گزارشی درباره وضعیت نابسامان و بلاتکلیفی حوزه تعلیم و تربیت کودکان
تعداد بازدید : 11
زنگ خطر ورشکستگی مهدهای کودک
نویسنده : سید هادی مهدیان
آذر سال گذشته بود که با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی مسئولیت حوزه تعلیم و تربیت کودک و نیز سامان دهی و مدیریت مهدهای کودک از سازمان بهزیستی به وزارت آموزش و پرورش داده شد اما به دلیل این که این مصوبه به صورت کلی ابلاغ شد و در خصوص جزئیات واگذاری و ساختار نظارتی و سازمان دهی آن تصمیم گیری نشده باعث سرگردانی و بلاتکلیفی مهدهای کودک شده است. با گذشت بیش از هفت ماه از این مصوبه، سازمان بهزیستی در این حوزه از خودش رفع مسئولیت کرده و آموزش و پرورش نیز مدعی است که تاکنون دستورالعمل اجرایی درخصوص نحوه ساختار و تشکیلات مهدهای کودک ندارد و این موضوع باعث شده است که مهدهای کودک در یک وضعیت نامشخص و نامعلومی قرار گیرند. همچنین تعطیلی مهدهای کودک به دلیل شرایط کرونایی بار مضاعفی بر مدیران این مجموعه ها تحمیل کرده است به طوری که با گذشت 17 ماه از شیوع کرونا برخی مدیران به دلیل توانایی نداشتن در پرداخت هزینه ها مهد کودک را جمع کرده یا مرخصی گرفته اند.
آموزش و پرورش ابلاغیه ای نداده است
نماینده کانون توسعه و همیاری مهدهای کودک خراسان رضوی با اشاره به وضعیت نابسامان و نگران کننده مهدهای کودک گفت: مهد کودک یک شغل پر استرس و کم درآمد اما بسیار حساس است که متأسفانه جایگاه خودش را در بین مسئولان پیدا نکرده است. محمد طاهری با بیان این که مهدهای کودک تا مادامی که زیر نظر بهزیستی فعالیت داشتند با ارزشیابی که از آن ها به صورت مستمر در زمینه فضای فیزیکی، تجهیزات و لوازم بازی و سرگرمی، بهداشت و آموزش صورت می گرفت باعث می شد تا هر سال یک سری هزینه ها به مهدهای کودک تحمیل کند اما در عین حال باعث رشد و تعالی و افزایش سطح فعالیت و کارآمدی مهدهای کودک شد. وی با اشاره به این که قبل از این که مهدکودک به آموزش و پرورش منتقل شود، بهزیستی با صدور بخشنامه از خودش سلب مسئولیت کرد، افزود:سازمان بهزیستی در این بخشنامه به ادارات شهرستان تاکید کرده اجازه ندارید در امور مهدهای کودک دخالت داشته باشید و هر آن چه مربوط به بهزیستی است باید از تبلیغات مهدهای کودک حذف شود. طاهری که ١٨سال سابقه کار در حوزه مهدکودک دارد تاکید کرد: عملا بهزیستی با صدور این بخشنامه از خودش رفع مسئولیت کرده از آن طرف هم آموزش و پرورش تاکنون ابلاغیه و دستورالعملی در خصوص نحوه سامان دهی و کنترل مهدهای کودک صادر نکرده است، به همین دلیل مهدهای کودک بلاتکلیف هستند و از بهزیستی رانده و از آموزش و پرورش مانده اند.
