محمد علی تمدن/ بعد از سال ها حرکت لاک‌پشتی، احداث سد مخزنی شوریجه در یکی دو ماه اخیر سرعت گرفته و اکنون پیشرفت فیزیکی آن به 45 درصد رسیده است. اگر چه نسبت به توجیه فنی این سد و حقابه کشاورزان در این پروژه حرف و حدیث هایی وجود دارد که در گزارش های بعدی خراسان به آن خواهیم پرداخت.یک شهروند سرخسی در این باره گفت: شرایط کنونی به گونه ای است که حقابه اراضی کشاورزی پایین دست به کلی نادیده گرفته شده و آب دو سد شوریجه و دوستی فقط به مصرف شرب مشهد  اختصاص یافته است. علی مره ای می گوید: رفع مشکلات سوء مدیریت آب در سرخس نیازمند سند راهبردی و تدبیر آب است تا آثار سدهای ساخته شده روی رودخانه های کشف رود و هریرود را بر دشت سرخس و وضعیت گرادیان آب های منابع زیرزمینی دشت سرخس  به سمت ترکمنستان را بررسی کند و وضیعت نامشخص حقابه های کشاورزان سرخس از سد دوستی و سد شوریجه   معلوم و حقابه های افراد به صورت سند رسمی از طرف شرکت آب منطقه ای استان اعلام شود.

 علی اصغر صفائیان دبیر نظام صنفی کشاورزی شهرستان سرخس نیز گفت: یکی از دغدغه‌های فعلی مردم سرخس این است که حقابه کشاورزان برای 10 هزار هکتار زمین زراعی آبی به میزان 70 میلیون مترمکعب از سد شوریجه تعریف شود و سند حقابه قبل از شروع بهره‌برداری با حضور نمایندگان کشاورزان و اتاق اصناف کشاورزی ( نظام صنفی کشاورزی) تهیه شود تا به سرنوشت حقابه های کشاورزان از سد دوستی دچار نشود.

 

45 درصد پیشرفت فیزیکی

مدیر پروژه سد شوریجه در بازدید میدانی خبرنگار خراسان از این سد  ، پیشرفت فیزیکی عملیات اجرایی آن  را ۴۵ درصد اعلام کرد. سید مجید حسینی افزود: سد مخزنی شوریجه شهرستان سرخس در فاصله 120 کیلومتری از شهر مشهد، روی رودخانه کشف رود با مساحت حوضه آبریز 15650 کیلومتر مربع و آورد سالانه ۳۰ میلیون متر مکعب واقع شده است و با هدف تأمین بخشی از آب شرب شهر مشهد و جلوگیری از خروج آب های مرزی از کشور در دست اجراست.  وی گفت: این سد از نوع خاکی با هسته رسی با ارتفاع 51 متر از پی و طول تاج 374 متر دارای مخزنی به گنجایش ذخیره سازی حدود 200 میلیون متر مکعب است. آب مازاد بر ظرفیت مخزن از طریق سرریز اوجی آزاد به عرض 66 متر و با ظرفیت 1355 متر مکعب بر ثانیه به طور مطمئن به پایاب منتقل می شود.

 

اتمام پروژه تا شهریور 1404

وی بیان کرد: سیستم انحراف سد شامل فراز بند خاکی همگن به طول 255  و ارتفاع  21 متر و تونل انحراف نعل اسبی با مقطع 6در6 به طول 145 متر و با ظرفیت آب گذری 364 متر مکعب برثانیه واقع در جناح راست احداث شده است. حجم آب تخصیص یافته به شهر مشهد از طریق خط انتقال آب لوله فولادی به قطر 1200 میلی متر و به طول حدود 16 کیلومتر توسط ایستگاه پمپاژ با ارتفاع پمپاژ 225 متر از پایاب سد به مخزن ایستگاه پمپاژ شماره 3 خط انتقال دوستی وارد و در ادامه از طریق خط انتقال آب سد دوستی به مشهد منتقل می شود. حسینی بیان کرد: با توجه به برنامه ریزی های صورت گرفته عملیات اجرایی سد در شهریور ماه سال 1404 به اتمام می رسد.

