پاسکاری ساماندهی متکدیان بین شهرداری و راهداری
تعداد بازدید : 52
جولان متکدیان معتاد در عوارضی مشهد
نویسنده : بهبودی نیا
تاریکی همهجا را فراگرفته است و تنها روشنایی اتوبان، نور خفیف ماه است. باد سردی در حال وزیدن است. چند زن در چند متری کیوسکهای عوارضی با فاصله از همدیگر در لاین های مختلف اتوبان ایستادهاند. هر از گاهی ماشینها ترمز میزنند، اسکناسی به یکی از زنها میدهند و دور میشوند.باد اسکناسهای مچاله شده را از دست یکی از زنها بیرون می کشد و با خود میبرد، اسکناسها چند متر آن طرف تر روی زمین میافتد.زن خم میشود تا اسکناسها را از زمین بردارد، صدای ترمز شدید اتومبیل نگاه رانندهها را به سمت دیگر اتوبان برمیگرداند، اتومبیل در چندمتری وی متوقف میشود. زن، بیتفاوت به اطراف آخرین اسکناس را از کف آسفالت اتوبان برمیدارد و آرام راهش را به سمت کناره اتوبان کج میکند.
باند متکدیان ورودی شهر مشهد
«عوارضی اتوبان مشهد باغچه هر روز شاهد حضور چند زن و مرد متکدی است. متکدیان این نقطه از شهر، غروب که میشود بیتفاوت به تاریکی و سرعت ماشینها برای کاسبی حتی به وسط اتوبان هم میآیند. برای تکدی گری شان خیلی با هم هماهنگ هستند و به صورت باندی عمل می کنند. هیچ کس هم کاری به کارشان ندارد.» این پیامک یکی از شهروندان است که از حضور سازمان دهی شده متکدیان در دروازه شرقی و در محل عوارضی مشهد به شدت گلایه دارد. مکانی که ویترین ورود و خروج مسافران از شرق مشهد است و با حضور متکدیان سیمای نازیبایی پیدا کرده است. طی سه ساعتی که برای تهیه گزارش در این محل حضور داریم چندین بار صدای بوق ممتد خودروها توجه مان را به خود جلب میکند. تعداد زیادی صندوق صدقه کنار خیابان ردیف شده است. هر از گاهی چند ماشین کنار صندوقها توقف میکنند و راننده ها پولی به داخل صندوقها میاندازند و به راهشان ادامه میدهند اما راننده ها به متکدیان وسط جاده بیشتر توجه می کنند.ساعت از 8 شب گذشته، سرما استخوان سوز نیست اما برای مسافرانی که در حاشیه جاده منتظر توقف اتوبوس یا مسافرکش های بین شهری هستند، آزاردهنده است. کمی آنطرف تر پیرمردی در حالی که از شدت سرما دستهایش را به هم میمالد روی نیمکت ایستگاه اتوبوس نشسته و پشت سر پیرمرد لا به لای جنگل کاج در سمت دیگر اتوبان چند شعله آتش روشن است و چند زن متکدی دور آتش حلقهزدهاند. یکی از متکدیان، با زحمت زیاد از روی گارد ریل ها عبور میکند تا خودش را به شعله گرم آتش برساند. هنوز زن به شعله آتش نرسیده است که یکی دیگر از زنها به همراه کودک چند ماهه و دختر بچه کوچک اش از کنار شعله آتش بلند میشود و به سمت اتوبان به راه میافتد. پیرمردی که در ایستگاه اتوبوس نشسته است میگوید: این ها کارشان باندی است و همیشه همین جا کاسبی می کنند. وسط کاج ها آتش روشن می کنند و وقتی سردشان می شود پست های شان را با هم عوض می کنند. بعضی از این ها معتاد هستند و وسط جنگل کاج مواد مصرف می کنند.او ادامه می دهد: نمی دونم چه کسی مسئول جمع کردن این هاست. من همیشه و حوالی همین ساعت از این محل به طرف خانه ام می روم. بعضی از این ها بدشان نمی آید تصادف هم داشته باشند و پول دیه اش را بگیرند. گاهی آن هارا می گیرند اما چند روز بعد دوباره بر می گردند همین جا...
در حالی که پیرمرد همچنان از وضعیت موجود گلایه دارد، دخترکی کم سن و سال توجه ام را جلب می کند. کوله پشتی صورتی رنگ اش را کنار گاردریل گذاشته و هر از چند گاهی به سراغش میرود و پولهای مچاله شده را داخل کولهپشتی میگذارد و دوباره به وسط اتوبان برمیگردد.
