آلودگی چرمشهر همچنان بلای جان کشف رود
با وجود بهره برداری از تصفیه خانه چرمشهر، عملکرد این تصفیه خانه با استاندارد فاصله دارد شهرک های صنعتی مقصر را واحدهای صنعتی می دانند، مشکل کجاست؟
بهاره موفقی/ با وجود بهره برداری از تصفیه خانه چرمشهر در خردادماه سال جاری، آلودگی چرمشهر همچنان بلای جان کشف رود است؛ موضوعی که مسئولان شرکت شهرک های صنعتی، مقصرین آن را واحدهای آلاینده ای می دانند که پیش تصفیه اولیه را انجام نمی دهند طوری که میزان COD (یکی از شاخص های سنجش میزان کیفیت فاضلاب شیمیایی و صنعتی) وارد شده به این تصفیه خانه عدد بسیار بالای 10 هزار میلی گرم بر لیتر است در حالی که این میزان برای فاضلاب های شهری به طور معمول حداکثر 800 میلی گرم بر لیتر است. همه این ها در حالی است که بنا به ادعای مسئولان شرکت شهرک های صنعتی، تصفیه خانه چرمشهر جزو یکی از تصفیه خانه های مطلوب در کشور است، با این همه این تصفیه خانه هم جوابگوی این حجم از آلاینده های ورودی نیست؛ موضوعی که به نظر می رسد برای نجات کشف رود از این معضل باز هم به اهرم قانون نیاز است.
عملکرد فعلی تصفیه خانه چرمشهر؛ فاصله با استانداردهای محیط زیست
هادی موسی پور، رئیس اداره حفاظت محیط زیست مشهد، در پاسخ به چگونگی وضعیت تصفیه خانه چرمشهر بیان می کند: هر تصفیه خانهای که ساخته می شود، یک بازه زمانی نیاز دارد تا به تعادل برسد. بنابراین هنوز نمی توان به طور دقیق گفت که عملکرد این تصفیه خانه خوب یا بد است چرا که کمی زمان باید بگذرد. این بازه زمانی بین 3تا 6 ماه برای به تعادل رسیدن تصفیه خانه ها متفاوت است. وی در پاسخ به این سوال که نتیجه رصد و بررسی شما از این تصفیه خانه چه بوده است، می گوید: قطعا بالاتر از استانداردهایی هست که مد نظر ماست.
محیط زیست: آمارها محرمانه است
موسی پور در پاسخ به درخواست خبرنگار خراسان مبنی بر ارائه آمار مربوط به این موضوع که میزان خروجی نهایی تصفیه خانه چرمشهر و فاصله آن با استاندارد چقدر بوده است، اظهار می کند: وقتی وضعیت تصفیه خانه به یک تعادلی برسد که اعداد ما تثبیت بشود، می توان گفت این تصفیه خانه در حال حاضر چه وضعیتی دارد. بنابراین عدد نمی توانیم بدهیم اما روند آن کاهشی بوده است؛ یعنی به طرف استاندارد درحال حرکت است. وی در واکنش به پافشاری خبرنگار خراسان مبنی بر ارائه آمار می گوید: عدد نمی شود اعلام کرد چون محرمانه است و اگر می خواهید باید با حراست و...مکاتبه کنید تا بتوانید آمار را بگیرید. وی می گوید: ما ماهیانه نمونه می گیریم و آخرین نمونه ما مربوط به یک ماه پیش بوده است و در همین شهریور ماه باید نمونه بگیریم، اما مطابق آخرین نمونه گیری آن، استانداردهای کافی را نداشته است. موسی پور در پاسخ به این سوال که آیا مشکل درطراحی و ساخت تصفیه خانه چرمشهر بوده است یا خیر، بیان می کند: ما در سازمان محیط زیست به طراحی ها ورود نمی کنیم و طراحی با خود شرکت یا واحد بهره بردار است که باید بر اساس حجم و نوع فاضلاب این سیستم را طراحی کنند و خروجی سیستم برای ما مهم است. وی در پاسخ به این سوال که اگر در شهریور ماه طبق نمونه های شما وضعیت همچنان غیر استاندارد بود چه اقدامی خواهید کرد، می گوید: اگر رعایت نکنند در فهرست واحدهای آلاینده قرار می گیرند؛ همان طور که در فصل بهار در این فهرست بودند. بعد از آن هم بحث پیگیری از سیستم های لازم مانند دستگاه قضایی، کارگروه تحول محیط زیست و...را انجام می دهیم.
