گزارشی از رها سازی فاضلاب شهرک صنعتی خیام نیشابور در بند خاکی 15 هکتاری
تعداد بازدید : 62
دریاچه مصنوعی با فاضلاب صنعتی
نویسنده : راسخی نیا
رئیس محیط زیست نیشابور:استفاده از فاضلاب شهرک صنعتی خیام برای کشاورزی مورد تایید نیست
گــزارش
دریاچهای مصنوعی از فاضلاب شهرک صنعتی در میان تپه ماهورها معضلی زیست محیطی است که متاسفانه تاکنون مسئولان به این موضوع بی توجه بودهاند.این دریاچه که در مجاورت روستای اسحاق آباد شهرستان نیشابور قرار دارد، متاسفانه تهدیدی برای محیط زیست است. تهدیدی که تا کنون کسی از آن با خبر نشده یا به آن بی توجه بوده است.شهرک صنعتی خیام نیشابور مدتی است که فاضلاب واحدهای صنعتی خود را در اراضی حومه «اسحاقآباد» در غرب شهر نیشابور و شرق شهر «خرو» رها میکند. اداره محیط زیست این شهرستان میزان درصد آلودگی این فاضلاب را هنوز اعلام نکرده است و بههمین خاطر این پسابها به داخل اراضی مزبور هدایت شده و در بند خاکی به وسعت 15 هکتار و عمق سه متر جمع شده که هم اکنون به یک دریاچه تبدیل شده است.مسئولان دانشکده علوم پزشکی و محیط زیست نیشابور نیز خواهان پایان رهاسازی و ماندگاری این فاضلاب در اراضی یادشده هستند که مدیران شهرک صنعتی خیام نیز تلاش خود را در جهت پالایش این فاضلاب انجام میدهند، ولی هنوز به نقطه استاندارد نزدیک نشده است. از طرفی جمع شدن فاضلاب به صورت طولانی مدت در این بند خاکی نیز خود عامل ایجاد و گسترش آلودگی خواهد شد. بر این اساس روزنامه خراسان رضوی نیز به بررسی وضعیت کنونی دفع فاضلاب شهرک صنعتی خیام در ماههای اخیر و نگرانیهای اهالی پرداخته و دیدگاههای گوناگون کارشناسان و مسئولان را در این زمینه بررسی میکند.
اعتراض اهالی روستا
یکی از اهالی روستای اسحاق آباد در گفت و گو با ایسنا گفت: این بند خاکی قبلا آبگیر بود و الان چند سالی است که فاضلاب شهرک صنعتی را به این مکان میآورند. هم اکنون این آب ساکن است. اگر یک باد بیاید، بوی بسیار بدی فضا را پر میکند. چند وقت پیش تعدادی لک لک در همین مکان از بین رفتند.وی که نخواست نامش درج شود افزود: چند بار اهالی روستا به این وضع اعتراض کردهاند ولی هیچکس کاری برای آنها نکرده است. اهالی روستا دیگر به این وضعیت عادت کردهاند.
«شاهین شفیعی»یکی از فعالان محیط زیست نیز در این باره به ایسنا گفت: در حین گشت و بازدید از دریاچه فاضلاب شهرک صنعتی فهمیدیم، آب این دریاچه از طریق لولههایی به مزارع کشاورزی پاییندست دریاچه برای کشت ذرت و جو منتقل میشود و نکته جالب این که روی این خطوط انتقال آب نوشته شده است «خطر مرگ، آب سمی است».
این فعال محیط زیست با بیان این که متاسفانه کمتر کسی از وجود این دریاچه زیست محیطی اطلاع دارد، اذعان کرد: محل فعلی که دریاچه فاضلاب صنعتی شکل گرفته است، در گذشتهای نه چندان دور زیستگاه طبیعی برخی گونههای جانوری از جمله گرگ، کفتار، خرگوش، روباه و... بوده است ولی امروز این منطقه تبدیل به دریاچهای پهناور از مواد سمی و خطرناک شده که حیات جانوری منطقه را به شدت تهدید میکند.
نامناسب برای کشاورزی
رئیس اداره محیط زیست نیشابور در گفت و گو با خراسان رضوی اظهار کرد: ما هنوز شرایط این فاضلاب را برای تخلیه در این منطقه یا برای استفاده در کشاورزی تایید نمیکنیم.«محمدمهدی نوربخش» افزود: به تازگی نمونه گیری جدیدی از فاضلاب این بند خاکی انجام شده است که نتیجه آن بهزودی منتشر خواهد شد.
ولی این فاضلاب بر اساس پایش اسفند ماه هنوز به نقطه استاندارد محیط زیست نرسیده است.وی درباره سرنوشت این بند خاکی افزود: بر اساس مصوبه شورای پیشگیری از وقوع جرم شهرستان نیشابور ، قرار بود پساب تصفیه شده این شهرک صنعتی در اختیار آب منطقهای قرار گیرد تا در ازای تحویل به کشاورزان به نسبت میزان بهرهبرداری آن چند چاه کشاورزی تعطیل شود.
4 واحد صنعتی پیشتصفیه ندارند
نوربخش ضمن تأیید این که مطابق قانون واحدهای صنعتی باید خودشان سطح آلودگی فاضلاب تولیدی خویش را به سطح مورد نظر رسانده و سپس آن را وارد مدار تصفیه کنند، اضافه کرد: هم اکنون 15واحد صنعتی در شهرک صنعتی خیام پیش تصفیه دارند و همچنین چهار واحد صنعتی هم نیازمند ایجاد پیشتصفیه هستند. رئیس محیط زیست نیشابور درباره سرنوشت طرح تصفیهخانه فاضلاب شهرک صنعتی خیام نیز گفت: هفت میلیارد تومان در طرح توسعه فاضلاب شهرک صنعتی خیام پرداخت شده و این تصفیه خانه از دی ماه سال گذشته نیز وارد مدار شده است.بخش عظیمی از فاضلاب این شهرک صنعتی به گودال اسحاقآباد منتقل میشود.البته متولیان امر نگران سرریز شدن این بند خاکی و احتمال وقوع سیل و به دنبال آن آسیب جدی به محیط زیست هستند.
