عقیل رحمانی«روستای قلیچ آباد معروف به قره تکان در فاصله 80 کیلومتری جاده آسفالته مشهد کلات واقع شده اما حدود 40 کیلومتر از جاده خاکی تا این روستا بسیار نابه سامان و خطرناک است. از این جاده خاکی پنج روستای اصلی و شش روستای عشایری شامل بیش از هزار خانواده (بیش از 4500 نفر از اهالی این روستاها)استفاده می کنند. شغل اکثر مردم این منطقه، کشاورزی و دام داری و دغدغه اصلی اهالی این روستا جاده آسفالت است. در فصل پاییز و زمستان بارش نعمت الهی باعث سیل و مسدود شدن برخی مسیرها و تا یک هفته راه های دسترسی روستایی قطع می شود. نبود امکانات بهداشتی و پزشکی و فاصله زیاد این روستا تا مراکز درمانی نیز مدت زمان رسیدن بیماران را به اولین مرکز درمانی بسیار طولانی می کند...
برای بررسی مشکلات اهالی این روستای مرزنشین و همچنین بررسی بیشتر مشکلات، راهی آن می شویم. ساعت حدود 9 صبح است که مشهد را به سمت شهرستان کلات نادر ترک می کنیم.حدود 82 کیلومتر را پشت سر می گذاریم و با نمایان شدن تابلوی جاده، وارد جاده انحرافی می شویم و 10 کیلومتر در مسیر یاد شده طی می کنیم. از این جای مسیر، آسفالت جاده به حال خود رها شده و به یک باره جاده خاکی می شود.
تکرار مسئول جدید، وعده جدید!
خودرو حرکت می کند و به مسیر خود ادامه می دهیم و میان شیار کوه و جایی که جاده از آن جا عبور می کند، توقف می کنیم. از نم اطراف جاده و دامنه کوه مشخص است که هنگام بارندگی جاده زیرآب می رود و امکان عبور و مرور وجود ندارد. در همین حال پیرمردی که پیاده در حال عبور از محل است خود را به ما می رساند و می گوید: سال هاست که جاده به حال خود رها و با عوض شدن هر مسئول وعده های تازه ای هم داده شده است اما تا به امروز جز وعده هیچ نتیجه ای برای ما در بر نداشته است.
او ادامه می دهد: بارها در زمان سیل، به مدت سه تا چهار روز تعدادی از مردم آن طرف سیل و تعدادی دیگر این طرف سیل مانده اند. بارها پیش آمده است که بیماری اورژانسی داشته ایم و به دلیل تأخیر طولانی در رساندن بیمار به درمانگاه، عزیزان مان فوت کرده اند.
به راه مان ادامه می دهیم. جاده به شدت ناهموار و تکان های خودرو در پستی و بلندی راه بسیار است. از سه پل خاکی در مسیر عبور می کنیم؛ پل هایی که به گفته اهالی، هنگام بارش شدید اصلا توان عبور از آن ها وجود ندارد و رهگذران زیادی را گرفتار خود می کند.
پول آسفالت جای دیگری هزینه شد!
پس از عبور از جاده هایی که به مسیر سخت خودروهای «آفرود» بیشتر شبیه است! سرانجام به روستای قره تیکان که در فاصله اندکی با مرز ترکمنستان قرار دارد می رسیم. «کارگزار» که یکی از اعضای شورای روستاست می گوید: روستای قلیچ آباد 350 خانوار دارد و علاوه بر اهالی این روستا، 700 خانوار روستاهای دیگر نیز از همین مسیر عبور می کنند.او ادامه می دهد: از جاده اصلی به سمت روستا 40 کیلومتر راه است که فقط 10 کیلومتر آن حدود یک سال و نیم پیش آسفالت شد و بقیه مسیر به حال خود رها شده است، اما با پیگیری فراوان متوجه شدیم بودجه اختصاص یافته به جاده در جای دیگری مصرف شده است.
ناز اورژانس و مرگ و میر اهالی در جاده!
وی می افزاید: تا امروز تعداد زیادی از اهالی روستای ما که به بیماری دچار شده بودند به جاده آسفالت نرسیده و جان باخته اند. علت آن هم این است که مسئولان اورژانس فقط اجازه حضور آمبولانس تا لب انتهای جاده آسفالت را می دهند و می گویند مریض را تا لب آسفالت بیاورید و بقیه راه با ماست. بنابراین ما باید حدود 30 کیلومتر یک مریض بدحال را با وانت، جا به جا کنیم.
