
معاون محیط طبیعی اداره کل محیط زیست خراسان رضوی با اشاره به انقراض پلنگ ایرانی اعلام کرد:
تعداد بازدید : 8
تخمین ۸۵ قلاده پلنگ در استان

با وجود این که خراسان رضوی با محوریت پارک ملی تندوره به عنوان بهشت پلنگ ایرانی شناخته میشود، اما هنوز افراد ناآگاهی هستند که حتی به یک پلنگ گرسنه اسیر در آغل رحم نکنند و با تفنگ دولول اقدام به شلیک مستقیم به این گربه سان ارزشمند کنند و از پا درش آورند. هرچند شنیدن این اخبار تلخ نشئت گرفته از ناآشنایی با اهمیت محیط زیست و حفاظت از تک تک جانوران، قلب هر انسان دوستدار طبیعت و محیط زیست را به درد می آورد، اما هنوز هم وجود انسان های توانمند و خیرخواه طبیعت اعم از متخصص و غیرمتخصص که تمام وقت و انرژی خود را برای حفظ حتی یک گونه جانوری هدیه می کنند، دلگرم کننده و امیدبخش است.
تلف شدن یک قلاده پلنگ در یک روستا در حاشیه منطقه حفاظت شده قرچغه شهرستان قوچان طی هفته اخیر در خراسان رضوی در حالی رقم خورد که همین چند هفته پیش بود که نجات جان "ارس" تنها پلنگ باغ وحش مشهد به همت استادان ، دام پزشکان و متولیان محیط زیست استان باعث شد دوستداران محیط زیست نفس راحتی بکشند و در دل دست مریزادی خالصانه به بانیان این کار خیر و انسان دوستانه و البته نجات بخش هم برای طبیعت و هم برای انسان بگویند. مرداد امسال بود که انتشار تصاویر دوربینهای تلهای در پارک ملی تندوره که نشان از زادآوری و تشکیل خانواده پلنگ ایرانی در این پارک داشت و چندی پیش از آن جفت گیری آنان تصویربرداری شده بود، مایه خرسندی و شور دوستداران محیط زیست و متولیان این عرصه در استان و کشور شد.
خطر انقراض پلنگ
پلنگ یکی از ۳۷ گونه گربه سان دنیاست که اعضای خانواده آن در تمام نقاط جهان، به جز استرالیا، قطب شمال و قطب جنوب پراکنش دارند. در گذشته در ایران ۱۰ گونه گربه سان زندگی می کردند که با انقراض شیر ایرانی و ببر خزر، امروزه پلنگ، بزرگ جثه ترین گربه سان کشور محسوب می شود.۱۱۷ هزار و ۷۶۹ کیلومتر مربع از پهنه خراسان رضوی که ۲۰ درصد گستره این استان را شامل می شود، زیر پوشش اداره کل حفاظت محیط زیست قرار دارد و مساحت زیستگاه های این استان نیز ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار است که تنوع زیستی در این گستره نشان از ظرفیت بالای حیات وحش در ابعاد و انواع گوناگون دارد.این استان دارای ۴۱ منطقه چهارگانه و شکارممنوع شامل ۲۸ اثر ملی طبیعی، پارک ملی، پناهگاه حیات وحش، مناطق حفاظت شده و ۱۳ منطقه شکارممنوع است که حدود ۸۰ گونه پستاندار، ۲۸۵ گونه پرنده، ۲ گونه دوزیست، ۶۸ گونه خزنده و ۲۴ گونه ماهی در طبیعت خراسان رضوی زیست میکنند.گونههای شاخص حیات وحش این استان شامل بز وحشی، قوچ، گوسفند وحشی، آهو، پلنگ، یوزپلنگ، گرگ، کفتار و انواع پرندگان از قبیل پرندگان شکاری، هوبره و کبک است.در حالی که بیش از چهار دهه قبل دو گونه از ۱۰ گونه گربهسان ایران منقرض شدند، خراسان رضوی به عنوان میزبانی شایسته و دارای ظرفیت های بالا، دارنده تمام هشت گونه شناخته شده گربه سان دیگر ایران است و این به معنای ظرفیت و استعداد موجود زیستی در این خطه است که در توزیع بودجه و اعتبارات محیط زیستی باید به آن توجه کرد.
