معاون انتظامی فرمانداری مشهد گفت: روز سه شنبه روال قانونی تحویل بیمارستان مهرگان به مدیر تعیین شده از طرف هیئت مدیره انجام شد، در مراجعه قبلی چون به ما قول داده‌ بودند که همکاری کنند و بیمارستان را تحویل دهند حکم نداشتیم اما این بار روند قانونی طی شده است. دانشورنیا در گفت و گو با «خراسان آنلاین» افزود: هم اکنون، دکتر خشنود به مدت چهار ماه تا برگزاری مجمع قانونی شرکت تعاونی پاستور، مسئولیت بیمارستان را به عهده خواهد داشت، فرایند برگزاری مجمع نیز بر عهده اداره کل تعاون است تا هیئت مدیره جدید مشخص شود و سپس مسئولیت بیمارستان به عهده آن‌ها خواهد بود. وی تصریح کرد: برای دریافت پروانه نیاز است، برخی  ایرادات فنی و ایمنی بیمارستان برطرف شود. قبلا فقط فعالیت بیمارستان به موارد اورژانسی محدود شده بود اما با مشخص شدن مسئول بیمارستان، وی سطح خدمات بیمارستان را افزایش می‌دهد.

 

«بنده یک ساختمان دو واحدی دارم که به تازگی یک واحد دیگه هم اضافه کردم و تقاضای انشعاب برق را به اداره برق دادم، اما از اداره برق یک نامه آمده و چند شرکت را به من معرفی کرده و گفته اند که باید به این شرکت ها مراجعه کنم و حدود 900 هزار تومان پول واریز کنم تا این شرکت بیاید و یک ارت بکشند! اولا مگر ارت کشیدن کار خود شرکت برق نیست؟ ثانیا مگر دو واحد دیگر من برق ندارد که بشود از همان وصل کنند؟ ثالثا مگر یک ارت کشیدن چقدر هزینه دارد که گفته اند 900 هزار تومان واریز کنید؟ در این وضعیت اقتصادی سال ها ارتی در کار نبوده، حالا از کجا سر درآورد؟»

 

قطارشهری و اتوبوسرانی همزمان با 29 دی روز هوای پاک، به شهروندان سرویس دهی رایگان خواهند داشت. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شهرداری مشهد، زمانیان‌وحیدی مدیرعامل شرکت بهره برداری قطار شهری شهرداری مشهد در این زمینه گفت: برای تشویق مردم به استفاده از حمل ونقل عمومی سرویس دهی قطارشهری در روز 29 دی که روز هوای پاک نام‌گذاری شده است، رایگان خواهد بود. نیشابوری مدیرعامل اتوبوسرانی مشهد نیز گفت: سرویس دهی کلیه خطوط اتوبوسرانی در روز پنج‌شنبه 29 دی رایگان خواهد بود.

 

استانداری خراسان رضوی اعلام کرد: دورکاری ادارات این استان که پیش از این به واسطه سرما و مدیریت مصرف گاز اعمال شده بود با افزایش دما به روال معمول گذشته بازمی گردد.

بر اساس اطلاعیه روابط عمومی استانداری، فعالیت همه دستگاه‌های اجرایی، اداره ها، بانک‌ها و نهاد‌های عمومی از چهارشنبه ۲۸ دی بدون استفاده از گاز و فقط با استفاده از سوخت جایگزین برای تامین گرمایش، به صورت حضوری و طبق روال معمول خواهد بود.

 همچنین فعالیت تمامی مدارس، مراکز آموزشی و دانشگاه‌ها از روز شنبه اول بهمن به صورت حضوری خواهد بود، بنابراین ضروری است سامانه‌های گرمایشی این مراکز صرفا یک ساعت قبل از حضور، روشن و یک ساعت پیش از پایان فعالیت، خاموش شود.

 در اطلاعیه استانداری خراسان رضوی آمده است:

 فعالیت مراکز تجاری و خدماتی بدون استفاده از گاز و صرفا با سوخت جایگزین بلامانع است.

 

 «این روزها که مشهد درگیر برف و یخ بندان بود ، رانندگی های مردم هم با احتیاط تر و شرایط تردد در شهر آرام تر بود، کاش این مدل رانندگی در تمام ایام سال ادامه پیدا کند، بد نیست آماری بگیرید که توجه و احتیاط بیشتر مردم در رانندگی این روزها چه تاثیری در کاهش تصادفات داشته است؟»

 

