پاسخ دانشگاه علوم پزشکی به گلایه بیماران مبتلا به سل برای توزیع داروی تاریخ گذشته
تعداد بازدید : 35
تمدید تاریخ دارو های «سل»پس از آزمایش متخصصان
نویسنده : محمد بهبودی نیا
«تعدادی از مراکز بهداشت در شهر داروهای تاریخ مصرف گذشته را به بیماران مبتلا به سل میدهند و وقتی اعتراض میکنیم می گویند داروی تاریخ جدید نداریم و همه جای کشور فعلاً وضعیت همین است. با چند نفر از بیماران که صحبت کردم تمایل چندانی به مصرف این دارو ندارند. حالا فکرش را بکنید اگر بیماران مبتلا به سل دارو استفاده نکنند این بیماری به شدت رواج پیدا میکند. متاسفانه داروهای سل در داروخانهها هم نیست تا ما داروهایی را که تاریخ مصرف شان نگذشته ، از آن جا تهیه کنیم. من عوارض و دردهای این بیماری را کشیده ام و به هیچ وجه دوست ندارم تعداد بیشتری از مردم جامعه به این بیماری مبتلا شوند. لطفاً موضوع را تا دیر نشده پیگیری کنید.»
متن فوق اظهارات یکی از شهروندان مشهدی در تماس با روزنامه خراسان رضوی است. این شهروند که مدتی است به بیماری سل مبتلا شده، چند روز پیش طی تماس تلفنی با روزنامه خراسان از توزیع داروهای تاریخ مصرف گذشته در مراکز بهداشت شهر خبر داد.برای اطمینان از صحت موضوع مطرح شده توسط این شهروند با چند مرکز بهداشت در مناطق مختلف شهر تماس میگیریم و برای بررسی بیشتر ماجرا سری به یکی ازکارشناسان مراکز بهداشت می زنیم. از یکی از کارشناسان درباره دلیل ارائه داروهای تاریخ مصرف گذشته به بیماران سل سوال میکنیم. وی میگوید: طی نامهای از سوی یکی از مسئولان رده بالای مرکز بهداشت، داروهای سل شش ماه تمدید دوره شد و ما که صد بیمار تحت نظر داریم طبق همین نامه داروها را به مدت شش ماه تمدید کردهایم و نمیتوانیم داروهایی را که تاریخ شان تمام شده برگشت دهیم.
احتمال ورود داروهای جدید از نیمه تیرماه
این کارشناس می افزاید: بعد از بررسی ماده مؤثر این داروها میزان اثر بخشی آن مشخص و تاریخ تمدید اعتبار اعلام میشود. البته ممکن است تا چند روز آینده داروهای جدید به دست مان برسد و ما نیز داروی جدید در اختیار بیماران قرار دهیم اما فعلاً داروی جدیدی نداریم.یکی دیگر از کارشناسان میگوید: وقتی از تاریخ مصرف داروهای سل میگذرد تا مدتی اثر بخشیاش از بین نمیرود و این داروها همچنان قابل مصرف است.در ادامه برای پیگیری بیشتر موضوع به عنوان خریدار با یکی از بیماران همراه میشویم و به یکی از مراکز بهداشت در شهر سری میزنیم. یکی از کارشناسان این مرکز در پاسخ ما که از تجویز داروهای تاریخ مصرف گذشته سوال
می کنیم می گوید: این موضوع در سراسر کشور در جریان است، از تهران نیز برای این مسئله به ما ابلاغ شده و ما نیز وقتی داروهای تمدید شده را به بیماران می دهیم همین نامه را نشان می دهیم تا در این باره اطمینان خاطر داشته باشند.وی درباره زمان دقیق ارائه داروی جدید میگوید: داروی جدیدی تحویل ما نشده و از زمان دریافت داروی جدید هم خبری نداریم اما تا دل تان بخواهد داروهایی که تاریخ شان تمدید شده داریم. احتمالاً از نیمههای تیر به بعد داروهای جدید برسد، شما هم بعد از 15 تیر تماس بگیرید تا اگر داروی جدید رسیده بود، داروی تاریخ روز برای تان کنار بگذارم.»
