بعد از برگزاری اولین  همایش عمومی در تیرماه ۱۴۰۱  و دومین همایش تخصصی دیده‌‎بان‌های یگان های رزم خراسان بزرگ در آبان ماه ۱۴۰۱، این بار همایشی با میزبانی گردان منحنی‎زن‌ «صف»  و همکاری گردان‌های مستقیم‎زن «نازعات» و ضد زره «رعد» از تیپ الحدید لشکر پنج نصر در محل فرهنگسرای غدیر مشهد مقدس برگزار شد. در این همایش و دورهمی گلچینی از ۱۵ هزار نیروی ادواتی یگان‌ های رزم خراسان بزرگ دوران دفاع مقدس ، بعد از سال ها دوری از همدیگر (که بعضی از این  دوری‎ها به بیش از ۳۵ سال می رسید ) با یکدیگر دیدار کردند. این همایش که با مدیریت ستاد بزرگداشت شهدای ادوات خراسان بزرگ شکل گرفت، با استقبال پرشور رزمندگان ادواتی هشت سال دفاع مقدس از استان های خراسان رضوی ، خراسان شمالی ، خراسان جنوبی و حتی رزمندگانی از استان های  گلستان و مازندران که در سال های دفاع مقدس  به دلیل تقسیمات کشوری سپاه، ذیل لشکرها و تیپ های رزمی خراسان بزرگ فعالیت می کردند، قرار گرفت.

 ۳۵ سال دوری بعضی دوستان از یکدیگر و دیدار یاران و همرزمانی که گذر زمان و نبود ارتباطات در آن دوران،  باعث فراق و دوری شان شده بود، باعث شد که در سالن ورودی عده زیادی از رزمندگان از مجریان مراسم سراغ دوستان و همرزمان خود را بگیرند و بعضا که با خبر شهادت یا فوت آن دوست خود مواجه می شدند با اشک و غم به سالن هدایت می شدند.

این مراسم قسمتی از ۷۰برنامه عملیاتی سندچشم انداز مدون شده در کمیته علمی ستاد بزرگداشت شهدای ادوات بود که بیش از سه سال قبل فعالیت خود را آغاز و اقدام به تهیه چشم انداز بلند مدت به منظور جمع آوری اطلاعات نیروهای ادواتی و با اولویت  شهدای ادوات خراسان بزرگ کرده است. به لطف الهی تاکنون قسمت هایی از چند برنامه نظیر جمع آوری و ثبت و ضبط قسمتی از آمار نیروها  و شهدا انجام شده است؛ ضبط خاطرات و تهیه مستند ، سامان‎دهی و الصاق برچسب مخصوص شهدای ادواتی در بهشت رضا(ع) و خواجه ربیع ، چاپ کتاب درباره شهدای شاخص و فرماندهان ادوات ، چاپ کتاب معرفی ادوات در قالب داستان  مختص کودک و نوجوان، اجرای دیوارنگاره  ادوات و فرماندهان شهید ادوات در چهارراه لشکر مشهد ، برگزاری  منظم و بدون تعطیلی مجالس انس و الفت  با محوریت هیئت شهدای ادوات و دیدار و سرکشی از خانواده شهدای ادوات و جانبازان مشهد مقدس و سفر و دیدار با جانبازان و رزمندگان خراسان شمالی (شهرهای بجنورد و اسفراین )، نیشابور و ... انجام شده است و در آینده به‎ حول و قوه الهی و کمک معنوی شهدا و رزمندگان ادواتی هشت سال دفاع مقدس انجام خواهد شد.

