رمز و رازهای نگهداری از گیاهان‌آپارتمانی
از تاریخچه، مزایا، بهترین گیاهان آپارتمانی و چگونگی نگهداری‌شان در خانه گفتیم همچنین با مدیر اتحادیه گل‌و‌گیاه درباره پرفروش‌ترین گیاهان آپارتمانی گفت‌و‌گو کردیم
محبوبیت گیاهان آپارتمانی، روز به روز در حال افزایش است و این روزها شما در هر خانه‌ای می‌توانید حداقل یک یا دو گلدان زیبای طبیعی ببینید که جذابیت خاصی به فضای خانه داده‌اند. نگهداری از این گیاهان نه تنها یک سرگرمی لذتبخش و مفرح است که فواید زیادی برای سلامت جسم و روان انسان‌ها دارد. با این حال اصول نگهداری از گیاهان آپارتمانی، ریزه‌کاری‌هایی دارد که اگر مورد توجه قرار نگیرد، باعث خشک شدن گل و گیاه خواهد شد. به همین بهانه و در پرونده امروز زندگی سلام درباره تعریف، تاریخچه، مزایای نگهداری و چگونگی مراقبت از گیاهان در خانه خواهیم گفت. همچنین با «غلامحسین سلطان‌محمدی»، مدیر اتحادیه گل‌و‌گیاه استان تهران و عضو اتحادیه سراسری تولیدکنندگان گل و گیاه ایران گفت‌و‌گویی داشتیم که در ادامه خواهید خواند.
نویسنده : مجید حسین زاده | روزنامه‌نگار
محبوبیت گیاهان آپارتمانی، روز به روز در حال افزایش است و این روزها شما در هر خانه‌ای می‌توانید حداقل یک یا دو گلدان زیبای طبیعی ببینید که جذابیت خاصی به فضای خانه داده‌اند. نگهداری از این گیاهان نه تنها یک سرگرمی لذتبخش و مفرح است که فواید زیادی برای سلامت جسم و روان انسان‌ها دارد. با این حال اصول نگهداری از گیاهان آپارتمانی، ریزه‌کاری‌هایی دارد که اگر مورد توجه قرار نگیرد، باعث خشک شدن گل و گیاه خواهد شد. به همین بهانه و در پرونده امروز زندگی سلام درباره تعریف، تاریخچه، مزایای نگهداری و چگونگی مراقبت از گیاهان در خانه خواهیم گفت. همچنین با «غلامحسین سلطان‌محمدی»، مدیر اتحادیه گل‌و‌گیاه استان تهران و عضو اتحادیه سراسری تولیدکنندگان گل و گیاه ایران گفت‌و‌گویی داشتیم که در ادامه خواهید خواند.
گیاه آپارتمانی چیست؟
شاید برای شما هم سوال شده باشد که گیاه آپارتمانی چیست و گیاهان مختلف را بر چه اساسی آپارتمانی می‌نامند و کدام گیاهان در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند؟ گیاه آپارتمانی، گیاهی است که در فضاهای بسته مثلا واحدهای مسکونی و اداره‌ها نگهداری می‌شود. معمولا این گیاهان را با هدف تزیین فضاهای بسته نگهداری می‌کنند اما تحقیقات متعددی نشان داده است که نگهداری از گیاهان در خانه، فواید فراوانی برای سلامت جسم و روان دارد. علاوه بر این، برخی از انواع گیاهان آپارتمانی به تصفیه هوای فضاهای بسته کمک می‌کنند. از رایج‌ترین انواع گیاهان آپارتمانی می‌توان به گیاهان هوازی نیمه‌گرمسیری، ساکولنت‌ها یا گیاهان گوشتی و انواع کاکتوس اشاره کرد. این گیاهان به نور مناسب، رطوبت کافی، خاک مناسب و دمای هوای مطلوب نیاز دارند تا زنده بمانند. هر گیاهی نیازهای خاصی دارد که باید موقع خرید آن‌ها به این نیازها توجه کنید. با تمام گیاهان آپارتمانی نمی‌توانید رفتار و شیوه نگهداری یکسانی داشته باشید. استفاده از کود مناسب و گلدان در اندازه مناسب گیاه هم اهمیت زیادی در رشد گیاه دارد.
