درخروجی شهر سبزوار به سمت جاده روداب و ابتدای جاده هشت بهشت و همچنین درمجاورت ضلع جنوبی شهر وکنار کوه های سبزوار حدود 40 تا50 چادر که در آن ها خانواده هایی زندگی می کنند این سوال را درذهن هر رهگذری تداعی می کند که چرا این افراد برای زندگی به حاشیه شهر رجوع کرده اند؛ جایی که هیچ گونه امکاناتی نیست .پدیده حاشیه‌نشینی از چهار سال گذشته در حاشیه سبزوار گسترش‌یافته و گروهی از مردم ازاستانی دیگر  به همراه خانواده‌های خود به این شهرستان مهاجرت کرده‌اند . به گزارش خراسان رضوی، چادرنشینان مهاجر در سه منطقه شامل ابتدای جاده هشت‌بهشت، ابتدای جاده روداب و تعدادی هم در جنوبی‌ترین ضلع شهر در مجاورت کوه‌های سبزوار مستقرشده‌اند و سبک زندگی آن‌ها هیچ‌گونه شباهتی با عشایر ندارد بلکه در چادرهای غیر استاندارد سکونت دارند. حدود 40 تا50 خانوار چادرنشین ساکن در حاشیه شهر سبزوار محروم از امکانات اولیه آب، بهداشت و درمان هستند و به علت رعایت نکردن مسائل بهداشتی احتمال شیوع انواع بیماری‌های خطرناک در میان چادرنشینان وجود دارد. این مهاجران گرچه به‌ظاهر خریدوفروش الاغ و سگ را انجام می‌دهند اما در مواردی فرزندان وزنان آن‌ها به تکدیگری در شهر سبزوار اقدام می‌کنند. پدیده چادرنشینان ساکن در حاشیه شهر از جنبه‌های مختلف چالشی برای شهر سبزوار محسوب می‌شود و این که آن‌ها با وضع نامناسبی محروم از امکانات اولیه آب، برق بهداشت و درمان هستند و همچنین اطراف چادرها را حیواناتی فراگرفته که تهدیدی  برای بهداشت آن‌ها و شهروندان سبزواری است؛ درحالی‌که ایجاد کمپ‌هایی با حداقل امکانات، علاوه بر رفع مشکلات بهداشتی چادرنشینان به برطرف شدن  مشکلات حاشیه شهر سبزوار کمک می‌کند ولی تاکنون مسئولان شهری سبزوار نتوانسته‌اند راهکاری برای این مشکل بیابند.

 تکدیگری زنان و کودکان در شهر و روستاهای حوالی سبزوار

یکی از چادرنشینان مهاجر که در ابتدای جاده روداب سبزوار زندگی می‌کند در گفت‌وگو با خراسان رضوی اظهار کرد: ما از حدود چهار سال پیش به حوالی شهرستان سبزوار مهاجرت کرده‌ایم و با فروش حیواناتی همانند اسب، الاغ، سگ و ... هزینه  های زندگی را تامین می کنیم. وی بابیان این که ما به‌صورت طایفه‌ای و قومی در چادرها زندگی می‌کنیم، افزود: هم‌اکنون 12 نفر در چادر ما زندگی می‌کنند و برای کسب درآمد در طول روز زنان و کودکان در شهر و روستاهای اطراف تکدیگری می‌کنند. وی بابیان این که بخشی از اقوام ما در یکی ازاستان های مرزی  زندگی می‌کنند و از شرایط درآمدی خود راضی نیستند، ادامه داد: برخی از مهاجران باگذشت چندین سال چادرنشینی در سبزوار توانستند به درآمدزایی مناسبی برسند و در حوالی سبزوار منزل مسکونی خریده‌اند.

چادرنشینان می‌توانند به جذاب‌ترین بخش گردشگری سبزوار تبدیل شوند

سخنگوی شورای اسلامی شهر سبزوار در خصوص وضعیت چادرنشینان مهاجر بابیان این که درگذشته این افراد در کمربندی جنوب سبزوار استقرار داشتند ولی اکنون به کمربندی شرق و حوالی سبزوار آمده‌اند، افزود: این موضوع به معضل جدی سبزوار تبدیل‌شده است و بخشی از پیگیری مشکلات چادرنشینان به شورای شهر و شهرداری برمی‌گردد. زهرا بخشی افزود: پدیده چادرنشینان معضل شهری نیست بلکه باید به‌صورت شهرستانی بررسی شود و رویکرد فرمانداری سبزوار نقش مهمی در رفع این معضل دارد. وی ادامه داد: هم‌اکنون چادرنشینان در خارج از محدوده شهری سبزوار مستقرشده‌اند و شهرداری نیز همانند دیگر دستگاه‌های اجرایی در این باره مسئولیت دارد. سخنگوی شورای اسلامی شهر سبزوار بابیان این که چادرنشینان می‌توانند به جذاب‌ترین بخش گردشگری سبزوار تبدیل شوند و باید زیرساخت‌های گردشگری با همکاری دیگر نهادهای مربوطه ایجاد شود، تصریح کرد: پدیده چادرنشینان در حوالی سبزوار از سال‌های گذشته ایجادشده است ولی باید نتایج مثبت این موضوع موردتوجه قرار گیرد. وی یادآور شد: اجرای طرح‌های مطالعاتی و مدیریت صحیح می‌تواند معضلات شهری همانند چادرنشینان مهاجر را از تهدید به فرصت تبدیل کند.