با «حسن» یکی دیگر از بیمارانی که به بیماری سل مبتلا شده همکلام میشویم. او میگوید: بعضی از دوستان من در تهران وقتی دیدند تاریخ مصرف داروهایی که به آنها دادهاند گذشته است دیگر به سراغ مراکز بهداشت نرفتند و در خیابان ناصرخسرو و بازار سیاه به دنبال تهیه داروی سل دارای تاریخ مصرف بودند.حسن که به شدت مستأصل به نظر می رسد، میگوید: سل بیماری خطرناکی است و بیتوجهی به آن عواقب بدی دارد، بعضی از اعضای خانواده ما بعد از شنیدن این که قرار است ما داروهای تاریخ مصرف گذشته استفاده کنیم، از ترس مبتلا نشدن، از ما دوری میکنند. نمیدانم مسئولانی که این تصمیم را گرفتهاند چه پاسخ قانعکنندهای دارند؟
تمدید تاریخ انقضا غیرقانونی نیست
در ادامه پیگیری این گزارش، متن نامه دکتر «محمدمهدی گویا»، مدیر مرکز بیماریهای واگیر وزارت بهداشت مبنی بر «تمدید ششماهه داروهای تاریخ مصرف گذشته سل با موضوع تمدید تاریخ انقضای داروی دو ترکیبی ضد سل» توسط یکی از بیماران به دست مان میرسد که تمدید این داروها را به وضوح تأیید میکند. برای آگاهی بیشتر از دلیل این اقدام به سراغ دکتر «عباس اخگری» معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی میرویم که او نیز وعده بررسی بیشتر و پاسخ گویی در این زمینه را می دهد.بعد از بررسی بیشتر، وی به خبرنگار ما می گوید: در پی تماس اولیه روزنامه خراسان، موضوع را بررسی کردیم .
وی درباره روند صدور مجوز تمدید تاریخ این دارو نیز تصریح می کند: متخصصان بعد از این که آزمایشهایی روی این قرص انجام دادند به این نتیجه رسیدند دارویی که مورد آزمایش قرار گرفته، از تاریخ انقضای طولانیتری نسبت به آن چه روی بسته درج شده برخوردار است و در نتیجه تاریخ انقضای این دارو را طی نامه جداگانه ای تمدید کردند.
وی میافزاید: استفاده از داروهای سل که تاریخ آن ها تمدید شده نیز مشکلی برای بیماران مبتلا به سل ایجاد نخواهد کرد و به همین دلیل در زمان کمبود دارو میتوان تاریخ انقضای مقداری از داروها را با انجام عملیاتی که به آن اشاره شد تمدید کرد.
جای نگرانی نیست
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی خاطرنشان میکند: با توجه به این که آزمایشگاههای مورد تأیید سازمان غذا و دارو، تاریخ انقضا را تعیین میکنند چنان چه بعد از گذشت چند ماه یا چند سال از تولید این دارو و رسیدن تاریخ انقضا این آزمایشگاهها به این نتیجه برسند که تمدید مدت انقضای دارو امکانپذیر است این تاریخ انقضا تمدید میشود و تمدید تاریخ انقضای این قبیل داروها غیرقانونی نیست، بنابراین برای مردم جای نگرانی وجود ندارد.
عباس اخگری تصریح میکند: در تعریف ما تاریخ انقضای یک دارو زمانی فرا میرسد که داروی موجود در شکل دارویی اش به 90 درصد مقدار اولیه برسد و چنان چه این میزان از 90 درصد پایین تر بیاید، تاریخ مصرف دارو منقضی شده است.
وی ادامه می دهد : وقتی دارویی جایگزین نداشته باشد با تأیید سازمان غذا و دارو و انجام آزمایش هایی در آزمایشگاه غذا و دارو برای مدت زمان محدودی تاریخ مصرف این داروها تمدید می شود.