تنظیم: رنجبر - صادقی/ یوم ا... 9 دی تجدید میثاق مردم غیور و همیشه در صحنه ایران اسلامی با ولایت است.ملت شهیدپروری که تا پای جان برای حفظ انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن ایستاده اند. بازخوانی حوادث سال 88 از زبان 5 فعال سیاسی خراسان رضوی بخشی از مستند روایی است که در سیمای خراسان رضوی پخش می شود. آن چه در پی مطالعه می کنید، خلاصه ای از گفت و گو با 5 فعال سیاسی استان در رابطه با حوادث سال 88 و یوم ا... 9 دی در این مستند است.
در سال 88 چه اتفاقی افتاد؟
دکتر هادی وکیلی استاد دانشگاه فردوسی: مسئله این بود که هم دشمنان خارجی ما و ضدانقلاب خارج نشین و هم در داخل اندک افراد فریب خورده، انگار به نوعی در انتخابات ریاست جمهوری سال 88 به این نتیجه رسیده بودند که باید با هم متحد شوند و به زعم خودشان انقلاب اسلامی را زمین بزنند.
پس از مشخص شدن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری 88 که یکی از آزادترین انتخابات ها بود، دو نفر از کاندیداها که رأی کافی برای ریاست جمهوری نداشتند، طی بیانیه ها و مصاحبه هایی مدعی شدند که در این انتخابات تقلب شده و ما پیروز انتخابات هستیم.
این که انتقاد و اشکال از چه مسیری باید طی شود، در همه کشورهای دموکراتیک دنیا و از جمله جمهوری اسلامی تعریف شده است. ممکن است بخشی از شهروندان گمان داشتند که کاندیدایی که آنها به او رأی دادند، رأی آورده، این حقشان است که این سوال را داشته باشند، اما مکانیزم طرح این سوال در خود قانون تعریف شده است و مراجعی برای چنین اعتراضاتی وجود دارد.
آنچه که در سال 88 اتفاق افتاد، شاید در وهله اول می توانستیم بگوییم یک التهاب و هیجان است، اما در روزهای بعد متوجه شدیم که انگار یک برنامه، توطئه و در نهایت فتنه است و اینها صریحاً اعلام می کردند که قصد ندارند مبتنی بر روش قانونی مسئله را پیگیری کنند، بلکه معتقد به روش ضدقانونی، شکستن هنجارها و آوردن افرادشان به کف خیابان و ایجاد اغتشاش، آشوب و درگیری خیابانی هستند. این یعنی فردی که تا چند روز پیش مدعی بود در صورت رئیس جمهور شدن به قانون عمل خواهد کرد و برخی روسای جمهور پیشین را متهم به عمل نکردن به قانون می کرد، حالا هنوز به قدرت نرسیده، به هیچ کدام از قوانین رسمی کشور پایبند نیست و آنها را به تمسخر می گیرد و مردم را علناً و صریحاً به شورش دعوت می کند.
البته برخی از آن هایی که به آن کاندیداها رأی داده بودند، در روزهای پس از انتخابات تحت تأثیر هیجان هایی که فضای خارج از کشور، شبکه های ماهواره ای و فضای مجازی و کاندیداها در بیانیه هایشان ایجاد کردند، آمدند در بعضی شهرستان ها به ویژه در تهران اعتراضاتی کردند. این اعتراض ها می توانست قابل تحمل باشد، برای این که مردم خودمان بودند که رأی داده بودند و حالا شاید دچار شبهه و اشتباهی شده بودند.
در واقع نظام با افزایش آگاهی اجتماعی و ایجاد بصیرت در جامعه موجب شد که به تدریج این جریان ریزش کند و بدنه اجتماعی خود را از دست دهد. پس از برگزاری راهپیمایی 9 دی نیز فتنه 88 جمع شد.
دکتر سهیلی - بخشی از فتنه 88 به سال های قبل از آن برمی گردد که برنامه ریزی هایی برای ایجاد تشنج در کشور کرده بودند. حتی نقل قول هایی از برخی دولتمردان آمریکایی و غیره در سال 84 وجود دارد که برنامه ریزی درازمدتی را برای این قضیه نشان می دهد.انتخابات 88 زمینه گسترش شایعه ای در کشور به خصوص در تهران شد و با اتکا به این شایعه یک ناآرامی رقم زده شد.با توجه به این قضیه، خود انتخابات ممکن بود با حادثه دیگری جایگزین شود، اما به خاطر کششی که انتخابات در سطح کشور دارد و گستردگی دامنه نفوذ تاثیرات این امر، شاید انتخابات بهترین گزینه برای آن بود.دشمنان برنامه ریزی کرده بودند که پس از اعلام نتایج انتخابات، مردم را همچنان در صحنه نگه دارند و بر این اساس، به زعم خود تغییراتی را به صورت جبری در نظام رقم بزنند.پس از اعلام نتایج انتخابات شاهد بودیم که بخش زیادی از معاندان جمهوری اسلامی به میدان آمدند و پیوستن برخی افراد غافل به آنان، باعث گسترش موضوع شد.
