گزارشی از تحقق نیافتن وعده های مسئولان برای توسعه کشت گلخانه ای در استان
تعداد بازدید : 8
وعده های گلخانه ای گرفتار بی پولی
حمیدرضا حلاجیان/ کشور در سال‌های اخیر با بحران کمبود آب دست و پنجه نرم می‌کند و در همین حال، استان خراسان رضوی جزو مناطق خشک کشور قرار دارد؛ بحران آب در این سال‌ها به چالشی امنیتی در حال تبدیل شدن است و همه این‌ها ضرورت مدیریت منابع آب را بیش از پیش نمایان می‌کند. با توجه به این که بیش از 80 درصد منابع آبی به مصرف بخش کشاورزی می‌رسد و مهم‌ترین بخش از اتلاف آب در این حوزه صورت می‌گیرد؛ بدیهی است که برای بقا باید الگوی کشت در استان مطابق شرایط روز تغییر کند؛ یکی از مهم‌ترین رهیافت‌هایی که می‌تواند ما را از این بحران به ساحل امن گذر بدهد؛ موضوع توسعه کشت گلخانه‌ای است.
توسعه کشت گلخانه‌ای اگر چه روی کاغذ روند افزایشی هرساله خود را طی می‌کند اما در فضای واقعی حتی عکس این روند را می‌توان مشاهده کرد؛ به طوری که ساربان، معاونت تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان در مصاحبه خود با ایرنا در 25 فروردین امسال رقم سطح کشت گلخانه‌ها را در استان 672 هکتار و همین آمار را در مصاحبه با خراسان رضوی 439 هکتار اعلام کرد. این بلبشو در آماردهی را اگر کنار بگذاریم و فقط به عددها توجه کنیم می‌بینیم که به‌رغم وعده‌ها و تعهدها سطح کشت گلخانه‌ای مسیر عکس توسعه را می پیماید.
سال 98 ساربان در حالی از
چشم انداز 2 هزار و 300 هکتاری کشت گلخانه ای تا سال 1405 سخن می گفت که بنا به آمار خودش، هم اکنون این روند کاهشی است؛ همچنین سال گذشته میری، مدیر باغبانی جهاد کشاورزی استان وعده احداث 700 هکتار کشت گلخانه ای تا پایان سال 1400در استان را داد در حالی که تاکنون رقم تمام فضاهای گلخانه ای در استان با احتساب فضاهای سایبانی تنها 668 هکتار است.
همه این ها نشان می دهد ما به چیزی غیر از وعده های روی کاغذ در این زمینه نیاز داریم و این موضوعات نیازمند اتخاذ تصمیم درست و کارشناسی است چرا که دیر یا زود نتایج نبود مدیریت منابع آب گریبان گیر همه خواهد شد.
439 هکتار گلخانه
ساربان، معاونت تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان درباره توسعه گلخانه ها به خراسان رضوی گفت: گلخانه های استان تا پایان سال 1400 به 439 هزار هکتار رسید، بخشی از اراضی را ما به عنوان محیط کنترل شده می دانیم و سایبان در آن ها نصب
می کنیم که این بخش به 229 هکتار رسیده بنابراین مجموع این محیط ها و سایبان های استان به 668 هکتار رسیده است. برای این مقدار، 1652 بهره بردار داریم که موجب اشتغال مستقیم 3880نفر و اشتغال غیرمستقیم 6745نفر شده است؛ مجموع این ها رتبه دوازدهم را برای استان در کشت گلخانه ای و 68 هزار تن انواع تولیدات را به ارمغان آورده است.
بهره وری 10 برابری از آب
ساربان در ادامه مزایای کشت گلخانه ای را این طور بیان کرد: بهره وری از آب حدود 10 برابر بیشتر می شود و همچنین تولیدات در حدود 12 برابر در هر هکتار افزایش خواهد یافت و البته به دلیل کیفیت بالای محصولات می توان آن ها را با حدود سه برابر قیمت در بازار عرضه کرد و اگر محصول به بازارهای خارجی راه پیدا کند، می تواند به ازای هر متر مکعب آب 50 دلار درآمد تولید کند.
