زعفران از محصولات آب بر صادراتی بعد از 34 ماه عوارض ستانی به عنوان عوارض صادرات «آب مجازی» حذف شد
تعداد بازدید : 8
حذف زعفران از فهرست خلق الساعه عوارض ستانی
مسعود حمیدی- بعد از 34 ماه عوارض ستانی با عنوان صادرات آب مجازی از زعفران کم آب بر دولت این محصول را از فهرست «خلق الساعه» محصولات آب بر صادراتی حذف کرد که البته بعد از کسب درآمدی حدود 28 میلیون دلار طی این مدت.
تصمیمات «خلق الساعه» اتخاذ می شوند تا صورت مسئله ای را پاک و مانعی جدی ایجاد کنند. دولت سال 97 برای فرار از فشارها یک‌باره تصمیم به خلق دلار 4200 تومانی گرفت و در بانک مرکزی را باز گذاشت تا همگان بسته به عمق جیب‌شان از این منبع ملی(ذخایر ارزی) برداشت کنند.تأثیرات سیاسی و اقتصادی و حتی امنیتی این تصمیم را هنوز که هنوز است روی تن و روانمان احساس می‌کنیم. به نظر می رسد تصمیمات خلق الساعه زمانی اتخاذ می شوند که متولیان از بروز عرضه عقب‌تر باشند یعنی وقتی یک پدیده عارض می شود و متولیان آمادگی رویارویی با آن را نداشته باشند از روی سراسیمگی یک تصمیم خلق الساعه می‌گیرند که جلوی پیشروی عارضه را بگیرند اما این تصمیم تنها به نوک «کوه یخ» تلاقی پیدا می‌کند و موج این برخورد وقتی به بدنه کوه یخ منتقل می‌شود که کنترلش غیرممکن می‌شود. زعفران طلای سرخی که سرخی‌اش بر گونه مردمان مانده و طلایش به جیب دلالان داخلی و خارجی رفته، کشوری که 90 درصد زعفران دنیا را تولید می‌کند اما سهمش از کیک تجارت آن 10 درصد هم نیست! داستانش مانند کشورهای تولیدکننده نفت است که به جای این که باهم متحد باشند و نرخ جهانی را بر اساس منافع جمعی خود تعیین کنند درگیر اختلافاتی اند که سودش به جیب خریداران ذخایر آن‌ها می‌رود. طلای سرخ ایران از آن دسته مقولاتی است که سیر و تطورش تا به امروز به رنگ ارغوان است. دیرزمانی زعفران ایران به صورت فله به کشورهای اروپایی ارسال می شود یا به امارات می رود و در آن‌جا بسته‌بندی می‌شد و به نام زعفران اسپانیایی و یا اماراتی در بازار جهانی عرضه می‌شد و بعدها که تجار ایرانی توانستند سرآمد بسته‌بندی این محصول شوند به جای این که در کشورهای هدف به صورت هماهنگ عمل کنند علیه تجارت کشورشان رقابت معکوس را کلید زدند و دودش به چشم تجارت خارجی ایران رفت. وقتی تجار زعفران را با نرخ‌های پایین خریداری و با نرخ‌های چند برابری در بازارهای جهانی عرضه کردند بسیاری از تجار برای خودشان از این نمد کلاهی بافتند که تنها سوز سرمایش سهم کشاورزان شد. دولت برای پر کردن این چاله و حمایت از کشاورزان طرح پی طرح ارائه کرد؛ زعفران را نرخ‌گذاری کرد و به بورس سپرد و خرید تضمینی‌اش را به تعاون روستایی سپرد اما خیلی زود خروجی این تصمیم خلق الساعه عیان شد و تعاون روستایی زعفرانی که با قیمت 11 میلیون تومان خریداری کرده بود با قیمت 3 میلیون و 4 میلیون گران‌تر روانه بازار کرد. خروجی بازار بورس زعفران هم بهتر از آن نبود. وقتی اجازه صادرات پیاز زعفران به افغانستان و چین داده شد شاید کسی در دولت فکر نمی‌کرد روزی این دو کشور مدعی تولید زعفران باکیفیت‌تر از طلای سرخ ایرانی شوند.