۴۹۵ روستا هدف آموزش های محیط زیستی
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی درباره آموزش به روستاییان به ایرنا گفت: هم اکنون تعداد ۴۹۵ روستای استان که به عنوان جوامع محلی شناخته شده یا در حاشیه مناطق تحت حفاظت یا روستاهای تاثیرگذار در مناطق تحت حفاظت هستند.محمدعرفانی افزود: این روستاها در طول سال، هدف ارائه آموزش های مختلف در زمینه های حفاظت محیط زیست و مواجهه با گونه های مختلف جانوری هستند که یکی از آن ها طرح آموزشی «یک روز با محیطبان» است.وی گفت: همیشه در آموزش ها به دامداران توصیه شده در ساعات خاصی، تردد و دام های خود را در آغل های امن نگهداری کنند و بارعایت نکات ایمنی از ورود پلنگ و دیگر انواع گربه سانان به آغل دام جلوگیری کنند.
وی با بیان این که روستاییان اعم از دامداران و کشاورزان به هیچ وجه نباید نگران خسارات ناشی از حمله پلنگ به اراضی کشاورزی و گلههای دام و طیور باشند، اظهار کرد: هرسال خسارات واردشده در این قالب بر اساس دستورالعمل های موجود جمع آوری و به سازمان مرکزی ارسال می شود که پس از تامین اعتبار توسط سازمان مرکزی به متضرران پرداخت میشود.معاون محیط زیست خراسان رضوی گفت: طی سال های ۹۵ تا ۹۷ تعداد ۱۶ مورد خسارت به دام و انسان از محل پلنگ برآورد و به متضرران از سوی سازمان مرکزی پرداخت شده است.
سگ های ولگرد جاذبهای برای پلنگ
معاون محیط طبیعی خراسان رضوی با بیان این که یکی از مشکلات همیشگی ما تعارضاتی است که برای حیوانات به وجود میآید، افزود: بروز خشکسالی و سرما موجب پایین آمدن گونههایی مانند پلنگ از ارتفاعات و جست وجوی طعمه و غذا در نزدیکی جوامع محلی است.عرفانی ادامه داد: علاوه بر این پیر شدن حیوان و کاهش توانایی برای شکار در طبیعت و نیز افزایش جمعیت سگ های ولگرد از دیگر عوامل نزدیک شدن پلنگ به جوامع محلی است.عرفانی افزود: گوشت سگ مطلوبیت بالایی برای پلنگ دارد و جاذبه محسوب می شود . بنابراین مدیریت پسماندهای خانگی و جلوگیری از افزایش جمعیت سگ های ولگرد از راه های جلوگیری از ورود پلنگ به عرصه های انسانی است.وی تاکید کرد: پلنگ به انسان ها آسیب و صدمهای نمیرساند مگر این که دچار هاری باشد و همیشه این آموزش و آگاهی به جوامع محلی داده میشود.
خراسان رضوی بهشت زیست پلنگ ایرانی
عرفانی با بیان این که حدود ۸۵ قلاده پلنگ در خراسان رضوی تخمین زده میشود، ادامه داد: به علت شب زی بودن این گربه سان، آمارگیری و شمارش کار بسیار سختی است . اما باتوجه به ثبت تصاویر دوربین های تلهای و مشاهدات محیطبانان حضور حداقل ۸۵ قلاده پلنگ در استان تخمین زده می شود که قطعا بیشتر از این هاست.وی افزود:این استان در کشور دارنده بیشترین جمعیت پلنگ است که نگاه اعتباری در جهت حفاظت از این گونه ارزشمند نیز ضروری است .وی با بیان این که بیشترین شمار زیست پلنگ ایرانی در خراسان رضوی در پارک ملی تندوره با تعداد بیش از ۳۰ قلاده پلنگ است، افزود: مطلوبیت زیست در این پارک به دلیل وجود منابع غذایی و پوشش گیاهی به شکلی است که پلنگ ها در این پارک حاضر به پذیرش قلمروی کوچک تر از 5 هکتار شدهاند .