10 هزار خودرو ی باری فرسوده، ترانزیت و صادرات استان را با خطر رو به رو کرده است
تعداد بازدید : 27
سنگین وزن های فرسوده در گردنه نوسازی
نویسنده : محمد امین شرکت اول
خراسان رضوی، با توجه به شرایط خاص و منحصر به فرد جغرافیایی خود ازلحاظ مجاورت با مرزهای همسایگان شرقی و برخی کشورهای آسیای میانه، یکی از نقاط ثقل صادرات و واردات و ترانزیت کشور به حساب می آید. از سویی با وجود توسعه شبکه های ریلی در کشور ،به دلیل فراهم نبودن زیرساخت های ریلی دربرخی کشورهای مقصد ،همچنان فعالان این حوزه بر استفاده از ظرفیت های حمل و نقل جاده ای اصرار دارند .این درحالی است که عمده شرکت های فعال حمل و نقل بین المللی در خراسان رضوی که تعدادشان نسبت به میانگین کشوری بسیار بالاتر است و نیز رانندگان این خودروهای سنگین وزن از فرسودگی ناوگان خود گلایه دارند .ناوگانی که فرسودگی آن به از دست رفتن بازارهای سنتی ،بی رغبتی بازارهای جدید ،مصرف زیاد سوخت با سرانه سالانه بیش از ۸۰ هزار لیتر و تخریب محیط زیست می انجامد. از همه مهم تر این که امروز تحت تأثیر این دلایل برخی خطوط ترانزیتی معتبر در دنیا تردد این ناوگان پیر را ممنوع اعلام کرده اند.
دولت تسهیلات برای نوسازی اعطا نمی کند
رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی شرکت های حمل و نقل بین المللی استان با اشاره به میانگین 25 ساله عمر ناوگان حمل و نقل جاده ای استان، این میزان را در مقایسه با استانداردهای جهانی زیاد ونامطلوب برشمرد و درباره معایب آن گفت: چنین وضعی سبب بالا رفتن مصرف سوخت، صدمه رسیدن به زیرساخت ها و همچنین به خطر افتادن امنیت جانی رانندگان و زیان مالی فعالان این حوزه از صاحبان بار گرفته تا شرکت های حمل و نقل خواهد شد.احمد زمانیان با بیان این مطلب به خراسان رضوی تاکید کرد:تردیدی نیست ناوگان حمل و نقل جاده ای استان نیاز جدی به نوسازی دارد و دولت باید در این زمینه همکاری و همراهی کند.وی به ارائه توضیحاتی در خصوص دلیل بی میلی مالکان ناوگان فرسوده برای نوسازی ناوگان پرداخت و تصریح کرد: قیمت کشنده و بار داخلی هم اکنون حدود 500 میلیون تومان است و کامیون چند سال ساخت خارجی هم حدود 350 میلیون تومان آب می خورد. همه این ها در حالی است که همین وسیله در کشورهای دیگر و حتی افغانستان حدود 70 میلیون تومان ارزان تر به فروش می رسد. همچنین به علت وجود تعرفه های زیاد برای واردات خودروهای سنگین خارجی، فعالان این عرصه، به ناچار به سمت استفاده از خودروهای قدیمی و گاه فرسوده و ناکارآمد موجود در کشور می روند و همین موضوع ضمن پایین آمدن بهره وری کاری در این بخش اقتصادی، باعث محروم ماندن ایران از بازارهای جهانی و ناکامی در فعالیت های ترانزیتی می شود. زمانیان افزود: دولت هیچ تسهیلات موثری در نوسازی ناوگان اعطا نمی کند، که اگر تسهیلاتی در کار بود حتما همه فعالان این حوزه از نوسازی ناوگان استقبال می کردند.