و اما سیاست و راهبرد بازگشت ارز حاصل از صادرات که اجرای نادرستش و دستورالعمل‌های خلع الساعه آن توسط دولت و بانک مرکزی آن را به مانعی بزرگ در راه تجارت بسیاری از محصولات ارزآور و برندینگ کشور به‌خصوص زعفران تبدیل کرد. وقتی تجار ایرانی به جای هم‌صدا بودن در خارج از مرزها با تجار خارجی هم‌کیش شدند، بازرگانان اروپایی تا چینی و افغانستانی فهمیدند تجار ایرانی قادر به انتقال ارز به داخل کشور نیستند و از تجارت ریالی استقبال کردند. با این تفاوت که این تجار طلای سرخ ما را روی مزرعه و با نرخ داخلی و ریالی خریداری کردند. کم کم سبد تجارت خارجی استان از ارزآوری زعفران خالی شد طوری که طی سه سال اخیر روند نزولی صادرات این محصول را شاهد هستیم و در مقابل، قاچاق آن رونق گرفت که دلیل اصلی‌اش سیاست بازگشت ارز صادراتی دولت است.
زعفران و عوارض آب مجازی!
سال 1400 موضوع خشکسالی و جلوگیری از صادرات محصولات آب بر در کشور رونق گرفت و دولت در تصمیمی خلق الساعه اعلام کرد صادرات برخی محصولات آب بر منوط به پرداخت عوارض«آب مجازی» است. بر اساس بخشنامه 14 فروردین 1400 گمرک جمهوری اسلامی ایران، به منظور جبران صادرات آب مجازی از کشور از طریق صادرات محصولات کشاورزی و غذایی در بودجه 1401، اخذ نیم درصد از ارزش پایه صادراتی این محصولات به عنوان عوارض صادرات آب مجازی مصوب شده که توسط گمرک اخذ و به خزانه کل کشور واریز شود. اگرچه در شرایط خشکسالی و بحران آب جلوگیری از صادرات محصولات آب بر تصمیم قابل دفاعی است اما به واقع زعفران محصولی آب بر است؟ این تصمیم دولت در همان برهه با واکنش جدی تجار زعفران روبه‌رو و اعلام شد زعفران جزو محصولات کم آب بر است. زعفران گیاهی گرمسیری است که در مناطق معتدل با
تابستان های گرم و خشک به‌خوبی رشد می کند و از گیاهان مهم برای کشت تابستانه کم آب به شما می رود اما دولت این محصول را به عنوان محصولی آب بر در نظر گرفته که باید در قبال صادرات آن مانند هندوانه عوارض صادرات آب مجازی پرداخت شود.
درآمد 20 میلیون دلاری دولت طی 34 ماه گذشته از عوارض گیری زعفران
رئیس شورای ملی زعفران در انتقاد از این سیاست دولت اعلام کرد در سال 1401برای صادرات زعفران نگین ممتاز (سوپر) با قیمت پایه صادراتی 1598 دلار در کیلو صادرکننده بایستی 8 دلار عوارض پرداخت کند که با قیمت هر دلار 24 هزار تومان سامانه رقمی برابر با 1،920،000 ریال و برای زعفران نگین با قیمت پایه صادراتی 1415 دلار هر کیلو 7 دلار که برابر با 1،680،000 ریال است. با یک حساب سرانگشتی با توجه به حجم صادرات 153 میلیون دلاری سال 1400 و 245 میلیون دلاری سال گذشته و 155 میلیون دلاری 9 ماه امسال می توان برآورد کرد که دولت بر اساس اخذ عوارض نیم درصدی صادرات آب مجازی در 34 ماه گذشته حداقل 34 میلیون دلار عوارض از صادرکنندگان زعفران اخذ کرده و طبیعی است که دولت به راحتی حاضر به حذف این تعرفه از صادرات زعفران نیست.
تعیین قیمت گمرکی زعفران بر اساس سایت آمازون!
اما تصمیمات خلق الساعه دولت تنها به این جا ختم نمی شود و ابتدای امسال دولت قیمت پایه صادرات هر کیلو زعفران ممتاز را تا 1500 دلار در نظر گرفت. موضوعی که به شدت مورد اعتراض صادرکنندگان قرار گرفت و حداقل 4 ماه ابتدای سال جاری مبنای ارز خواهی دولت بابت صادرات زعفران بوده است؛ مسئله‌ای که خشم صادرکنندگان را هم در پی داشته و به رکود صادرات این محصول و قاچاق آن دامن زده بود. بعدها کاشف به عمل آمد که در یک کارگروهی در دولت این تصمیم بر مبنای قیمت‌گذاری در سایت‌های آمازون و دیگر سایت‌های فروش آنلاین استخراج شده اما با ارائه گزارشی از سوی سفارتخانه ایران در اسپانیا مبنی بر این که قیمت واقعی این محصول در کشورهای اروپایی کمتر از هزار دلار است، دولت در تصمیم خلق الساعه خود تجدیدنظر و از مردادماه قیمت پایه تعرفه صادراتی این محصول حدود 400 دلار کاهش پیدا کرد.