همچنین پس از 9 دی شاهد بیانیه های متعدد، تا 17 بیانیه و نیز مصاحبه هایی از سوی یکی از کاندیداها بودیم و این نشان می داد که چه وی و چه کاندیدای معترض دیگر، بنا دارند به خاطر مسائلی که از نظر ما ممکن است مسائل شخصی قلمداد شود، در مقابل نظام قرار گیرند که این امر هم هزینه ای به نظام تحمیل می کرد و هم این که برای معاندین و دشمنان نظام، فرصتی جدی ایجاد می کرد.
حجم عمده ای از مردمی که در صحنه بودند، معاند نظام نبودند و این ها صرفا غافلانی بودند که جذب این جریان شده بودند و باید بین غافلان و معاندان مرزبندی ایجاد می شد.
در این خصوص دو رویکرد وجود داشت:یک رویکرد این که نظام باید با هرگونه حرکت براندازی مقابله کند که این حرکت را نیروهای انتظامی پیگیری می کردند و یک حرکت مکمل .
در این فرصت دشمنان ما یک اشتباه استراتژیک مرتکب شدند و نباید با نظام درگیر می شدند، اما به خاطر این که می خواستند میوه این درخت را خیلی سریع بچینند وارد فاز مقابله خشونت آمیز شدند و این یک اشتباه استراتژیک بود و آنها به جای پررنگ کردن قدرت نرم، سراغ قدرت سخت رفتند .
برخی این شبهه را وارد می کنند که مردمی که 9 دی در حمایت از نظام راهپیمایی کردند از سوی برخی نهادها و ارگان ها دعوت شده بودند و با تشویق یا اجبار در این راهپیمایی شرکت کردند. نظر شما چیست؟
رضاخوراکیان: در نه دی شاهد بسته شدن پرونده فتنه گرانی بودیم که می خواستند همه هویت نام اسلامی را از بین ببرند و هویت دیگری که برگرفته از فرهنگ غربی بود را جایگزین کنند مردمی که در متن قضایا بودند خود شاهد بودند و سیل جمعیت در شهرها نشان داد که این جمعیتی نبود که با تشویق بیایند بیرون.
البته اگر منظور این باشد که گروه های مرجع برای مردم نقش آفرین بودند درست است، گروه های مرجع وقتی مسئله ای را تبیین کنند و مردم متوجه این راستی و درستی شوند حتما همراهی خواهند داشت اما مردم نشان دادند که از گروه های مرجع سیاسی جلوترند. وقتی نه دی اعلام شده بود، سازمان صدا و سیما حتی تصور این حجم از حضور مردم را در 9 دی نداشت.
در بدترین حالت فرض کنیم گروهی توانست مردم را با تشویق در صحنه حاضر کند که اگر این بود، باید دریابیم که پس حتما آن گروه، گروه موثری است در حالی که مردم در 9 دی جلوتر و بهتر از نخبگان سیاسی حرکت کردند و 9 دی محصول نخبگان سیاسی به آن مفهوم نبود. بیانگر دغدغه مردم درباره ارزش های دینی و دفاع مردم از هویت دینی نظام جمهوری اسلامی بود. لذا کسانی را در حماسه 9 دی دیدیم که در انتخابات به نامزدهایی که رای نیاورده و حتی معترض بودند، رای داده بودند، این افراد در ماه های اول با نامزدهای معترض همراهی داشتند ولی وقتی متوجه شدند که هدف این آشوب ها بحث تقلب نیست مسیر خود را تغییر دادند و با نظام همراهی کردند زیرا این نامزدها در جلسات خصوصی خود اعلام می کردند که در انتخابات تقلبی صورت نگرفته و کسانی که با نام انقلاب و ارزش های انقلاب در انتخابات شرکت کرده بودند در برابر اهانت و نفی پایه ای ترین تفکر امام راحل مثل اصل ولایت فقیه و استکبارستیزی هیچ موضعی ندارندو مردم دیدند رای مسئله این ها نیست و ارزش های انقلاب و اسلام مورد هجمه قرار گرفته است پس از حرکت مردم در 9 دی نخبگان سیاسی به حرکت مردم پیوستند و 9 دی از آن رویدادهایی است که مردم از اکثر مسئولان و نخبگان جلوتر بودند.
