گرفتاری دانشجویان برای کارورزی در آموزش و پرورش
آموزش و پرورش: در کل استان به جز دانشگاه فردوسی هیچ دانشگاهی آمار کارورزان خود را ارائه نداده است
بهاره موفقی/ دانشجویان دانشگاه های غیر فرهنگیان به خصوص در رشته های علوم تربیتی برای گذراندن دوره کارورزی خود در آموزش و پرورش با چالش جدی برخورد کرده اند، این در حالی است که بنا بر اعلام آموزش و پرورش، 31 دانشگاه و موسسه پژوهشی استان هنوز تفاهم نامه مربوط به جذب کارآموزان را با آموزش و پرورش امضا نکرده اند. یکی از کارورزان در تماس با روزنامه خراسان در این باره می گوید: «در رشته علوم تربیتی تحصیل کرده ام. برای گذراندن طرح کارورزی خود به منظور تدریس به آموزش و پرورش مراجعه کرده ام، اما با جذب من به عنوان کارورز موافقت نمی کنند. در برخی از مراجعاتم به آموزش و پرورش به من گفته اند که به مدارس غیرانتفاعی سری بزنم، اما آن ها هم از من نامه آموزش و پرورش را می خواهند. آیا حق من بعد از این همه سال تحصیل این است که این گونه بلاتکلیف بمانم؟»
چگونگی جذب کارورزان در آموزش و پرورش
گلایه های دانشجویان در این زمینه را از مرتضی مهدویان، رئیس گروه تحقیق و پژوهش آموزش و پرورش استان پیگیری می کنیم که وی در پاسخ به چگونگی فرایند جذب کارورزان در آموزش و پرورش به «خراسان رضوی» می گوید: انجام کارورزیها و فعالیتهای پژوهشی و کارآموزیها در گام اول منوط به امضای تفاهمنامه بین آموزش و پرورش و دانشگاهها یا موسسات و مراکز تحقیقاتی و پژوهشی است. بنابراین بعد از امضای این تفاهم نامه، فرد به ما مراجعه می کند. وی می افزاید: نکته قابل تامل این است که دانشگاه و آن موسسه ای که می خواهد دانشجویان را برای یک ترم به سمت ما ارجاع بدهد، باید یک لیست تجمیعی از دانشجویان در اختیار ما قرار بدهد. یعنی مثلا اگر دانشگاه در طول ترم می خواهد 40 دانشجو را برای انجام کارورزی به ما معرفی کند، یک نامه کلی می زند و آن ها را به ما معرفی می کند. پس از آن یک نامه فردی می زند که این فرد به پیوست آن لیست جمعی به شما معرفی می شود. بعد از انجام این کار، ما فرد را به اداره ارجاع می دهیم و در آن جا پس از بررسی هایی، فرد به مدرسه ارجاع می شود. وی تصریح می کند: هر کارورزی طبق ساختاری که دارد ابتدا باید ساعت کارورزی اش داخل نامه مشخص باشد. همچنین باید فرم کارورزی داشته باشد چون تا این ها را نداشته باشد نمی توانیم فرد را به مدرسه ارجاع دهیم.
رد پای نبود همکاری دانشگاه ها در امضای تفاهم نامه
رئیس گروه تحقیق و پژوهش آموزش و پرورش استان درباره دلیل اصلی مشکلات کارورزان می گوید: یک مشکل همین است که دانشگاه ها نه ساعت می زنند و نه فرم کارورزی در اختیار دانشجوها قرار می دهند. تا زمانی هم که این موارد مشخص نباشد، نمی توانیم اقدامی انجام دهیم. همه این ها در حالی است که مکاتبات زیادی با دانشگاه ها داشته ایم که دانشجویان را بر اساس همین فرمت به سمت ما ارجاع بدهید. وی می افزاید: برخی از دوستانی که مراجعه می کنند، متوجه نمی شوند که مشکل از جانب خود دانشگاه است، در گام اول دانشگاه ها اصلا با ما تفاهم نامه امضا نکرده اند؛ این خلاف قانون است. ما مصوبه شورای تحقیقات آموزش و پرورش استان را داریم که بدون امضای تفاهم نامه نمی توانیم با هیچ فردی همکاری کنیم. مهدویان تصریح می کند: ما محدودیتی در امضای تفاهم نامه نداریم، اتفاقا برای ما بهتر است. چون تجربیات کارورزان به درد ما هم می خورد و به نفع آموزش و پرورش است، اما خیلی مواقع خود دانشگاه به نوعی اطلاع ندارد یا قانون را نمی داند یا نمی خواهد همکاری کند. مهدویان در پاسخ به این سوال که این قانون از جه زمانی به تصویب رسیده است؟ اظهار می کند: این قانون از قبل بوده است، اما نکته این بوده که قانون را اجرا نمی کردند، اما از زمان ناآرامی های اجتماعی بابت حضور هر فردی در آموزش و پرورش به خصوص مدارس حساسیت ایجاد شده است. در واقع، به خاطر مخاطراتی که از لحاظ فرهنگی و اجتماعی وجود داشت، اعلام شد که کارورزان باید بر اساس ضوابط در مدارس حضور داشته باشند. وی ادامه می دهد: 18 آبان امسال آخرین مصوبه شورای تحقیقات در این راستا بوده، اولین مصوبه درباره این مسئله هم مربوط به سال 1390 بوده است. هم اکنون نزدیک دو سال است که داریم به صورت جدی این موضوع را پیگیری می کنیم.