میزان بسیار بالای COD ورودی به تصفیه خانه؛ 10 هزار میلی گرم بر لیتر!
علی هوشمند، مدیر ایمنی بهداشت محیط زیست و انرژی شرکت شهرکهای صنعتی استان نیز در پاسخ به چگونگی وضعیت تصفیه خانه چرمشهر بیان می کند: تصفیه خانه را در خردادماه مورد بهره برداری رسمی قرار دادیم. بازدهی تصفیه ما حدود ۹۰ درصد است که بازدهی بسیار مطلوبی است. یکی از شاخصه های استاندارد COD است که ورودی این میزان به تصفیه خانه حدود 10 هزار است که تصفیه خانه عدد آن را به هزار رسانده است و 90 درصد بازدهی دارد. وی می افزاید: برای این که تصفیه خانه بتواند به عملکرد مطلوب برسد نیاز به گذر زمان است تا سیستم خود را به روزرسانی کند. وی درباره منشا آلودگی می گوید: تا زمانی که واحدهای صنعتی پیش تصفیه اولیه و الزامات زیست محیطی را انجام ندهند، تصفیه خانه هر قدر هم که بتواند مطلوب کار کند آن بازدهی را نخواهد داشت و واحدهای صنعتی مکلف هستند این استانداردهای اولیه را انجام بدهند تا عملکرد تصفیه خانه مطلوب تر باشد. این میزان 10 هزار در هیچ استانداردی نیست. طبق قانون مدیریت پسماند، واحد یا بنگاه اقتصادی که آلودگی را ایجاد می کند، خودش مکلف به رفع آلودگی است. تا زمانی که واحد صنعتی رعایت مسائل زیست محیطی را انجام ندهد، ما این طرف هر کار بکنیم به ایده آل نمی رسیم. وی در پاسخ به این سوال که میزان استاندارد چقدر بوده است، می گوید: متولی اعلام این عدد محیط زیست است اما آزمایشگاه معتمد محیط زیست که به تازگی اندازه گیری کرده است، بیش از هزار بود. وی ضمن اشاره به این که این تصفیه خانه جزو تصفیه خانه های مطلوب کشور است که بازدهی 90 درصد آن ایده آل است، می افزاید: درحال حاضر ورودی فاضلاب های شهری 600 یا 800 است و با بازده 70 درصد هم خودشان را به میزان استاندارد می رسانند، اما واحد صنعتی که رعایت نمی کند و با میزان 15 هزار و 20 هزار می فرستد، تصفیه خانه قطعا نمی تواند به میزان مطلوب برساند. بنابراین واحد صنعتی باید پیش تصفیه اولیه را انجام بدهد. وی در پاسخ به این سوال که تعیین تکلیف شما برای واحدهای صنعتی چه بوده است، می گوید: ضابط قضایی در این راستا سازمان محیط زیست است. ما با کمک محیط زیست پایش هایی را انجام می دهیم که واحدهای آلاینده مشخص می شوند، اما از آن مرحله به بعد، آن ها باید موارد قانونی را پیگیری کنند. وی ادامه می دهد: در شهرک صنعتی چرمشهر 60 واحد داریم که متصل به تصفیه خانه هستند که از این تعداد چیزی بین 20 تا 30 واحد وابسته به صنایع چرم، دباغی و...هستند. در آخرین کمیته پایش مشترک با محیط زیست به طور رسمی 8 تا 10 واحد آلاینده را شناسایی کردیم؛ البته رسمی، چون واحدی ممکن است در طول روز رعایت کند و شبانه فاضلابی را بفرستد.