مهدهای کودک تکلیف شان روشن نیست که به چه شکلی باید ثبت نام کنند
وی با اذعان به این که قرار بود شورای تعلیم و تربیت بر اساس دستورالعمل شورای انقلاب فرهنگی وظیفه انتقال و
جابه جایی مهدهای کودک را از بهزیستی به آموزش و پرورش سر و سامان دهد، اما به دلیل تأخیر و تعلل به ضرر مهدهای کودک شده است، بیان کرد: متاسفانه تاکنون هیچ اقدامی صورت نگرفته و آموزش و پرورش هم در حال ثبت نام دانش آموزان پیش دبستانی در تمام مدارس و حتی مدارس روستایی است، این در حالی است که مهدهای کودک تکلیف شان روشن نیست که به چه شکلی باید ثبت نام کنند. وی با تاکید بر این که تعداد زیادی از مهدهای کودک به دلیل کرونا تعطیل شدند و تعدادی هم مرخصی گرفتند، خاطر نشان کرد: تعدادی نیز به لحاظ اتمام قرارداد ساختمانی جابه جا شدند و در این خصوص هیچ مجموعه ای برای مجوز جابه جایی و صدور پروانه جدید وجود ندارد. نماینده کانون توسعه و همیاری مهدهای کودک خراسان رضوی با اشاره به این که مهدهای کودک از اسفند ٩٨ با شیوع کرونا در بلاتکلیفی و سرگردانی به سر می برند، خاطرنشان کرد: در دوره کرونا مهدهای کودک تنها مشاغلی بودند که از زمانی که تعطیل شدند، به هیچ عنوان دوباره فعالیت خود را آغاز نکردند و این در حالی است که دیگر مشاغل با اعمال برخی محدودیت ها دوباره به فعالیت شان ادامه دادند. وی ادامه داد: مهدهای کودک به دلیل حساس بودن کودکان و حساسیت خانواده های آن ها عملا از اسفند 98 تعطیلی شان آغاز شد و این خسارت بزرگی است که طی این 17 ماه به مهدهای کودک وارد شده است.
حکایت تسهیلات کرونایی
طاهری با بیان این که به دلیل شرایط پرداخت و مدت زمان کم بازپرداخت، مهدهای کودک نتوانستند از تسهیلات کرونایی استفاده کنند، اظهار کرد: مدت زمان پرداخت تسهیلات دو ساله بود و در ایامی که مهدهای کودک تعطیل هستند و عملا درآمدی ندارند امکان بازپرداخت اقساط تسهیلات را ندارند و تنها دو نفر از مدیران مهد کودک موفق به دریافت این تسهیلات به مبلغ 15 میلیون تومان شدند. وی با اشاره به این که مدیران و تمامی مربیانی که قصد فعالیت در مهدهای کودک را داشتند تمامی دوره های مربیگری ،روان شناسی و گزینش های مختلف به لحاظ تست صحت سلامت، روان شناسی و سوء پیشینه را انجام دادند و هر کدام بیش از 15 سال سابقه فعالیت آموزشی در مهد کودک دارند و با توجه به آموزش هایی که فرا گرفتند شناخت کامل از کودک و ناهنجاری های آن را دارند، یادآورشد: اگر بنا بر استخدام یا تأمین نیرو در آموزش و پرورش است قطعا نیروهایی که در مهدهای کودک مشغول فعالیت و دارای سوابق مستند آموزشی هستند بهترین گزینه اند. اما متأسفانه مسئولان آن طور که باید و شاید شناخت کافی و کامل از شغل مهد کودک ندارند یا این که مهد کودک را به عنوان شغل آموزشی و خدماتی قبول ندارند و به آن بی مهری می کنند. نماینده کانون توسعه و همیاری مهدهای کودک خراسان رضوی با یادآوری این که مهدهای کودک دارای گران ترین بیمه هستند و در ایام کرونا بیشترین خسارت را متحمل شدند، تصریح کرد: در دوران فعالیت هم بیشترین نظارت و کنترل اداری بر مهدهای کودک انجام می شد، اما بهزیستی هم اکنون با توجه به بخشنامه ای که دریافت کرده است اجازه دخالت یا سر و سامان دادن به وضعیت فعلی مهدهای کودک را ندارد و به عبارتی در این خصوص رفع تکلیف کرده است. وی با اشاره به صدور بخشنامه بهزیستی در ٩تیر 1400 خطاب به ادارات بهزیستی افزود: در این بخشنامه آمده است "دستور فرمایید نسبت به حذف موارد مرتبط با مهدهای کودک در دستورالعمل ها، بخشنامه ها، آیین نامه و شیوه نامه های حوزه های تخصصی اقدام عاجل صورت گیرد" و به صراحت اعلام شده است که هیچ کاری درخصوص مهدکودک ندارید و بخشی با عنوان مهدکودک در حوزه بهزیستی وجود ندارد.
