از«مرگ بر شاه» روی دیوار تا هنرنمایی با خودکار

گروه فرهنگی هنری - آرام و پیوسته روی کاغذ قلم را می چرخاند تا نگاری چشم نواز ترسیم شود، این بار نوبت اوست که می خواهد نقش خود را در رشد و ترویج هنر اصیل خطاطی ایفا کند. هنگامی که سخن از خوشنویسی می شود سبک های شکسته، نستعلیق، ثلث و نسخ در ذهنمان تداعی می شود اما به نوشتن خط تحریری با ابزار ساده ای مانند خودکار کمتر توجه می کنیم. گاهی هنر می تواند با ساده ترین ابزار دستمان ، همین خودکار خلق شود و نوشته هایمان را طوری به تحریر دربیاوریم که هم خودمان لذت ببریم و هم مخاطب آن؛ هنری که این روزها توسط یکی از استادان خوشنویسی شهرمان در حال انجام است. مناسبت گفت و گوی ما با «عباس هادی زاده» هم می شود تجربه او در شعارنویسی روی دیوار های شهر در سال های پیروزی انقلاب اسلامی. همزمان با آغاز دهه فجر و خاطرات پرشکوه آن به سراغ «عباس هادی زاده» استاد امروز خوشنویسی و دیوار نویس شعارهای انقلابی سال های مبارزات انقلابی علیه رژیم پهلوی می رویم؛ کسی که بیش از 35 سال سابقه خطاطی دارد و خود را بنیانگذار خط تحریری با خودکار معرفی می کند.
هنر خوشنویسی، میراث خانوادگی ام است
عباس هادی زاده که برای گفت و گو میهمان منزل و محل کار او می شویم، ابتدا از خانواده هنرمندش می گوید و این که چطور به سمت و سوی هنر کشیده شد: «سال 1344 در خانواده ای هنر دوست در مشهد به دنیا آمدم. پدر بزرگ مادری ام خطاطی بسیار چیره دست بود. پدر بزرگم در زمان حیاتش چندین جلد کلام ا... مجید را به رشته تحریر در آورد که اکنون در کتابخانه آستان قدس رضوی نگهداری می شود. همچنین عمویم تا اواخر عمر به نوشتن قرآن کریم مشغول بود. بنابراین می توان گفت از هنر خوشنویسی به صورت موروثی بهره مند شده ام و خداوند  را شکر می کنم که چنین نعمتی به ما داده است.»
هنری که با دیوارنویسی شعارهای انقلابی آغاز شد                                               
هادی زاده سپس گریزی به فعالیت هایش در دوران انقلاب می زند و درباره اقداماتی که با بهره گرفتن از هنرش در شهر انجام می داد، می گوید: سال های ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی بود که با گروهی از بچه های بسیج محله مان، مسجد والفجر در منطقه راه آهن مشهد اقدام به دیوارنویسی شعارهای انقلابی و سخنان شخصیت های موثر در انقلاب می کردیم. یکی از آن سخنان انقلابی از شهید بهشتی بود که روی دیوارها می نوشتیم: «ما شیفتگان خدمتیم نه تشنگان قدرت». در مناسبت های مختلف و  ایام دهه فجر نیز  پارچه نویسی می کردیم «22 بهمن ، روز طلیعه و طلوع انقلاب اسلامی بر شما فجر آفرینان مبارک باد».بعد از مدتی به عنوان عضو فعال و خطاط بسیج مشغول به کار شدم. در همان سال ها بود که جنگ تحمیلی آغاز شد و عازم جبهه  شدم و آنجا کنار تمام کارهای دیگر، هنرم را هم ادامه دادم. خانواده ام اهل هنر بودند و به خوشنویسی اهمیت زیادی می دادند بنابراین نامه هایی را که از جبهه برای خانواده می فرستادم، باید با خطی زیبا می نوشتم و از طرفی این کار با خود نویس و قلم نی امکان پذیر نبود لذا در همان دوران با خودکار سعی می کردم همه اصول خوشنویسی را به کار ببرم و این موضوع پیش درآمدی بسیار عالی بود که باعث شد تصمیم بگیرم به صورت تخصصی تر خوشنویسی با خودکار را ادامه دهم.