تنها 2.4درصدی نرخ خرید تضمینی گندم در مقایسه با سال گذشته این موضوع مورد اعتراض و گلایه فعالان این حوزه قرار گرفته است چنانکه سید حسین موسوی نژاد ،رئیس هیئت مدیره نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی استان در گفت و گو با خراسان رضوی ضمن انتقاد از تاخیر چند ماهه اعلام نرخ خرید تضمینی گندم ،افزایش 4/2 درصدی نرخ خرید تضمینی گندم را با توجه به درصد نرخ تورم سالانه غیرکارشناسانه دانست و گفت:دولت بعد از ماه ها تاخیر ،افزایش قیمت 2.4 درصدی را برای نرخ خرید تضمینی گندم اعلام کرده و این به این معناست که سال آینده گندم را تنها 30 تومان گران تر از امسال از کشاورزان خریداری می کند ، در حالی که نرخ تقریبی تورم 7 درصد اعلام شده است.وی با بیان این که کشاورزان با وجود تاخیر در اعلام نرخ خرید تضمینی نمی توانستند فرصت کشت را از دست بدهند تصریح کرد :با این وجود چون سامانه ای برای رصد وضعیت کشت محصول وجود ندارد در حال حاضر نمی دانیم چقدر از مساحت زمین های کشاورزی استان زیر کشت محصول گندم رفته است .با این وجود اخباری مبنی بر تغییر ذائقه کشاورزان برای کشت گندم شنیده می شود که می تواند خودکفایی این محصول در سال آتی را با مخاطره روبه رو کند.عضو شورای مرکزی نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور با بیان اینکه بر اساس آنالیزهای ما تولید هر کیلو گرم گندم در خراسان رضوی 400تومان هزینه دارد گفت :این درحالی است که نرخ خرید تضمینی طی سالهای اخیر بسیار کمتر از این ها بوده اما کشاورز هم چاره ای جز اشتغال در این بخش ندارد.
ملاک صرفا نرخ تورم نیست
با این حال مجتبی مزروعی رییس سازمان جهاد کشاورزی استان در گفت و گو با خراسان رضوی با بیان اینکه در تعیین نرخ خریدتضمینی گندم ملاک صرفا نرخ تورم نیست گفت :در طول 200سال گذشته هیچ گاه نرخ خرید گندم در کشور ما حتی برابر با نرخ جهانی این محصول نبوده است و تنها در دولت یازدهم چنین اتفاقی افتاده است .وی با بیان این مطلب افزود:با این حال بررسی ها نشان می دهد در دهه های 30 ،سال های میانی دهه 50 ، دهه 80 و همین سال 95 که در تولید گندم به خودکفایی رسیدیم دست حمایت دولتها به ویژه از طریق خرید تضمینی گندم با نرخ مناسب در کار بوده است بنابراین با وجود اینکه می توانیم گندم را با نرخ کیلویی 800 تومان از کشورهای دیگر وارد کنیم و در خراسان رضوی تحویل مصرف کننده بدهیم اما درراستای حمایت از تولید و کشاورزی بابت هرکیلو گندم تولیدی استان هزار و 270تومان در سال جاری پرداخت کرده ایم.مزروعی تاکید کرد :
اگرچه با رشد قیمت خرید تضمینی گندم مشکلی نداریم اما با افزایش بی رویه این قیمت ها مخالفیم چراکه افزایش نرخ گندم بیشتر از قیمت جهانی زمینه ورود گندم قاچاق را به کشور زیاد می کند. همچنانکه تولید و صادرات محصولاتی که گندم در آنهااستفاده می شود مثل کیک ،بیسکویت ، ماکارونی و ... به مخاطره می افتد.وی اضافه کرد :در حال حاضر گندمی را که کیلویی هزار و 270 تومان خریداری کرده ایم به قیمت کیلویی 900 تومان به کارخانجات و کیلویی 600 تومان به نانوایی ها می فروشیم .درواقع دولت در چند مرحله به گندم یارانه می دهد .این درحالی است که در مسیر تولید این محصول نیز یارانه هایی به بذر، سم ،کود و برخی دیگر از نهاده ها تعلق می گیرد.رییس سازمان جهادکشاورزی خراسان رضوی با بیان این که در سال جاری نصف اعتبار پیش بینی شده برای پروژه های عمرانی به خرید گندم اختصاص یافته است گفت :درحالی که کل اعتبارات تملک دارایی کشور در سال جاری 33 هزار میلیارد تومان بوده است تنها 15 هزار میلیارد تومان بابت خرید گندم به کشاورزان پرداخت شده است که با در نظر گرفتن یارانه های دیگر ارائه شده این رقم به حدود 20هزار میلیارد تومان می رسد .