حذف زعفران از فهرست پرداخت عوارض صادراتی آب مجازی بعد از 34 ماه
اما اعتراضات درباره عوارض گیری از زعفران بابت صادرات آب مجازی آن هم در شرایطی که این محصول کم آب بر است به جلسات شورای گفت‌وگو هم کشیده شد و بعد از دو سال پیگیری رئیس بانک مرکزی وعده پیگیری این موضوع را در هیئت دولت داد تا این که روز سه‌شنبه با تصویب هیئت دولت زعفران از فهرست پرداخت عوارض صادراتی آب مجازی حذف شد و گمرک ایران خروج زعفران از فهرست مشمول عوارض صادراتی آب مجازی را ابلاغ کرد.
در این بخشنامه آمده است: پیرو بخشنامه شماره ۵۵/۱۴۰۲/۴۴۷۲۵۲ مورخ 1402.4.6 موضوع فهرست محصولات کشاورزی و غذایی آببر مشمول نیم درصد عوارض صادراتی آب مجازی، مصوبه شماره ۱۹۳۱۸۱ ت ۶۱۷۲۶ ه مورخ 1402.10.23 هیئت محترم وزیران ارسال و اعلام میدارد مطابق صراحت مصوبه مذکور، زعفران مندرج در ردیف ۳۰ جدول موضوع مصوبه شماره ۵۱۵۹۷ / ۶۱۳۶۵ ه مورخ 1402.3.27، از فهرست محصولات کشاورزی و غذایی آببر مشمول نیم درصد عوارض صادراتی آب مجازی حذف گردیده است.اگرچه این تصمیم دیرهنگام دولت را باید به فال نیک گرفت اما جای سوال است که دولت در سال 1400 با چه هدفی این محصول کم آب بر را در قالب محصولات آب بر صادراتی قرار داد و 34 ماه از صادرات آن عوارض کرد و بهای این تصمیم خلق الساعه را که به ضرر صادرات این محصول و رونق قاچاق آن انجامید چه کسی بر دوش می‌کشد؟
ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
استاندار عمل مشارکت بخشی به جوانان و نوجوانان را ابتکار و خلاقیت دانست و گفت: نقش‌ها و مدیریت ها را به نسل جدید واگذار کنیم تا تمرینی در جهت پرورش و ایمن سازی باشد.به گزارش اداره کل روابط عمومی استانداری، یعقوبعلی نظری، با گرامیداشت یاد امام راحل (ره) گفت: پیروزی این انقلاب در نتیجه روشنگری و نهضت امام شکل گرفت و نظام الهی مستقر شد.وی بر ضرورت تبیین دستاوردهای انقلاب اسلامی تأکید کرد و افزود: دهه فجر پیش رو ظرفیت زمانی و مقدس است و امیدواریم همه ما بتوانیم با اقدامات فرهنگی، تبلیغی و اطلاع رسانی، محصولات و دستاوردهای اساسی و معنوی این نظام و انقلاب را برای مردم تبیین و عرضه کنیم اما در عین حال گرفتاری روزمره را مدنظر داشته باشیم. امروزه میدان مبارزه میدان اقتصاد و معیشت مردم است و باید همه در این عرصه فعالیت و تلاش کنیم.در ادامه، استاندار انتخابات را امری مهم تلقی کرد و گفت: حال چه کسی می خواهد رای بیاورد این بستگی به نظر و رای مردمان عزیزمان است اما مهم تر از آن نفس حضور و مشارکت مردم است است. تربیت و پرورش در عرصه اتفاق می‌افتد مشارکت بخشی به جوانان و نوجوانان ابتکار و خلاقیت است. باید نقش‌ها و مدیریت‌ها را به نسل جدید واگذار کنیم تا تمرینی در جهت پرورش و ایمن سازی باشد.