تاریخچه نگهداری از گیاهان آپارتمانی
شاید فکر کنید در همین چند دهه اخیر که آپارتمان‌نشینی رشد فزاینده‌ای داشته، استفاده از گیاهان آپارتمانی در فضاهای بسته رایج شده است. اما جالب است بدانید که نگهداری گل و گیاه در فضای بسته، قدمت بسیار طولانی‌تری دارد. مصریان باستان و سومری‌ها گیاهان زینتی و میوه‌دار را در ظروف تزیینی و گلدان‌های مخصوص پرورش می‌دادند. یونانیان باستان و رومیان، درختان برگ بو را در ظروف سفالی می‌کاشتند. در چین باستان، گیاهان کاشته شده در گلدان بیش از ۲۵۰۰ سال پیش در باغ‌ها نمایش داده می‌شدند. چینی‌ها از حدود هزار سال قبل از میلاد مسیح از گیاهان در خانه‌هایشان با اهداف زینتی نگهداری می‌کردند؛ در این دوره گیاهان به عنوان نمادی از ثروت شناخته می‌شدند. با این حال، گفته می‌شود تا قرن هفدهم میلادی و تا زمانی که یکی از متصدیان امور کشاورزی در آن دوره به نام «هیو پلات» کتابی درباره پرورش گیاهان در فضای سرپوشیده تحت عنوان «باغ عدن» را در سال ۱۶۵۲ به رشته تحریر در آورد، پرورش گیاهان خانگی هنوز آن قدر رایج نشده بود. اما با گذشت مدت نه‌چندان زیادی از انتشار این کتاب، گلخانه‌های فراوانی با هدف نگهداری گیاهان غیربومی در گوشه و کنار شهرها و روستاها سربرآوردند.
مزایای نگهداری از گیاهان آپارتمانی
دلایل زیادی برای نگهداری از انواع گیاهان در خانه وجود دارد و نگهداری از آن‌ها مزایای زیادی دارد که در ادامه به چند مورد از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
1- جذابیت بیشتر دکوراسیون منزل اضافه کردن یک گلدان طبیعی زیبا به گوشه‌ای از خانه، می‌تواند یک دکوراسیون ساده و بی‌روح را از این رو به آن رو کند. معمولا رنگ سبز برگ‌های زیبای گیاهان آپارتمانی به هر دکوراسیونی می‌آید و می‌تواند سرزندگی و نشاط خاصی به محیط خانه بدهد. البته اگر غیر از رنگ سبز دنبال رنگ‌های دیگر هم باشید، گیاهان آپارتمانی شما را ناامید نمی‌کنند. می‌توانید گیاهان بنفش، قرمز، زرد، سفید و گیاهانی با برگ‌های چند رنگ بخرید. بعضی از آن‌ها گل‌های زیبایی می‌دهند که جذابیت دکوراسیون خانه را چند برابر می‌کنند.
2- کاهش استرس هرکسی که حتی یک بار به یک گلدان آب داده و به آن رسیدگی کرده باشد، تأیید می‌کند که رسیدگی به گیاهان آپارتمانی باعث آرامش روانی می‌شود. اگر استرس دارید، یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید برای کاهش آن انجام دهید این است که یک یا چند گیاه آپارتمانی را در خانه نگهداری کنید. سر زدن به گلدان‌ها، آب دادن به آن‌ها، حتی تکثیر گل‌ها و هدیه دادن به دوستان و عزیزان، باعث می‌شود که از دغدغه‌های زندگی روزمره فاصله بگیرید و زندگی آرام‌تری را تجربه کنید.