باید قیمت تمام شده تولیدگندم را کاهش داد
اما مزروعی در پاسخ به این سوال که چگونه می شود کشاورز را نسبت به ادامه کاشت گندم و در نتیجه حضور در فرآیند خودکفایی این محصول ترغیب کرد با بیان اینکه افزایش نرخ خرید تضمینی تنها راه حمایت از کشاورز نیست گفت :باید قیمت تمام شده تولید این محصول کاهش یابد تا این فعالیت برای کشاورز اقتصادی شود بنابراین به دنبال این هستیم تا از طریق اعطای تسهیلات،تغییر الگوی کشت ،تحویل ماشین آلات مناسب و جدید و ... قیمت تولید محصول را کنترل کنیم تا تعادل در این مسیر حفظ شود.
وی ادامه داد :در سال آتی اگر در 13 شهرستان به ازای هر هکتار فقط 300تن افزایش تولید گندم داشته باشیم که دور از دسترس نیست نیازی نداریم در 15 شهرستان تولید گندم را برای کشاورز تکلیف کنیم و می توانیم تولید محصولات دیگر با آب بری کمتر را در این مناطق تجربه نماییم .وی در همین خصوص با اشاره به افزایش 309درصدی تولید گندم در خراسان رضوی طی سال جاری گفت :با وجود اینکه میانگین نرخ رشد خرید گندم کشور در سال جاری 2.4 برابر بوده است این نرخ در خراسان رضوی 4.1برابر بود و این بدان معنی است که رشد 131درصدی تولید این محصول در کشور طی سال گذشته در خراسان رضوی 309 درصد بوده است .
وی افزود: این درحالی است که 30هزار هکتار سطح زیر کشت محصول طی سال جاری کاهش یافته است.این اظهارات در حالی است که به گزارش مشرق علیقلی ایمانی مدیرعامل بنیاد ملی توانمندسازی گندمکاران چندی پیش گفته بود :دستمزد کارگران حداقل 10 درصد افزایش خواهد داشت مضاف بر آنکه خود دولت قیمت کود شیمیایی را از 10 تا 66 درصد افزایش داده و بذر گندم نیز از کیلویی 1470 تومان به 1560 تومان (یعنی حدود 8 درصد) افزایش داشته است. البته وزارت جهاد کشاورزی هم افزایش 9 درصدی نرخ خرید تضمینی گندم را پیشنهاد کرده بود، در نهایت نرخ خرید تضمینی 2.4درصد افزایش یافته است. البته روز گذشته محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی نیز اعلام کرد : نرخ خرید تضمینی گندم مانند دیگر محصولات کشاورزی در مرداد ماه به دولت پیشنهاد شده است و هماکنون مراحل نهایی تصویب خود را میگذراند وامیدواریم نرخ خرید تضمینی گندم به زودی ابلاغ و به گونهای تعیین شود که مورد رضایت کشاورزان قرار گیرد.
با این حال و با وجود اظهارات نمایندگان بخش خصوصی و دولتی دربخش کشاورزی آنچه به نظر می رسد این است که کشاورزی همچنان در کشور ما و به ویژه خراسان رضوی اقتصادی نیست و لازم است تا در کنار حمایت هایی مثل خرید تضمینی محصولات به توسعه و به روزآوری این صنعت توجه ویژه ای شود تا هم کشاورزان و گندم کاران برای ادامه فعالیت و ماندگاری در روستاها رغبت داشته باشند و هم اعتبارات دولتی هدفمند تر هزینه شود .البته نباید از نظر دور داشت انجام اصلاحات زیرساختی عموما زمان بر است و در این میان کشاورز نباید تا آن موقع متضرر شود .