گزارشی از کاهش ساعت کار و نبود نان در نانوایی های برخی مناطق مشهد
تعداد بازدید : 11
صف های ادامه دار نانوایی ها
گروه اقتصاد/ برخی نانوایی‌ها ساعت کارشان را کم کردند و برخی دیگر میلی به کار ندارند، نان کم کیفیت، رونق را از آن‌ها گرفته، البته خود نانواها مدعی‌اند سهمیه آردشان کفاف نمی‌دهد. بعد از اجرای طرح هوشمند سازی نانوایی‌ها به منظور جلوگیری از هدر رفت آرد و خروج آن از شبکه توزیع که متأثر از تغییرات یارانه آرد بود، شاهد صف‌های طولانی نان در برخی مناطق شهر مشهد و گسترش تخلفات نان‌فروشی خارج از شبکه بودیم و این مسئله به رغم تلاش مسئولان هنوز گلایه مردم را در پی داشته است. به همین دلیل پیرو گزارش‌های پیگیرانه یک هفته گذشته به‌صورت میدانی عملکرد برخی نانوایی‌های مشهد در مناطق مختلف را زیر نظر گرفتیم تا ببینیم دلیل این شلوغی‌ها چیست. در ادامه این گزارش را می‌خوانید.
می‌خواهم به اداره بهداشت بروم تعطیل می‌کنم
وارد یکی از نانوایی‌های ویژه در منطقه بولوار معلم می‌شوم. با توجه به این که روی بنر زردرنگ بزرگی ساعات کاری آن از ساعت 5 تا 24 صبح درج‌شده، اما حوالی ساعت 10 پخت نان ندارد. وقتی به داخل مغازه نانوایی با دقت نگاه می‌کنم، متوجه می‌شوم یک سمت دیگر مغازه برگه‌ای دیگر با ساعات کاری متفاوتی نصب‌شده است. وقتی از نانوا سوال می‌کنم که ساعات کاری شما مطابق با کدام اعلامیه است، می‌گوید: ساعات کار ما 5 صبح تا 11 شب است. چون نانوایی ویژه هستیم هم سهمیه آردمان افزایش پیداکرده و هم ساعات کارمان بیشتر شده است. ساعت کاری که اتاق اصناف به ما داده از 6 تا 9 صبح، 10 تا 13 و 16 تا 20 است. اما با این ساعت کاری اتاق اصناف کارنمی کنیم و از ساعت 5 صبح باز هستیم. الان هم که تعطیل کردیم چون می‌خواهم به اداره بهداشت بروم.
او ادامه می‌دهد: ما دو ساعت کاری متفاوت داریم که هر دو را اتحادیه به ما داده، باز یک بنر دیگر اتاق اصناف به ما داده که کلاً این دو مورد را رد می‌کند. اتاق اصناف در جریان سهمیه آرد اضافه‌ای که به نانوایی‌های ویژه داده‌اند، نبود و با یک ساعت کار دیگری جلو رفتند.
تعطیلی و کاهش ساعت کار نانوایی‌ها
وارد یکی از نانوایی‌ها در خیابان توحید می‌شوم. خانمی جوان که در صف ایستاده، می‌گوید: به خاطر کمبود نان، نانوایی‌ها شلوغ است. طوری که من تعداد بیشتری نان می‌خرم تا دیگر در صف منتظر نمانم. الان همین نانوایی درج کرده ساعت 10 پخت دارد، اما ساعت 11 تا 12 شروع به پخت می‌کند. به یکی دیگر از نانوایی‌های همین منطقه می‌روم. آقایی میان‌سال که در صف ایستاده درباره شلوغی نانوایی‌ها می‌گوید: صف نانوایی‌ها شلوغ‌تر شده چون برخی از نانوایی‌ها را تعطیل کرده‌اند. یک نانوایی در منطقه کوهسنگی، نان خوبی هم می‌داد اما ساعت کاری‌اش را به‌روزی دو ساعت رسانده است. کیفیت نان‌هایش را هم خراب کرده و صاحب نانوایی می‌گوید دیگر برایم صرف نمی‌کند.
خانم میان‌سال دیگری نیز دراین‌باره می‌گوید: بیشتر نانوایی‌ها که تعطیل است. الان در منطقه آزادشهر نصف نانوایی‌ها تعطیل است و هر جا می‌روی باید یک تا دو ساعت در صف منتظر بمانی. نانوایی‌ها هم می گویند که آرد نیست. آقایی مسن که در صف ایستاده، می‌گوید: من از منطقه حر عاملی به این جا آمده‌ام. هر جا می‌رویم نانوایی‌ها شلوغ است .نظارت‌ها هم به صفر رسیده و بیشتر نانی که می‌خریم یا سوخته است یا خمیر. اکثر نانوایی‌ها هم تعطیل است. مثلاً نانوایی محل ما نوشته تعطیلی مجاز روز دوشنبه است ، اما روز پنج‌شنبه و جمعه هم تعطیل بود.
