گفت و گو
تعداد بازدید : 7
سامان دهی میراث فرهنگی کاشمر معطل مدیریت بین بخشی
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشمر: برای مرمت و نگهداری ابنیه تاریخی کاشمر به رقمی بالغ بر 30 میلیارد تومان نیاز است
نویسنده : مهدیان
رئیس میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری کاشمر با اشاره به اینکه این شهرستان دارای 22 اثر ثبت شده تاریخی حوزه میراث ملموس در فهرست میراث فرهنگی کشور است، گفت : برای مرمت و نگهداری ابنیه تاریخی کاشمر به رقمی بالغ بر 30 میلیارد تومان نیاز است و با توجه به اینکه 80 درصد ابنیه کاشمر موقوفه است، باید با ایجاد تعامل و مدیریت بینبخشی میان ارکان شهرستان به ویژه اوقاف، شهرداری و میراث فرهنگی بتوانیم جریان حفظ میراث را انجام دهیم.
رئیس میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری کاشمر با اشاره به این که این شهرستان دارای 22 اثر ثبت شده تاریخی حوزه میراث ملموس در فهرست میراث فرهنگی کشور است، افزود: آثار شاخصی از جمله مدرسه علمیه حاج سلطانالعلما مربوط به اواسط دوره قاجاریه و بقیه نیز تا دوران پهلوی اول است.
رضا یوسفی با بیان اینکه علاوه بر آثار ثبت شده ملموس، سه اثر شاخص کاشمر نظیر تعزیه، قنبرخوانی و نخلگردانی دسته بنیاسد در فهرست میراث ناملموس به ثبت رسیده است، افزود: اثر تاریخی سرو کهنسال باغمزار نیز امسال به عنوان اولین اثر میراث طبیعی در فهرست میراث طبیعی کشور از کاشمر به ثبت رسیده است.
وی با بیان اینکه پرونده ثبت سوهان ورقهای کاشمر در حوزه میراث ناملموس در دست اقدام است، افزود: 10 مورد پرونده دیگر در حوزه های مختلف بنا، میراث ناملموس و میراث طبیعی جزو اولویتهای اصلی است که تلاش می کنیم با ارائه مستندات بتوانیم آنها را به ثبت برسانیم.
رئیس میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری کاشمر با اشاره به اقدامات و پیگیریهای انجام شده در خصوص نگهداری و مراقبت از آثار تاریخی خاطرنشان کرد: در این زمینه حفاظتها و سرکشیهای دورهای از آثار تاریخی انجام و آسیبهای ابنیه رصد میشود که خوشبختانه آسیب جدی در ابنیه تاریخی شهرستان نداریم.
وی با بیان اینکه مدرسه علمیه «حاج سلطانالعلما» در سال ۸۴ در فهرست میراث فرهنگی به ثبت رسیده است، افزود: با توجه به نیاز واقعی این اثر به مرمت، امسال 2 میلیارد ریال اعتبار به این موضوع اختصاص یافته که عملیات اجرایی آن در دست اقدام است.
یوسفی با تاکید بر اینکه مدرسه علمیه حاج سلطانالعلما در کاشمر یک اثر شاخص است که در قدم اول با حمایت همهجانبه مسئولان شهرستان، اعتبار خوبی از سوی میراث به این مجموعه اختصاص یافت، ادامه داد: اثر تاریخی مدرسه علمیه حاج سلطانالعلما نیازمند حمایت جدی و همهجانبه است. لذا ضروری است در کنار اوقاف به عنوان متولی این مجموعه، شهرداری این اثر را به عنوان یک جلوه هویتی تاریخی شهر درنظر بگیرد و با توجه به نقطه قرارگیری این اثر از آن بهرهبرداری کند.
وی افزود: امیدواریم بتوانیم فازهای بعدی مرمت و نگهداری این بنای تاریخی را ادامه دهیم و در این میان نیازمند کمک اوقاف و سایر مجموعه های شهرستان در راستای تسریع آن هستیم تا هرچه زودتر عملیات مرمت شروع شود تا این مدرسه در گام اول، درِ آن به روی طلاب علوم دینی باز شود و در ادامه مکانی برای بازدید گردشگران و حضور زائران در این شهر باشد.
یوسفی با اشاره به مرمت آب انبار حاج نظام، مسجد جامع و مسجد حاجی جلال به عنوان برنامه های شاخص میراث فرهنگی در سالهای گذشته، یادآور شد: آغاز مرمت بنای امامزاده سیدحمزه(ع) در حوزه کاشی های گلدسته و نیز دیواره های اطراف بنا برای اولینبار به همت اداره اوقاف و نظارت میراث فرهنگی به عنوان یک کار شاخص و برخاسته از تعامل دو مجموعه در سال جاری در دست انجام است.
وی با تاکید بر اینکه هیچ اثر تاریخی ثبت شده در کاشمر که تخریب کامل شده باشد، وجود ندارد، خاطرنشان کرد: در بحث برخی از محوطه های تاریخی به دلیل تجاوزهایی که از سوی برخی سوءاستفاده کنندگان انجام می شود، باید یک نظارت جدی شود و با رصد دقیق آن موضوعات حل و فصل می شود.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشمر با بیان این که موضوع رسیدگی به بناهای تاریخی با اقدامات حفاظتی و رصد آسیبهای احتمالی در دستور کار قرار دارد، تصریح کرد: با توجه به این که این آسیب ها می تواند اقلیمی یا از طرف انسان ها باشد، اقدامات پیشگیرانه با سرکشی های مستمر و بازدیدهای منظم از ابنیه انجام می شود تا جلوی خسارت ها گرفته شود.
