حرم مطهر رضوی به عنوان یک مجموعه نفیس تاریخی در 15دی ماه 1310 به شماره 140 به ثبت آثار ملی رسیده است. این مجموعه نفیس تاریخی، فارغ از هرگونه نگاه معنوی و مذهبی، فقط و فقط با نگاه حفاظت از یک اثر تاریخی، باید دارای حریمی باشد تا از ارزش های تاریخی  این مجموعه پاسداری کند. به طور کلی این بافت به دلیل نقش و کارکرد خود در ترویج فرهنگ رضوی طی یک سده اخیر، درگیر فرایند معاصرسازی شهری و تطابق با نیازهای روز بوده است که تا به امروز نیز همچنان در قالب فرایندهای نوسازی و به سازی با اشکال و نیات گوناگون دنبال می شود. اگر بخواهیم نگاهی کوتاه به سیر رویدادهای بافت مرکزی مشهد در دوران معاصر بیندازیم، بی شک سرآغاز مداخلات وسیع به سال های دهه 50 –پیش از انقلاب اسلامی- و پاک سازی محدوده 30 هکتاری اطراف حرم مطهر باز می گردد که با تخریب کامل فلکه حضرتی و بافت مسکونی پیرامون آن همراه بود. با آغاز دهه 70 و دوران بازسازی پس از جنگ تحمیلی، به منظور جبران عقب ماندگی های دهه های 50 و 60، گرایشی مبتنی بر کلان‌نگری کمی نسبت به مفهوم توسعه شکل گرفت. بدین معنا که با تزریق پول و ایجاد پروژه های بزرگ مقیاس، می توان زمینه پیشرفت را برای شهرها و به تبع آن کشور فراهم آورد. از این رو به پشتوانه رشد اقتصادی ناشی از فروش نفت و دریافت وام های بین المللی، سهم بودجه پروژه‌های عمرانی به طور چشمگیری نسبت به سایر فعالیت‌های دولت افزایش یافت. بر مبنای همین تفکر، در سال 1371 به تدریج زمزمه‌های تغییر و تحول در مشهد و آن هم در محدوده 300 هکتاری پیرامون حرم مطهر امام رضا(ع) به واسطه معضلات پیش آمده ناشی از رشد جمعیت شهر و زائران شکل گرفت و طرحی با عنوان «نوسازی و بازسازی بافت پیرامون حرم مطهر» توسط شرکت مهندسین مشاور طاش به پیروی از نوعی الگوی عام مدرنیستی اقتدارگرا همراه با نفی گذشته تهیه شد. این طرح، بافت مرکزی شهر را بدون ارزش کلی شهرسازی و معمارانه ارزیابی می کرد و به دلیل فرسودگی بیش از حد و جواب گو نبودن آن به نیازهای ساکنان و زائران، ویران سازی، انهدام بافت موجود و جایگزینی کالبدی نوین را ضروری می دانست. این طرح، با این پیش فرض که عرصه بافت کاملاً تهی و خالی از سکنه است، الگوی ترکیبیِ شعاعی – شطرنجی را که هیچ انطباقی با وضع موجود نداشت، ارائه می‏داد. مشکلات موجود در مسیر تملک‌ها و مخالفت و همراهی نکردن شهرداری و آستان قدس، سبب بلاتکلیفی طرح می شود و به توقف نسبی آن می‌انجامد و سرانجام در اواخر سال 1376مقرر می شود که بازنگری شود.در سال 1378 طرح مذکور با رویکرد به سازی و نه بازسازی، پی ریزی شد که منطبق بر بلوک‏های وضع موجود بود و در عین حال، ساختار طرح اولیه مانند شبکه شعاعی، حلقه مبدل و سطح‌بندی فضاهای گذرها و ره‏باغ‌ها را نیز حفظ می‌کرد. این طرح مدتی بعد با انجام تغییراتی در ضوابط آن به منظور افزایش جاذبه برای سرمایه‏گذاران در سال 1387 توسط شرکت مهندس مشاور(شرکت طاش) بازنگری شد و با عنوان «نوسازی و به سازی بافت پیرامون حرم مطهر امام رضا(ع)» (معروف به طرح طاش) به تصویب رسید و تا به امروز، مبنای اقدامات و عملیات اجرایی در بافت پیرامون حرم مطهر قرار گرفته است. حال پس از گذشت دو دهه از آغاز اجرای طرح مصوب، آسیب‏ها و تبعات منفی ناشی از این تلقی اشتباه از توسعه، به مرور نمایان شده و ادامه کار را با چالش های جدی مواجه کرده است.بنابراین می‏توان چنین اذعان کرد در نبود نظارت ملی، تغییرات سریع و شتاب‏زده در بافت پیرامون حرم مطهر رضوی از خلاء  قانونی سود برده و به حرم مطهر رضوی و حریم آن آسیب رسانده است. سرعت این تغییرات، باعث شده است امکان ارتباط سازه‏های نوظهور با بستر کاهش یابد و در نتیجه سازه های به وجود آمده تناسبی با بستر خود و در نهایت کانون مقدس موجود در مرکز آن یعنی حرم مطهر رضوی نداشته باشد. چنان که طرح قبلی (طاش) که به بهانه تجدید حیات شهری در بافت پیرامون حرم مطهر رضوی مطرح شد، باعث شد آخرین رگه های حیات هم در این محدوده از بین برود به نحوی که هر روز، شاهد خروج تعداد بیشتری از اصیل‏ترین و قدیمی‏ترین مردم مشهد از این هسته اصلی و انقلابی شهر هستیم و جریان زندگی و حیات شهری و به ویژه اکوسیستم زیارتی که در این بافت طی قرون متمادی شکل گرفته است، نفس‏های آخرش را می‏کشد. حال که پس از ایجاد مطالبات نخبگانی گسترده برای توقف روند تخریب و انهدام مهم‌ترین بافت معنوی و راهبردی کشور، شورای عالی معماری و شهرسازی کشور، مصوبه‏ای تاریخی و مهم را گذرانده و لغو طرح طاش را اعلام و بر بازنگری بنیادین طرح مبتنی بر راهبردهایی شایسته و در خور شأن این حریم معنوی تأکید کرده است، باید ضمن سپاس از این اقدام شجاعانه و آگاهانه، قدر این فرصت را به‏درستی دانست و از تمام ظرفیت‏ها و توان علمی و تجربی برای تکمیل و اصلاح این طرح بازنگری (که حتما نیاز به تدقیق و تکمیل دارد) استفاده کرد و در واقع همه باید برای نجات این بافت بی‏نظیر و راهبردی که اسیر یک مداخله گسترده ویرانگر قیم‏مآبانه شده است، بسیج شوند. همکاری و تعامل میان رشته‏ای در کلیه حوزه‏های دانشی به همراه سازوکاری توانمند برای جمع‏بندی و تصمیم‏سازی زیر نظر نخبگان، متخصصان و مدیران دلسوز و متعهد، می تواند امکان نجات و احیای واقعی بافت و کارکردهای اصیل و مورد انتظار را فراهم آورد. و کلام آخر، همان‏گونه که امروز، گذشته را نقد می‏کنیم، آینده و آیندگان، تصمیم و اقدام امروز ما و مدیران مان را قضاوت خواهند کرد.