دیروز کمیته اضطرار آلودگی هوای مشهد تشکیل شد؛ تصمیم برای مدیریت وضعیت ادامه دار آلودگی هوای مشهد چه بود؟ به معنای واقعی کلمه می توان گفت «هیچ»! جز تاکید بر موارد همیشگی و تکرار مکررات، تصمیم عملیاتی و اقدام عاجلی از این کمیته ندیدیم. روز 25 دی که عقربه شاخص کیفی هوای مشهد روی وضعیت قرمز قرار گرفت، از مسئولان سراغ گرفتیم که با توجه به پایداری جو، احتمال ادامه دار بودن وضعیت آلودگی هوای مشهد وجود دارد، اقدامی کنید! اما به بهانه پیش بینی این که احتمال کاهش آلاینده ها وجود دارد، تصمیمی برای برگزاری کمیته اضطرار آلودگی هوای مشهد گرفته نشد و طبق معمول منتظر اقدامات جوی ماندند! این پیش بینی برای کاهش آلاینده ها هم نه تنها محقق نشد که با روند ادامه دار آلودگی هوا، هم سازمان هواشناسی کشور هشدار آلودگی هوا را برای مشهد صادر کرد و هم وضعیت به شکلی پیش رفت که باعث شد مشهد 26 دی به عنوان آلوده ترین کلان‌شهر کشور معرفی شود! روز گذشته هم روند آلودگی هوا در مشهد ادامه یافت و تشدید شد تا این که آقایان مسئول تصمیم گرفتند، کمیته اضطرار آلودگی هوا را تشکیل دهند، آن هم به صورت مجازی! خوشحال شدیم که قرار است این کمیته تصمیمی عاجل و اقدامی عملیاتی برای مدیریت وضعیت آلودگی هوای مشهد طی روزهای آینده بگیرد، اما زهی خیال باطل! به جز چند تاکید بر استفاده از ماسک و جلوگیری از روشن کردن آتش و چند تصمیم غیرالزام آور و غیرعملیاتی از جمله به حداقل رساندن خروج غیرضروری همشهریان و تاکید بر تردد نکردن خودروهای فاقد معاینه فنی، شاهد تصمیم جدی، قاطع و عملیاتی از این کمیته نبودیم.

آقایان مسئول! از این آمارهایی که در ادامه می گویم، شما بیشتر مطلع هستید؛ سیاهه آلودگی هوای مشهد می گوید که 64 درصد تقصیر آلودگی هوای مشهد سهم منابع متحرک شامل انواع خودروهای سواری شخصی، تاکسی، وانت، موتورسیکلت، مینی‌بوس، اتوبوس، کامیون و... است. سوال واضح و مشخص ما این است که چرا تصمیم قاطعی برای این مقصر اصلی نمی‌گیرید؟ چرا طرح های ترافیکی موقت برای کنترل آلودگی هوا با وجود پیش بینی روند ادامه دار افزایش آلاینده ها در مشهد اجرا نمی شود تا حداقل جلوی تشدید روند آلودگی هوا گرفته شود؟ در اطلاعات همین سیاهه آمده که سهم منابع ثابت شامل خانگی، تجاری، اداری، صنایع و نیروگاه ها از آلودگی هوای مشهد 36 درصد است که بخش عمده و جدی این 36 درصد یعنی چیزی در حدود 62 درصد از این سهم را نیروگاه ها شامل می شوند، انتظار از کمیته اضطرار این است که حداقل در روزهای تشدید آلودگی هوا تکلیف مازوت سوزی نیروگاه توس را روشن کند یا حداقل تشری بزند، اخطاری بدهد یا اقدامی کند که دلخوش باشیم حواس شان به این موضوع هم هست. چرا برای الزام نصب فیلتراسیون در نیروگاه های مشهد به طور جدی اقدام نمی‌کنید؟

توقع از کمیته اضطرار آلودگی هوا، گرفتن چنین تصمیمات عملیاتی، قاطع و اضطراری است نه آن چه به قول آقای مدیرکل در خبرگزاری ها و به نقل از کارشناس وی در گفت و گو با ما آمده است.

مسعود حمیدی/ واگن‌های صادراتی لقمه چربی‌اند که در بازار سیاه معامله می‌شوند و تاجران ناچار به پرداخت چند هزار دلار بیشتر برای کرایه آن‌ها هستند، چرا دولت این واگن‌ها را به بخش خصوصی داده است  و چرا برخی تاجران حاضرند این هزینه را بپردازند؟ نقش حق‌العمل کارها در این میان چیست؟