سردار اکبر نجاتی، رئیس ستاد بزرگداشت شهدای ادوات خراسان، در این همایش درباره تاریخچه ادوات و ستاد بزرگداشت شهدای ادوات  و لزوم جمع آوری خاطرات، نوشته‌ها ، اسناد و مدارک رزمندگان ادوات و به ویژه شهدای ادواتی سخنانی بیان کرد. همچنین دکتر فردوسی‎پور دیپلمات ارشد وزارت امور خارجه به  تشریح سیاست‌های نظام در رابطه با کشورهای متخاصم به خصوص آمریکا ، اروپا و اسرائیل در رابطه با غزه و موارد مرتبط با  نحوه حمایت و پشتیبانی از مبارزان فلسطینی به صورت سخت و نرم پرداخت. در ادامه سردار امیری دبیر طرح و برنامه ستاد بزرگداشت شهدای ادوات  به تشریح برنامه ها و چشم انداز ستاد در افق ۱۴۰۵ پرداخت.

ادامه این همایش با بیان خاطرات توسط تعدادی از فرماندهان ادوات یگان‌های رزم خراسان بزرگ همچون مهدی میرزایی از گردان «نازعات»، حسین  رجب‌ زاده ، مجتبی غفورپور ، برات مرواریدی و ازغندی از گردان «صف» به عنوان میزبانان و محمد امیری از تیپ ذوالفقار لشکر ویژه شهدا و محمد میرزایی از لشکر ۲۱ امام رضا (ع) همراه بوده است.

گروه پلاک عزت / نمی‌دانم شب چندم عملیات کربلای 5 بود؛  اما جاده مرزی و هلالی‌ ها آزاد شده بود و نبرد در کنج مرزی و جزیره بوارین ادامه داشت.  در سنگر بتنی که عراق مستقیما در جاده خرمشهر به شلمچه احداث کرده بود، در حالت نشسته چرت می زدم. این سنگر محکم‌‎ترین سنگر در خط عراق بود که موقع آزادسازی خط، سنگرهای اطراف آن تخریب شده بود و آن‎جا حالت میدان به خود گرفته بود. از سوی بچه‌های اطلاعات لشکر5 نصر به آن‎جا می گفتند میدان امام رضا(ع) و این نام ماندگار شد و الان هم آن‎جا به همین نام است. آقا رضا یوسفی را دیدم که برای رفتن به محل درگیری دنبال یار می‌ گردد.  آقای یوسفی جوان رشید و خوش اندام ورزیده ای بود که در عملیات کربلای 4 معاون گروهان غواصی بود و پس از شهادت داوود گریوانی مسئول محور شده بود. من هم در حالت خستگی نگاهی کردم و خودم را به خواب زدم که در آن تاریکی سنگر متوجه من نشود. اما فرمانده در آن لحظه گفت همین احمد محدث را ببرید. صدا زد بلند شو و یک بی‌سیم بردار که برویم. آقای محمد ملکی هم گفت من هم می آیم. می خواستم بگم حالا که ملکی می آید من نمی آیم که دیدم صدا زد یاا... دیگه دیر شد اوضاع خط خراب است. یک موتور برداشتیم که آقا رضا راکب موتور شد و من هم پشت سر، آقا محمد هم که بی‌سیم را برداشته بود پشت سر من نشست. از سنگر که وارد جاده مرزی شدیم نمی دانم چه شد که عراق جاده را بست به خمپاره. درهر کسری از ثانیه یک گلوله خمپاره کنار موتور می خورد. آقا رضا هم در آن جاده خراب گاز را با سرعت هرچه تمام‎تر گرفته بود. فکر نمی‌کردیم که اگر مانعی در آن تاریکی شب با چراغ خاموش جلوی موتور سبز بشود چه می ‌شود. خمپاره ها یکی پس از دیگری کنار موتور منفجر می شد و ما هم چاره ای جز سرعت بیشتر نداشتیم. یک دفعه دیدم آقا رضا گفت مثل این که ترکش خوردم و با مهارت خاصی موتور را نگه داشت با این که در لحظه آخر به زمین خوردیم اما هیچ کدام مان کاری‎ نشد. جالب بود که آتش خمپاره ها هم خاموش شد مثل این‎که فقط برای ما می‌ریختند. نگاه کردیم دیدیم بله آقا رضا بدنش پر از خون شده است. چاره‌ای نبود و آقای ملکی موتور را برداشت و با بی‌سیم برای ادامه مأموریت سمت جزیره بوارین رفت. یک ماشین تویوتا وانت داشت از مقابل برمی‌ گشت که من دست بلند کردم نگه داشت و آقا رضا را گذاشتیم پشت وانت. در مسیر، پشت وانت پر خون شده بود خواستم به حساب خودم روحیه بدهم گفتم رضا جان چیزی نشده است که آقا رضا گفت این همه خون را نمی بینی. در آن لحظه بوی گاز شیمیایی هم آمد. آقا رضا که ماسک نداشت اما من ماسک را زدم ولی دیدم اثری ندارد. به بیمارستان صحرایی رسیدیم. بدن غرق به خون را پیاده کردیم. آقا رضای قصه ما یک کمربند غواصی به کمر داشت. پرستار آمد که لباس‌هایش را قیچی کند. آقا رضا که دیگر رمقی در بدن نداشت فقط گفت کمربند را قیچی نکنید بازش کنید به من هم اشاره ای کرد که تو حداقل این کار را انجام بده .اما پرستار احتمالا با خودش گفت جوان رشید آن‎چه حیف است تویی نه آن کمربند و کمربند را قیچی کرد، با قیچی کردن کمربند دیگر آقا رضا بیهوش شد و...

