تابستان به نیمه رسید؛ امسال، از پس هزینه کلاسهای تابستانی برآمدید و موفق شدید فرزندتان را در کلاسهای ورزشی و هنری ثبتنام کنید؟
تعداد بازدید : 56
تابستان امسال، شرمنده بچههایم شدم
هرهفته به شهر میآییم
تا دغدغههای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی تان را بشنویــم و منعکس کنیم
محتوای صفحه حرفمردم روزنامه خراسانرضوی، به طور معمول، بر مبنای تماسها و پیامهای مخاطبان و شهروندان درباره مسائل گوناگونِ حوزه شهری، اجتماعی و سبکزندگی شکل میگیرد. به این معنا که مردم، از طریق راههای ارتباطی مثل آیدی تلگرام، تلفن، سامانه پیامک و حتی بهشکل حضوری، حرف و دغدغه و خواسته و گلایههای خود را با خبرنگاران این صفحه در میان میگذارند و ما، علاوه بر انعکاس در روزنامه، در قالب پرسشگری از مسئولان، پیگیرِ حل آن مسئله خواهیم بود. منتها به تازگی، تصمیم گرفتیم این ارتباط با مخاطبان را بهشکل عمیقتر و چهره به چهره ادامه دهیـم و راهاندازی آیتمهایی مثل «سرزده» که دوشنبهها در همین صفحه چاپ میشود و به انعکاس درددلهای مُراجعان به ادارات مختلف مشهد اختصاص دارد و «تریبونمحله» که هر پنجشنبه به بررسی گلایههای مردم یکی از محلههای مشهد میپردازد، قدمهایی در همین مسیر است. در ادامه این راه، تصمیم گرفتیم هرهفته به شهر بیاییم و با شهروندان برای شنیدن دغدغهها و گلایههایشان در حوزههای مختلف و با تمرکز بر معیشت، گپ و گفتی ترتیب دهیــم. ساعت 11 صبح یک روز تابستانی، در شهر حاضر شدیم و در اینباره که: «تابستان امسال، از پس هزینههای کلاسهای تابستانی برای پر کردن اوقات فراغت فرزندانشان برآمدهاند یا نه؟ و آیا هزینههای کلاسهای ورزشی و هنری و علمی و خلاقیت، بهشکلی بوده که اقشار متوسط و ضعیف جامعه بتوانند از آنها استفاده کنند یا خیر؟» با شهروندانِ زیادی حرف زدیم و با گلههای زیادی روبهرو شدیم. اگر کنجکاوید از حرفهای این شهروندان مطلع شوید، «در شهر»ِ امروز را از دست ندهید.
گزارش: خدیجه علینیا | عکس: میثم دهقانی | «تابستان به نیمه رسید؛ امسال، از پس هزینه کلاسهای تابستانی برآمدید و موفق شدید فرزند یا فرزندان تان را در کلاسهای ورزشی و هنری ثبتنام کنید؟» خبرنگار «در شهر»، یک نیمروز را در خیابانهای مرکزی شهر که محل زندگی و گــذر قشر متوسط و ضعیف است چرخید و از پدر و مادرهای زیادی، این موضوع ساده را پرسید. پاسخها و نتیجه قابلتامل بود. خیلی از کودکان و نوجوانانِ شهر، بهرغــم خواست قلبیشان، نتوانستند از «کلاسهای تابستانی» برای سرگرمی و مهارتآموزی و پر کردن اوقات فراغتشان، استفاده کنند. مهمترین دلیل این محـرومیت هم، هزینه زیاد کلاسها نسبت به درآمد قشرهای متوسط و ضعیف و البته اطلاعرسانی محدود و ناکارآمد نهادهای مسئول در حوزه اوقاتفراغت است. درست است که کارشناسان حوزه تعلیــم و تربیت، همواره خانوادهها را از خسته کردنِ بچـهها در طول تعطیلات تابستان با کلاسهای تابستانی بر حــذر میدارند اما از قدیم، فصل تابستان و فراغت از درس و مدرسه، فرصت مغتنمی بوده برای حاضر شدن در جمعهای جدید، تجربه فضایی متفاوت از فضای خانه و مدرسه و یادگیری مهارتهای جدید در زمینههای متنوع ورزشی، هنری، علمی و خلاقیت. مهارتهایی که قرار است در حوزه ارتباطات بین فردی و ارتباطات اجتماعی و موفقیتهای تحصیلی و شغلی، به کار فرزندان مان بیایـــد و اصلا به همین دلایل، قدیمیها نمیگذاشتند بچهها در تابستان بیکار توی خانه بمانند و کار سبک و پارهوقت وردستِ نجــار و آهنگر و کفاش معتمد محل، با همین هدف بود. منتها حالا شرایط مالی برخی خانوادهها بهشکلی است که فرزندان، از همین امکانِ ساده هم محروماند. با ما در گشت و گــذار در شهر و شنیدن حرفهای صریــح شهروندان در این زمینه، همراه باشید.