به گزارش خراسان رضوی، آسیای مرکزی محصور در خشکی، بعد از فروپاشی شوروی در دهه 90 میلادی در قالب کشورهای CIS  (مشترک المنافع) به مهم‌ترین مقصد صادرات و ترانزیت ایران تبدیل شد، نه‌تنها قرابت فرهنگی و تاریخی بلکه موقعیت ژئواکونومیکی ایران به‌عنوان به‌صرفه‌ترین مسیر دسترسی این کشورها به آب‌های آزاد و بازار جهانی و وجود زیرساخت‌های لازم ازجمله خطوط ریلی و جاده‌ای مناسب،   فرصتی ایده آل برای توسعه تجارت کشور به خصوص دروازه ارتباطی یعنی استان خراسان رضوی با این کشورها را فراهم کرده بود، اما در طول سه دهه گذشته عملکرد نامطلوب مبتنی بر منافع کوتاه‌مدت و توسعه نیافتن زیرساخت‌ها، انطباق نیافتن و تقویت نشدن روابط دیپلماتیکی باعث شد این کشورها که در گذشته به‌طور کامل وابسته به ایران و صادرات ایران بودند، حتی مرز خود را چندین ماه با ایران مسدود کنند (نمونه آن گربه‌رقصانی‌های گمرکی ترکمنستان است) و رقبای جدی مانند ترکیه و چین به تدریج جای ایران را در بازار این کشورها بگیرند. شاید رقابت در عرصه جهانی هم با کشورهایی مانند چین و ترکیه پیچیدگی‌های خود را داشته باشد،اما گاهی موانع پیش‌پاافتاده داخلی که با یک تصمیم مدیریتی ساده می‌توان آن‌ها را رفع کرد، چنان ضربه‌ای بر پیکر توسعه صادرات کشور می‌زند که آثار آن تا مدت‌ها جبران پذیر نیست؛ نمونه آن «معضل واگن‌های صادراتی» است.حمل‌ونقل ریلی مزیت‌های بسیاری نسبت به حمل‌ونقل جاده‌ای به خصوص در حوزه ترانزیت و صادرات دارد. کشورهای آسیای مرکزی به لحاظ زیرساخت ریلی وضعیت مناسبی دارند، اما یک تفاوت عمده وجود دارد؛ این که خطوط ریلی کشورهای آسیای مرکزی با خطوط ریلی اروپایی کاملاً متفاوت است و تنها بوژی‌ها و واگن‌های تولیدی این کشورها قادر به تردد در این مسیرها هستند. دلیل این تفاوت به جنگ جهانی بازمی‌گردد که اتحاد جماهیر شوروی برای این که بتواند در جنگ با اروپایی‌ها جلوی ورود قطارهای جنگی اروپا به خاک خود را بگیرد خطوط ریلی‌اش را تغییر داد و این میراث تا به امروز ماندگار شده است. بنابراین برای تردد ریلی در این کشورها صادرکنندگان کالا ناچار هستند از واگن‌های ترکمنستانی و ازبکستانی یا قزاقستانی استفاده کنند؛ یعنی تاجر که می‌خواهد از مرز سرخس محموله خود را به این کشورها ببرد باید منتظر یک واگن ترکمنستانی خالی باشد تا بتواند محموله خود را به این کشورها صادر یا ترانزیت کند. تا حدود چهار سال پیش راه‌آهن کشور، متولی تامین واگن‌های صادراتی و مراوده با طرف ترکمنستانی بود، اما در سال 97 به درخواست برخی تاجران خراسانی تهیه واگن‌های صادراتی به بخش خصوصی واگذار شد و عملاً راه‌آهن از وظیفه حاکمیتی خود شانه خالی کرد و تنها صدور مجوز را برعهده گرفت و چرخه و بازاری جدید برای اجاره واگن‌های صادراتی دایر شد که تا پیش‌ از این وجود نداشت.اکنون تاجران برای صادر کردن و ترانزیت کالای خود به کشورهای آسیای مرکزی باید به یک شرکت خصوصی درخواست بدهند تا واگن را از طرف ترکمنستانی تامین کند که این فرایند به ایجاد بازار غیررسمی و به ادعای رئیس کمیسیون تجارت اتاق مشهد، بازار سیاه دلالی منجر شده است که در آن مبالغ دلاری خلاف قانون مطالبه و مراوده می‌شود که در هیچ سند رسمی ثبت نمی‌شود.

راه‌آهن از مسئولیتش شانه خالی کرد

رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی استان معتقد است تامین واگن برای صادرات و ترانزیت، «وظیفه راه‌آهن» است و دولت معمولاً جاهایی را که برایش هزینه دارد و  بخواهد از زیر آن شانه خالی کند به بخش خصوصی واگذار می‌کند. چهار سال پیش عده‌ای از تاجران یک درخواست«ناشیانه» به وزارت راه و شهرسازی دادند که واگن‌های صادراتی آزادسازی شود. این افراد اکنون خود واگن اجاره می‌دهند، اما مسئله این جاست که راه‌آهن بودجه واگن‌ها را از دولت می‌گیرد، اما در تامین واگن‌ها مسئولیتی متقبل نمی‌شود و وزارت راه از این درخواست ناشیانه  ،  سوءاستفاده کرد.

3هزار دلار اختلاف

روشنک می‌گوید: اکنون شرایطی پیش‌آمده است که برای اجاره یک واگن صادراتی 500 تا 3500 دلار دریافت می‌شود که این پول هیچ جا ثبت نمی‌شود و این واگن‌ها همان واگن‌هایی است که پیش‌ازاین راه‌آهن وارد می‌کرد و اکنون عده‌ای سر راه و گردنه ایستاده‌اند و برای اجاره واگن‌ها باج می‌گیرند، یعنی در ترکمنستان عده ای 200 دلار حق واسطه  و در ایران هم عده‌ای 3 هزار دلار می‌گیرند تا واگن دست تاجر برسد و این پول هیچ جا ثبت نمی‌شود.

رئیس کمیسیون تجارت اتاق مشهد مدعی است که اسامی کسانی را که درخواست آزادسازی داده‌اند و امروز خود فروشنده واگن هستند به مقام های رسمی داده است و می‌گوید: بعد از آزادسازی واگن‌ها هزینه اجاره واگن‌ها به‌طور متوسط 3 هزار دلار افزایش یافته است، درحالی‌که تمامی فرایندهای تامین و بارگیری واگن‌ها زیر نظر راه‌آهن انجام می شود.

روشنک معتقد است تا پیش از آزادسازی، این نابسامانی و قیمت‌های عجیب درخواستی از طرف ترکمنستان وجود نداشت و بعدازاین آزادسازی، عده‌ای از ایران به ترکمنستانی‌ها این رویه را یاد داده‌اند و اکنون درگیر تضاد منافع هستیم. در حالت طبیعی کشورهای آسیای مرکزی به کالا نیاز دارند و واگن می‌فرستند، اما عده‌ای این وسط سر گردنه بگیر شده‌اند.

رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی استان می‌گوید: تنها راه حذف این بازار سیاه این است که راه‌آهن به وظیفه ذاتی‌اش عمل و واگن را تامین کند و در اختیار تاجر قرار دهد، هر هزینه‌ای هم بخواهد بگیرد، حداقل یکسان و رسمی خواهد بود.

وقتی دلالان، حاکم اجاره واگن اند

رئیس اتحادیه صادرکنندگان استان، مشکل را نابسامانی در تامین واگن‌ها می‌داند. کاظم شیردل در گفت وگو با خراسان رضوی اظهار می کند: ما اکنون مشکل کمبود نداریم بلکه تامین آن منطبق با درخواست صادرکننده نیست. راه‌آهن به 80 شرکت بخش خصوصی مجوز تامین واگن داده است و این شرکت‌ها در یک رقابت ناسالم به‌طرف ترکمنستانی نرخ‌های متفاوتی اعلام می‌کنند و جو را متشنج کرده‌اند. ما درمجموع 6 شرکت  ترکمنستانی داریم که واگن اجاره می‌دهند، از طرف ایران نیز از 80 شرکت تنها 3 یا 4 شرکت به‌ طور مستقیم با این شرکت‌ها در ارتباط هستند و بقیه از طریق واسطه‌ها با این شرکت‌ها ارتباط می‌گیرند و کسی نیست بر این مسئله نظارت کند.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان استان می‌گوید: ما به شرکت‌های تامین‌کننده اعلام کردیم که یک نرخ ثابت برای اجاره واگن‌ها اعلام کنند، به طور مثال،در مرز سرخس قیمت واگن 500 دلار باشد و 200 دلار هم برای اجرت آن، ولی این کار انجام نمی‌شود و به وضعیت تاجر نگاه می‌کنند که اگر مجبور باشد تا 3هزار دلار هم  از او مطالبه می‌کنند،مانند اتفاقی که در روزهای سال جدید میلادی رخ داد و واگن 700 دلاری تا 4 هزار دلار اجاره داده شد و تاجر چاره ای جز پرداخت این هزینه نداشت.

در ترکمنستان چه خبر است؟

وی می‌ افزاید: راه‌آهن به‌عنوان نهاد حاکمیتی باید به این وضعیت نظارت کند، به طور مثال،اعلام کند هر شرکتی که می‌تواند واگن را نهایتا با نرخ هزار دلار تامین کند و در اختیار تاجر قرار دهد، اعلام کند و مجوز شرکت‌هایی که حاضر نیستند این کار را انجام دهند،باطل کند تا طرف ترکمنستانی هم از این وضعیت سوءاستفاده نکند. شخصی به نام «تیمور» در ترکمنستان به طور مثال،500 واگن را از شرکت‌های ترکمنستانی،  آن هم با پول شرکت‌های ایرانی یک‌ساله  اجاره کرده است و هر قیمتی که می‌خواهد اعلام می‌کند.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان می‌گوید: خروجی این بازار دلالی برای اجاره واگن‌ها افزایش هزینه صادرات است  و درنتیجه قیمت تمام‌شده کالاهای صادراتی ما افزایش می یابد و ارزش رقابتی خود را با کشورهای رقیب از دست می‌دهد و این کاملاً به ضرر تجارت خارجی کشور است.

آن روی دیگر سکه و ترفند تاجران

مدیرعامل شرکت «دریاداران طوس» به‌عنوان یکی از شرکت‌های رسمی تامین‌کننده واگن‌های صادراتی، روی دیگر داستان بازار سیاه اجاره واگن صادراتی را بازگو می‌کند. «هادی زاده» در گفت وگو با خراسان رضوی اظهار می کند: یکی از دلایل رونق این بازار این است که گروهی از تاجران از کارت‌های «حق‌العمل‌کاری» استفاده می‌کنند و سند صادرات را خودشان نمی‌کشند و کسانی که حق‌العمل‌کاری می‌کنند هزینه‌های حمل کالا را هم جزو هزینه‌های خود اعمال می‌کنند؛یعنی بین شرکت اجاره دهنده واگن و صادرکننده همیشه یک «حق‌العمل کار» وجود دارد و ما ارتباط مستقیمی با صادرکننده نداریم و نمی‌دانیم محموله متعلق به چه کسی است و در این میان سود اصلی را دلال می‌برد.

نقش حق العمل کارها

وی می‌افزاید: هرکسی که سند صادراتی را می‌کشد موظف است هزینه حمل و خدمات را پرداخت کند. الان شما اگر به سالن صادرات راه‌آهن بروید نه صادرکننده‌ای آن جا نشسته است و نه شرکت حمل‌ونقل کننده، درحالی‌که سیاست این بود که در این سالن صادرکننده با حمل‌ونقل کننده به‌صورت توافقی قراردادی منعقد کنند و کار صادرات انجام شود، اما اکنون یک عده دلال کارت حق‌العمل‌کاری نشسته‌اند و صادرکننده با آن‌ها تماس می گیرد که سند صادراتی برای آن‌ها بگیرد که در این فرایند بنده اجاره دهنده واگن هیچ‌وقت صادرکننده اصلی را نمی‌بینم.مدیرعامل می‌گوید: به‌طور مثال، شرکت فولاد خراسان با شرکت دریاداران طوس قرارداد می‌بندد و کاملاً شفاف است، بالطبع چون ارتباط مستقیم و شفاف است، شرکت فولاد هزینه ای کمتر  پرداخت می‌کند، اما وقتی یک تاجر نمی‌خواهد از کارت بازرگانی اش استفاده کند و از حق‌العمل کار استفاده می‌کند هزینه‌ای بیشتری متحمل می‌شود.