3- تصفیه هوای فضای بسته یکی از موضوعاتی که توسط ناسا بررسی و روی آن تحقیقات متعددی انجام شده است، خاصیت تصفیه هوای فضای بسته توسط گیاهان آپارتمانی است. جالب است بدانید که بعضی از این گیاهان به تصفیه هوای داخل ساختمان کمک می‌کنند و با جذب ترکیبات آلی فرار از جمله بنزن، فرمالدئید و تری کلرواتیلن، آلودگی هوای داخل ساختمان را کاهش می‌دهند. در حالی که این مواد شیمیایی عموما برای انسان سمی هستند، چنین آلاینده‌هایی بدون آسیب، توسط گیاه و میکروب‌های داخل خاک آن جذب می‌شوند.
4- افزایش بهره‌وری یک گلدان زیبا می‌تواند بهترین هم‌اتاقی شما در محل کار یا اتاق مطالعه و ... باشد. تحقیقات متعددی نشان داده است که وجود گل و گیاه در اتاق، خلاقیت و بهره‌وری را افزایش می‌دهد. یکی از تحقیقاتی که در سال ۱۹۹۶ انجام و بارها در مطالعات مختلف به آن استناد شده است، نشان داده که دانشجویان در یک آزمایشگاه کامپیوتری که دارای گل و گیاه بوده، ۱۲ درصد سریع‌تر و با استرس کمتری کار کرده‌اند و در انجام کارهای خود بهره‌وری بالاتری داشتند.
5- هدیه دادن به دوستان و عزیزان وقتی چند گیاه آپارتمانی در خانه نگهداری می‌کنید، همیشه می‌توانید هدایایی جذاب و دوست‌داشتنی برای عزیزان خود تهیه کنید. بیشتر گیاهان آپارتمانی خیلی راحت تکثیر می‌شوند. می‌توانید گیاهانی را که دوست دارید با روش‌های مختلف مثلا قلمه زدن تکثیر کنید و در یک گلدان زیبا بکارید. این هدیه بدون شک هر کسی را خوشحال می‌کند. علاوه بر این، خودتان هم لذت فراوان تکثیر کردن گیاه را تجربه می‌کنید.
بهترین گیاهان آپارتمانی برای نگهداری در خانه
گیاهان آپارتمانی نیازهای متفاوتی دارند. بعضی از آن‌ها در محیط روشن و پرنور رشد می‌کنند و برخی دیگر در سایه هم دوام می‌آورند. نیاز آن‌ها به آب، رطوبت، کود و... با هم متفاوت است. به همین دلیل باید گیاه را متناسب با شرایط محیطی که می‌خواهید در آن گلدان بگذارید، خریداری کنید.
گیاهان مناسب برای محیط روشن و پرنور اگر در خانه اتاق یا فضایی دارید که نور کافی دریافت می‌کند، می‌توانید گیاهانی را بخرید که به نور زیاد نیاز دارند. این گیاهان معمولا در سایه دچار مشکل می‌شوند و عبارتند از: آلوئه‌ورا، سیکاس، پاپیروس، سانسوریا ابلق، گل خطمی، یاس و ... . این گیاهان برای اتاق‌های پرنور، آشپزخانه‌های روشن، راهروهایی که پنجره دارند و ... مناسب‌اند.
گیاهان مناسب برای محیط تاریک و کم‌نور زندگی در آپارتمان‌های کوچک که با ساختمان‌های بلند احاطه شده، باعث شده که بسیاری از ما در خانه‌های خود از نور آفتاب بی‌بهره باشیم. اگر خانه‌ای دارید که نور کمی می‌گیرد یا در ساعات بسیار کوتاهی از روز، نور دارد باید گیاهان آپارتمانی مخصوص محیط‌های تاریک را تهیه کنید که عبارتند از: سانسوریا سبز، گندمی، آگلونما یا همیشه‌سبز چینی، پوتوس، دیفن باخیا، قاشقی و ... .