از پس هزینههای ضروری هم برنمیآیم، چه رسد به کلاس تابستانی
دور میدان فردوسی نشسته، آفتاب سوزان بر صورت و دستهایش میتابد و نگاه منتظرش را به خیابان دوخته، در انتظار کسی که از راه برسد و کار و سفارش بنایی داشته باشد. خودش را «مهدی احمدی»، 46 ساله معرفی میکند. دو فرزند دارد؛ یکی جوان و دیگری نوجوانی 15-14ساله که نه امسال و نه تابستان سالهای قبل، به دلیل هزینه زیاد کلاسهای اوقات فراغت، سر هیچ کلاس و کارگاه و برنامه موردعلاقهاش حاضر نشده. آقای احمدی میگوید: «امسال هم مثل هر سال، پسرم چندین بار از من خواست در کلاسهای تابستانی ثبت نامش کنم. اما از شهریههای 300 هزارتومانی و 500 هزار تومانی صحبت میکرد که من اصلا از پس پرداخت آن برنمیآمدم. به همین دلیل، اصرارهایش بی فایده بود، چون پولی برای نام نویسیاش در این کلاسها ندارم. من یک کارگر روزمزد هستم؛ چطور میتوانم این هزینه را در کنار هزینههای واجب و ضروری زندگی مثل اجارهخانه و کرایه رفت و آمد و خورد و خوراک و دوا و درمان بپردازم؟ و خب نتیجهاش هم سه ماه بیکاری و شیطنت و بطالت است.»
از توزیع ناعادلانه کلاسهای تابستانی در شهر گلایهمندم
پایینتر از میدان فردوسی، به خانمی که 35 سال دارد و مادر سه فرزند است برمیخورم. خانم «بنیهاشمی» در حالی که فرزند کوچکش را در آغوش دارد و مراقب دو فرزند دیگرش است، از توزیع ناعادلانه امکانات تفریحی و آموزشی برای پرکردن اوقات فراغت تابستانی بچهها، در تمام شهر گلایــه دارد و میگوید: «بزرگترین بچهام که 10سال دارد، خیلی دوست داشت امسال به کلاس آموزش شنا برود، اما به خاطر دور بودن کلاس از محل زندگیمان، نتوانستم ثبتنامش کنم. خانه ما انتهای توس و نزدیکترین استخر، حوالی میــدان فردوسی است. نه کسی بود بچه را بیاورد و برگرداند، نه از پس هزینه سرویس برمیآمدم. همه اینها دست به دست هم داد تا امسال فرزندم سه ماه بیکار و بی برنامه بماند یا پای تلویزیون باشد، یا توی کوچه مشغول فوتبال یا در حال غر زدن به ما، چون حوصلهاش سر میرود.ای کاش امکانات و خدمات برای پرکردن اوقات فراغت بچهها، در تمام نقاط شهر یکسان بود و بچههای ما ساکنان محلههای پایین و حاشیهای هم امکان تجربه یک تابستانِ مفرح را داشتند.»
بهخاطر 50هزارتومان، شرمنده فرزندانم شدم
حوالی منطقه عبدالمطلب، مرد 45 سالهای که پدر دو فرزند است، با ما همکلام میشود و درددل میکند: «من زمانی میتوانم به بچههایم اجازه بدهم در کلاسهای تابستانی شرکت کنند که توان مالی داشته باشم. اما واقعیت این است که امسال به دلیل بیپولی اصلا امکان چنین کاری نداشتم. من شغل درست و حسابی ندارم، درآمد مناسبی ندارم و با این حال، باید مایحتاج اولیه زندگی خانوادهام را تامین کنم. به همین دلیل، با این که هزینه کلاس قرآن که فرزندانم میخواستند بروند، فقط 50هزارتومان بود، چون پول کافی در همین حد هم نداشتم، شرمنده آنها شدم.»