گربه‌رقصانی ترکمنستانی‌ها

وی دلیل بعدی به وجود آمدن بازار سیاه اجاره واگن‌های صادراتی را سیاست‌های راه‌آهن می‌داند و خاطرنشان می کند: الان هرکسی با ارائه کارت ملی به راه‌آهن می‌تواند واگن وارد کند خروجی این سیاست این می‌شود که شرکت رسمی اگر برای یک واگن 5 هزار دلار به‌طرف ترکمنستانی پیشنهاد بدهد فرد دیگری 5200 دلار پیشنهاد می‌دهد و طرف ترکمنستانی هم به‌گونه‌ای است که اگر امروز یک‌حرفی بزند فردا آن را نقض می‌کند. طرف ترکمنستانی اول هر فصل یک نرخ جدید اعلام می‌کند یا وقتی متوجه می‌شود ما به واگن‌های خاص نیاز داریم دست کم 15 درصد به هزینه اجاره اضافه می‌کند و این چالش همیشگی ما با طرف ترکمنستانی است.

اجاره بیش از نیمی از واگن‌ها توسط حق‌العمل کارها

هادی زاده در پایان می‌گوید: برخی تاجران علاقه ندارند محموله با کارت بازرگانی آن‌ها صادر شود، از طرفی تاجران ایرانی از شرکت‌های حمل‌ونقل کننده نرخ نمی‌گیرند و مراوده نمی‌کنند و بیش از نیمی از آن ها و کسانی که واگن اجاره می‌کنند،حق‌العمل کار هستند.

چرا کارت بازرگانی دیگران؟

رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی استان درباره دلیل استفاده تاجران از کارت حق العمل کاری و کارت بازرگانی افراد دیگر در استان می گوید: دلیل آن مشخص است، تاجر می خواهد با این کار تعهدات ارزی را دور بزند، می خواهد مالیات واردات را پرداخت نکند. البته توجه داشته باشید که حق العمل کارها با کارت خودشان، کالا صادر نمی کنند، بلکه دلال هستند که هم واگن تهیه می کنند و هم کارت بازرگانی. یعنی طرف در راه آهن یا گمرک می نشیند و کارت بازرگانی از شهرهای مختلف کشور اجاره می کند و با آن ها کالا صادر می کند و بعد از چند وقت هم غیب می شود.روشنک با اذعان بر این که بیش از نیمی از صادرات استان دارای فساد است، می گوید: این رویه در همه استان ها رخ می دهد و اتاق نمی تواند به این موضوع نظارت کند، بلکه گمرک است که می داند صادر کننده واقعی است یا خیر، آیا این کارت بازرگانی توانایی صادرات چند میلیون دلاری را دارد یا غیر واقعی است، حراست گمرک می تواند این مسئله را کاملا شفاف کند و جلوی این فسادها و صادرکنندگان غیر واقعی را بگیرد.

دولت چه کند؟

در پایان باید اذعان کرد با توجه به هدف‌گذاری ترانزیت 20 میلیون تنی دولت، لازم است وزارت راه و شهرسازی و راه‌آهن به وظیفه ذاتی خود در تامین واگن‌های صادراتی عمل کند تا دست دلال‌ها و هزینه‌های سرسام‌آور تحمیلی صادراتی ریلی کاهش یابد و گمرک نیز به‌صورت جدی بر عملکرد کارت‌های بازرگانی نظارت کند تا شاهد فرارهای مالیاتی و غیب شدن واردکنندگان و صادرکنندگان چند میلیون دلاری نباشیم.

 

 حتما تا به حال برای گردش به کلات رفته اید. فکر کنید الان در مسیر هستید. بی زحمت همین جا مسیر را کج کنید، سمت همان تابلوی کوچک و ناخوانا که رویش نوشته شده: «شهرک مهرگان». راه آسفالته را 300 متر که مستقیم بروید، به یک دوراهی می رسید. در اولین نگاه شاید چون هر دو مسیر در پهنه ای از خاک و خُل به افق ختم می شود، انتخاب مسیر برایتان بی اهمیت جلوه کند. اما نه. شما همین جا باید انتخاب کنید! یا مستقیم بروید و حق را به 35 کارخانه ایزوگام، تولیدکننده ها و کارگرهایش بدهید یا به راست برانید و شیر فلکه این دود سیاه شبانه را به نفع ساکنان شهرک مهرگان ببندید تا بعد از این همه سال صبوری یک نفس هوای سالم نصیب شان شود.

معامله همه سر سوخت!

انتخاب سختی است؟ سردرگم شدید؟ چاره ای نیست. چون مسئولان حاضر نیستند مشکل تولیدکننده را حل کنند و بدون متضرر شدن آن ها، هوای پاک را به این جا بیاورند. وضعیت فعلا همین است، ظاهرا تا همیشه هم همین می ماند. بوی غلیظ پلاستیک سوخته نصیب اهالی، جریمه و بگیر و ببند نصیب کارخانه، ایزوگام بی کیفیت نصیب مشتری و مشغله ای کمتر به ازای پست اشغال شده برای برخی آقایان مسئول!

