خبرکوتاه است: «مدارس تهران، تبریز، ارومیه،  اصفهان و البرز به دلیل آلودگی هوا تعطیل شدند». این خبر برای مشهدی ها تعجب آوراست وقتی می بینند این شهرها با شاخص های آلودگی 127 و 129تعطیل شده اند اما آلوده ترین پاییز مشهد که تاکنون شاخص های 153 و 160 را هم به خود دیده، کارگروه آلودگی هوای این کلان شهر را به واکنش وا نداشته است. البته نباید بی انصافی کرد، ساعت 23 یک شنبه 14 آبان بود که ناگهان کارگروه آلودگی هوای مشهد از خواب بیدار شد و با توجه به رسیدن شاخص آلودگی هوا به 138، اعلام کرد: «دوشنبه 15 آبان ماه کلیه مراکز پیش دبستانی ها در مشهد و تبادکان تعطیل است». تعطیلی پیش دبستانی ها با اعلام ساعت 23، در نوع خود تصمیمی خارق العاده بود، بماند که در تاریخ ۱۵ آبان اجرایی شدن این مصوبه بررسی نشد و بسیاری از پیش دبستانی ها فعال بودند! براساس گزارش 27 آذر مرکز پایش کیفی هوای اداره‌‌‌کل حفاظت محیط ‌زیست استان اصفهان، شهر اصفهان با میانگین شاخص کیفیت هوای 127 و شهرستان خمینی‌شهر با شاخص 129 آلوده‌ترین شهر این استان بودند. گزارشی که بر اساس آن جلسه اضطراری کارگروه آلودگی هوای اصفهان تشکیل و مدارس این شهرها تا روز جمعه اول دی ماه تعطیل اعلام شد تا اگر توان و امکان کافی برای یافتن راه حل های اساسی کاهش آلودگی هوا وجود ندارد، حداقل با کاهش میزان تردد های روزانه در شهر مانع از افزایش حجم آلاینده ها شود. از آن طرف شهر مشهد که در پاییز امسال شاخص های 153و160 را هم تجربه کرده است، چشمش به جمال جلسات اضطراری کارگروه کاهش آلودگی ها و تصمیمات آن روشن نشده است!

روز گذشته، 4 ایستگاه شهر با شاخص بالای 130

شهر مشهد روز گذشته هوای ناسالم با شاخص 121 را تجربه کرد. عددی که البته میانگین شاخص آلودگی ایستگاه های مختلف شهر است و اگر جزئی تر به این آمار نگاه کنیم متوجه می شویم که شاخص آلودگی در برخی از این ایستگاه ها به 146 هم رسیده است. بر اساس اطلاعات مرکز پایش آلاینده های زیست محیطی شهرداری مشهد کیفیت هوای روزگذشته مشهد با شاخص 121در وضعیت هشدار برای گروه های حساس بود. طبق اطلاعات ایستگاه های سنجش آلودگی هوا کیفیت هوای روز گذشته مشهد در ایستگاه های خاقانی با شاخص 145،خیام شمالی با شاخص 141،سمزقند با شاخص 138،حرم مطهر با شاخص 127،آوینی با شاخص 122،مفتح با شاخص 121،چمن با شاخص 112،سرافرازان با شاخص 108والهیه با شاخص102در وضعیت هشدار قرارداشت. شرایطی که در آن به افراد مبتلا به بیماری های قلبی یا ریوی، سالمندان و کودکان توصیه می شود فعالیت های طولانی یا سنگین خارج از منزل را کاهش دهند.

مردم مشهد وقتی که می شنوند پیرو تصمیم کمیته مدیریت کاهش آلودگی هوای ارومیه به دلیل آلودگی شدید هوا و آلودگی بیش از حالت استاندارد با شاخص 150، کلیه مقاطع تحصیلی ارومیه در نوبت بعد از ظهر تعطیل می شود، اما مدارس مشهد در پاییز امسال با شاخص کیفیت 153 هم فعال بوده و تنها به تعطیل شدن فعالیت ورزشی در مدارس اکتفا می شود، دچار ابهام می شوند. یا آن زمان که دررسانه ها اطلاع رسانی می شود که به دلیل آلودگی هوای تبریز برای چهارمین روز متوالی، تمام مدارس این شهرستان تعطیل می شود، تنها چیزی که ذهنشان را به خود مشغول می کند این است که مگر دانش آموزان مشهدی با دیگر دانش آموزان کلان شهرها که کیفیت هوایشان در وضعیت هشدار قراردارد، فرق می کنند؟

نمونه دیگر این که به دلیل افزایش آلودگی هوا و قرارگرفتن شاخص هوا در عدد 150 و احتمال تداوم و افزایش آن، سه‌شنبه ۲۸ آذر مقاطع پیش‌دبستانی، ابتدایی و مهدهای کودک در تمام شهرستان‌های استان البرز تعطیل می شود،یا این که «حسن کریمی» معاون عمرانی استانداری تهران اظهارمی کند: کیفیت هوای تهران در پنجمین روز متوالی، با شاخص ۱۴۹ برای گروه های حساس، ناسالم است و مدارس در تمامی مقاطع تحصیلی در استان تعطیل می شود. اکنون با وجود نمونه های متعدد از تصمیمات مسئولان دیگر کلان شهرهای کشور در خصوص تعطیلی مدارس در روزهایی که شاخص کیفیت هوای این شهر ها از مرز 130می گذرد، این سوال مطرح می شود که چرا مسئولان کارگروه کاهش آلودگی هوای مشهد فقط به تعطیل کردن فعالیت های ورزشی در مدارس اکتفا می کنند. آیا سلامتی فرزندان مشهدی از فرزندان اصفهانی، تهرانی، ارومیه ای، تبریزی و البرزی ارزش کمتری دارد یا ریه های مردم مشهد قوی تر است؟