خشکاندن بند خاکی مملو از فاضلاب
مدیرگروه بهداشت محیط حرفه ای دانشکده علوم پزشکی نیشابور ضمن ابراز نگرانی از فاضلاب انباشتهشده در گودال اسحاقآباد به «ایرنا» گفت : بند خاکی غیرمجاز مملو از فاضلاب صنعتی آلوده در منطقه اسحاق آباد نیشابور باید هرچه سریع تر خشکانده شود.
«سعید یگانهپور»اضافه کرد: انتقال فاضلاب صنعتی تصفیه نشده از شهرک صنعتی خیام به این بند خاکی غیرمجاز در ماههای گذشته، مشکلات زیست محیطی متعددی را برای شهرستان نیشابور ایجاد کرده است.وی در پاسخ به این سوال که نقش بهداشت محیط در تامین سلامت مردم چه میشود؟ گفت: ما هم متقابلا متولی سلامت مردم هستیم. متاسفانه احداث و راهاندازی چنین جایی بدون هیچ هماهنگی و مجوزی بوده است، چه از بخش خصوصی و چه از جایگاه حقیقی و حقوقی در این مقوله هیچ تاییدیه ای از ما گرفته نشده است.
وی درباره این که چه اقداماتی در زمینه رفع این معضل محیط زیستی صورت گرفته، تصریح کرد: برای پیگیری این موضوع اواخر اسفند سال گذشته با حضور دادستان و رئیس دادگستری شهرستان جلسهای در راستای تعیین تکلیف معضلات بهداشتی و محیط زیستی تشکیل و مصوبات خوبی نیز در این جلسه اتخاذ شد. همچنین «محمد عرفانی» معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی در این باره گفت: بار آلودگی دریاچه پساب ایجاد شده در شهرستان نیشابور 18 برابر استاندارد است و باید برچیده شود.
وجود 300 واحد صنعتی
رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت نیشابور نیز در این زمینه گفت: فاز اول تصفیهخانه فاضلاب شهرک خیام در سال 86 با حضور استاندار وقت محمدزاده با ورودی 700 متر مکعب برای ظرفیت 100 واحد تولیدی بهرهبرداری شد. این در حالی است که اکنون حدود 300 واحد صنعتی در این شهرک وجود دارد.«حسین سراج»خاطر نشان کرد: پساب این شهرک صنعتی پس از توسعه فاز دو نیازمند تحول جدید بود. ما در شرایط رکود و تحریم حدود هفت میلیارد تومان برای توسعه آن هزینه کردهایم. این فاز جدید هم حدود سه هزار متر مکعب در شبانهروز فاضلاب را تصفیه میکند. وی با رد برخی اظهارات درباره آلودگی فاضلاب شهرک صنعتی اضافه کرد: آلودگی فاضلاب ها اکنون از چهار هزار به 200 میلیگرم بر لیتر رسیده و این پساب طی فرایندی به لجن تبدیل میشود که پس از پرس شدن به شکل بلوکه عرضه و جایگزین کود شده و در کشاورزی استفاده میشود.
بی خطر بودن فاضلاب
رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت نیشابور با بیان این که فاضلاب جمع شده در بند خاکی خطرناک نیست یادآور شد: وقتی پساب این بند خاکی محل زندگی جلبک و خزه است ، نشان دهنده بیخطر بودن آن است. پرواز پرندگان مهاجر در این محل و زیست آن ها نیز نشان دهنده بی خطر بودن محیط زیست برای آن هاست. وی اضافه کرد: آب این بند خاکی می تواند برای کاشت صنوبر در منطقه استفاده شود. فرمانداری باید یا اجازه دهد که فاضلاب بند خاکی به کالشور برود که 2کیلومتر با این بند فاصله دارد یا اجازه بدهد که برای آبیاری درختان استفاده میشود.
البته استفاده آن برای کشت سبزیجات مناسب نیست.مدیرعامل شهرک صنعتی خیام در این زمینه به خراسان رضوی میگوید: شهرک صنعتی خیام در منطقه زبرخان نیشابور ضمن ایجاد اشتغال پایدار و دسترسی به رفاه بیشتر، بهبود کیفیت زندگی را برای روستاییان به همراه داشته است.
«امین تابعی» ضمن یادآوری تحقیقات انتشاریافته دانشگاهی در سالهای گذشته اظهار کرد: بین میزان کیفیت عینی زندگی روستاییان (شاغل در شهرک صنعتی) در قبل و بعد از اشتغال در شهرک صنعتی، تفاوت معناداری وجود دارد. زیرا بسیاری از آنها در این تحقیقات اعلام داشتند که کیفیت زندگی آنها بعد از اشتغال در شهرک بهبود یافته است. وی تصریح کرد: احداث این شهرک صنعتی، که در حوالی شهر «خرو» و نزدیک به روستاهای مختلفی است، توانسته سبب جذب نیروی کار مازاد بخش کشاورزی شود و از این طریق زمینه مناسب برای توسعه و بهبود کیفیت زندگی روستاییان را فراهم آورد.