بازارهای هدف ازدستمان خارج می شود
رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی شرکت های حمل و نقل بین المللی استان به بیان راهکارهای حمایتی دولت در جهت نوسازی این ناوگان میپردازد و میگوید: یکی از اقدامات موثری که دولت میتواند در این زمینه انجام دهد خرید خودروهای فرسوده با نرخ روز و کارشناسی شده از مالکان و از رده خارج کردن آن هاست، همچنین برای بخش دیگر هزینه خرید خودروی جدید نیز دولت می تواند از طریق ارائه تسهیلات بانکی با نرخ سود پایین و شرایط بازپرداخت آسان و علاوه بر آن پایین آوردن تعرفه های وارداتی برای خودروهای سنگین به افراد متقاضی برای نوسازی ناوگان کمک کند.وی میافزاید: تا چند سال گذشته حمل و نقل ایران در آسیای میانه بی رقیب بوده که متاسفانه ظرف این سال ها، کشورهای دیگر اقدام به فعالیت کردند و ما از آن ها عقب افتاده ایم و دیگر کشور بی رقیب نیستیم. در آینده نزدیک هم با توجه به روند پیش رو ،بازارهای این محدوده را هم از دست خواهیم داد.زمانیان هشدار داد: اکنون متوسط عمر ناوگان حمل و نقل جاده ای استان 35 سال است در حالی که اروپا به ناوگان زیر 10 سال اجازه تردد در مسیرهای ترانزیتی خود می دهد با این حال چون اروپا دغدغه ما نیست نگران این هستیم که همین رویه را به زودی کشورهایی مانند ترکمنستان، ازبکستان و افغانستان که درحال نوسازی ناوگان خود هستند در پیش بگیرند و دیگر اجازه ورود ناوگان ما را به کشور خود ندهند.معاون حمل و نقل اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای استان نیز با تایید این موضوع که امروزه هزینه نوسازی ناوگان حمل و نقل باری در کشور ما بسیار بالاست، به خراسان رضوی گفت: طبیعی است که اشخاص حقیقی برایشان سخت است که سرمایه گذاری کنند و این یکی از عوامل بازدارنده است که نیاز دارد اشخاص حقوقی وارد شوند و این یکی از ضرورت هاست. جواد وحدتی فرد، می افزاید: خود مالکی یکی از آسیب های ساختاری در حمل و نقل کشور است که باید اصلاح شود و ضرورت دارد شرکت های حمل و نقل در این زمینه اقدام کنند و نگاه کارشناسان هم این شیوه را برمی گزیند.
9 هزار ناوگان فرسوده
وی با بیان این که ملاک تعیین فرسودگی ناوگان تنها سن خودروهاست، این ملاک را بر اساس مصوبه هیئت وزیران برای ناوگان باری 25 سال اعلام می کند. وحدتی همچنین آماری از ناوگان حمل و نقل استان ارائه می دهد و می گوید: تقریبا 36 هزار ناوگان در استان داریم که 82 درصد آن باری و بقیه مسافری است و در بین ناوگان باری، 38 درصد ناوگان باری کامیونی معادل با 7138 دستگاه و 17 درصد ناوگان تریلی ها به میزان 1938 دستگاه فرسوده است.وحدتی فر همچنین به اقدامات دولت برای کمک به روند نوسازی این ناوگان اشاره می کند و میگوید: برای نوسازی کامیون های باری بالای 35 سال، حدود 80 درصد قیمت خودروی جدید تا سقف 350 میلیون تومان با تسهیلات 9 درصد و اقساط 60 ماهه وام پرداخت می شود و سازمان ما تقبل کرده است که اختلاف سود پرداختی مالکان با میزان سود دریافتی بانکی را بپردازد و این یکی از امتیازهای ویژه ای است که برای این افراد در نظر داریم. بر این اساس متقاضیان برای استفاده از این شرایط می توانند به نمایندگی ها و دفاتر فروش مراجعه کنند، علاوه بر آن خودروهای فرسوده را هم نمایندگی های اسقاط در حدود قیمتی 20-30 میلیون تومان از مالکان آن ها خریداری می کنند که این هم کمکی دیگر است.معاون حمل و نقل اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای استان با اشاره به ادعاهای برخی افراد در خصوص وضعیت ناوگان حمل و نقل باری استان، در این باره می گوید: به نظر من در این زمینه برخی افراد مقداری فرافکنی میکنند، هر بخشی می خواهد مشکلات و ضعف هایش را به گردن بخش دیگر بیندازد، حالا چه بخش خصوصی به دولتی و چه برعکس. امروز بخش خصوصی ما با وجود سرمایه گذاری های خوبی که در آن بخش می شود، در حال از دست دادن بازارهای خود است و این نه به دلیل سیاست های دولت است، بلکه به دلیل کم کاری های خود این بخش است.