یکی از نانوایی‌ها در خیابان آیت ا... شیرازی روی تابلو قیمت نان را هزار و 150 تومان درج کرده ، اما به مشتریان نان را با قیمت هزار و 600 تومان می‌فروشد.آقایی نسبتاً جوان درحالی‌که فرزندش را بغل کرده و در صف منتظر ایستاده، می‌گوید: نانوایی‌ها شلوغ شده چون نان کم است برای این که بیشتر نانوایی‌ها تعطیل کرده‌اند. من سمت طبرسی ساکن هستم و گاهی از برخی نانوایی‌ها هر عدد نان بربری را 6 هزار تومان تهیه می‌کنم و می‌گویند چون آزاد است قیمت اش گران است.
نان را می‌خرند و جایی دیگر می‌فروشند
دریکی دیگر از نانوایی‌های همین منطقه حدود 20نفر در صف ایستاده‌اند. آقایی جوان که در صف ایستاده ،می‌گوید: نانوایی‌ها از قبل شلوغ‌تر شده، عده‌ای این جا تعداد زیادی نان تهیه می‌کنند و به‌جاهای دیگری می‌فروشند.
کمبود سهمیه آرد
به یکی دیگر از نانوایی‌های نیمه یارانه‌ای در میدان شهدا وارد می‌شوم. هرچه به اطرافم نگاه می‌کنم ، هیچ اعلامیه‌ای را نمی‌بینم که در آن ساعت کاری نانوایی درج‌شده باشد. از نانوا سوال می‌کنم تا چه ساعتی پخت دارید؟می‌گوید: قبل از این‌ها ما 24 ساعته پخت داشتیم، اما الان ساعات کارمان کم شده است. سهمیه آرد هم طوری است که باید ساعت 9 صبح از کار دست بکشیم، اما بازهم تا ساعت 10 پخت را ادامه می‌دهیم. او درباره شلوغی صف‌ها می‌گوید: چون آرد نمی‌دهند، برای همین من به‌عنوان نانوا ساعت کارم را کاهش می‌دهم. آرد آزاد هم نمی‌خرم چون صرف نمی‌کند. از طرفی چون محدود به زمان خاصی شده‌ایم همین مسئله خودش باعث شلوغی می‌شود.
ساعت پختمان تابع آرد است
حدود ساعت 8:30 صبح به یک نانوایی در چهارراه معلم مراجعه می‌کنم، اما نانوایی نان پخت نمی‌کرد. به نانوایی دیگری در منطقه سید رضی می‌روم اما نانوایی به خاطر ساخت‌وساز تعطیل است. به نانوایی دیگری در بولوار معلم می‌روم. به‌محض مراجعه من پخت اش تمام شد. وقتی سر صحبت را با نانوا باز می‌کنم، می‌گوید: ساعت پختمان کم شده چون سهمیه آردمان کم شده و آرد نداریم. همه نانوایی‌ها درحال جمع شدن است. الان اگر بخواهیم نان بپزیم صبح تا ظهر تمام می‌شود و بعدازظهر باید تعطیل کنیم، اما برنامه‌مان را طوری تنظیم می‌کنیم که با ساعات کاری که به ما داده‌اند، هماهنگ شود.یکی دیگر از نانواها در همین منطقه دراین‌باره می‌گوید: قبلاً آزاد پز بودیم پخت ما بیشتر بود و روزانه 15 تا 16 کیسه آرد پخت نان داشتیم، اما وقتی نیمه یارانه‌ای شدیم و آرد سهمیه‌ای شد روزی10کیسه دریافت می‌کنیم. میزان پخت ما حدود پنج کیسه و ساعت کاری ما 6 ساعت در روز کاهش پیداکرده است. قبلاً تنوع در نان داشتیم، اما هم اکنون این‌گونه نیست. گاهی مجبور هستیم سر ظهر یا اول شب به هر مشتری 3 عدد نان بدهیم.