بیکاری نیروهای شاغل در مهدهای کودک
طاهری با بیان این که از اسفند ٩٨ با تعطیل شدن مهدهای کودک ، مدیران، مربیان و نیروهای خدماتی شاغل در مهدها بیکار و خانه نشین شدند، اظهار کرد: فردی که چندین سال سابقه کار آموزشی و سر و کله زدن با کودک را داشته امروز تنها به دلیل تأمین هزینه های زندگی به مشاغلی روی آورده است که هیچ سنخیتی با مدرک و تجربه کاری اش ندارد به طوری که هفت هزار و ٢١٣ نفر در سطح استان بیکار شدند. وی با اشاره به فعالیت هزار و ٣٩٠ مهد کودک دارای مجوز در خراسان رضوی، یادآور شد: ٨٣ هزار و ۶٨۵ کودک در این مهدهای کودک آموزش های مختلف از جمله مهارتهای اجتماعی، حرکتی، شناختی، دیداری، لمسی، تقویت و اعتماد به نفس را فرا میگیرند.
گلایه نماینده مهدهای کودک روستایی
نماینده مهدهای کودک روستایی کاشمر با انتقاد از بی توجهی مسئولان درخصوص تعیین تکلیف وضعیت مهدهای کودک پس از ابلاغ بخشنامه مبنی بر واگذاری مسئؤلیت مهدهای کودک از بهزیستی به آموزش و پرورش اظهار کرد: متاسفانه هم اکنون مهدهای کودک بلاتکلیف مانده اند چرا که از وقتی که این دستور صادر شد نه بهزیستی و نه آموزش و پرورش ما را قبول ندارند. نرگس شوقی با بیان این که با تعطیل شدن مهدهای کودک تمام مدیران، مربیان و نیروهای خدماتی شاغل در مهدها بیکار شدند، خاطر نشان کرد: در کنار بیکار شدن، سرمایه هایی که در این سالها هزینه کردیم که امکان استفاده دیگری از آن وجود ندارد هم به مشکلات ما افزوده است. وی با اشاره به این که در ابتدا که درخواست مجوز مهدکودک دادیم ، توصیه کردند که در حوزه روستایی شروع به کار کنیم، بیان کرد: از ما خواستند که در روستاها مهدکودک ایجاد کنیم و سرمایه ای که میخواهیم در شهر هزینه کنیم در روستاها سرمایه گذاری کنیم تا هم از حمایت های دولتی بهره مند شویم و هم در اولویت استخدام قرار گیریم. شوقی افزود: بر اساس وعده های مسئولان وقت بهزیستی اقدام به راهاندازی و ثبت نام کودکان در روستا کردیم تا در کنار فعالیت های آموزشی به کودکان، با مشارکت در برنامه ها و فعالیتهایی که در سطح روستا انجام دادیم، اثرگذاری خوبی در روستا داشته باشیم. وی با بیان این که تنها تفاوت مهدکودک با روستا مهد در پذیرش کودکان به لحاظ سنی است،افزود:مهدهای کودک از کودکان شیرخوار تا شش سال پذیرش می کنند اما روستامهدها مجاز به پذیرش کودکان سه تا شش سال هستند و در دیگر قوانین و ضوابط یکسان هستند، این در حالی است که میزان شرایط پرداختی از سوی والدین بسیار متفاوت بود. والدین کودکان در مهدهای کودک بر اساس نرخ نامه ابلاغی شهریه پرداخت می کردند اما در روستاها به دلیل شرایط اقتصادی خانوارها کمتر از نصف شهریه را می پرداختند.شوقی ادامه داد: خوشبختانه با تلاشی که طی این سال ها انجام شد کار به جایی رسید که با اجرای طرح یک وعده غذای گرم و خدمات آموزشی که در روستا مهدها انجام شد و تعاملی که با والدین برای دریافت حداقل شهریه را داشتیم استقبال و حضور کودکان در مهدهای روستایی خیلی افزایش یافته بود که متاسفانه با شروع کرونا، شرایط فعالیت مهدهای کودک به کما رفت. نماینده روستامهدهای کاشمر همچنین در خصوص یک وعده غذای گرم هم تاکید کرد: با توجه به این که هر سال طرح یک وعده غذای گرم را داشتیم، در ابتدای سال تحصیلی اقدام به خرید مواد غذایی لازم کردیم، اما با شیوع کرونا این طرح تعطیل شد، اگرچه در ابتدای سال اعلام شد که این طرح در 120 روز اجرا میشود اما بعد اسناد 90 روزه وعده غذای گرم را به بهزیستی تحویل دادیم و تنها هزینه 60 روز را دریافت کردیم.