از بین 4فرزندم، فقط توان ثبتنامِ یکی را داشتم
«احمدحسینی» 40 سال دارد و پدر چهار فرزند است. وقتی سوژه گپ و گفتمان با مردمِ شهر را میشنود، آهی میکشد و میگوید: «با این هزینههای بالا چطور میتوانم فرزندانم را در کلاسهای تابستانی نام نویسی کنم؟ فرزندانم، 15، 13، 11 و 9 ساله هستند. از بین این چهار بچه، امسال فقط توانستم فرزند بزرگم را در کلاس طراحی ثبتنام کنم. هزینه 500هزارتومانی همین یک کلاس هم برای من خیلی سنگین است. بهخاطر همین یک کلاس و بهرغم این که دوست داشتم بقیه فرزندانم هم در طول این سهماه سرشان گرم باشد، اما چون توان مالی نداشتم مجبور شدم به خواسته سه فرزند دیگرم نــه بگویم. اگر گشتی در شهر بزنید، میبینید هزینه کلاسهای اوقات فراغت، بهخصوص کلاسهای باکیفیت، بسیار سرسام آور است و مثل خیلی چیزهای دیگر، از این امکان هم فقط خانوادههای با درآمد بالا میتوانند استفاده کنند.»
فرزندم بهجای کلاس، رفت سر کــار
مادری که دو فرزند 8 و 11 ساله دارد، درددل میکند: «راستش از اول تابستان تا امروز، هربار که بچههایم میپرسند: پس کی کلاسهای تابستانی ما شروع میشود؟ هیچ پاسخی ندارم بدهم و الکی میگویم به زودی. مثلا شهریه کلاس ورزشی که پسرم میخواهد برود، ماهانه 50هزارتومان است و همین مبلغِ بهظاهر کم، برای ما سنگین است. باید دید تا کی میتوانم منتظر نگهشان دارم. کاش تابستان زودتر بگذرد و مدرسهها سریعتر باز شود.» مردی 40 ساله که دو فرزند 15 و 3 ساله دارد، به نکته جالبی اشاره میکند: «وقتی دیدم نمیتوانم فرزند نوجوانم را در کلاسهای تابستانی نامنویسی کنــم، با یکی از آشناها که آدم سالمی است و کسب و کاری دارد، صحبت کردم تا در تابستان، در کنار او کار کند و مهارتی یاد بگیرد. یکجور سرگرمی هم هست.»
مادر میگوید قرار است اطلاع بدهند!
«امیرعلی» 11 سال دارد و در پاسخ به این سوال که امسال تابستان، توانسته به کلاسی برود تا هم سرش گرم شود و هم مهارتی یاد بگیرد، میگوید: «تابستان گذشت و من هنوز هیچ کلاسی نام نویسی نکردم. از خیلی وقت پیش، از روزی که توی خرداد کارنامهام را گرفتم، به پدر و مادرم گفتم میخواهم هرجور شده به یک کلاس تابستانی بروم. آنها هم قبول کردند اما هربار جویـا شدم، میگویند صحبت کردیم و قرار است اطلاع بدهند و هنوز خبری نشده است!» فاطمه هم، دیگر نوجوانی است که با «در شهر» همکلام میشود و میگوید: «من دوست داشتم امسال به کلاس آموزشی شنا بروم. شهریه 10جلسه کلاس خصوصی 400 هزار تومان بود و شهریه 10جلسه عمومی 160هزارتومان. ولی ثبتنام نکردم. چون خانوادهام گفتند برایمان سنگین و گران است و باید صبر کنی و من همچنان منتظرم.»
از اول تابستان تا امروز، هربار که بچههایم میپرسند: پس کی کلاسهای تابستانی ما شروع میشود؟ هیچ پاسخی ندارم بدهم و الکی میگویم به زودی. باید دید تا کی میتوانم منتظر نگهشان دارم
2 کارشناس تربیتی از کارکرد کلاسهای تابستانی و چگونگی پر کردن جای خالیاش میگویند
خوب نیست بچهها چندماه بیکار بمانند، مگر این که...
علیرضا مالک اشرفی
معاون پرورشی اداره کل آموزش و پرورش خراسانرضوی
«علیرضا مالک اشرفی» در گفتوگو با «در شهر» درباره ضرورت بهرهمند شدن کودکان و نوجوانان از کلاسهای تابستانی برای بهتر گذراندنِ اوقات فراغت فصل تابستان، میگویــد: «مهم است خانوادهها با توجه به شناختی که از فرزند یا فرزندان خود دارند، برای شرکت آنها در این کلاسها برنامه ریزی کنند. البته نباید فرزند خود را در ایام تعطیلات خسته کرد اما این که کودک یا نوجوان، در ایام فراغت از درس و مدرسه، بیش از دو سه ماه بیکار باشد، اصلا اتفاق خوب و مناسبی نیست. مگر این که خودش بهشکل خودجوش اهل مطالعه باشد و از سوی خانواده هم برای حضور در فضای سبز، جمعهای دوستانه، کتابخانه، نمایشگاه، سینما و تئاتر، حمایت شود. در واقع مهم است از سه ماه تعطیلات تابستانی، برای پرورش استعداد و توانایی و مهارتهای فرزندان مان استفاده کنیم، چرا که همین فرصتهای کوچک یادگیری، میتواند نقش بهسزایی در رشد شخصیت و خلاقیت بچهها ایفا کند.»