اصلی‌ترین دلیل خراب‌شدن گیاهان‌آپارتمانی آبیاری زیاد است
مدیر اتحادیه گل‌و‌گیاه استان تهران و عضو اتحادیه سراسری تولیدکنندگان گل‌و‌گیاه ایران از پرفروش‌ترین گیاهان آپارتمانی و رازهای نگهداری از آنان می‌گوید
«ما حدود 15 هزار تولیدکننده گل‌و‌گیاه و حدود 8 هزار گونه گیاهی در کشور داریم»؛ غلامحسین سلطان محمدی، مدیر اتحادیه گل‌و‌گیاه استان تهران با این مقدمه درباره پرفروش‌ترین گیاهان آپارتمانی می‌گوید: «بیشترین گیاه‌آپارتمانی که این روزها در کشور به فروش می‌رود، سانسوریاست چون علاوه بر زیبایی، به تصفیه هوا و تولید اکسیژن هم در خانه کمک زیادی می‌کند. گیاه زاموفیلیا و بونسای وارداتی هم جزو پرفروش‌ترین‌هاست».
بزرگ‌ترین سبد گل جهان به نام ایران ثبت شده‌است
همین چند وقت پیش یعنی 25 خرداد روز ملی گل و گیاه بود. از او درباره دلیل نام‌گذاری این روز به روز ملی گل‌و‌گیاه را می‌پرسم که می‌گوید: «نام گذاری یک روز به روز ملی گل‌و‌گیاه در سال 1384 با رایزنی که اتحادیه گل‌و‌گیاه با وزارت جهاد کشاورزی انجام داد و نامه‌ای که به شورای عالی انقلاب فرهنگی زده شد، کلید خورد. پیشنهاد ما 25 خرداد بود چون در این زمان، گل به میزان فراوانی در کشور یافت می‌شود. آن ها گفتند برای این که این روز در ذهن مردم بماند، باید یک کاری انجام بدهید. ما دیدیم در سال 2004 میلادی در آمریکا، بزرگ‌ترین سبد گل دنیا را با 60 هزار شاخه گل ساختند. ما هم تصمیم گرفتیم که هم رکورد آمریکا را بشکنیم و هم یک کار ماندگار انجام بدهیم. در سال 1385، ورزشگاه سرپوشیده 12 هزار نفری آزادی را اجاره کردیم و در آن‌جا بزرگ‌ترین سبد گل جهان را با 207 هزار شاخه به نام اتحادیه گل و گیاه ایران ثبت کردیم. هدف از این روز، بررسی چالش‌های تولیدکنندگان گل و گیاه و آشنایی بیشتر مردم با گل و گیاه است.»
بهار و پاییز بهترین زمان برای خرید گل‌و‌گیاه است
او درباره بهترین زمان برای خرید گل و گیاهان آپارتمانی می‌گوید: «از برج 11 هر سال تا اوایل تابستان سال بعد، زمان بسیار خوبی برای خرید گل و گیاه آپارتمانی است. اوایل پاییز هم که بخاری‌ها در خانه‌ها روشن می‌شود، زمان خوبی است. همچنین در این فصل‌ها گیاهان در حال رشد هستند و اگر دچار آسیب شوند، مجدد رشد خواهند کرد ولی در تابستان و زمستان رشد گیاه با کندی خواهد بود».
دما، نور، غذا، گفتمان و ...
از عضو اتحادیه سراسری تولیدکنندگان گل‌و‌گیاه ایران می‌خواهم به مهم‌ترین نکات درباره محیط نگهداری گیاهان‌خانگی اشاره کند که می‌گوید: «عواملی که باید برای نگهداری مناسب گیاهان‌خانگی مورد توجه قرار بگیرند، عبارتند از دما، نور، غذا، آبیاری مناسب و این که گیاه در جایی باشد که گفتمان صورت بگیرد. هر گیاهی هم شرایط و ویژگی‌های خاص خودش را دارد. مثلا یک گیاهی مثل بنجامین اگر جایش را در خانه مدام عوض کنید، قهر می‌کند. به‌طور کلی، توصیه می‌شود قبل از خرید گل‌و‌گیاه، محیطی را که قرار است گیاه در آن نگهداری شود، برای فروشنده تشریح کنیم. میزان نور، دما و ... باید مشخص شود و از فروشنده بخواهیم گیاهی متناسب با محلی که در آن زندگی می کنیم، معرفی کند. توجه داشته باشیم گیاه، موجود زنده‌ای است و نیازمند نور، دمای مناسب، آب و غذاست و چنان چه به هر کدام از این موارد توجهی نشود، رشد چندانی نخواهد کرد».