 نزدیکی های صبح شده بود. من هم پای پیاده برگشتم به همان سنگر امام رضا(ع). داخل سنگر ماسک را چک کردم ببینم چه اشکالی دارد. تازه متوجه شدم چه اتفاقی افتاده است .ماسک به کمرم بسته بود که ترکش  از ماسک من گذشت و وارد بدن آقا رضا شده بود . از پارگی کیسه ماسک و خود ماسک مشخص بود چه ترکش بزرگی به بدن او اصابت کرده بود. بعد از عملیات کربلای 5 به مرخصی که می رفتم ، پرس و جو کردم و متوجه شدم آقا رضا در بیمارستان نجمه تهران بستری است. رفتم دیدنش. روی تخت بیمارستان حال نداشت که صحبت کند. برادرش به آرامی در گوش من گفت که دکترها گفتند رضا قطع نخاع از کمر شده، اما آقا رضا متوجه شد و گفت من نمی خواهم روی ویلچر بنشینم و باید روی پای خودم بایستم. گفتیم آرام باش کسی نگفته شما قطع نخاع شدی. گفت خودم شنیدم.

 بعدها در بیمارستان بقیة ا... تهران به دیدنش رفتم. خیلی لاغر و نحیف شده بود و حالی نداشت چون چند عمل جراحی انجام داده بود و ترکش را درآورده بودند. وقتی به جبهه برگشتم، خیلی ها از حال او می‌پرسیدند و یادم هست شهید حمید حکمت پور خیلی غصه اش را می خورد و می‌ گفت حیف چنین جوان رعنایی که باید عمری روی ویلچر بنشیند. در مشهد هم به منزل‎شان گاه گاهی سر می زدم اما دیگر خیلی با روحیه شده بود و هر وقت می دیدمش از او روحیه می‌گرفتم و تا مدت ها شارژ بودم. همیشه با اراده وصف ناپذیری می‌ گفت من راه می‌افتم و آن‎قدر تلاش کرد تا بالاخره راه افتاد.

بعدها یک روزی جریان ماسک را برایش تعریف کردم تازه متوجه شد. گفت دکترها می گفتند چرا در بدنت این قدر پلاستیک، پارچه و... پیدا میشه. جوابی نداشتم الان متوجه شدم ماسک تو بوده. گفت این تکه های ماسک در بدنم عفونت می کرد و اذیت می شدم و چندین بار عمل جراحی شدم تا آن‎ها را خارج کنند. من هم عرض کردم آقا رضا اگر آن ماسک نبود آن ترکش کلا تمام نخاع و مهره های کمر را از بین می برد و آن ماسک بود که سرعت ترکش را گرفت تا ترکش در کنار نخاع آرام بگیرد.