4 روز آبان با شاخص بالای 150

درمروری که بر روزهایی که کیفیت هوای مشهد در وضعیت هشدار قرارداشت انجام گرفت و بر اساس اطلاعات مرکز پایش آلاینده های زیست محیطی شهرداری مشهد، مشخص شد کیفیت هوای این کلان شهردر آبان ماه 14روز در وضعیت هشدار بوده که چهار روز آن از مرز 150گذشته وبه 162رسیده است اما در این مدت تنها یک جلسه کارگروه کاهش آلودگی هوا تشکیل و تنها مبادرت به تعطیلی یک روز مدارس ابتدایی شد. همچنین بر اساس اطلاعات این مرکزدر آذر ماه نیز شاهد 9روز هوای ناسالم بوده ایم که شاخص هوا در یک روز به 140رسیده، اما تنها فعالیت های ورزشی مدارس متوقف شده است. این گفته ها در حالی است که «رضا اسماعیلی» مدیراجرایی مرکز پایش آلاینده های زیست محیطی شهرداری مشهد در گزارشی که درخراسان رضوی 28آذر به چاپ رسید در پاسخ به این سوال که در شهرهایی همچون تهران و تبریز که با آلودگی هوا مواجه بودند، اقداماتی انجام شد در مشهد چه کاری صورت گرفته است، گفته بود: واقعیت این است که شدت آلودگی هوای مشهد به حدی نیست که بخواهیم کارگروه تشکیل بدهیم و تا زمانی که شاخص کیفیت هوا بالاتر از 150 نباشد، نمی توان کارگروه تشکیل داد. «محمد عرفانی» معاون محیط زیست استان در همین گزارش مدعی می شود که هر هفته کمیته فنی کارگروه کاهش آلودگی هوا تشکیل و پیگیری های لازم در این زمینه انجام می شود. حال شهروندان مشهدی این سوال را که بارها نیز تکرار شده از مسئولان ودست اندرکاران کارگروه کاهش آلودگی هوای استان دارند که آیا تصمیمات مسئولان کلان شهرهای تهران، اصفهان، تبریز،ارومیه، البرز و دیگر کلان شهرها اشتباه واحساساتی است یا تصمیمات مسئولان کلان شهر مشهد ؟ 

دستورالعمل تعطیلی مدارس عبور شاخص آلودگی هوا از150است 

عرفانی معاون محیط زیست استان در این خصوص با بیان این که باید شاخص آلودگی هوا از عدد 150بگذرد تا موضوع تعطیلی مدارس در کارگروه کاهش آلودگی هوا بررسی ودرباره آن تصمیم گیری شود اظهارکرد: این یک دستورالعمل کشوری است وبراساس آن تصمیم گیری می شود.

وی درپاسخ به این که چرا شهرهای اصفهان وتهران و دیگر کلان شهرها با شاخص 130و149اقدام به تعطیلی مدارس کرده اند افزود: از شاخص کیفیت هوای این چند شهر اطلاع ندارم اما بعید می دانم که با این شاخص مدارس را تعطیل کرده باشند وبه گمانم آن ها براساس پیش بینی ماندگاری هوا وافزایش شاخص آلودگی هوا در روزهای آینده به تعطیلی مدارس این شهرها اقدام کرده اند.

کمیته فنی هر هفته یا هفته در میان تشکیل جلسه می دهد

وی گفت: در استان جلسه کارگروه کاهش آلودگی هوا براساس شاخص کیفیت هوا تشکیل نمی شود بلکه براساس اعلام نیاز کمیته فنی که هر هفته یا هفته درمیان تشکیل وموضوعات بررسی می شود تشکیل جلسه می دهد وموضوعات ووظایف دستگاه های دست اندرکار کاهش آلودگی هوا را بررسی ودرخصوص آن ها تصمیم گیری می کند.

پیگیری اجرای تصمیمات منطقه ای

عرفانی در پاسخ به این که «در روزهایی که هوا در وضعیت هشدارنیست کیفیت هوای برخی نقاط شهربا شاخص 160-140 دروضعیت هشدار است، آیا  مدارس به صورت منطقه ای نمی توانند اقدام به تعطیلی یا کاهش فعالیت های ورزشی کنند؟» اضافه کرد: ما پیگیر این موضوع هستیم و براساس 22ایستگاه سنجش آلودگی هوا که در مناطق مختلف شهر موجود است وهمچنین نواحی آموزش وپرورش ومناطق شهرداری نقشه ای را تهیه کرده ایم که براساس آن برای نواحی که هوای آن ها آلوده تر است تصمیمات مقتضی گرفته شود.