وی بابیان اینکه بیش از 25 سال است که در رشته تحریری با خودکار فعالیت می کند، می گوید: برخی تصور می کنند خوشنویسی به طور کامل استعدادی خدادادی است اما این موضوع 100 درصدی نیست و نقش آموزش در این زمینه بسیار مهم و تاثیر گذار است. تاکنون شاگردان زیادی داشتم که با خط های ضعیف شروع کردند و بعد از 20 جلسه آموزش توانسته اند بهترین خط را تحریر کنند.این استاد خوشنویسی معتقد است دو گروه از افراد به هنر خوشنویسی تحریری روی می آورند، گروه اول افرادی هستند که به خوشنویسی با خودکار علاقه مندند و گروه دیگر به واسطه حساسیت شغلی شان باید از خط خوبی برخوردار باشند که در این مورد به افراد زیادی از ارگان های مختلف آموزش داده ام.
اول دبستان، بهترین زمان آموزش خط تحریری
او با انتقاد از شیوه آموزش خط تحریری در آموزش و پرورش، بهترین زمان آموزش خط تحریری را برای دانش آموزان از همان ابتدای مقطع دبستان می داند و می گوید: آموزش و پرورش باید در آموزش خط تحریری و خوشنویسی بالاترین سطح کیفی را در نظر بگیرد و برای این منظور لازم است آموزش های مدون و نه مقطعی برای مربیان و دانش آموزان داشته باشد تا بهترین نتیجه حاصل شود.
از هادی زاده درباره محتوای آثارش می پرسم، این که بیشترین آثارش با چه موضوعی است؟ او با کمی فکر پاسخ می دهد: «بیشتر آثارم با مفاهیم مذهبی شامل خوشنویسی احادیث ائمه بزرگوار (ع) و آیات قرآن کریم است، تا کنون بیش از 180 اثر قرآنی داشته ام که در 22 نمایشگاه انفرادی در مشهد و دیگر شهرهای کشور به نمایش در آمده و مورد استقبال مردم نیز قرار گرفته است که به واسطه برگزاری این نمایشگاه توانسته ام این رشته را بیشتر معرفی کنم.»
لذت بخش ترین اثرم، نگارش کامل سوره یس بود
این هنرمند خوشنویسی شهرمان وقتی صحبت از آثارش می شود مشتاقانه این گونه صحبت هایش را ادامه می دهد: «لذت بخش ترین اثرخوشنویسی ام با خودکار، نگارش کامل سوره مبارکه یس بود که در قطعه برگه ای کوچک تر از A4 نوشتم. درمیان سبک های مختلف خوشنویسی  بیشتر از خط نستعلیق، شکسته، ثلث و نسخ  در این سال ها برای خوشنویسی با خودکار یا همان خط تحریری استفاده کردم.»
پررنگ شدن جنبه تجاری در برخی آموزشگاه های هنر خطاطی
او در ادامه گفت و گو را به بحث دیگری اختصاص می دهد و از چاپ و انتشار برخی از کتاب های آموزش خطاطی گلایه می کند و می گوید: متاسفانه کتاب هایی که به چاپ می رسد عمق کافی برای انتقال فن و شیوه خوشنویسی ندارد و گاهی دارای مشکلات فنی است که باید نظارت بیشتری روی این موضوع شود. این موضوع را نباید فراموش کنیم که هنر خوشنویسی صرفا جنبه تجاری ندارد بلکه اولویت اول باید رشد و ترویج فرهنگ اصیل خوشنویسی باشد اما متاسفانه برخی از آموزشگاه های مشهد فقط جنبه تجاری پیدا کرده اند.