اهل دود...

باید ساکن این منطقه باشی تا بفهمی شب ها با بوی خفه کننده قیر اسیدی از خواب پریدن یعنی چه! ته گلویت که خشک شود و بسوزد و کاری از خوردن آب سرد و آب جوش و دم کرده زنجبیل و... بر نیاید، عمق فاجعه را می بینی. این که خوب است، وقتی مادر مریضت را به دلیل سرفه و درد، دکتر ببری و آقای دکتر بگوید «کرونا که نیست... اما به دلیل دیگری 30 درصد ریه اش سفید شده. مگر شما کجا زندگی می کنید؟ مادرت اهل دود است؟!» تازه آن جاست که دلت می خواهد فریاد بکشی! آخر فقط مادر تو اهل دود نیست. دختر چهار ساله همسایه طبقه پایین و اصلا همه اهالی شهرک اهل دود اند! آقای احمدی یکی از مغازه داران شهرک می گوید: «تا به حال بارها ماجرا را پیگیری کردیم. سال 92 و 93 پیگیری های اهالی از محیط زیست، منجر به نامه نگاری با دادستانی شد اما نتیجه نداد. بعدها شنیدیم که کارخانه ها تهدید کرده اند که اگر فشار بیاورید، ما تعطیل می کنیم و کارگرها بیکار می شوند، برای همین هم مسئولان کوتاه آمدند، این حرف ها در شهرک به گوش همه رسید. بعد از آن هم هیچ نامه نگاری به نتیجه نرسید.» یکی دیگر از ساکنان هم می گوید: «بوی آلاینده ها که قطع نمی شود، فقط می گویند ما بازرس داریم و اجازه تخلف نمی دهیم. خب پس این بو از کجاست؟»

برخوردهای دل بخواهی!

در ادامه با یکی از فعالان در کارخانجات ایزوگام گفت و گو می کنم. آقای مهندس..... می گوید: تمام مشکل ما این است که اجازه تولید قیر را نمی دهند، قیر گران است و خریدن آن قیمت ایزوگام را خیلی بالا می برد، اما اگر خودمان آن را تولید کنیم، مشکل حل می شود. وی می افزاید: الان سال هاست مجوز تولید قیر و مصرف سوخت مازوت را نمی دهند، در حالی که در گذشته این امکان وجود داشت و هیچ مشکلی هم نبود، راه دیگر برای پایین کشیدن قیمت ایزوگام، استفاده از قیر اسیدی یا همان قیر تولید شده با ضایعات است که مجاز نیست، اما در برخی استان ها با این تخلف برخورد نمی شود، در نتیجه آن ها ایزوگام ارزان بیرون می دهند و ما تحت فشار قرار می گیریم. اگر مثل آن ها نباشیم ورشکست می شویم. شما بگویید چاره چیست؟

مدیریتی که به غیرفعال شدن کارخانه ها انجامید

رئیس اداره حفاظت از محیط زیست مشهد نیز درباره روند برخورد با تخلفات کارخانه های ایزوگام در عین توجه مطالبات آن ها به «خراسان رضوی» می گوید: «در حوزه مشهد قدیم ترها حدود 70 واحد ایزوگامی داشتیم، ولی الان 35 واحد فعال داریم. مشکل هم بر سر قیر است، در برخی از استان ها با تخلف استفاده از قیر اسیدی برخورد نمی کنند و اختلاف قیمت ها بازار را به هم می ریزد، تولید قیر اسیدی آلاینده های مضری دارد که قابل فیلتر نیست، کیفیت ایزوگام را هم به شدت کاهش می دهد.»

با وجود بی نتیجه بودن بازرسی ها و برخوردها در طول سال ها و پابرجا بودن تخلفات در کارخانجات، هادی موسی پور این آمار را ارائه می دهد و می گوید: «در سه فصل گذشته امسال 120 مورد پایش داشتیم که منجر به 15 اخطاریه و تشکیل 6 پرونده در دادگاه شد، همه موارد هم جرایم نقدی دارند، دو مورد 99 میلیون ریال و یک مورد 30 میلیون ریال و مورد دیگر 160 میلیون ریال.» مبالغی که تولیدکننده را بی انگیزه، تولید را نیمه جان و البته ساکنان منطقه را از حل مشکل آلاینده ها ناامید می کند.

پاک کردن صورت مسئله از ترس بروز تخلف

مژگان نجفی، کارشناس صنایع شیمیایی اداره کل صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز درباره مجوز تولید قیر به «خراسان رضوی» می گوید: «قیر از وکیوم باتوم تولید می شود که ذخیره این ماده محدود است و برای واردات هم معذوریت تحریم ها را داریم، وزارتخانه به ما اعلام کرده فقط به واحدهای قیری که هم اکنون موجود هستند، وکیوم باتوم تعلق بگیرد، بعضی واحدهای ایزوگامی می گویند به ما سوخت بدهید که این کار ممنوع است، شرکت نفت خیلی تاکید دارد   به هیچ وجه سوخت در اختیار نگذاریم، زیرا منجر به قاچاق سوخت به جای تولید ایزوگام می شود، اداره استاندارد هم استفاده از مازوت و نفت کوره را ممنوع کرده است.»

