3دهه انتظار برای دوبانده شدن جاده ترانزیتی سرخس
تعداد بازدید : 9
محور مشهد -سرخس با تابلوی دلهره !
نویسنده : محمودی
با شروع وفعالیت تجاری گمرک و پایانه مرزی سرخس در سال 74 محور مشهد- سرخس که یکی ازجاده های فرعی بین شهری و فاقد هر گونه استانداردهای لازم ترانزیتی بود، به تدریج از پر ترددترین محورهای حمل و نقل زمینی وشاهراه ورود به کشورهای آسیای میانه دربخش ریلی وجاده ای در شمال شرق کشور شد؛ به طوری که هم اکنون با همه محدودیت هایی که کشور ترکمنستان در بحث حمل و نقل زمینی ایجاد کرده، روزانه صدها کامیون ترانزیتی و صادراتی در این محور تردد دارند؛ اما آنچه در این میان مغفول مانده، بحث امنیت و جان مردم و مسافران دو شهرستان سرخس ،صالح آباد وصدها روستای حاشیه این محور است که با این حجم تردد ،باید 185 کیلومتر را که بیشتر نقاط آن کماکان فرسوده ،کم عرض وفاقد هر گونه خط کشی وعلایم لازم است با ترس و وحشت طی کنند. متاسفانه آمار تصادفات منجر به مرگ در این محوربالاست و خانواده های بسیاری داغدار عزیزانشان می شوند. محور مشهد سرخس بر اساس مطالعات انجام شده به پنج قطعه تعریف شده، که سه قطعه اول در حوزه مشهد و دوقطعه 4 و5 ،از مرزداران شروع میشود و تا سرخس ادامه دارد. در دهه 70 بود که عملیات ساخت محور جدید از کیلومتر35 محور مشهد-سرخس حدفاصل روستای آب روان آغاز شد و در دهه 80 در سه قطعه 15 تا 20 کیلومتری بهصورت یکطرفه زیربار ترافیک به سمت سرخس قرار گرفت . در طولانیترین بخش از پاسگاه اسماعیل آباد تا دوراهی جاده صالح آباد و شرکت جهاد نصر که حوزه راهداری مشهد قرار دارد ،تردد دو طرفه است و جزو نقاط پر حادثه این محور بهشمار می رود که تاکنون اقدامی برای یکطرفه شدن آن انجام نگرفته است. اما بعد از اتمام ناقص قطعه یک تاسه، قطعه 4 الف وب از سال 85 حدفاصل مرزداران تا شورلق وسپس گنبدلی در دوفاز به طول 45 کیلومتر آغاز شد که بخش مرزداران به علت شرایط کوهستانی وجود دو دهنه تونل و یک پل ،سالهاست، با تخصیص اعتبارات قطره چکانی پیشرفت لازم را ندارد و با همه وعده های انتخاباتی نمایندگان و مسئولان کشوری، مردم سرخس از همان جاده پر پیچ وخم مرگ با آن حجم تردد کامیون ها طی طریق می کنند ودر محور وحشت و مرگ به مرکز استان می روند. با وجود امضای تفاهم نامه هایی با وزارت نفت در خصوص مشارکت در ساخت این محور، اما افق روشنی از سوی مسئولان راهسازی در استان در این زمینه مشاهده نمی شود.
گلایه شهروندان از وضعیت موجود
پیچ های گردنه وقبض های جریمه راهور روی اعصاب شهروندی است که با 405 اقدام به انتقال مسافر از سرخس به مشهد می کند.او در گفت وگو با خراسان رضوی گفت: اینکه این محور جاده وحشت است را باید تجربه کنید، با گفتن نمی شود توضیح داد. زمانی که کامیون ترانزیت در پیچ ها از کنارت عبور می کند، در یک لحظه نمی دانی چه می شود .از سویی اگر در پیچ های شورلق وگردنه مزداوند پشت سر کامیونی گیر بیفتی، باید 30 کیلومتر را با سرعت 20 کیلومتر حرکت کنی اگر هم برای سبقت با توجه به این که جلویت باز است اقدام کنی به کمینگاه پلیس بر می خوری لذا این محور تماما روی اعصاب است .
می خواستند باند کندرو را بسازند نیمهکاره رهایش کردند
بامری شهروند سرخسی با گلایه از طولانی شدن محور جدید گفت:چند نسل مردم سرخس باید مرگ عزیزان خود را در این جاده ببینند تا مسئولان به خود بیایند؟ این جاده اگر هزینه دارد درآمد هم دارد! چقدر از ترانزیت میگیرید؟درآمد پالایشگاه کجا می رود ؟ اگر نصف پولی که تا حالا در محور جدید هزینه کردید برای جاده قدیم که فعلا کار می کند خرج می کردید کار تمام شده بود واین قدر زمان نمی برد. تنها 3 درصد حوزه محور سرخس یک طرفه است.