31 دانشگاه و موسسه پژوهشی استان تفاهم نامه را امضا نکرده اند
رئیس گروه تحقیق و پژوهش آموزش و پرورش خراسان رضوی در پاسخ به این سوال که چه تعداد از دانشگاه ها با امضای تفاهم نامه موافقت یا مخالفت کرده اند؟ بیان می کند: با 6 دانشگاه، مرکز و موسسه پژوهشی تفاهم نامه امضا کرده ایم که شامل دانشگاه های فردوسی، امام رضا (ع) و 4 موسسه می شود، در حالی که به 37 دانشگاه و موسسه استان این نامه را ارسال کردیم و 31 مورد جواب نامه ما را اصلا نداده و تفاهم نامه را امضا نکرده اند. جالب این است که ارجاعات زیادی از سمت این موسسات می آید. مهدویان در پاسخ به این سوال که در صورت امضا نکردن دانشگاه ها تکلیف کارورزان چیست؟ می گوید: دانشگاه وقتی زیربار نمی رود نباید به ما ارجاع بدهد. وی در پاسخ به این سوال که علت همکاری نکردن دانشگاه ها برای امضای تفاهم نامه چیست؟ اظهار می کند: به دلیل این که کارورزی ساعت مشخصی دارد و حداقل بین 20 تا 60 ساعت و در برخی رشته ها به 120 ساعت هم رسیده است، بنابراین از آن جا که میزان ساعت حضور این افراد زیاد است، این افراد باید بیمه داشته باشند، از طرفی دانشگاه ها باید مسئولیت حضور افراد را در مدارس بپذیرند، اما دانشگاه ها بابت این موضوع زیر بار نمی روند. اگر اتفاقی برای کارورز یا دانش آموز به واسطه حضور این کارورز بیفتد، دانشگاه قبول نمی کند، چون بار حقوقی دارد. مهدویان در پاسخ به این سوال که انتخاب محل کارورز بر اساس چه شاخص هایی است؟ بیان می کند: این موضوع دو حالت دارد. حالت اول این است که فرد نمی داند و از من به عنوان فردی که آموزش و پرورش را می شناسم، مشورت می گیرد . در حالت دوم، گاهی خود فرد منطقه اش را انتخاب می کند و می گوید نامه من را به فلان اداره بزنید و اداره، مدرسه را مشخص و فرد را به آن جا معرفی می کند. وی می افزاید: در واقع، ما جذب کارورزان را برد و فرصت می دانیم، اما باید بر اساس ساختارهای قانونی باشد. مهدویان در پاسخ به این سوال که در سال تحصیلی جدید چه تعداد کارورز جذب شده اند؟ می گوید: سال گذشته از دانشگاه فرهنگیان صددرصد جذب کارورز داشتیم، اما در حوزه ما فقط دانشگاه هایی را پذیرا می شویم که دانشگاه غیرفرهنگیان باشد. بنابراین آمار بر همین اساس است. تاکنون 28 کارورز از دانشگاه فردوسی معرفی شده اند که بیش از 8 نفر هنوز مراجعه نکرده اند. در کل استان به جز دانشگاه فردوسی هیچ دانشگاه دیگری به ما آمار کارورز ارائه نداده است. سال تحصیلی گذشته بین 40 تا 45 کارورز در کل استان داشتیم. وی در پاسخ به این سوال که در سال تحصیلی جدید وضعیت چه تعداد از کارورزان بلاتکلیف است، بیان می کند: در همین سال تحصیلی جدید که از 8 دانشگاه و موسسه به ما مراجعه کردند، تعداد این کارورزان 15 نفر بوده است. سال تحصیلی گذشته هم کارهای بیش از 85 درصد از کارورزان انجام شد. حدود 50 نفر مراجع بودند که کمتر از 10 نفر آنان جذب نشدند.