گروه اقتصاد/ حذف واسطه بین تولیدات کشاورزی و مصرف‌کننده شهری، از راهکار هایی است که بعضی مسئولان برای کاهش قیمت محصولات مطرح می‌کنند، به همین منظور سال 1399، طرحی با عنوان از مزرعه تا سفره توسط سازمان تعاون روستایی استان مطرح و قرار شد در قالب روستا بازار اجرایی شود، در مشهد یک فروشگاه روستا بازار افتتاح شد و مسئولان وعده دادند تعداد این فروشگاه‌ها در مشهد افزایش پیدا خواهد کرد، اکنون بعد از حدود دو سال سرنوشت این طرح را جویا شدیم.
سری به روستا بازار مشهد در منطقه قاسم‌آباد می‌زنم، رو به روی کرکره پایین روستا بازار مشهد ایستاده بودم و با خودم مرور می‌کردم، کارآفرینی، از مزرعه تا سفره، قیمت مناسب و حذف واسطه‌ها. به سمت دکه آن‌طرف خیابان رفتم، پسر جوانی مشغول جابه‌جا کردن اقلام دکه‌اش بود، به او گفتم ساعت نزدیک 11 است پس روستا بازار کی شروع به کار می‌کند؟ نگاهی از سر دانایی به من کرد و جواب داد: «آن جا که خیلی وقت است دیگر کار نمی‌کند.» دوباره سر چرخاندم به سمت فروشگاه یا همان روستا بازار که دیدم کرکره‌اش در حال بالا رفتن است. به سمت ورودی فروشگاه رفتم. از همان فاصله قفسه‌های خالی داخل نمایان بود. هنوز به پله‌ها نرسیده بودم که یکی از کارکنان فروشگاه از همان‌جا درحالی‌که با حرکت دست اشاره می‌کرد داخل نشوم، گفت: تعطیل است.
خیلی وقت است ارائه خدمات نداریم
جلوتر رفتم و پرسیدم: یعنی ارائه خدمات ندارید؟ جواب داد: نه، خیلی وقت است. از پله‌ها که فاصله گرفتم کرکره روستا بازار نیز داشت پایین می‌آمد. با خانم میان‌سالی از اهالی منطقه صحبت کردم و گفتم چند وقت است این فروشگاه تعطیل‌شده است؟ شما از روستا بازار خرید داشته‌اید؟ گله‌مند نگاهم کرد و گفت: «خیلی وقت است، بیشتر از چند ماه، فروشی هم نداشت، فقط تبلیغاتشان زیاد است، قیمت‌هایش هم خیلی با بقیه جاها فرق نداشت.»عباس اخوان، معاون بازرگانی تعاون روستایی استان، درباره روند اجرایی طرح روستا بازار در استان گفت: یکی از رسالت‌های ما این است که کالا از تولید به مصرف به‌صورت عرضه مستقیم به دست روستاییان و آحاد جامعه برسد، به همین دلیل بحث روستا بازار مطرح شد تا حلقه‌های واسط در این زنجیره کاهش پیدا کند، ما تعدادی از فروشگاه‌هایی را که در اختیار اتحادیه و تشکل‌های ما بوده است، تجهیز و به‌روزرسانی کرده‌ایم.
هر مغازه؛ یک روستا بازار
وی با اشاره به این که واژه روستا بازار یک نشان تجاری است، افزود: ما به سمت تجهیز فروشگاه‌ها رفته‌ایم و بناست با ایجاد باراندازهای شهرستانی تمرکز کالا را از مرکز استان خارج کنیم. ما می‌خواهیم هر مغازه یک روستا بازار باشد چون ایجاد مرکز جدید، هزینه‌بر است و با رویکرد ما برای رساندن کالا باقیمت مناسب همخوانی ندارد.تعطیلی روستا بازار قاسم‌آباد را با معاون بازرگانی تعاون روستایی استان مطرح کردم، وی در ابتدا گفت: آن جا الان دایر شده است و آن فروشگاه زیر نظر یک شرکت با مشارکت سه اتحادیه تعاون روستایی که بخشی از سهام آن را دارند، اداره می‌شود.
زیرمجموعه ما نیست
اخوان در اظهارنظری جالب گفت: آن جا از نام روستا بازار استفاده می‌کند ولی زیرمجموعه مدیریت ما نیست، این شبهه به وجود نیاید.
به معاون بازرگانی تعاون روستایی استان گفتم: زمانی که این فروشگاه با این عنوان در سال 1399 آغاز به کار کرد، مسئولان وقت تعاون روستایی نظری متفاوت با شما داشتند و دایر شدن این فروشگاه را به‌عنوان یک اتفاق خوب در راستای حذف واسطه‌ها توسط تعاون روستایی می‌دانستند. از طرفی بازدید ما طی یکی، دو روز گذشته بوده و در گفت‌وگو با مردم متوجه شدیم فروشگاه، ماه‌هاست فعالیتی ندارد درحالی‌که بنا بود تعداد این روستا بازارها در مشهد افزایش یابد. از طرفی در زمان فعالیت هم بنا به گفته اهالی، تفاوت قیمت قابل‌توجهی با سایر فروشگاه‌ها نداشته است.