اگر هر طوری خواسته های ناحق نامزدهای معترض در سال 88 محقق می شد بعد از آن چه اتفاقی در سال های بعد می افتاد؟
اگر به قرائن موجود توجهی نکنیم که هدفشان چه بوده است و به آنچه خودشان اعلام کردند بسنده کنیم مجموعه حرف های این افراد خیلی تناقض دارد و جای بسیار تعجب است که این افراد که دارای سابقه در نظام بودند نتوانستند بحث فردی خود را از هویت انقلاب اسلامی تفکیک کنند وقتی جوهره انقلاب مورد طمع دشمن قرار گرفت و این ها با دشمنان همراهی کردند، سناریویی برای کشور طراحی شده بود که اگر هدایت های رهبری و حضور مردم نبود اوضاع بسیار آشفته تری از سوریه را در این جا داشتیم. آنچه در عمل مطالبه و باب آن گشوده می شد پیمودن مسیرهای غیر قانونی بود و هر کسی در هر انتخاباتی می توانست تقاضای ابطال کند. در کشوری که پایه همه چیز آن مبتنی بر انتخابات است چگونه می توان انتظار داشت که همه طرف های شرکت کننده در انتخابات راضی باشند و اعتراضی نداشته باشند و نخواهند انتخابات مجدد برگزار شود؟ عملکرد آن ها آنچه به وجود آورد همراهی با دشمنان آشکار و دشمن ترین دشمنان نظام اسلامی بود. اگر هم اول این نیت را نداشتند اما در فرآیند چندماهه همراه دشمنان شدند و اگر حرفهای آن ها پذیرفته می شد باتوجه به شرایطی که در کشور داشتیم قانون دیگر فصل الخطاب نبود.
اگر هر طوری خواسته های ناحق آقایان محقق می شد بعد از انتخابات 88 چه اتفاقی در سال های بعد می افتاد؟
سید جلال فیاضی: اگر نظام و رهبری کوتاه آمده بودند حداقل این است که چند مسئله در جامعه نهادینه می شداز همه مهمتر اعتراض از مسیر غیرقانونی و اردوکشی خیابانی بود مطالبات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی از مسیر اردوکشی خیابانی نهادینه می شد و امنیت جامعه به خطر می افتاد و ثبات اجتماعی و سیاسی با خطر مواجه می شد.معلوم نبود انتخابات بعدی را بتوانیم با رعایت حقوق انتخاباتی برگزار کنیم و یکی از دستاوردهای نظام بعد از این انتخابات دچار مشکل جدی می شد و سرنوشت غیر قابل پیش بینی را پیدا می کرد.
آیا به نظر شما تقلب صورت گرفته است و در سال 88 در چند درصد رای ها تقلب انجام شده است؟
خلیل موحدی: ما از اول گفتیم تقلب نشده است امروز به اذعان نامزدهایی که معترض بودند و نمایندگانشان تقلب نشده است حتی مهمتر از این کسی حاضر نشد به بهانه تقلب شکایت کند به جز یک نفر که شکایت کرد و وقتی یکی از صندوق ها را بازشماری کردند یک رای از رای هایی که به نفع او بود کم شد و پشیمان شد و تقاضا داد که دیگر بازشماری نکنند پس مسلم است تقلب صورت نگرفته است.
هدف فتنه گران از ایجاد اتفاقات فتنه چه بود؟
یکی ازسران فتنه دچار قدرت طلبی شده بود و اطلاعات غلطی که به آنها می دادند آنها را به سمتی برد که از آب گل آلود ماهی بگیرند.
اما درباره یکی دیگرازسران فتنه این طور فکر نمی کنم و تاریخچه وی را که نگاه می کنم ظن ماموریت به ایشان دارم.
اگر ابطال انتخابات را می پذیرفتیم چه اتفاقی بعدها می افتاد؟
دقیقا همان چیزی بود که طرف مقابل بر روی آن پافشاری می کردند. اولین اتفاق این بود که قواعد و قانون نظام نادیده گرفته می شد و پایه های قانون سست می شد این که کسی با ادبیات کوچه بازاری قانون را نادیده بگیرد سنت غلط می شد اما با مقاومت حضرت آقا روبه رو شدند تا زمانی که این دندان طمع شکسته شد. به خاطر مقاومت حضرت آقا ادبیات طرف مقابل عوض شد و چهره جبهه مخالف و ضدانقلاب بودن این جبهه بیشتر مشخص می شد. در تمام کودتاهای نرمی که در کشورهای مختلف اتفاق افتاده است عده ای با پشتیبانی و حمایت غرب در فضاسازی رسانه ای اعتراض و ادعای تقلب می کردند و نظام حاکم را زیر فشار می گذاشتند و همین که مسئولان حاضر به برگزاری مجدد انتخابات می شدند این قشر معترض می گفتند ما شما را قبول نداریم و باید انتخابات را ما برگزار کنیم. نیروهای سازمان ملل و نیروهای بیرون را می آوردندو در ایران هم می خواستند چنین اتفاقی رقم بخورد و معلوم بود آن موقع نظام به دست دشمن بیرونی می افتاد لذا این پافشاری حضرت آقا موجب شد که این نظام بماند و محکمتر از قبل بماند. یکی از ثمره های مقاومت این بود که تهدید 88 را به فرصت تبدیل کرد.