آبیاری گیاهان آپارتمانی را جدی بگیرید
«مجموعا همه گیاهان آپارتمانی نور می‌خواهند. آن‌هایی که برگ سبز دارند، به نور کمتری احتیاج دارند اما آن‌هایی که برگ رنگی دارند، نور بیشتری می‌طلبند». او ادامه می‌دهد: «بیشتر گیاهان آپارتمانی که مردم می‌خرند و خراب می‌شود، به خاطر آبیاری زیاد است. گیاه برای این که رشد مناسبی داشته باشد، باید ببینیم چقدر به آب نیاز دارد. برای بعضی گیاهان هفته‌ای یک بار آبیاری کفایت می‌کند، بعضی هفته‌ای دوبار، بعضی‌ها آب کمتری می‌خواهد و .... در ضمن، درجه حرارت مناسب برای نگهداری گیاهان آپارتمانی نباید کمتر از ۱۵ درجه و بیشتر از ۲۵ تا ۳۰ درجه باشد. گرما و سرما برای گیاه خوب نیست. در حقیقت گرما گیاه را خشک می‌کند و رشد آن ضعیف خواهد شد و سرما هم گیاه را دچار سرمازدگی می‌کند؛ بنابراین دمای محیطی که گیاه در آن وجود دارد، باید معتدل باشد».
مگر می‌شود گل به دست کسی نیاید؟
مدیر اتحادیه گل‌و‌گیاه استان تهران درباره سختی‌های نگهداری از گیاهان آپارتمانی می‌گوید: «گیاه باید شناخته شود و اگر کسی می‌خواهد در کنار یک گیاه زندگی کند باید رفتار و نیازهای آن گیاه را بشناسد. یکی از دلایل این که مردم در کشور ما اقبال زیادی به گیاهان آپارتمانی ندارند، این است که چندبار خریدند اما چون طریقه نگهداری‌اش را بلد نبودند، خراب شده است. بعد دلشان می‌سوزد و می‌گویند گل به دست ما نمی‌آید و دیگر نمی‌خرند! مگر می‌شود گل به دست کسی نیاید؟ گیاه با آدم زندگی می‌کند. اگر شرایطی را فراهم کنید که گیاه با انسان خوش باشد، انسان هم از دیدن آن انرژی خواهد گرفت».
نور آفتاب مستقیم برای گیاهان‌آپارتمانی سم است
او به یک اشتباه رایج در نگهداری گیاهان آپارتمانی اشاره می‌کند و می‌گوید: «هیچ‌کدام از گیاهان آپارتمانی به نور و آفتاب مستقیم نیاز ندارند بلکه فقط روشنایی کامل و نور غیرمستقیم می‌خواهند. گیاهان آپارتمانی در صورتی که در برابر آفتاب مستقیم قرار بگیرند، برگ‌هایشان می‌سوزد، خاک‌شان خشک شده و آسیب جدی می‌بینند».
دلایل آفت در گیاه آپارتمانی باید شناسایی شود
رئیس اتحادیه تولید کنندگان گل وگیاه استان تهران با اشاره به موضوع آفت‌زدگی گیاهان می‌گوید: «گیاهان آپارتمانی معمولا در فصل بهار و پاییز آفت می‌زنند. وقتی هوا سرد و گرم می‌شود، آفت می‌گیرد. همچنین آفت در گیاه آپارتمانی نشانه این است که محیط نگهداری گیاه مناسب نیست یا نشان‌دهنده گرما یا سرمای بیش از حد است یا قارچی که در گیاهان ایجاد می‌شود، بعضا به دلیل آبیاری زیاد و پوسیدگی ساقه گیاه است که باید این دلیل، شناسایی و سریع رفع شود».
ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