پول، مانع اصلی
وی درباره مانع اصلی توسعه و گسترش کشت گلخانه ای توضیح داد: مانع اصلی در این موضوع، منابع مالی است، تخصیص نیافتن اعتبار کافی و تسهیلات گران در واقع مانع اصلی برای توسعه کشت گلخانه ای است؛ ما از 560 میلیارد تومان تسهیلات مصوب طی امسال تنها توانسته ایم 42 میلیارد تومان آن را جذب کنیم و معنی این اتفاق مشخص است؛ هم اکنون 758 هکتار از سازمان نظام مهندسی، سازمان منابع طبیعی و شرکت شهرک های صنعتی مجوز گرفته اند و عمده آن ها دنبال تسهیلات هستند؛ اما با 42 میلیارد تومان می توانیم تنها 3 هکتار گلخانه احداث کنیم. الان برای ساخت یک هکتار گلخانه به حدود 15 میلیارد تومان سرمایه نیازاست که بازگشت سرمایه آن حدود 3.5 تا 4 سال است.
جذب سرمایه گذار؛ راهبرد جدید
ساربان ادامه داد: به این دلیل ما به دنبال جذب سرمایه گذاران خارج از دولت رفته ایم، سرمایه گذاران کلانی که بتوانند در کنار تولیدات خود به این دلیل که گلخانه کار سودآوری است به این موضوع ورود کنند؛ برای این سرمایه گذاران مانند کارخانه های سیمان ، فولاد و... که می توان از گرمای اتلاف شده در آن جا استفاده کرد بازگشت سرمایه حدود 2.6 تا 3 سال است. بنابراین راهبرد جدید ما جذب سرمایه گذاران برای توسعه کشت گلخانه ای است.
مانعی به نام ثبات نداشتن قوانین
وی در واکنش به این که با این همه مزایا برای کشت گلخانه ای چرا الگوی کشت و منابع مالی به سمت توسعه این صنعت نمی رود، گفت: نگاه من که در این بخش کار می کنم نگاه قوی تری است اما نگاه کسی در بیرون ممکن است این نباشد و به نظر این همتی را می طلبد؛ شما سوابق توسعه گلخانه ها را در مثلا کشور ترکیه ببینید متوجه می شوید که این ها به سمت کشت گلخانه ای رفته اند و عدد این ها بسیار زیاد است. در این زمینه، ما در کشور تا الان 25 هزار هکتار گلخانه داریم و باید این را به 100 هزار هکتار برسانیم ولی می بینیم که آن ها در یک ماه 50 هزار هکتار گلخانه احداث کرده اند اما برای ما آن طور که باید و شاید، کشت گلخانه ای پشتیبانی نشده است؛ به خصوص در زمینه تامین منابع مالی و همچنین تغییر قوانین.
معاون جهاد کشاورزی استان در خصوص تغییر قوانین در این زمینه اظهار کرد: ما تبصره 4 را یک مرتبه به تبصره یک در خصوص تغییر کاربری برای گلخانه ها تغییر می دهیم و این تبصره می گوید که برای تغییر کاربری باید سند شش دانگ داشته باشید در حالی که اراضی کشاورزی ما سند شش دانگ ندارند؛ ازکل اراضی کشاورزی فقط ۵۰ درصد سند دارند که ۲۳ درصد آن ها سند شش دانگ و بقیه سند مشاعی دارند، بنابراین کسی نمی تواند سند مشاعی را برای پروانه به بانک ببرد و همچنین بالا بودن نرخ تسهیلات و بالا و پایین شدنش، افراد را برای سرمایه گذاری در این زمینه بی انگیزه می کند.
ما تعهد را می نویسیم ولی می دانیم عملی نمی شود!
معاونت تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان در پاسخ به این سؤال که خود شما در جایگاه تصمیم گیر هستید پس چرا این مشکلات را حل نمی کنید، گفت: من هفته گذشته به عنوان نماینده استان ها در کمیسیون باغبانی کشور صحبت کردم و گفتم که ما این تعهدها را می نویسیم اما به دلیل نبود منابع به آن نمی رسیم؛ به هر حال از مشکلات کشور من و شما هم خبر داریم دیگر، ما اولویت بندی هم می کنیم؛ مثلا در بخش کشاورزی خرید تضمینی داریم و این پول را از منابع بانکی می گیریم، در حالی که می توانیم قسمتی از این را به گلخانه ها اختصاص دهیم.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی با اشاره به کاهش بارندگی‌ها، ادامه روند خشکسالی و افت سالانه سفره‌های آب زیرزمینی در استان گفت: آب‌رسانی به شهر‌ها و روستا‌های این استان با شرایط سخت همراه است، به طوری که اکنون ۳۲ شهر نیز با کم آبی مواجه هستند و ما به ۹۹۰ روستا در خراسان رضوی با تانکر آب‌رسانی می‌کنیم.
ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
