
اگرچه صنایع بهعنوان یکی از مهمترین ارکان توسعه در هر جامعه محسوب می شود و میتواند زمینه توسعه و اشتغال را فراهم کند اما متأسفانه سایه کمتوجهی در شهرک صنعتی کاشمر بسیاری از واحدهای تولیدی را با رکود و تعطیلی مواجه کرده است.توسعه اقتصادی و ایجاد اشتغال پایدار در کاشمر بر سهپایه کشاورزی، صنایع و گردشگری استوار است و در این میان علاوه بر این که خشکسالی بر اقتصاد کشاورزی سایه انداخته است، رکود و تعطیلی واحدهای صنعتی نیز چرخ دیگر اقتصاد این شهرستان را از حرکت باز داشته است.بسیاری از واحدهای تولیدی تک محصول که روزگاری در شهرستان کاشمر تولید قابل قبولی در کارنامه خود داشتند و دهها سرپرست خانواده را برای تأمین مخارج همراهی میکردند،اما حالا نیمی از آنها به تعطیلی کشیده شده است و بسیاری از کارگران آواره شهرهای بزرگتر شده اند. هم اکنون به گفته مدیران، واحدهای تولیدی این شهرستان با کمترین ظرفیت تولیدی مشغول به کارند و موانعی بهویژه مشکلات مالی و سرمایه ای عامل اصلی تعطیلی این واحدها به شمار می رود.
معوقات بانکی و نبود سرمایه در گردش
مسئول شهرک های صنعتی کاشمر در این زمینه به مهر گفت: در حقیقت بخش صنعت با بهرهگیری از سرمایههای فیزیکی متراکم شده، منابع طبیعی و مواد خام، نیروی انسانی و دانش فنی قادر است در تأمین بسیاری از مایحتاج زندگی انسان و رشد اقتصادی جوامع نقش کلیدی ایفا کند ولی در منطقه ما تمرکز به سمت کشاورزی است و صنایع در آن کمتر دیدهشدهاند و همان اندک صنایع با رکود مواجه شده است.
"جواد خزاعی" موضوع نبود سرمایه در گردش را از مشکلات عمده واحدهای صنعتی دانست و افزود: نداشتن سرمایه در گردش یکی از دغدغههای فعالان صنایع است و با توجه به طولانی بودن دوره برگشت سرمایه در برخی صنایع، استفاده از تسهیلات سرمایه در گردش با نرخ بهره بالا برای صاحبان صنایع مقرونبهصرفه نیست.وی با تأکید بر این که در شهرک صنعتی کاشمر، احداث ۸۰ واحد صنعتی پیشبینیشده است، گفت: تاکنون۳۳ واحد صنعتی در شهرک صنعتی کاشمر ساخته شده که از این تعداد فقط ۲۲ واحد فعال و نیمه فعال هستند.مسئول شهرک های صنعتی کاشمر با بیان این که هم اکنون با تعطیلی صنایع، شاهد بیکاری بیش از ۲۵۰ نفر به صورت مستقیم در منطقه هستیم، افزود: بیشتر این صنایع به دلیل معوقات بانکی و نداشتن سرمایه در گردش از ادامه کار بازماندهاند. خزاعی تصریح کرد: باید صدای تولیدکنندگان را شنید و با همراهی و همدلی در صدد رفع مشکلات آن ها برآمد. زیرا تعطیلی آن ها بر اقتصاد خانواده ها، مهاجرت کارگران و بسیاری از مشکلات دیگر دامن می زند.
سبقت سیاست از اقتصاد
نایب رئیس هیئت مدیره یکی از کارخانههای تعطیلشده در کاشمر با بیان این که مسئولان حمایتی از صنایع منطقه انجام نمی دهند، اظهار کرد: حتی برخی نماینده های مجلس شورای اسلامی طی سه سال قبل، از معرفی این کارخانه به وزارت صنایع و معادن برای دریافت تسهیلات دریغ کردند!«کاظم امیری مقدم» با بیان اینکه ما از مسئولان فقط همراهی و راهنمایی می خواهیم ادامه داد: با توجه به اینکه بعضی از نامه ها و مکاتبات از سوی مسئولان شهرستان بهتر قابلپیگیری است ، اما از همین موضوع نیز دریغ میشود و مسائل سیاسی را بر رسیدگی به این موضوعات ارجح میدانند.وی گفت: این کارخانه اگرچه در حوزه مواد غذایی و فراوری محصولات کشاورزی فعالیت داشت، عملاً شش ماه بیشتر دوام نیاورد و به خاطر نبود سرمایه در گردش از ادامه کار محروم شد.وی با تأکید بر اینکه پس از هدفمندی یارانه ها، کارخانهها از حمایت سوختی برخوردار نشدند، افزود: بانکها نیز به تعهدات خود برای پرداخت تسهیلات عمل نکردند، بهگونهای که برای سرمایه در گردش این کارخانه ۲۰۰ میلیون تومان تسهیلات مصوب داشتیم و بانک عامل۱۷۰ میلیون تومان پرداخت کرد که از این مبلغ ۱۳۰ میلیون تومان را برای بدهی بانکی کسر کردند.وی اظهار کرد: از سال ۱۳۸۹ این واحد صنعتی پس از شش ماه فعالیت تعطیل شد حالآن که با فعال شدن این واحد صنعتی در هر نوبت اشتغالزایی ۲۱ نفر بهصورت مستقیم مهیا خواهد شد.وی با تأکید بر این که هم اکنون تمامی کارخانهها به دلیل رکود اقتصادی با بدهی های بانکی مواجهاند، ادامه داد: با توجه به سرمایه گذاری خوبی که بنیاد برکت در این زمینه انجام می دهد و تمامی سرمایه گذاری این بنیاد بدون سود است، باید مسئولان بیشتر به فکر صنایع منطقه باشند و از سرمایهگذاری بنیاد برکت استفاده کنند.