او می افزاید: جاده خراب و غیر قابل تردد باعث مهاجرت جوان ها به حاشیه شهر شده است. کشاورزان هم باید محصولات خود را برای فروش به شهر ببرند اما چون جاده وضع مناسبی ندارد، رانندگان وانت بارها رغبتی برای آمدن به روستا ندارند و اگر هم به روستا بیایند هزینه های چند برابری طلب می کنند.
او می افزاید: سد قرتیکان در نزدیکی ما احداث شده است و جاده آسفاته دارد اما روی اهالی روستا بسته است، ضمن این که جاده مرزی هم ایجاد شده که 200 متر با ما فاصله دارد اما فکری برای جاده روستایی نشده است.او می گوید: علاوه بر نداشتن جاده آسفالت، آب شرب روستا هم سال هاست که مشکل دارد. قرار بود لوله های انتقال آب که به چشمه ای در نزدیکی روستا متصل است، به روستا متصل شود اما این کار در محل رها شده و آب چشمه به رودخانه می ریزد اما ما از آن استفاده نمی کنیم.
حق با اهالی روستاست
«سیداصغر موسوی تبار» فرماندار کلات در این باره به گزارشگر ما می گوید: حق با اهالی روستای قلیچ آباد است. حدود 40 سال است که هنوز آن ها نمی توانند محصولات کشاورزی خود را به واسطه جاده نامناسب به موقع به بازار فروش برسانند و من هم قبول دارم که وضعیت جاده آن ها نامناسب است.وی ادامه می دهد: برای رسیدن به معیارهای حداقلی در مدت زمان سه سال برای برخی روستاهای استان، 12 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است تا به این ترتیب میزان برخورداری ها افزایش یابد. این اعتبارات هم طی سه سال و به صورت اوراق قرضه خواهد بود.«موسوی تبار» می افزاید: مشکل این جاست که روستای قلیچ آباد از گذشته های دور چوب دور بودنش با جاده اصلی را خورده است. مثلا برخی بر این عقیده هستند روستایی که با سه کیلومتر آسفالت، میزان برخورداری اش 10 درصد جا به جا می شود، پس ضرورتی نیست که 40 کیلومتر راه روستای قلیچ آباد آسفالت شود و میزان برخورداری این روستا فقط 5 درصد افزایش یابد. این مسئله ای است که همواره با ستاد برنامه ریزی شهرستان داشته ایم و آن ها همیشه سعی می کنند روی میزان برخورداری حساب کنند و به همین دلیل این پروژه هیچ گاه اعتباری نمی گیرد.
جاده سد قرتیکان یکی از گزینه هاست
فرماندار کلات تشریح می کند: یکی از پیشنهادها این است که بتوانیم از قسمتی از جاده سد قرتیکان به طول سه کیلومتر مسیر دسترسی ایجاد کنیم و هم اکنون هم به دنبال دریافت موافقت نامه ها در این خصوص هستیم و اگر این روش به سرانجام نرسید در جاده شن ریزی و زیرسازی انجام خواهد شد.
فرماندار کلات بیان می کند: به دو دلیل اعتبارات شهرستان ناکافی است. دلیل اول کوهستانی بودن منطقه است که هزینه اجرای یک پروژه را نسبت به دیگر شهر های استان چهار برابر افزایش می دهد و دلیل دیگر این که هیچ امکانات مناسبی مانند دستگاه های راه سازی در شهرستان نداریم.
درخواست آمبولانس مناسب داده شده است
وی درباره تردد نکردن اورژانس 115 در جاده روستا هم می گوید: آمبولانس های موجود به دلیل داشتن شاسی کوتاه کف شان فاصله کمی با سطح جاده دارد و در قسمت هایی ازجاده امکان تردد ندارد و گیر می کند که درخواست آمبولانس شاسی بلند را داده ایم.
تا خرداد آب شرب به روستا می رسد
«محمد دانشگر» مدیر کل آبفای روستای استان نیز درباره مشکل آب این روستا به گزارشگر ما می گوید: در سال 95 اعتبار محدودی برای انجام پروژه در نظر گرفته و به همین دلیل از مسافت حدود شش کیلومتری خط انتقال آب، سه کیلومتر آن انجام و آماده شد و دو هزار و600 متر از این مسیر باقی مانده است که در سه ماهه اول سال 97 این کار به فرجام خواهد رسید.