کیفیت نان
به شهرک شهید رجایی می‌روم و در صف نانوایی بین مردم می‌ایستم.این نانوایی در هر ساعتی از پخت که مراجعه کنی شلوغ است، نانوایی کوچک که ظاهری قدیمی دارد. از پیرمردی که در صف ایستاده بود، پرسیدم اذیت نیستید این‌همه مدت در این صف می‌ایستید. در جواب گفت: «این جا نان‌هایش خوب است، یک‌کم بالاتر نانوایی خلوت‌تر است، ولی اصلاً پخت خوبی ندارد طوری که نانش سرد شود، دیگر قابل‌خوردن نیست.» چند نفر دیگر هم علت خرید از این نانوایی را کیفیت آن می‌دانستند و با وجود این که راهشان را از خانه دور می‌کردند ولی ترجیح می‌دادند ازاین جا خرید کنند. بدون آن که خودم را معرفی کنم از نانوا پرسیدم مگر آرد شما فرق دارد؟ در جواب گفت: «نه، برای همه یک نوع آرد می‌آورند».
نانوایی کم‌کار
در بازدید از این منطقه حاشیه شهر متوجه شدم، دو نانوایی که نان تافتون پخت می‌کنند بسیار شلوغ‌تر از حد معمول هستند. با پرس‌وجو از اهالی این موضوع مشخص شد که تا چند ماه پیش در همین منطقه یک نانوایی دیگر نیز بوده است و تعدادی از مراجعه‌کنندگان افرادی هستند که قبلاً به آن نانوایی می‌رفتند، به سراغ نانوایی رفتم باوجوداین که هنوز بیش از نیم ساعت تا پایان وقت پخت مانده بود ولی این نانوایی تعطیل بود. در صحبت با خانمی متوجه شدم در این نانوایی تنها یک نفر کار می‌کند و در هر نوبت حداکثر یک ساعت تا یک ساعت و نیم پخت دارد، آن‌ها هم به خاطر معطلی زیاد ترجیح می‌دهند که به دو نانوایی دیگر بروند. یکی از اهالی که نزدیک نانوایی مغازه دارد مدعی است نانوا به‌عمد این کار را می‌کند تا مقدار زیادی از آرد را نگه دارد و بفروشد. وی حتی بر این ادعا که تاکنون خودش بارها فروش آرد را دیده پافشاری می‌کرد، همین موضوع باعث شده بود هفته گذشته من شاهد دعوای بین نانوا و این مرد نیز باشم. این موضوع که این نانوایی آرد را می‌فروشد یا نان را خارج از شبکه به فروش می‌رساند معلوم نیست، اما هر چه هست به دست مردم نمی‌رسد.
اتحادیه: سهمیه آرد نمی دهند
البته رئیس اتحادیه نانوایی‌های مشهد هم حرف نانواها را تکرار می‌کند. احمد گشتگر مدعی است که روزانه باید حدود 15 (14.2) کیسه آرد به نانوایی‌های مشهد تعلق بگیرد اما هم اکنون برخی از نانوایی‌ها با 6 یا 7 کیسه آرد روزانه نان پخت می‌کنند.وی می‌گوید: اداره غله به‌اندازه نیاز، سهمیه آرد به نانوایی‌ها نمی‌دهد و کم شدن ساعت کار نانوایی‌ها به دلیل نبود آرد است. گشتگر البته اتاق اصناف را هم در نابسامانی شریک می‌داند و می‌گوید: ساعت کار نانوایی‌ها را باید خود اتحادیه تعیین کند نه این‌که یک‌نهاد غیرمتخصص مانند اتاق اصناف برای نانواها ساعت کار تعیین کند.رئیس اتحادیه نانوایی‌های مشهد این را هم اضافه می‌کند که یکی دیگر از دلایل شلوغی نانوایی‌ها، حضور جمعیت زائر در مشهد است که متناسب با این حضور سهمیه جداگانه‌ای به نانوایی‌ها تعلق نمی‌گیرد.سخنان رئیس اتحادیه ،ناظر بر تعدیل سهمیه آرد نانوایی‌های مشهد بر اساس سرانه جدید آرد است زیرا برخی کارشناسان معتقد هستند به دلیل افزایش جمعیت و افزایش مصارف نان در مشهد باید سرانه جدیدی برای نان در مشهد تعیین شود. هرچند برخی نانوایی‌ها، نان پخت شده را به انحای مختلف به‌جای این که با نرخ تعیین‌شده به مردم منتظر در صف بفروشند به سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های اینترنتی و دیگر متقاضیانِ خارج شبکه آن‌هم با نرخ آزاد عرضه می‌کنند.
آیت ا... علم الهدی گفت: با دعوا و یقه‌گیری نمی‌توان مسائل اندیشه‌ای را حل کرد بلکه با حرکت سازنده علمی، فکری و فرهنگی باید به دانشگاه وارد شویم و مشکلات را حل کنیم.
ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