قندی که در کام تولیدکنندگان تلخ شد
مدیرعامل یکی دیگر از واحد های تولیدی نیز با بیان این که از شهریور سال ۱۳۹۳ واحد تولیدیاش در این شهرستان تعطیلشده است به خبرنگار مهر گفت: این کارخانه بهعنوان واحد تولیدی از سال ۸۷ تا 93 فعال و اوج کارش در سال ۹۰ و ۹۱ بود.رضا شهابی گفت: میزان اشتغال در این واحد تولیدی در زمان فعالیت ۱۰۰ نفر با تولید روزانه ۲۲ تن بود.وی بابیان اینکه سودهای بانکی بالا، رکود در بازار، افزایش مالیات و افزایش هزینه های کارکنان موجب شد که سرمایه مورد نیاز برای ادامه کار نداشته باشیم، افزود:با وجود این که طی سه سال قبل۷۰۰ میلیون تومان تسهیلات سرمایه در گردش دریافت کردیم، ولی به خاطر مشکلات بازار با وجود پرداخت قسمتی از تسهیلات همراه با سود مشارکت، هنوز ۳۰۰ میلیون تومان به بانک بدهکاریم.به گفته وی برای فعالیت دوباره این کارخانه فقط برای تهیه مواد اولیه۲۰ روز کاری، نیاز به مبلغی حدود یک میلیارد تومان است که قابل تأمین نیست.
سنگاندازی دستگاههای اجرایی
سرپرست واحد صنعتی یک واحد تولیدی نیز با بیان اینکه تعامل ادارات و نهادها باید با واحدهای صنعتی بیشتر باشد تا یک واحد صنعتی بتواند اشتغالزایی مناسبی داشته باشد، گفت: یک واحد صنعتی هنوز شروع به کارنکرده همه نهادها با سنگ اندازی های خود باعث ناامیدی در فعالیت اش می شوند. علی مسکینی افزود: بسته بندی حبوبات، ادویه، زعفران و تولید شیره انگور و رب انار که فراوری محصولات منطقه است از مهمترین طرح های این واحد تولیدی به شمار می رود.وی با ابراز تأسف از این که این واحد فقط با ۲۰ درصد ظرفیت تولید مشغول به فعالیت است افزود: در صورت راه اندازی دو فاز دیگر این واحد زمینه اشتغالزایی ۶۰ نفر بهصورت مستقیم مهیا خواهد شد.وی با بیان این که رکود بازار نیز تأثیر منفی بر تولید داشته است ادامه داد: گرچه وضعیت مالی هر واحد صنعتی در فعالیت آن مجموعه مؤثر است، ولی همراهی و همکاری ادارات مربوطه برای حمایت از مجموعه هایی که در فراوری محصولات منطقه فعالیت می کنند از اهمیت خاصی برخوردار است.مسکینی با انتقاد از این که برای انجام یک فعالیت صنعتی قبل از آغاز کار بهطور رسمی اداره دارایی، تأمین اجتماعی و بهداشت و درمان بهگونهای ما را از ادامه راه دلسرد می کنند، بیان کرد: جهاد کشاورزی نیز با توجه به اینکه این مجموعه در فراوری محصولات کشاورزی منطقه فعالیت می کند، همکاری لازم را ندارد.
صنعت نیازمند حمایت است
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت با بیان این که مشکلات صنایع منطقه بیشتر در زمینه نداشتن سرمایه در گردش و نبود بازار فروش است، اظهار کرد: اگر خواسته باشیم رونق اشتغال و صنعت در این شهرستان رقم بخورد، باید شاهد حمایت از صنعت داخلی توسط مردم و عزم همگانی و همکاری همه سازمان های مرتبط باشیم. علی خیری با تأکید بر این که رکود بازار در فعالیت کارخانههای منطقه تأثیرگذار بوده است گفت: مشکلات مدیریتی در بعضی از صنایع تعطیلشده و نیمه فعال منطقه را نباید نادیده گرفت.وی اظهار کرد: با وجود فعالیت بعضی از صنایع منطبق با محصولات کشاورزی و فراوری در محصولات هنوز این صنایع نتوانسته اند استانداردهای کافی را برای صادرات محصولات فراوری شده کشاورزی به خارج از کشور کسب کنند.به گفته خیری بسیاری از صنایع در منطقه بدهی بانکی دارند و نتوانسته اند تسهیلات جدیدی دریافت کنند. پس با بازبینی و بررسی دوباره پرونده های درخواستی تسهیلات صنایع، با مرکز استان در تلاشیم مشکلات را به حداقل برسانیم تا شاهد فعالیت و اشتغال دوباره افراد در این صنایع باشیم.وی بابیان این که با وجود فعالیت صنایع در منطقه، آنان نتوانسته اند در عرصه رقابت با صنایع، هم پای خود در کشور موفق باشند، افزود: صنایع فعال در منطقه باید برای بهروزرسانی دستگاه ها و تجهیزات خود اقدام کنند تا بتوانند در عرصه رقابت و بازار فروش موفق باشند.خیری با تأکید بر این که توسعه حملونقل در زمینههای مختلف اعم از زمینی و ریلی برای صنایع منطقه و شهرستان حیاتی است تا از وجود معادن نیز برای ایجاد اشتغال استفاده کنیم، افزود: این موضوع میتواند در توسعه همهجانبه این منطقه نقش اساسی ایفا کند.