رقیه ارجی
کارشناسارشد روان شناسیتربیتی
«رقیــــه ارجــــی» هم اضـــافـــه میکنـــد: «خانوادههایی که به هر دلیل موفق نشدند فرزندان شان را در کلاسهای تابستانی نامنویسی کنند، بایــد از فضا و امکانات موجود در شهر برای بهینه سازی اوقات فراغت فرزندان بهره ببرند. اگر به دلیل زیاد بودن هزینه کلاسهای تابستانی، نتوانستیم بچهها را در هیچ کلاس علمی و ورزشی و هنری ثبتنام کنیم، باید خودمان هر روز برای بچهها برنامهریزی داشته باشیم. مثـلا هر روز عصر برای دویدن به پارک محله و فضای سبز شهر برویم. با استفاده از امکانات و دستگاههای ورزشی عمومی، باهم ورزش کنیم. از کتابخانههای عمومی، کتاب امانت بگیریم و باهم کتاب بخوانیم. باهم گوش دادن به پادکست و کتابهای صوتی و آلبومهای موسیقیِ کودکانه هم، پیشنهاد دیگری است. رفتن به کوههای اطراف و تجربه کوهنوردی نیز فعالیت مناسب و مشترکِ دیگری است. حتی در برنامه کوهنوردی، میتوان فعالیتهایی مثل جمع آوری زباله و غذا دادن به حیوانات را تجربه کرد. بازیهای فکری و بُردگیمها هم امکان خوبی برای پر کردن اوقات فراغت بچه هاست. در کنار همه اینها، ممکن است برخی کودکان و نوجوانان، شرایط مالی خانواده را درک نکنند و از پدر و مادر بابت نرفتن به کلاسهای تابستانی، گله کنند. این جــوروقتها مهم است خانواده، با بچه صادقانه گفتوگو کنند و توضیح دهند جای خالی کلاس تابستانی، با فعالیتهای مشترک خانوادگی پر شده و میشود و میتواند گاهی لذتبخشتر از کلاس باشد.»
معاون توسعه امور ورزش اداره کل ورزش و جوانان استان:
کلاس ارزانقیمت هست اطلاعرسانی کافی نیست
«امیــر زارعی» معاون توسعه امور ورزش اداره کل ورزش و جوانان خراسانرضوی در پاسخ به این سوال که «چه ساز و کاری برای بهرهمند شدن فرزندان خانوادههای قشرهای متوسط و کم درآمد از کلاسهای تابستانیاندیشیده شده و چرا تعداد زیادی از بچههای شهر، از این امکان بیبهره هستند؟» میگوید: «ما هم متوجه شرایط مالی مردم هستیم و سعی کردیم ساز و کارهایی را برای حمایت از فرزندان خانوادههای کم بضاعت، پیش بینی کنیم. بهعنوان مثـــال با تعاملی که با مجموعههای ورزشی خصوصی داشتیم، طرحهایی ریختیم تا خانوادهها بتوانند از کلاسهای تابستانی ورزشی با کمترین مبلغ استفاده کنند. در همین چارچوب، چهار استخر شهر (مجموعه ورزشی 15خرداد واقع در بولوار 7تیر، مجموعه ورزشی کوثر واقع در قاسمآباد، مجموعه ورزشی تختی واقع در میــدان سعدآباد و مجموعه ورزشی گلشن واقع در بولوار طبرسی) که در اختیار سازمان ورزش و جوانان مشهد است، در قالب طرح «خانواده آبی» پای کار آمدند. منتها مشکلی که در این میان وجــود دارد، اطلاعرسانی ناکافی در این زمینه است. من نمیدانم در محلهای که زندگی میکنم، چه تعداد پایگاه ارائه خدمات اوقات فراغت وجود دارد و سازمانهای متولی مدیریت این مسئله، در طول تابستانِ امسال چه کردهاند. برای بهبود این شرایط، یک اَپ در حال طراحی و راهاندازی است تا شهروندان از برنامههای آموزشی و تفریحی و سرگرمکننده محل زندگیشان مطلع باشند و با مراجعه به نزدیکترین مرجع ارائه خدمات ارزانقیمت اوقات فراغت، از این امکان بهرهمند شوند.»
درپایان این سوال پیش میآید که آیا فقط چهار استخر برای خدماترسانی به جمعیت 3میلیون نفری مشهد، کفایت میکند و آیا برای اطلاعرسانی درباره برنامههای تابستانی، نباید پیش از تابستان برنامهریزی میشد؟