مشکلات روستامهدها پس از تعطیلی
وی همچنین اذعان کرد: با توجه به تعطیل شدن مهدهای کودک در اسفند، عملا شهریه بهمن را وصول نکردیم اما در مقابل مجبور بودیم با توجه به تعهدی که به نیروها داشتیم تا پایان سال به تعهد خود عمل کنیم. شوقی اظهار کرد: اگر ملاک سازمان تعلیم و تربیت برای استمرار فعالیت روستامهدها دریافت شهریه از خانواده ها باشد و حمایت دیگری انجام نشود، با این که ساختمان و فضای مهدکودک متعلق به خودمان است و هزینه اجاره هم نداریم امکان ادامه فعالیت وجود ندارد. وی با اشاره به این که با شرایط اقتصادی که در جامعه حکم فرما شده و پایین بودن سطح درآمد خانوارها در روستاها که عملا در کاهش استقبال از روستامهدها اثرگذار است، تصریح کرد: اگر حمایت دولت از روستامهدها در اجرای طرح یک وعده غذای گرم قطع شود علاوه بر این که ظلم بزرگی به روستاییان می شود، منجر به تعطیلی و ورشکستگی روستا مهدها به دلیل استقبال نکردن خانواده ها خواهد شد.
امیدی به بازگشایی مهدهای کودک در روستاها نیست
این مدیر روستامهد در کاشمر با بیان این که در روستا اشتغال زایی کردیم و با جذب نیروهای تحصیل کرده و فراهم کردن زمینه برای آموزش های لازم به آنان شرایط اشتغال شان را در مهد فراهم کردیم، اذعان کرد: به دلیل کاهش سطح درآمد و شرایط اقتصادی جامعه امیدی به بازگشایی مهد های کودک در روستاها نیست چرا که بودجه امسال غذای گرم را که مشخص و تعیین شده بود صرف دیگر بخش های حمایتی کردند و هیچ حمایتی از روستامهدها صورت نگرفت. وی با اشاره به این که سازمان به وعده هایی که در خصوص حمایت از روستامهدها داده بود به طور کامل عمل نکرد، یادآور شد:مهم ترین درخواست مهدهای روستایی این است که با توجه به این که مدیران و مربیان تمامی دوره های آموزشی را گذراندند و آشنایی کامل برای ارتباط با کودک دارند درخواست به کارگیری رسمی و استخدامی را از طریق راه های قانونی داریم چرا که در این سال ها تلاش های زیادی انجام داده ایم.