آقا رضای ما بعد از جنگ و سرپا شدن وارد عرصه آموزش دانش آموزان شد و با همین روحیه به زندگی ادامه می دهد و همیشه روحیه بخش ما هست. آقا محمد ملکی هم در جنگ رشادت های بی شماری داشت و بعد از جنگ از تولیدکنندگان و صادرکنندگان خوب کشورمان شد. من گاهی می گویم اگر بخواهند شجاعت را تعریف کنند باید بگویند مثل شهید داوود گریوانی و اگر بخواهند اراده را تعریف کنند باید بگویند امثال رضا یوسفی.

سید احمد محدث حسینی (رزمنده دفاع مقدس)

حسین بردبار /  شهید احمد غلامی‎فرد از جانبازان 70 درصد شیمیایی است که به‎تازگی پس از تحمل سال ها رنج  و جراحت های ناشی از مصدومیت شیمیایی دعوت حق را لبیک گفت و پیکر پاکش از مهدیه مشهد واقع در خیابان امام رضا(ع) به سمت حرم مطهر رضوی تشییع شد و پس از طواف در حرم، به گلزار شهدای آرامستان خواجه ربیع منتقل و در جوار یاران شهیدش به خاک سپرده شد. حاج «احمد غلامی‎فرد» نهم شهریورماه ۱۳۴۳ چشم به جهان گشود و با شروع جنگ تحمیلی به عنوان رزمنده یگان سپاه به جبهه‌های حق علیه باطل شتافت و سوم دی ماه سال ۱۳۶۵ در منطقه اروندرود در عملیات کربلای 4 دچار آسیب شیمیایی شد و پس از سال‌ها رنج و درد ناشی از جراحات جنگ، دهم دی‌ماه ۱۴۰۲ به یاران شهیدش پیوست.

خردادماه امسال فرصتی به دست آمد تا با این رزمنده و یادگار دوران دفاع مقدس که به گردهمایی جانبازان شیمیایی در مزار شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی در کرمان آمده بود، گفت وگویی داشته باشیم که قرار بود برای کتاب «روایت نفس های سوخته» به نگارش نگارنده استفاده شود که به دلیل شهادت این عزیز سفرکرده اکنون آن را منتشر می‎کنیم. آن چه در ادامه می خوانید مروری است بر خاطرات نحوه شیمیایی شدن و رسیدگی های درمانی پس از آن در واپسین روزهای مصدومیت شیمیایی شهید احمد غلامی فرد در دی ماه سال 65.

 

راکت شیمیایی

در جزیره مجنون بودیم و دوقبضه کاتیوشا داشتیم، برای عملیات کربلای 4 به ما گفتند که اطراف آبادان توپخانه را مستقر کنیم. ابتدا زاغه و مهماتمان را آماده کردیم؛ دوم دی سال 65 ساعت 12 شب بود که عملیات شروع شد، از قرارگاه به ما اعلام می کردند که برای فلان مختصات فلان مقدار آتش باری داشته باشیم، عملیات تا صبح ادامه داشت، به مجرد آن که هوا روشن شد و هواپیماهای دشمن توانستند منطقه جنگی را مشاهده کنند به توپخانه ها راکت تخریبی زدند که حدود 100 متر با توپ ما فاصله داشت، ترکش آن آنتن بی‎سیم ما را قطع کرد؛ من رفتم روی پشت بام تا آنتن را درست کنم و داشتم پایین می آمدم که صدای انفجارشنیده شد که از راکت شیمیایی بود. گاز غلیظی از آن متصاعد شد که موجب شد بچه هایی که داشتند صبحانه می خوردند ابتدا دچار آبریزش و قرمزی چشم و پس از 10 دقیقه استفراغ مکرر شوند،  تاحدی که محتویات معده خالی شد و بعد اسید معده بیرون می آمد. به قرارگاه گفتیم که این‎جا راکت شیمیایی زدند و عملا توپخانه از کار افتاده و به فرمانده گفتم اگر ما نرویم جنازه مان همین‎جا می افتد و کسی هم از ما باخبر نمی شود که بخواهد جنازه‎مان را جمع کند، لذا فرمانده متقاعد شد و ما خودمان را به اورژانس صحرایی رساندیم.