 

کمبود شدید منابع آبی در دشت سرخس

سرپرست شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی نیز گفت:  کاهش میزان بارندگی و خشکسالی های متمادی، کمبود منابع آبی را در بخش های زیادی از کشور به همراه داشته است. این موضوع در استان های کم برخوردار از بارش ها، محسوس تر بوده و سطح آب دشت های واقع در استان های خشک و نیمه خشک به شدت افت کرده و گاهی منابع آبی آن ها با وضعیت بحرانی مواجه شده است. استان خراسان رضوی نیز از این قاعده مستثنا نبوده و دشت های مشهد و سرخس با کمبود شدید منابع آبی مواجه اند. محمد علی نعمت نژاد افزود: با توجه به ممنوعه بودن دشت سرخس و کاهش منابع آبی زیر زمینی این دشت، شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی تصمیم به اجرایی کردن پروژه سد شوریجه گرفت.

وی بیان کرد: رودخانه کشف‌رود بعد از رودخانه اترک بزرگ‌ترین رودخانه شمال‌شرق کشور است. وسعت حوضه آبریز این رودخانه تا مـحل سد شوریجه حدود 15650 کیلومترمربع بوده که از شرق شهرستان قوچان سرچشمه گرفته است و در محل پل‌خاتون در پایین‌دست سد دوستی به رودخانه هریرود می‌ریزد. سرشاخه‌های مهم این رودخانه عبارت‌اند از: فریزی، ارداک، طرق، کارده، میامی، دولت‌آباد، کلاته‌منار و براشک که روی سرشاخه‌های ارداک، طرق، کارده و دولت‌آباد سد مخزنی احداث شده و آب مازاد و سیلاب‌های بقیه سرشاخه‌ها به همراه روان آب دشت‌های مشـهد و نریمانی، روان آب این رودخانه را تشکیل می‌دهند. با توجه به برداشت آب در سرشاخه‌ها، رودخانه اصلی دبی پایه نداشته و صرفاً سیلاب‌های غیرقابل‌کنترل سرشاخه‌ها و دشت‌های حوضه آبریز در این رودخانه جریان یافته و با پیوستن به رودخانه هریرود در محدوده شهرستان سرخس از مرز خارج و وارد خاک ترکمنستان می‌شود.

 

جلوگیری از خروج آب از مرزهای کشور

 نعمت نژاد اضافه کرد: آورد سالانه رودخانه 30 میلیون مترمکـعب برآورد شده که در فـصول زمـستان و بـهار به‌صورت سیلاب در رودخانه جریان می‌یابد و با احداث سد شوریجه و مهار این سیلاب ها و روان آب های رودخانه کشف رود، ضمن جلوگیری از خروج آب از مرزهای کشور، آب های مهار شده در مخزن سد به مصرف شرب شهر مشهد، کشاورزی دشت سرخس و صنعت پایین دست سد خواهد رسید. مدیر دفتر طرح های توسعه منابع آب شرکت آب منطقه ای استان نیز گفت: مطالعات احداث سد مخزنی روی شاخه اصلی رودخانه کشف‌رود، دارای سابقه بیش از 30 سال است. ابتدا در سال 1368 توسط سازمان جهاد سازندگی خراسان مکان‌یابی ساختگاه اولیه و زمین‌شناسی در محدوده روستای شوریجه انجام شده است و در سال 1374 مطالعات مرحله اول احداث سد مخزنی روی رودخانه کشف‌رود به شرکت مهندسی مشاور سروآب واگذار شد. مهدی حسین پور افزود: در این مرحله از مطالعات، گزینه‌های ساختگاه سد روی رودخانه اصلی با توجه به توپوگرافی مسیر رودخانه در حد فاصل روستای پل‌گزی (مجاور رودخانه و در فاصله 110 کیلومتری مشهد) تا روستای پس‌کمر (مجاور رودخانه و در فاصله 10 کیلومتری پل‌خاتون و مرز ترکمنستان) بررسی شد. در نهایت گزینه واقع در فاصله 2 کیلومتری روستای پل‌گزی انتخاب و مطالعات مرحله اول روی آن انجام شد. سپس در سال 1384 شرکت آب منطقه ای خراسان تصمیم به ادامه مطالعات گرفته و مطالعات بازنگری مرحله اول و انجام مطالعات مرحله دوم را به شرکت مهندسی مشاور طوس آب واگذار کرد. پس از پایان بازنگری مطالعات مرحله اول و به دست آمدن نتایج آن، با توجه به کمبود شدید منابع آب در دسترس در دشت های مشهد و سرخس و نیاز روزافزون بخش‌های شرب، کشاورزی و صنعت پایین‌دست، پیشنهاد استفاده از آب تنظیمی سد شوریجه برای تأمین نیازهای مذکور با استفاده از تأسیسات موجود در منطقه، نظیر خط انتقال آب سد دوستی به مشهد، سد انحرافی (شیرتپه) و شبکه آبیاری سرخس و ...  بررسی شد.حسین پور گفت: عملیات اجرایی احداث سد از سال 1393 آغاز شده و اعتبار هزینه شده تا پایان سال مالی 1401 حدود 292 میلیارد تومان بوده است. همچنین اعتبار در نظر گرفته شده در سال 1402 مبلغ 1200 میلیارد تومان است.

 

کاهش خسارات ناشی از سیلاب های فصلی با احداث سد شوریجه

فرماندار سرخس هم گفت: آب این سد برای مصارف شرب مشهد، تامین آب صنعت و کشاورزی شهرستان سرخس در نظر گرفته شده است و مازاد آن، در سال‌های پرآب در اختیار کشاورزان سرخسی نیز قرار خواهد گرفت. وی افزود: با بهره‌برداری از سد شوریجه نه تنها بروز خسارت ناشی از سیلاب‌های فصلی کاهش می‌یابد، بلکه امکان بهره‌مندی پایدار از روان آب‌هایی که از دسترس خارج می‌شد، برای بخش کشاورزی فراهم خواهد شد. حسن نوری زاده افزود: مهم‌ترین ویژگی این سد این است که کل حوضه آبریز آن داخلی است. وی یاد آور شد: برای تامین آب شرب شهرستان سرخس، از  سد شوریجه سهمی دیده نشده است.

 

 

حقدادی/ در آستانه برگزاری انتخابات و به منظور مشارکت قوی مردم در انتخابات ،همایش شوراهای اسلامی و دهیاران شهرستان تربت جام با حضور فرماندار ، دادستان و اعضای شورای تامین در تالار کوثر تربت جام برگزار شد. به گزارش خراسان رضوی، دادستان عمومی و انقلاب تربت جام در این همایش با تشکر و قدردانی از دست اندرکاران برگزاری انتخابات گفت: همه عوامل اجرایی انتخابات تحت رصد هستند و خط قرمز ما اجرای قانون است. حسن وزیری افزود: دست اندرکاران و دهیاران و اعضای شوراهای اسلامی از مذهبی کردن انتخابات پرهیز کنند، چون که این کار جرم است و به هیچ عنوان اجازه نخواهیم داد مذهب درگیر انتخابات شود .فرماندار تربت جام نیز با قدردانی از تلاش های شوراها و دهیاران گفت: همه مقدمات برگزاری انتخابات فراهم شده است. حسین جمشیدی با اشاره به این که دشمنان به دنبال این هستند که مردم را از آمدن به پای صندوق های رای منصرف کنند، تصریح کرد: همه باید تلاش کنیم تا مشارکت حداکثری شکل بگیرد .

فرماندار تایباد گفت: بیش از ۴۰ مکان با همکاری بخشداری‌ها و شهرداری‌های این شهرستان برای تبلیغات داوطلبان انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در شهرهای تایباد، کاریز و مشهدریزه، جانمایی و پیش‌بینی شده است.مهدی شیردل در گفت و گو با ایرنا افزود: نامزدها فقط در محل های تعیین شده سطح شهرها که از سوی شهرداری ها و بخشداری ها مشخص شده برنامه های تبلیغاتی خود را انجام دهند و از نصب پوسترهای خود در سایر نقاط شهری خودداری کنند. وی تصریح کرد: کمیته امحای ستاد انتخابات موظف است هر بنر یا پوستری را که خلاف قواعد تبلیغات نصب شده باشد ،امحا کند. فرماندار تایباد بیان کرد: مسئولان دفتر داوطلبان انتخابات مجلس شورای اسلامی در این خصوص اطلاع رسانی لازم را به اعضای ستاد خود داشته باشند.وی اظهار کرد: از تمامی نامزدها و طرفداران آن ها انتظار می رود برای برگزاری انتخاباتی سالم با مسئولان برگزاری این رویداد سیاسی نهایت همکاری را داشته باشند. شیردل بیان کرد: برای این دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری، ۸۰ شعبه اخذ رای در شهرستان تایباد پیش بینی شده که نسبت به دوره گذشته ۲۰ درصد افزایش داشته است.