یکی دیگر از مدیران روستامهد با ابراز گلایه از بی توجهی مسئولان درخصوص سامان دهی و رسیدگی به امور مهدهای کودک ها گفت: تصمیمی که برای تغییر واگذاری مدیریت، سروسامان دادن و حل مشکلات مهدهای کودک گرفته شده است، تنها به لحاظ عنوان و اسم انجام شده که این مهم منجر به سرگردانی، معطلی و تشدید مشکلات شده است. وی با اشاره به بروز مشکلات و گرفتاری های ایجاد شده از زمان شیوع ویروس کرونا، افزود: طی این ماه ها علاوه بر تعطیلی مهدها و بیکار شدن نیروها، سرگردانی و بلاتکلیفی نیز بر مشکلات افزوده است. این مدیر روستامهد با بیان این که تنها واگذاری امور مهدهای کودک از بهزیستی به آموزش و پرورش در قالب یک نامه انجام شده است، اظهار کرد: در این خصوص متأسفانه زیر ساخت سامان دهی مهدهای کودک وجود ندارد. وی که ١۴سال سابقه مدیریت روستامهد دارد، خاطرنشان کرد: در راستای اعلام شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر واگذاری مسئولیت مهدهای کودک به آموزش و پرورش، بهزیستی هم اعلام کرد که نسبت به مهدهای کودک مسئولیتی ندارد. این در حالی است که بعدا اعلام شد تا زمانی که اساسنامه سازمان تعلیم و تربیت کودک ابلاغ نشود مهدهای کودک باید زیر نظر بهزیستی به فعالیت شان ادامه دهند. وی با بیان این که اگر حمایتی از روستامهدها انجام نشود و راهکار مناسبی برای ادامه فعالیت آن اندیشیده نشود، قطعا بازگشایی و ادامه فعالیت امکان پذیر نخواهد بود، خاطرنشان کرد:در سال هایی که وضع مردم بهتر و شرایط اقتصادی نسبت به این روزهای کرونایی مطلوب تر و زندگی روال عادی داشت، خانوارهای روستایی در پرداخت شهریه فرزندان شان با مشکل مواجه بودند. وی توزیع غذای گرم در روستاها را علاوه بر بهبود تغذیه کودکان روستایی، یک مشوق و ترغیب برای خانواده ها برای ثبت نام فرزندان شان در روستامهدها دانست و یادآور شد: حالا با این شرایط که یک وعده غذای گرم حذف شده چطور یک خانواده روستایی رغبت می کند که فرزندش را به مهد بفرستد؟ یکی دیگر از مدیران روستامهد با اشاره به این که در دوران کرونا همه مشاغل به نحوی مورد حمایت قرار گرفتند اما تنها شغلی که مورد بی مهری قرار گرفت و از آن حمایت نشد مهدهای کودک بود، گفت: متاسفانه در این ١٧ ماه نه تنها درآمدی نداشتیم، بلکه هزینه هایی به لحاظ نگهداری فضا و پرداخت حقوق نیروها در ماه های ابتدایی را نیز متحمل شدیم. فاطمه اله پور از اجرا نشدن کامل برنامه یک وعده غذای گرم و تخصیص نیافتن بودجه کامل به این طرح انتقاد و خاطرنشان کرد: اگرچه هر سال در آغاز سال مبلغ کامل بودجه برای این طرح اعلام و فهرست کامل از مهدها به بهزیستی ارسال می شود، اما همیشه در زمان پرداخت بخشی از آن پرداخت نمی شود و اعلام می شود که بودجه تمام شده است. وی تاکید کرد: در شرایط فعلی هم شیوع کرونا بهانه ای شد که با ابلاغ بخشنامه شورای تعلیم و تربیت، بهزیستی از زیر بار مسئولیت مهدهای کودک شانه خالی کند.
همچنان منتظر دریافت دستورالعمل هستیم
مدیر آموزش و پرورش کاشمر نیز با تاکید بر این که تاکنون بخشنامه و دستورالعملی در خصوص نحوه مدیریت و سامان دهی مهدهای کودک ابلاغ نشده است، گفت: پس از تصمیمی که در خصوص واگذاری مهدهای کودک به آموزش و پرورش گرفته شده ، بهزیستی کاشمر فهرست مهدهای کودک را ارسال کرده است.علی طاهریان افزود: همچنان منتظر دریافت دستورالعمل برای چگونگی ادامه فعالیت و نظارت بر مهدهای کودک از سوی سازمان هستیم.