 

محشر کبری در اورژانس

وقتی به اورژانس صحرایی رسیدیم، دیدیم محشر کبری است؛ شاید هزاران رزمنده از سرباز صفر تا مسئول عالی‎رتبه مصدوم شده بودند. بچه هایی را که شیمیایی شده بودند، با اتوبوس انتقال می دادند . کف اتوبوس ها ابرهای 10 سانتی متری گذاشته بودند و به بچه ها می گفتند کف اتوبوس دراز بکشید، آن‎هایی هم که نمی توانستند با برانکارد می بردند. طی مسیری که 24 ساعت از مصدومیتم گذشته بود، گاهی بیهوش می شدم، چشم‎هایم جایی را نمی دید، ابتدا به گلف اهواز رفتیم  و بعد با قطار به ورزشگاه آزادی در تهران ما را بردند . هر بیمارستانی که خالی بود مصدومان را به آن‎جا می بردند، سپس ما را به بیمارستان بقیة ا... منتقل کردند. قسمت های زیادی از بدنم تاول های بزرگی زده بود،ما را حمام بردند و شست‎وشو دادند و پودری هم به بدنمان زدند ، یک عده را که می توانستند صحبت کنند و بگویند از چه رسته و تیپی هستند، سریعا با هواپیما به اروپا برای درمان منتقل کردند.من ظاهرا بیهوش شده بودم و مرا به بیمارستان دیگری منتقل کردند و جلوی آن بیمارستان نسیم خنکی به من خورد و به هوش آمدم. بعد متوجه شدم که بیمارستان لبافی نژاد هستم، بعد که بستری‎ام کردند به مدت 25 تا 26 روز بیهوش شده بودم،آن‎جا هم یک عده را بردند اروپا ولی من را به دلیل این که مشخصات واضحی نداشتم، نبردند.

 

دیدار با تعجب خانواده 

 بعد از آن‎که به هوش آمدم پرستاران بسیجی چشمان مرا با پد استریل و سرم شستند و تلفن مرا گرفتند تا به خانواده ام خبر بدهند که مرا ببینند. به خانه گفته بودند که من در بیمارستان لبافی نژاد تهران بستری شده ام و می توانند مرا آن‎جا ملاقات کنند . مادرم با شوهرخواهر دومی‎ام آن‎جا آمده بودند در حالی که بیهوش بودم، به مجردی که مادرم وارد شد گفته بود که این احمد است، مرا شناخته بود با این که بدنم بسیار سیاه شده بود، مثل سیاه پوست‎ها؛ شوهر خواهرم به مادرم گفته بود که این پسر تو نیست چون پسر تو سیاه پوست که نبوده ، خلاصه آن‎جا اولین حالتی که از خودم به یاد دارم رنگ سیاه پوستم بود. حدود یک ماه که گذشت دکتر سهراب پور مرا مرخص کرد ولی چشمانم هنوز خوب نشده بود، آمدیم مشهد دکتر بلالی سم شناس بود از انگلستان که ادامه درمانم را زیرنظر او بودم. بگذریم از این که دکترهای ایرانی آن موقع تجربه شیمیایی را نداشتند. ما هرکاری کردیم وظیفه مان بوده است، ما هرمشکلی که داریم قابل رفع است، ما باید پیرو این آیه قرآن باشیم که می فرماید:«اطیعوا ا... و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم».