اطلاعات عمومی
اکسیژن‌سازی به سبک درخت‌ها
این را تقریبا همه می‌دانیم که درخت‌ها علاوه بر این که شهر و محله و جاده‌ها را زیبا می‌کنند، اکسیژن‌سازهای خفنی هم هستند. می‌دانیم که درخت‌ها با فرایند فتوسنتز اکسیژن را تولید می‌کنند اما به نظرتان هر درخت چقدر اکسیژن تولید می‌کند و آن مقدار برای چند نفر کافی است؟ در اطلاعات عمومی این هفته سیر تا پیاز این موضوع را آورده‌ایم تا هر وقت درختی دیدید بیشتر هوای آن را داشته باشید، چون واقعا زندگی ما روی کره زمین بدون درخت‌ها ترسناک خواهد بود.
یک درخت چقدر اکسیژن تولید می‌کند؟
مقدار اکسیژن‌سازی به عوامل زیادی مانند گونه، سن، سلامت و محیط اطراف درخت بستگی دارد و پاسخ متخصصان به این سوال متفاوت است اما سعی می‌کنیم درست‌و‌حسابی به آن جواب بدهیم. جو زمین با بقیه سیاره‌ها متفاوت است که بخشی از آن به واکنش‌های بیوشیمیایی زمین برمی‌گردد. درختان و پلانکتون‌ها نقش مهمی در این واکنش‌ها دارند. بنیان درختکاری آمریکا می‌گوید یک درخت برگ‌دار سالم و بالغ در سه ماه از سال به قدری اکسیژن تولید می‌کند که برای مصرف سالانه 10 نفر کافی است. مایک مک آلینی پژوهشگر نظرش متفاوت است و می‌گوید یک درخت بالغ سالانه 48 پوند (حدود 22 کیلو) کربن‌دی‌اکسید را جذب کرده و به اندازه‌ای اکسیژن تولید می‌کند که برای مصرف دو انسان کافی است. طبق یک تحقیق در دانشگاه شهید بهشتی تهران هم گفته می‌شود درخت‌ها در ابعاد بزرگ‌تر کاری می‌کنند کارستان. هر هکتار جنگل که حدود 100اصله درخت دارد حدود ۷.۵ تا ۸.۵ تن اکسیژن تولید می‌کند که این معادل مصرف اکسیژن ۱۰ نفر طی یک سال است. از طرفی این اعداد درباره گونه‌های مختلف گیاهی متفاوت است و امکان دارد اکسیژن‌سازی بعضی درخت‌ها بیشتر از این حرف‌ها باشد.
رنگ رخساره خبر می‌دهد از اکسیژن‌سازی!
راه‌های زیادی وجود دارد که با آن می‌شود اکسیژن‌سازی یک درخت را حدس زد. درختان بزرگ‌تر یا درختانی که برگ‌های بیشتری دارند مانند گیاهان همیشه سبز، اکسیژن بیشتری تولید می‌کنند. درختان صنوبر، افرا و راش چند نمونه از این درختان هستند و درخت کاج کمترین اکسیژن را تولید می‌کند. درخت‌هایی مانند بلوط و آسپن که آن را به درخت توس هم می‌شناسند و بومی مناطق سردسیر است در میانه بیشترین و کمترین سطح تولید اکسیژن قرار دارند. ما هر بار نفس می‌کشیم دی‌اکسیدکربن را از بدن‌مان خارج می‌کنیم، درختان آن را جذب و در طول فتوسنتز از آن برای رشد برگ‌ها، شاخه‌ها و موارد دیگر استفاده‌می‌کنند. علاوه بر این، زمان هم می‌تواند به ما بگوید یک درخت چقدر اکسیژن تولید می‌کند. بیشتر درختان فقط در ماه‌های تابستان و بهار گاز تولید می‌کنند، زیرا در آن زمان است که برگ دارند اما گیاهان همیشه سبز و گیاهانی با ساقه سبز وجود دارند که می‌توانند در ماه‌های سردتر نیز اکسیژن تولید کنند. همچنین درختان بالغ نسبت به درختان کم‌سن‌و‌سال‌تر اکسیژن بیشتری به طبیعت تحویل می‌دهند.
درختان چطور اکسیژن تولید می‌کنند؟
حالا که فهمیدیم درخت‌ها چقدر در تولید اکسیژن به ما و زمین کمک می‌کنند نوبت این است که بگوییم گیاهان و درختان چطور با فتوسنتز دی‌اکسید کربن را به اکسیژن تبدیل می‌کنند. فتوسنتز زمانی شروع می‌شود که نور توسط کلروفیل و رنگدانه‌های جانبی جذب شود.درختان در این فرایند نور خورشید را گرفته و با کمک آن گاز دی‌اکسیدکربن را کنار مولکول‌های آب قرار می‌دهند که یکی از مواد حاصل آن اکسیژن است. با این که در فتوسنتز اکسیژن تولید می‌شود اما هدف اصلی این فرایند نیست و تولید اکسیژن یکی از محصولات جانبی فتوسنتز به حساب می‌آید. هدف فتوسنتز که یک کلمه یونانی است و در آن فتو به معنای نور و سنتز به معنای در کنار هم قرار دادن است، تولید غذا برای گیاهان و درختان است.