قانونی که بر زمینمانده است
در خصوص جمعآوری متکدیان «خلیل ا... کاظمی» معاون خدمات و محیط زیست شهری شهرداری مشهد به خبرنگار ما می گوید: عوارضی شرقی مشهد به دو بخش قبل و بعد از عوارضی تقسیم میشود که تا قبل از عوارضی وظیفه جمعآوری متکدیان بر عهده ماست و این وظیفه در محدوده بعد از عوارضی در حوزه وظایف راهداری است.وی پاسخ کامل تر در این خصوص را به معاونت فرهنگی شهرداری مشهد ارجاع می دهد. ماجرا را با «هادی بختیاری» در میان می گذاریم و معاون فرهنگی اجتماعی شهرداری مشهد در خصوص حضور آزادانه متکدیان در محل عوارضی شرقی مشهد می گوید: درباره متکدیانی که معتاد نیستند مشکل چندانی نداریم . مثلا کودکان و معلولان را به نهادهایی نظیر بهزیستی و خانه سبز که زیر نظر شهرداری مشهد اداره میشوند، تحویل میدهیم.وی می افزاید: مشکل اصلی ما نگهداری متکدیانی است که معتاد متجاهر هستند که نمی شود آن ها را به خانه سبز و بهزیستی تحویل داد و صرفا باید به کمپهای ترک اعتیاد تحویل شان دهیم و این در حالی است که در کمپهای ترک اعتیاد با مشکل تکمیل ظرفیت روبه رو هستیم.وی تصریح می کند: برای حل مشکل نگهداری معتادان متجاهر، یک قانون بر زمین مانده داریم که اگر این قانون اجرایی شود، مشکل جمعآوری متکدیان متجاهر به طور کل حل خواهد شد.بختیاری با توضیح بیشتر در این باره خاطرنشان میکند: در سال 87 در شورای اداری استان مصوبهای برای سامان دهی متکدیان به تصویب رسید که طبق آن مصوبه، شهرداری موظف است مجتمعهای اقامتی برای نگهداری هشت دسته از افراد، شامل افراد معلول، بیسرپرست، مجهول الهویه، درراه مانده، گمشده، متواری، افراد نیازمند، متکدیان غیرحرفهای و متکدیان ولگرد و حرفهای ایجاد کند.معاون فرهنگی اجتماعی شهرداری مشهد بیان می کند: مدیریت این مجتمعها توسط فرماندار تعیین شده و نظارت بر عملکرد مدیریت بر عهده شورایی گذاشته شده که متشکل از نمایندگان شهرداری، بهزیستی، علوم پزشکی و فرمانداری است و بعد از گذشت چند سال از تاریخ تنظیم این قانون، بالاخره اولین جلسه اجرایی کردن این مصوبه برگزار شد و هم اکنون فرمانداری به دنبال تعیین مدیریت این مراکز است و روند اجرای این مصوبه نیز در حال انجام است.
جمع آوری متکدیان به ما ارتباطی ندارد
«ابراهیم نصری» مدیر کل حمل و نقل و راهداری خراسان رضوی نیز درباره حضور متکدیان در جاده های بین شهری و بعد از عوارضی شرقی مشهد می گوید: در جاده های استان موضوع حضور متکدیان را نداریم و حضور این افراد به یک یا دو عوارضی بر می گردد.وی در توضیح دلیل جمع آوری نشدن متکدیانی که بعد از عوارضی شرقی مشهد حضور دارند خاطر نشان می کند: جمع آوری متکدیان به ما ارتباطی ندارد و این کار در حیطه وظایف ما نیست.وی می افزاید: چند باری نهادهای دیگر متکدیان را جمع آوری کردند ولی بعد از چند روز آن ها دوباره به همان محل های قبلی در عوارضی برگشته اند، ضمن اینکه وظیفه ما در اصل نگهداری راه است و از نظر قانونی اجازه جمع آوری متکدیان را نداریم. مدیرکل حمل و نقل و راهداری استان می گوید: ما حتی اگر بخواهیم دستفروش های کنار جاده را که برای جمع آوری آنها قانون داریم جمع آوری کنیم باید از قوه قضاییه حکم بگیریم چه برسد به جمع آوری متکدیان که در حوزه ما برای این کار هیچ قانونی وجود ندارد.
متکدیان معتاد جمعآوری نمیشوند
«محمدرضا احمدزاده کرمانی» مدیر خانه سبز مشهد، مقام مسئول بعدی پاسخ گو به پرسش های ماست که میگوید: مدتی پیش برای جمعآوری متکدیان با بخشداری محدوده سه راه امام تقی(ع) صحبتهایی کردیم و طبق نامهای که فرمانداری به ما ابلاغ کرد، تعدادی از متکدیانی را که در آن محدوده اقدام به تکدی گری میکردند جمعآوری میکردیم، اما تعداد زیادی از این متکدیان اعتیاد شدید دارند.وی می افزاید: در گذشته برای نگهداری این افراد مشکل چندانی نداشتیم ولی هم اکنون به دلیل این که داروی متادون یکی از مهمترین داروها برای نگهداری معتادان است و در اختیار ما قرار ندارد و نگهداری این افراد نیز مخاطراتی در پی دارد، از نگهداری این افراد معذوریم.وی بیان می کند: بارها درخواستهای لازم را به معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد ارائه دادهایم تا برای نگهداری متکدیان یاد شده، این دارو را در اختیارمان قرار دهند اما پاسخ معاونت درمان این است که خانه سبز شرایط نگهداری این افراد را ندارد و تنها کمپهای ماده 16 میتوانند برای نگهداری این افراد اقدام کنند.احمدزاده میافزاید: بنا به دلایلی که اعلام شد و طبق ماده 11 قانون مسئولیت مدنی، ما شرایط نگهداری این افراد را نداریم و به محض این که این افراد را به خانه سبز میآورند باید آن ها را به کمپهای ترک اعتیاد تحویل دهیم ولی وقتی این افراد را برای تحویل به کمپها میبریم، مسئولان کمپها به دلیل تکمیل ظرفیت از پذیرفتن این افراد خودداری میکنند.وی ادامه می دهد: این جاست که ما بر سر دوراهی قرار می گیریم زیرا اگر آن ها را تحویل نگیریم تخلف کردهایم و اگر آنها را بعد از تحویل به کمپ های ترک اعتیاد اعزام نکنیم باز هم تخلف کردهایم. بنابراین با توجه به این ناهماهنگی، متکدیان با خیال راحت بدون این که کسی مزاحم شان باشد در شهر و از جمله در محل عوارضی جولان می دهند.