وثیقه های سنگین و اقساط نجومی
پس از گفت و گو با دو مسئول به نمایندگی از بخش خصوصی و دولت، برای بررسی صحبت های این افراد به سراغ یکی از مالکان شخصی خودروهای سنگین و همچنین مسئول یکی از شرکت های حمل و نقل می رویم تا درباره شرایط نوسازی ناوگان آن ها گفت و گو کنیم. این مالک خودروی سنگین فرسوده در خصوص بی میلی خود و سایر همکارانش برای نوسازی خودروهایشان دلایلی را بیان کرد و گفت: درست است که تسهیلات برای تعویض خودروها وجود دارد ولی شما باید به وثیقه ای که از ما در برابر ارائه این تسهیلات می خواهند و همچنین میزان اقساط آن را هم در نظر بگیرید. ما از کجا باید چنین وثیقه هایی را فراهم کنیم؟ یا این که با رکود اقتصادی فعلی از کجا می توانیم اقساط سنگین این تسهیلات را بپردازیم؟ خودروهای ما هم اکنون هر روز فعال نیستند و خیلی وقت ها اصلا باری نیست.وی اضافه می کند:جدای از همه این بحث ها، من به عنوان یک راننده خودروی فرسوده از کجا باید ما به التفاوت مجموع مبلغ دریافتی در ازای اوراق خودروی فرسوده و مبلغ وام دریافتی، با مبلغ خرید خودروی جدید را تامین کنم؟ مگر من 70 میلیون تومان پول دارم که چنین کاری کنم؟
وام به شرکت های حمل ونقل تعلق نمی گیرد
از آن جا که معاون راهداری و حمل و نقل جاده ای استان نیز در گفت و گو با ما حرف های این راننده ناوگان فرسوده را تایید کرده و گفته بود نوسازی کار اشخاص حقیقی نیست، با احمد فرخی حاجی آباد، رئیس هیئت مدیره شرکت حمل و نقل بین المللی جهانگردان خراسان و عضو کمیسیون ترانزیت اتاق بازرگانی گفت و گو می کنیم.او نیز به عنوان گلایه های خود در زمینه روش ارائه و قوانین وضع شده برای استفاده از تسهیلات نوسازی ناوگان می گوید: این وام و تسهیلات را متاسفانه به شرکت های حمل و نقل ارائه نمی کنند و بزرگ ترین ضعف این طرح همین موضوع است. متصدیان امر می گویند که ما تسهیلات را به راننده ای می دهیم که خودروی فرسوده دارد، ولی به نظر شما چنین راننده ای مگر خودروی فرسوده اش چقدر ارزش ریالی دارد؟ وی می افزاید:خودروی فرسوده را حداکثر بین 15 تا 30 میلیون تومان قیمت گذاری می کنند و مالک باید بقیه آن را که حدود 50 میلیون تومان است خودش تامین کند که نمی تواند. شرکت های حمل و نقل هم که جایی در این طرح ندارند و این جاست که پای دلال ها وارد بازی می شود و همین موضوع باعث به بیراهه رفتن این تسهیلات می شود. دلال ها خودروهای فرسوده را می گیرند و پولی به رانندگان آن ها در ازای آن می دهند و خودرو را اسقاط و از مزایای آن استفاده می کنند.
دلالی برگه های اسقاط 8 تا 12 میلیون تومان
فرخی اضافه می کند :امروز همین برگه اسقاط ها در بازار سیاه بین 8 تا 12 میلیون تومان به فروش میرود. حال دلال ها با استفاده از آن خودرو های جدید را با استفاده از تسهیلات می گیرند و پس از آن است که خودرو وارد نمایشگاه می شود و با شرایط مختلف و سودهای هنگفت بیش از 30 درصد به فروش می رسد.
راهکار اصلی نوسازی ناوگان حملونقل جادهای اصلاح قیمت سوخت است!
این اظهارات در حالی است که روزگذشته معاون وزیر راه و شهرسازی راهحل اصلی سامان دهی و نوسازی ناوگان فرسوده حوزه حملونقل جادهای را اصلاح قیمت سوخت اعلام و تصریح کرد: تا وقتی که قیمت گازوئیل لیتری ۳۰۰ تومان باشد به طور قطع کسی برای نوسازی کامیون فرسوده خود رغبت نمیکند و از طرفی هیچگاه تغییری در رفتار و انتقال بار از جاده به روی ریل رخ نمیدهد.به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، داوود کشاورزیان گفت: با توجه به آمار سازمان راهداری و حملونقل جادهای از کل ناوگان دارای کارت هوشمند حدود ۵۵ هزار دستگاه کامیون بیش از ۳۵ سال عمر دارند که در نظر داریم با استفاده از ابزارهای قانونی از تعلیق اقساط تسهیلات ناوگان از سوی مالک جلوگیری کنیم.