تنها 3 درصد این محور از مرزداران تا سرخس یک طرفه است
رئیس پلیس راه شهرستان سرخس نیز با بیان این که تنها 3 درصد این محور از مرزداران تا سرخس یکطرفه است، گفت:97 درصد این محور در حوزه شهرستان ،دوطرفه است و به علت فرسودگی ،عرض کم ،کوهستانی بودن ،وجود پیچ های خطرناک و... توانایی حجم عظیمی از بار ترافیکی تردد کامیون های ترانزیتی و...را ندارد، لذا می طلبد که وعده های بهره برداری از محور در حال ساخت جدید زودتر عملیاتی شود.
5فوتی در4ماه
سرهنگ کارگر افزود:بعد از یکی دوسال گذشته که محدودیت های ترافیکی برداشته شده حجم ترددها در محور افزایش داشته است؛ بهطوری که در چهار ماه گذشته متاسفانه 5 فوتی حین تصادف داشتیم که درهمین زمینه تعداد مجروحان حوادث رانندگی 78 درصد افزایش را نشان می دهد. همچنین آمار خسارتی سوانح با همین عدد برابری می کند. رئیس پلیس راه سرخس خاطر نشان کرد:همان طور که عرض شد تنها 3 درصد طول محور از گردنه مزداوند تا سرخس یکطرفه است، واز آن جا که اکثرکامیون ها از بنادر و... اقدام به حمل بار می کنند، خستگی،ناتوانی و استراحتنکردن کافی راننده ،باعث می شود،در طول پیچ های این جاده توانایی کنترل کامیون را از دست بدهد و 40درصد از حوادث ما را واژگونی خودرو تشکیل می دهد. سرهنگ کارگر با اشاره به نقاط حادثه خیز این محور از گردنه مزداوند تا سرخس تصریح کرد: در طول این محور سه نقطه حادثه خیز ،شامل پیچ های گردنه، پیچ رحمت آباد ومحل تانکرهای قیر،از نقاط مهم حادثه خیز این جاده است .البته محورهای روستایی هم از دیگر عوامل افزایش سوانح در شهرستان است که به علت عرض کم ،کمبود علایم رانندگی،آسفالت تخریب شده و...آمار سوانح را در شهرستان تحت تاثیرخود قرار می دهد و خسارات جبران ناپذیری را به بار می آورد. لذا تاکید می شود در طول پیچ های گردنه مزداوند رانندگان با سرعت مطمئنه 50 کیلومتر کمتر تردد کنند.
افزایش ترانزیت و تردد
غلامرضا لالوی عضو شورای شهر سرخس با اشاره به معضلات محور سرخس که امروز اتمام آن به یک آرزو تبدیل شده است، گفت:چالش این جاده متاسفانه در دوبخش سرخس و30 کیلومتر بعد از پلیس راه رضوییه است که وجود بیش از 150 واحد صنعتی اعم از ماسه شویی و کوره های آجرپزی و غیره تردد خودروهای مردم سرخس ،صالح آباد وصدها روستای این مسیر را سخت کرده است. وی با بیان اینکه رویکرد دولت سیزدهم در تعامل و ارتباط،همکاری وتوسعه تجاری با همسایگان و به خصوص حوزه آسیای میانه است افزود:این همکاری ها تاثیر بسزایی در حوزه تجارت ،حمل و نقل و... دارد، بهطوری که بعد از التهاب کرونا، بخش ترانزیت وتجارت رونق بیشتری گرفته و محور سرخس- مشهد هم اکنون بار ترافیکی بیشتری پیدا کرده و این یعنی وحشت و اضطرابی مضاعف در تردد از این محور . لذا لازم است 600 میلیاردی که از اعتبارات سفر ریاست جمهوری مصوب شده و قرار است طی سه سال تخصیص یابد، در یک سال اختصاص داده شود تا گرفتار نرخ تعدیل وتورم قرار نگیرد و قطعه 4 الف براساس وعده هایی که داده می شود تحقق پیدا کند.
عضو شورای شهر سرخس تصریح کرد: با اینکه تونل ها و پل چکودر به اتمام رسیده اما عملیات خاک برداری وانفجارات زیادی در محور جدید باقی مانده که این نمی تواند وعده های داده شده در بهره برداری از این قطعه را عملی کند چرا که به قول مشاور طرح ومدیران شرکت
هم اکنون 1000 میلیارد فقط نقدینگی لازم است تا مشکلات قبلی رفع شود.
تا 2سال آینده محور جدید به بهره برداری می رسد!
سید احسان قاضی زاده، نماینده سرخس و فریمان در مجلس شورای اسلامی با وعده افتتاح این محور تا دو سال آینده گفت:پس از آن که با پیگیری های لازم توانستیم با استفاده از ماده 56 که اولین ماده 56 خراسان رضوی را برای قطعه 4 الف به مبلغ 100 میلیارد تومان با همه مشکلات محقق کرده ایم عملیات احداث دو تونل و پل رودخانه چکودر با قوت پیش رفت و کاملا ساخته شد. نماینده حوزه انتخابیه افزود:البته این محور واین قطعه (4الف)کار زیاد دارد و در بخش هایی کماکان انفجاراتی همراه با خاک برداری و...انجام میشود اما آن چه در ادامه فعالیت این پروژه مهم است، تامین اعتبارات بعدی و به خصوص تخصیص اعتبارات سفر ریاست جمهوری است،متاسفانه با توجه به وضعیت اعتبارات دولتی وزارت راه طی سالهای گذشته از منابع اعتباری جاده بالغ بر 17 میلیارد تومان را برای پل جدید مرزی هزینه می کند که خود یکی از عوامل تاخیر ساخت این قطعه است. قاضی زاده هاشمی در ادامه با اشاره به بخش رضوییه از پلیس راه تا تقاطع روستای اره خاطرنشان کرد:در 30 کیلومتر اول محور مشهد -سرخس که متاسفانه بیشترین حجم تصادفات منجر به فوت را داریم ،سالانه تا 9 فوتی گزارش شده است،برهمین اساس پس از رایزنی های متعدد و نشست هایی که با حضور استاندار و معاون عمرانی داشتیم ،طرح تعریض این قطعه سی کیلومتری در سه فاز تصمیم گیری شد که قطعه اول تا تنگلشور تعریض می شود وبا آسفالت لازم به بهره برداری می رسد. همچنین دو قطعه دیگر تا دوراهی اره طرح مطالعاتی آن از سوی راهسازی استان انجام وبه زودی پیمانکار آن مشخص می شود.
تا کنون در این محور 1000 میلیارد تومان هزینه شده است
حسن نوری زاده سرپرست فرمانداری سرخس با بیان این که تاکنون بالغ بر هزار میلیارد تومان از منابع مختلف در این محور هزینه شده است اظهار کرد:در جریان سفر ریاست جمهوری از چند منبع مختلف برای این محور اعتبار گذاشتند که در همین زمینه 100 میلیارد تومان از حوزه مسئولیت های اجتماعی نفت به این امر اختصاص یافت که عملا هیچ کاری نمی توان کرد و اتفاقی نخواهد افتاد چرا که این مبلغ بخشی از دیون پیمانکار می شود. حسن نوری زاده با انتقاد از کارشناسان، مشاوران ومجریان محور جدید مشهد- سرخس در حوزه اجرایی افزود:ما امروز به دنبال یک موضوع دیگریم که بر این اساس همزمان با ساخت قطعه 4 الف، محور قدیم نیز مورد توجه قرار گیرد و با تامین اعتبار بخش هایی از آن تعریض، مرمت وآسفالت شود تا خطرات محور ونقاط حادثه خیز آن به حداقل برسد.بر همین اساس کماکان معتقدیم اگر این همه اعتبار را صرف محور قدیم می کردیم، این همه مشکل و جانباخته در پیچ و خم غیراستاندارد این محور نداشتیم. سرپرست فرمانداری سرخس درباره 600 میلیارد تومان مصوبه سفر ریاست جمهوری یادآور شد:این مبلغ در یک پروسه سه ساله تعریف شده که فعلا 100 میلیارد تومان آن از سهم نفت قرار است به حساب پیمانکار واریز شود تا صرف بخشی از دیون شود. اما به فرض این که اگر کل مبلغ 600 میلیارد هم امروز تخصیص یابد با توجه به اینکه حجم خاکبرداری در قطعه 4 الف و پل چکودر هنوز کار دارد و همچنین قطعه 4 ب در تداوم عملیات این محور هم به مناقصه رفته، با این حساب این پولی نیست که بتواند مشکل این محور را حل کند ودر خوشبینانه ترین حالت اگر 1000 میلیارد تومان دیگر به این پروژه تزریق شود می توان گفت تا سه سال آینده محور قابل بهره برداری خواهد شد. حسن نوری زاده در پایان با توجه به درخواست های شهروندان در خصوص خط کشی این محور پیش از آمدن زمستان هم در حوزه مشهد وسرخس تصریح کرد: تلاش می کنیم با مدیریت جدید اداره کل راه خراسان رضوی این مشکل را مطرح کنیم و پیگیر باشیم چرا که با توجه به فرسودگی محور به خصوص از گردنه مزداوند تا سرخس وهمچنین در یک طرفه برگشت به مشهد و35 کیلومتری آخر وضع خطکشی جاده بسیار خراب شده است.