گزارشی از نشست نقد و بررسی فیلم «دلتا ایکس» در پردیس هویزه مشهد
تعداد بازدید : 29
جست و جوی آرامش در ورطه دروغ!
نویسنده : احمد صبریان sabrian@khorasannews.com
در ادامه سلسله نشست های پرسش و پاسخ فیلم های «هنر و تجربه» در مشهد ، شنبه این هفته پردیس سینمایی هویزه میزبان فیلم «دلتا ایکس» بود. در این نشست پس از نمایش فیلم، علیرضا امینی و زهیریاری (کارگردان وبازیگر فیلم) و مازیار فکری ارشاد(منتقد) در جمع دوستداران و دانشجویان سینما و فیلم سازان جوان مشهد حضور یافتند تا پاسخگوی پرسش های آنان درباره «دلتا ایکس» باشند؛ متاسفانه طرح پرسش های حاشیه ای و شخصی و فضای کسالت بار این نشست، برخی حاضران را واداشت از میانه نشست سالن را ترک کنند، چرا که پرسش هایی که ارتباط چندانی به فیلم نداشت مطرح شد و مدت زمان زیادی هم به پاسخ آنها اختصاص یافت. اواخرنشست نیز فضا به گونه ای شد که به جای پرسش و پاسخ، کارگردان مجبور بود مانند یک متهم در برابر ایرادهای غیر کارشناسانه و شخصی برخی حاضران از خود دفاع کند و نشست محفلی برای بحث های شخصی شود. اتفاقاتی که بهتر بود برای خروجی بهتر و پویایی و رونق این گونه نشست ها، با مدیریت مجری جلسه از آن جلوگیری میشد. با این وجود بخش هایی از جلسه به شیوه ای کارشناسی و همان گونه که باید باشد برگزار شد تا علاقه مندان واقعی به سینما حرف هایی برای گفتن و شنیدن داشته باشند.
از فیلم فرهادی گرته برداری نکرده ام
علیرضا امینی، کارگردان فیلم «دلتا ایکس»، با اشاره به این که فضای امروز سینمای ایران به گونه ای است که فیلم های تجاری هم دیگر پاسخگوی نیاز مخـاطبـان نیسـت، تصــریـح کرد: سینمای امروز در ساختار و محتوا به تکرار رسیده است و حرف تازه ای برای گفتن ندارد و تنها راه نجات سینمای ایران برای پرهیز از تکرار و بن بست فعلی گروه «هنر و تجربه» است.
وی با بیان این که «دلتا ایکس» را فقط برای «هنر و تجربه» ساخته و نگاهش به گیشه نبوده است اظهار کرد: هرگز دوست نداشته ام خودم را تکرار کنم و فیلمساز تجربه گرایی هستم که در هر ژانری فیلم ساخته ام. امینی خاطر نشان کرد: برخی منتقدان در نشریات و نشست های سینمایی، «دلتا ایکس» را با فیلم «درباره الی» اصغر فرهادی مقایسه می کنند. هر چند لوکیشن های فیلمم ممکن است تداعی کننده فیلم فرهادی باشد اما این بدان معنا نیست که از این فیلم گرته برداری کرده ام. در این فیلم به هیچ عنوان از اثر فرهادی وام نگرفته ام. فیلم من در باره «دروغ» است در حالی که «در باره الی» قضاوت را به چالش می کشد. وی با بیان این که برای «دلتا ایکس» سه پایان متفاوت فیلم برداری شد، افزود: در تمام فیلم هایم پایان بندی مشخصی داشتهام، چون با پایان بندی باز که مخاطب را سرگردان و پایان داستان را به او واگذار می کند میانه خوبی ندارم. امینی با اشاره به این که هیچ شیوه ای برای کارگردانی نسبی نیست اظهار کرد: من هیچ شیوه ای را به طور مطلق خوب یا بد نمی دانم. هر کارگردانی سبک خاص خودش را دارد ولی تجربه ثابت کرده است بهترین بازی بازیگران در همان برداشت های اول و دوم رقم می خورد. امینی با اشاره به این که پس از ساخت فیلم های «هفت دقیقه تا پاییز» و «انتهای خیابان هشتم» ترجیح داده است فضای انتزاعی و غیرتجاری را تجربه کند، درباره وجه تسمیه این فیلم گفت: «دلتا ایکس» یک معادله چندمجهولی ریاضی است که حل آن زمان می برد و اسم فیلم به نوعی از درون آن آمده است.
وی تصریح کرد: همه فیلم های تاریخ سینما نقاط ضعف دارند و نباید از یک کارگردان انتظار داشت همیشه شاهکار بسازد. «آلفرد هیچکاک» هم بهترین فیلم های کارنامهاش را پس از ساخت چند فیلم متوسط خلق کرده و این گونه نبوده است که همه فیلم های خوبش را پشت سر هم ساخته باشد. «هفت دقیقه تا پاییز» نیز نتیجه تجربیات من از فیلم های قبلی ام است.
امینی در پاسخ به سوالی درباره محتوای فیلمش گفت: معتقدم آدم ها نباید برای فرار از تنهایی به دروغ متوسل شوند. انسان ها در پی به دست آوردن چیزی هستند که آن ها را به آرامش برساند. ولی بسیاری برای به دست آوردن این آرامش به کارهای غیراخلاقی چون دروغ متوسل میشوند، شما برای به دست آوردن این آرامش دروغ می گویی و برای همیشه آرامشت را از دست می دهی. من در این فیلم در پی نشان دادن این نکته بودم.
فیلمی تجاری با طعم تجربه گرایی
مازیار فکری ارشاد نیز درباره «دلتاایکس» گفت: سینمای ما دست و پای فیلم ساز را می بندد و بسیاری از کارگردانان به خاطر چارچوب های پیچیده سینمای ایران وادار می شوند صرف این که در سینما حضور داشته باشند آثاری را برای سینما بسازند. امینی هم این ریسک را کرده و برخی فیلم هایش جنبه تجاری داشته است چون سینمای ایران کمتر اجازه می دهد کارگردان آن چه را دوست دارد بسازد.
وی افزود: فیلم «دلتا ایکس» شبیه آثار تجاری است که البته نوعی تجربه گرایی هم به شمار می آید. فکری ارشاد گفت : «دلتا ایکس» را نمی توان بدون مد نظر قرار دادن فیلم های قبلی علیرضا امینی بررسی کرد، چون تجربه های سینمایی زیادی داشته است. آغازکارش را می توان در حوزه سینمای تجربی فهرست کرد. فیلم های بعدی اش تجاری بودند و در این فاصله سری هم به سینمای تجربی زده است.
جای خالی شوخی
زهیر یاوری بازیگر فیلم نیز با بیان این که «دلتا ایکس» دومین تجربه کاری اش با امینی پس از سریال «میلیاردر» است، اظهار کرد: فضای فیلم «دلتاایکس» فضای پرتنشی بود و خیلی جای شوخی نداشت و حتی آغاز فیلم هم تلخ بود. امینی خیلی روی ویژگی دروغ گفتن این شخصیت تاکید داشت و دغدغه اش در این فیلم پرداختن به «دروغ» بود. وی افزود: نقش من هم در این فیلم به گونهای بود که از سر خیرخواهی می خواهم با دروغ هایم همه چیز را به هم وصل کنم، هرچند که این موقعیت، شاید کمی طنز آمیز به نظر می رسید.شایان ذکر است نشستهای نقد و بررسی فیلمهای گروه هنر و تجربه شنبه هر هفته در پردیس سینمایی هویزه مشهد برگزار می شود.