اخوان در پاسخ گفت: واقعیت قضیه این است که شروع هر کاری باید باهم افزایی باشد و اتحادیه‌های تعاون نیز با مسئولان وقت مشارکت کردند و این فروشگاه را راه انداختند.
وی که از تعطیلی این فروشگاه تعجب کرده بود، بر پیگیری آخرین گزارشی که از دفتر مشهد برای او فرستاده‌شده است، تأکید کرد و گفت که بازدید از تنها فروشگاه روستا بازار مشهد را در دستور کار خود قرار می‌دهد.
آن مجموعه مورد تأیید من نیست
اخوان در تأیید تفاوت نداشتن قیمت‌ها در روستا بازار با بقیه مغازه ها گفت: وقتی در آن فروشگاه این جذابیت وجود نداشته باشد نه‌تنها مردم استقبال نمی‌کنند که برند روستا بازار نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد. من اعلام کرده بودم که آن مجموعه مورد تأیید من نیست چراکه مسیرشان از مسیر خدمت، به مسیر اقتصادی تغییر کرده است و آن جا صرفاً به‌عنوان بنگاه اقتصادی فعالیت می‌کند و تحت نظارت سازمان تعاون روستایی نیست.از معاون بازرگانی تعاون روستایی پرسیدم یعنی روستا بازار از زیرمجموعه تعاون روستایی خارج‌شده است؟ وی در پاسخ گفت: آن جا از ابتدا هیئت‌مدیره مجزایی داشت.
نبود شفافیت و نظارت
اخوان علت همکاری نکردن با فروشگاه روستا بازار مذکور را نبود شفافیت و نظارت بر هیئت‌مدیره شرکت اداره‌کننده آن دانست و گفت: چه دلیلی داشته است یک بخش خصوصی با اتحادیه من وارد مذاکره شود، توانمندی و ظرفیت نداشته است! علت آن چه بوده است؟ چون این مسائل برای من شفاف نبوده است، واردش نشده‌ام و در استان ترجیح دادیم آن مجموعه به‌عنوان یک بنگاه اقتصادی مجزا فعالیت کند.به گفته معاون بازرگانی تعاون روستایی استان، مکان روستا بازار (کارآفرینان خراسان رضوی) مربوط به سازمان میادین بوده و به شرکت مربوط اجاره داده‌شده است.
کار را خراب‌تر کرده‌ایم
محمود بنانژاد، رئیس اتاق اصناف مشهد، درباره اجرای طرح روستا بازار گفت: روستا بازارها زیرمجموعه تعاون روستایی قرارگرفته بود، درواقع تعاون روستایی گفت یک سری روستا بازار ایجاد خواهد کرد، ما در ابتدا هم گفتیم این کار به این شکل مقدور نخواهد بود و به‌درستی اتفاق نخواهد افتاد.وی افزود: ما یک چرخه اقتصادی داریم از مزرعه تا سفره که ارکان مختلفی دارد و هر جا ما خواستیم در این زنجیره دخالت داشته باشیم جز این که کار را خراب‌تر کرده‌ایم اتفاق دیگری نیفتاده است. در این باره هم اشاره کردیم که ایجاد یک واحد صنفی هزینه‌بر خواهد بود و بعد از مدتی با تغییر عملکرد و تأمین کالا از بازار، رقیب سایر مغازه‌ها می‌شوند درنتیجه محکوم‌به شکست خواهند بود.
بنانژاد تأکید کرد: به نظر من باید بر آن زنجیره نظارت وجود داشته باشد و فرایند را اصلاح کرد نه آن که برای آن رقیب طراحی کرد.
اهدافی که محقق نشد
در ادامه با رئیس اتحادیه دامداران، به‌عنوان یکی از اعضای هیئت‌مدیره شرکتی که اداره فروشگاه روستا بازار مشهد را به عهده داشته است، گفت‌وگو کردم. مهدوی، با اشاره به این که در ترکیب هیئت‌مدیره، بازرس حضور دارد، در پاسخ به این که هم اکنون وضعیت شرکت به چه صورتی است؟ و آیا روستا بازار فعال است یا خیر؟ گفت: در کار شرکت وقفه‌ای افتاده است و بعد از تغییر ترکیب و انتخاب مدیرعامل دوباره شروع به کار خواهد کرد. مهدوی علت آن را محقق نشدن اهداف مدنظر دانست.
این فروشگاه زیرمجموعه سازمان تعاون است
از رئیس اتحادیه دامداران پرسیدم: آیا فروشگاه روستا بازار مشهد در قالب یک بنگاه اقتصادی مجزا از سازمان تعاون فعالیت دارد؟ مهدوی در پاسخ گفت: این فروشگاه زیرمجموعه سازمان تعاون است، فقط روستا بازار مشهد در حوزه عملکرد و مدیریت مشکلاتی داشته است که دارد حل می‌شود، به همین دلیل فعالیت آن کند شده است.
اطلاع دقیق ندارم
به تعطیلی روستا بازار مشهد اشاره کردم که مهدوی گفت: من به‌تازگی مراجعه نکرده‌ام اما تعطیل نیست البته مانند روزهای اول هم نیست بلکه نیمه فعال است به این معنی که همه اقلام سبد خرید را ممکن است نداشته باشد. سپس تأکید کرد: من در آن مجموعه یک عضو معمولی هستم و اطلاعات ریز و دقیق را ندارم.
یادداشت
ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