راحت ترین راه...

این پاسخ ها قفل جدیدی بر در بسته چالش ایزوگامی ها و ساکنان مهرگان زد. در ادامه تلاش ما برای گفت و گو با مدیرکل استاندارد استان درباره اعطای مجوز تولید قیر و البته جلوگیری از منحرف شدن مسیر تولید به سمت قاچاق سوخت به نتیجه نرسید. البته روزنامه خراسان آمادگی انتشار پاسخ های سازمان استاندارد در این زمینه را دارد.

بنابراین رسیدیم به نقطه آغاز این گزارش. لطفا بدون این که در چشمان کارگرهای کارخانه های ایزوگام نگاه کنید یا به خانواده های ساکن شهرک مهرگان فکر کنید، یک سمت از دو راهی را انتخاب کنید. شاید هم راحت تر باشید که فرمان را بشکنید و به سمت دیگری بروید. مثل کاری که خیلی ها در این سال ها کردند، پاک کردن صورت مسئله...

 

شهردار مشهد در احکام جداگانه ای سرپرست شهرداری های مناطق 1، 4 و 12 را منصوب کرد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شهرداری مشهد، ارجائی در این احکام، حجت ا... شریعتمداری را به عنوان سرپرست شهرداری منطقه 12، محسن نعیمی‌مقدم را به عنوان سرپرست شهرداری منطقه 4 و مجید نژادحسین را به عنوان سرپرست شهرداری منطقه یک منصوب کرد. همچنین طی حکمی از سوی شهردار مشهد، کوروش باوندی به عنوان مشاور شهردار در امور مناطق منصوب شد.

 

حقدادی - طی چند روز اخیر، گسترده‎ترین حجم قطعی گاز در استان خراسان رضوی به دلیل کاهش چشمگیر دما، مربوط به شهرستان تربت جام بود. در حدی که حدود 70 درصد مشترکان این شهرستان با قطعی گاز مواجه بودند که در پی آن مشکلات زیادی برای مردم ایجاد شده بود، این درحالی است که تا چند روز قبل بر اساس آمار مسئولان شهرستانی ، گاز حدود 27 هزار مشترک تربت جامی قطع شده بود، اما خوشبختانه با هماهنگی های انجام شده روند وصل شدن گاز مشترکان این شهرستان، از دوشنبه شب گذشته آغاز شد و بر اساس آخرین اخبار منتشرشده به نقل از فرماندار این شهرستان، گاز تمام مشترکان شهری و روستایی که با قطعی گاز مواجه بودند، وصل شده است. از طرفی در چنین شرایط بحرانی دستگاه های مختلف استان هم پای کار آمدند و خدمات گسترده‎ای همچون پخش غذای گرم، نان رایگان، توزیع وسایل گرمایشی و ... نیز به مردم ارائه کردند. البته مشکل اصلی شهرستان تربت جام مربوط به خط لوله انتقال گاز است که هرچه زودتر باید برای  این موضوع تدبیری اندیشیده شود؛ وگرنه در آینده حتما با کاهش دما مشکلات این‎چنینی به‎وجود می آید.

وصل گاز تمام مشترکان

فرماندار شهرستان تربت ‌جام درباره وصل شدن گاز مشترکان گفت: عملیات وصل گاز مشترکان تربت‌ جام از روز دوشنبه گذشته آغاز شد و تا ظهر سه‎شنبه گذشته ادامه داشت.  تا قبل‎ازظهر دیروز گاز شهر و در ادامه گاز تمامی روستاها، با تلاش تمامی نیروهای شرکت گاز وصل شد.  حسین جمشیدی افزود: تمام تلاش شهرستان بر این بود که هرچه زودتر گاز شهروندان تربت‌ جامی وصل شود. وی بیان کرد: با توجه به اقداماتی که در استان و کشور در حال انجام است، امیدواریم دیگر شاهد قطع گاز در  شهرستان تربت‌ جام نباشیم. وی درباره وعده وزیر نفت برای آغاز عملیات اجرایی خط انتقال گاز ۱۶ اینچی از خط عسلویه -مشهد به این شهرستان گفت: چون باید مناقصه برگزار و پیمانکار مشخص شود، امیدواریم هرچه زودتر شاهد آغاز عملیات اجرایی این پروژه باشیم. جمشیدی ادامه داد: از سه روز قبل نیروهای آستان‎قدس رضوی در شهرستان مستقر شدند و روزانه ۲۰ هزار پُرس ناهار و شام بین مشترکان شهری و روستایی تربت‌جام که گاز آن‎ها به دلیل افت فشار قطع شده است توسط این نهاد توزیع می‌شود. وی تصریح کرد: در هر وعده ۱۰ هزار پرس ناهار و ۱۰ هزار پرس شام بین مشترکان شهرستان تربت‌ جام توزیع می‌شود.  توزیع روزانه ۲۰ هزار قرص نان نیز از دیگر اقدامات انجام شده توسط آستان قدس رضوی است. فرماندار تربت‌جام با اشاره به این که حدود ۸۰۰۰ وسیله گرمایشی توسط هلال احمر تحویل شهرستان شده که در حال توزیع است، افزود: در این مدت حدود ۳۸۰ هزار لیتر نفت سفید و ۸۰ تن گاز مایع کپسولی و پیک‌‎نیکی بین مردم به صورت رایگان توزیع شده است. وی گفت: با توجه به این‎که از شنبه هفته آینده مجدد شاهد موج سرما خواهیم بود، از شهروندان تقاضا می‎کنم در مصرف گاز نهایت صرفه‌جویی را داشته باشند.