 هویت چادرنشینان مهاجر قابل‌تشخیص نیست

معاون سیاسی، امنیتی، سیاسی فرمانداری سبزوار نیز بابیان این که از گذشته تاکنون پیگیری سامان دهی وضعیت چادرنشینان مهاجر سبزوار انجام‌شده است، افزود: هویت این اشخاص معلوم نیست و به دلیل اشتغال و کسب درآمد در شهرهای مختلف به خصوص شهرهای استان خراسان رضوی ساکن شده‌اند. حسین میردشتی بابیان این که نوع رفتار این افراد سبب زندگی آن‌ها در چادر شده است، افزود: این افراد بر اساس نیازهای اجتماعی که دارند میان شهرهای مختلف در حال رفت‌وآمد هستند و بیشتر به مناطق دارای منافع مادی مهاجرت می‌کنند. وی بیان کرد: به دلیل قطع ارتباط چادرنشینان مهاجر با مردم، فاقد شناسنامه هستند و هویت ایرانی یا خارجی آن‌ها قابل‌تشخیص نیست. معاون سیاسی، امنیتی، سیاسی فرمانداری سبزوار ادامه داد: با توجه به آمار و بررسی‌ها تعداد این افراد حدود 150 نفر در این شهرستان اعلام‌شده است که بیش از 50 درصد چادرنشینان درگذشته از سبزوار به دیگر شهرستان‌ها مهاجرت کرده‌اند. میردشتی بابیان این که هم اکنون چادرنشینان در سه منطقه شامل ابتدای جاده هشت‌بهشت، ابتدای جاده روداب و تعدادی هم در جنوبی‌ترین ضلع شهر در مجاورت کوره‌های سبزوار ساکن هستند، تصریح کرد: درگذشته آن‌ها از جاده هشت‌بهشت مهاجرت کرده بودند ولی اکنون دوباره به این مکان بازگشته‌اند.

تشکیل کارگروهی ویژه برای بررسی وضعیت چادرنشینان سبزوار

وی همچنین از تشکیل کارگروهی ویژه برای بررسی وضعیت چادرنشینان مهاجر در این شهرستان خبر داد و گفت: به دنبال ایجاد اسکان موقت برای چادرنشینان مهاجر در این شهرستان بودیم ولی به دلیل وضعیت فرهنگی نمی‌توانند کنار یکدیگر زندگی کنند. معاون سیاسی، امنیتی، سیاسی فرمانداری سبزوار شغل اصلی چادرنشینان مهاجر را خریدوفروش حیوانات اهلی و تکدیگری زنان و فرزندان آن‌ها در شهر دانست و افزود: با توجه به طرح سامان دهی شهرداری سبزوار چهره شهر از وجود چادرنشینان مهاجر پاک‌شده است. میردشتی بابیان این که یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مسئولان در حوزه چادرنشینان مشکلات بهداشتی و بروز انواع بیماری‌های خطرناک است، افزود: فرهنگ این افراد با شهرنشینی ما تفاوت دارد و برای رفع مشکلات بهداشتی با دستگاه‌های مرتبط همکاری نمی‌کنند. 

وی تصریح کرد: شیوع بیماری سالک در میان فرزندان خردسال چادرنشینان مسئولان را نگران کرده است و این افراد امکانات بهداشتی اندکی دارند. معاون سیاسی، امنیتی، سیاسی فرمانداری سبزوار بابیان این که چادرنشینان مهاجر تمایلی به دریافت شناسنامه و هویت دار شدن ندارند، تصریح کرد: با توجه به شرایط حاکم بر کشور و نوع تغییر در رفتارهای مردم ضرورتی ندارد که این افراد مهاجرت کنند و می‌توانند در شهرها ساکن شوند و با مشخص شدن هویت شان از تسهیلات دولت استفاده کنند اما چادرنشینان به این فرهنگ چادرنشینی خود ادامه می‌دهند.

 لطمه چادرنشینان مهاجر به اجرای طرح بازآفرینی در سبزوار

مدیرعامل سازمان عمران و فضاهای بازآفرینی شهرداری سبزوار نیز با اشاره به اجرای طرح بازآفرینی در سکونت گاه‌های غیررسمی این شهرستان گفت: در این زمینه شهرستان سبزوار به‌عنوان مرکز آزمایشی (پایلوت) اجرای طرح بازآفرینی در کشور انتخاب‌شده است و وجود چادرنشینان مهاجر به این طرح ارزشمند لطمه می‌زند. مهدی برزویی افزود: جلوگیری از شکل‌گیری هسته‌های جدید چادرنشینی در بخش‌های مختلف شهر موضوعی مهم است و امکان شکل‌گیری حاشیه‌هایی بدتر از این وضعیت وجود دارد. وی مهم‌ترین اقدامات این حوزه را ارتقای سطح کیفی بهداشت جسمی و روانی مناطق حاشیه‌ای دانست و بیان کرد: فعالیت و تماس روزانه چادرنشینان با مردم و رعایت نکردن بهداشت مشکلات متعددی درزمینه اجرای برنامه‌های بازآفرینی در سبزوار ایجاد می‌کند.