وی ادامه داد: هر بنا دارای یک پرونده حفاظتی است و آن مجموعه همواره رصد و نظارت می شود؛ لذا اگر آسیب جدی در بنا مشاهده شود، این موضوع به استان برای عملیات ترمیم و مرمت ارجاع داده می شود.
یوسفی همچنین درباره نگهداری از آثار و ابنیه تاریخی افزود: در این زمینه تلاش می کنیم با جذب اعتبارات اضطراری بناها را در وضعیت نرمال نگه داریم تا آسیب به آن وارد نشود.
وی با بیان اینکه برای مرمت و نگهداری ابنیه تاریخی کاشمر به رقمی بالغ بر 30 میلیارد تومان نیاز است، تصریح کرد: با توجه به این که 80 درصد ابنیه کاشمر موقوفه است باید با ایجاد تعامل و مدیریت بینبخشی میان ارکان شهرستان به ویژه اوقاف، شهرداری و میراث فرهنگی بتوانیم جریان حفظ میراث را انجام دهیم.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشمر با بیان این که در چند سال گذشته از محل اعتبار مرمت ابنیه تاریخی توانستیم قسمتی از ساماندهی محوطه خانه تاریخی دانش و نیز مرمت جداره بیرونی آب انبار حاج نظام را به صورت کامل انجام دهیم، افزود: با توجه به این که مالکیت بیشتر آثار تاریخی کاشمر در حوزه وقف است که ثبت آثار میراث فرهنگی شده است، باید مرمت و نگهداری با مشارکت و همراهی اوقاف انجام شود. در همین زمینه با مشارکت مردم تجربهای در حوزه تعمیر و مرمت مساجد به عنوان یک کار ارزشمند حاصل شد.
وی با بیان این که ابنیه مدرسه علمیه حاج سلطانالعلما، سرای امین تجار، مسجد جامع و امامزادگان سیدحمزه(ع) و سیدمرتضی(ع) جزو مهمترین آثار تاریخی کاشمر به لحاظ قدمت است، تصریح کرد: در این میان محوطههای تاریخی اگرچه جاذبهای مثل ابنیه ندارند اما قدمت این محوطهها که به 3 هزار سال قبل از میلاد برمیگردد، نیازمند توجه جدی در بحث کاوش های باستانی در این منطقه است.
یوسفی بیان کرد: یک محوطهای که قدمت آن به دوران پیش از تاریخ برمیگردد، در محدوده بالاولایت شناسایی و ثبت شده است که با مراکز آموزشی و دانشگاهی که دارای رشته باستان شناسی هستند برای موضوع کاوش در حال رایزنی و گمانهزنی هستیم تا بتوانیم دادههای آن مجموعه را احصا کنیم.
وی با اشاره به اینکه اکثر ابنیه تاریخی کاشمر مالکیت موقوفه دارد و برخی از آب انبارها و حمام های عمومی نیز در اختیار دهیاری ها قرار دارد، افزود: با توجه به کاربری این آثار می توان آنها را احیا کرد، به عنوان مثال شهرداری در سطح شهر می تواند فضای آب انبارها را به عنوان نگارخانه یا فضای هنری برای استفاده هنرمندان و شهروندان آماده کند.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشمر درخصوص تخریب، حفاری و سرقت در ابنیه تاریخی تاکید کرد: در این حوزه تخریب اثر تاریخی نداشتیم اما در بحث حفاری و سرقت موارد محدودی داشتیم که با تشکیل پرونده در مسیر قضایی قرار گرفته است؛ همچنین تعدادی دستگاه فلزیاب از ناحیه افرادی که قصد جستوجوی آثار تاریخی را به صورت غیرمجاز داشتند، کشف شده است. لذا ضروری است با تنویر افکار عمومی درباره جرایم و عواقب حفاریهای غیرمجاز اطلاع رسانی شود تا افراد در دام سوداگران گرفتار نشوند.
وی موضوع بافت های با ارزش شهری و روستایی را یکی از قسمت های جذاب گردشگری بیان کرد و یادآور شد: قسمت هایی از شهر کاشمر دارای بافت باارزش است که با یک برنامه ریزی درست که عملا در حوزه مدیریت شهری است، باید اقدامی انجام شود تا این فضاها بیشتر حفظ و به یکی از مقاصد دیدنی گردشگران تبدیل شود.
یوسفی با تاکید بر اندیشیدن تمهیدات لازم برای رویت بهتر و بیشتر بافت های قدیمی و با ارزش در نقاط شهری و روستایی بیان کرد:با توجه به اینکه کاشمر ظرفیت بالایی در حوزه زیارت دارد و از طرفی هم خانه هایی که در دل این بافت ها قرار دارد به دلیل این که معماران این بناها یزدی بودند خانههای زیبایی هستند، این خانه ها قابلیت تغییر کاربری نظیر هتل و مجموعه های اقامتی را دارد تا مشکل اسکان زائران و گردشگران را برطرف کند و جریان توسعه پایداری را رقم بزند. همچنین در برخی از روستاها که در آن بافت های قدیمی حفظ شده، دهیاران و بخشداران می توانند علاوه بر حفظ این بافت ها زمینه جذب و حضور گردشگر را هم فراهم کنند و موضوع درآمدزایی را برای جامعه محلی رقم بزنند.