تربت جام بحرانی ترین شهرستان

فرماندار شهرستان تربت جام با بیان این که گاز تمام مشترکان شهری و روستایی وصل شده است، گفت: تربت جام  بحرانی‎ترین شهرستان به لحاظ تامین گاز در سطح استان خراسان رضوی است. کاملا  قابل تصور بود که شهرستان تربت جام در دمای منهای 10درجه با مشکل تامین گاز مواجه می شود.

 

بهاره موفقی/ پیش بینی های چند روز اخیر درباره بهبود وضعیت آلودگی هوای مشهد به درستی محقق نشد و روز دوشنبه مشهد عنوان آلوده‌ترین کلان شهر ایران را به خود اختصاص داد؛ موضوعی که پس از گذشت چند روز از وضعیت آلودگی هوا بالاخره مسئولان را روز سه شنبه   پای میز کمیته اضطرار کشاند، اما خروجی این جلسه به گرفتن تصمیمات کلی ختم شد. 

زیبا معظمی فرد، رئیس اداره ارزیابی زیست محیطی و آلودگی هوا و تغییر اقلیم محیط زیست استان درباره تصمیمات کمیته اضطرار به «خراسان رضوی» می گوید: براساس آیین نامه اجرایی تبصره 3 ماده 3 قانون هوای پاک، زمانی که هواشناسی بحث استمرار پایداری جوی را اعلام کند و این موضوع توسط دانشگاه علوم پزشکی بررسی شود و همچنین با تایید افزایش مقدار غلظت آلاینده ها و این که وضعیت باعث مخاطره سلامت جامعه و محیط زیست می شود، باید کارگروه اضطرار آلودگی هوا برگزار شود، بنابراین طبق همین آیین نامه کمیته اضطرار روز سه شنبه تشکیل شد. در حقیقت بنا به شرایطی که درگیرش هستیم در نهایت مقرر شد با توجه به غیرحضوری بودن مدارس در کلیه مقاطع و تعطیلی مهدهای کودک   و پیش دبستانی ها به علت برودت هوا تا پایان هفته جاری، تداوم این موضوع مورد تاکید قرار گیرد. همچنین مقرر شد همه دستگاه ها   طبق دستورالعمل موجود در این زمینه پیگیری داشته باشند.

 وی با توصیه هایی به شهروندان می افزاید: ما توصیه های مربوط به این وضعیت را به همه شهروندان می کنیم، از جمله استفاده نکردن یا حداقل استفاده از وسایل نقلیه شخصی، پرهیز از سفرهای غیرضروری، استفاده از ماسک برای کودکان و سالخوردگان و خارج نشدن آن‌ها از منزل. همچنین خودروهای دارای نقص فنی نباید ترددی در شهر داشته باشند، این موضوع توسط پلیس راهور هم رصد می شود، هرگونه فعالیتی که به آلودگی هوا منجر شود مثل سوزاندن لاستیک و روشن کردن آتش نیز نباید انجام شود.

 رئیس اداره ارزیابی زیست محیطی و آلودگی هوا و تغییر اقلیم محیط زیست استان درباره چرایی گرفته شدن تصمیمات کلی در این کمیته می گوید: توصیه های موجود بر اساس دستورالعمل موجود است و همان مواردی است که من مطرح کردم. غیر از بحث های اطلاع رسانی، مانند دستگاه های دیگر، برای مان وظایفی تعیین شده و پایش آلاینده ها را به طور مداوم خواهیم داشت و رصد می کنیم، بحث های پلیس راهور برای تردد نکردن خودروهایی که معاینه فنی ندارند نیز مطرح است. معظمی فرد در پاسخ به این سوال که آیا پیش بینی ها درباره بهبود وضعیت هوا اشتباه بود یا خیر؟ بیان می کند: هواشناسی اعلام کرده بود ناپایداری را خواهیم داشت و از بحث پایداری خارج شده ایم، البته تا حدودی هم این موضوع اتفاق افتاد چون شاخص مقداری پایین آمد اما شاید آن چیزی نبود که توقع داشتیم. 

وی در پاسخ به این سوال که این آلودگی تا چه موقع تداوم خواهد داشت؟ می گوید: به صورت کلی چون هواشناسی اعلام پایداری جوی را کرده است، همه باید مراعات کنند. در مجموع می توان گفت به دلیل پایداری جوی و افزایش غلظت آلاینده ها، افزایش شاخص کیفیت هوا هم وجود داشته است، بنابراین می توان نتیجه گرفت با توجه به پیش بینی هواشناسی مبنی بر پایداری جوی، نمی‌توانیم انتظار هوای قابل قبولی را برای روز چهارشنبه داشته باشیم. شایان ذکر است، شاخص کیفی هوای مشهد، روز گذشته و در لحظه تنظیم این خبر (ساعت 16) روی عدد 146 و لب مرز وضعیت قرمز آلودگی هوا قرار داشت.