فعالیت معدن منگنز طرقبه به دلیل برداشت های غیر مجاز متوقف شد

زخم های معدن منگنز بر محیط زیست

نویسنده : محمد بهبودی نیا

یکی از دوستداران محیط زیست در تماس تلفنی بیان کرد که  لودرها و ماشین آلات به جان کوه های "فلسکه"(جزو  دامنه های کوه بینالود در شهرستان طرقبه شاندیز)،افتاده اند و در حال تخریب محیط زیست هستند.وی که هر هفته برای کوهنوردی به شهرستان طرقبه شاندیز می رود با تخریب طبیعت توسط ماشین آلات سنگین روبه رو شده است. این کوهنورد که خود را "محمد رضا" معرفی می کند به خبرنگار ما می گوید:«بعضی از معدن کارانی که در طرقبه شاندیز فعالیت می کنند خارج از محدوده معدن به برداشت های غیرقانونی مواد معدنی و تخریب محیط زیست  پرداخته اند که این معدن تنها یکی از آن هاست. اگر مسئولان با جدیت بیشتر وارد کار نشوند، سودجویان طبیعت را که هیچ، حتی کوه بینالود را هم غارت می کنند.»
 برای پیگیری های بیشتر به سراغ چند تن از مسئولان محیط زیست و منابع طبیعی این شهرستان رفتیم. در ابتدا رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان طرقبه شاندیز درباره تخلفات صورت گرفته در معدن ذکر شده به خبرنگار ما می گوید: یک شنبه شب گذشته طی تماس تلفنی چند نفر از دوستداران طبیعت از موضوع تخریب محیط زیست و برداشت های غیر قانونی از کوه ها اطلاع یافتم و بلافاصله درباره صحت و سقم این ماجرا از مسئولان منابع طبیعی شهرستان استعلام گرفتم. «مرتضی شیر زور» می افزاید: بعد از تایید مسئولان منابع طبیعی مبنی برتخلف مالکان این معدن و تخریب قسمتی از محیط زیست، برای اعزام گروه ویژه به محل مد نظر هماهنگی های لازم انجام شد و صبح روز دوشنبه هفته جاری گروه ویژه محیط زیست برای بررسی موضوع به محل اعزام شدند و به بازرسان ابلاغ شد که در صورت مشاهده هر گونه فعالیت خودروهای موجود در محل را متوقف کنند و افرادی که در آن محل به فعالیت مشغول اند به اداره محیط زیست منتقل شوند تا دلیل انجام فعالیت بدون استعلام را توضیح دهند.وی خاطر نشان می کند: فعالیت معدنی که تخلف کرده بود توسط ماموران منابع طبیعی شهرستان طرقبه شاندیز متوقف شده است. طی چند روز اخیر هم شخصا از محل مد نظر بازدید و مشاهده کردم هیچ گونه فعالیتی انجام نمی شود.
وی می افزاید : شاید این افراد در توضیحات خود اعلام کنند قصدشان از انجام تخریب های محیط زیستی جاده سازی برای  ایجاد جاده دسترسی به معدن است که در این صورت باید مجوزهای لازم را از اداره منابع طبیعی به اداره محیط زیست تحویل می داده اند که تاکنون این اتفاق نیفتاده است.  وی ادامه می دهد: اگر فعالان این معدن در مهلت تعیین شده مستندات قانونی لازم را به ما ارائه ندهند، باید منتظر برخوردهای شدید قانونی به علت تخلفی که انجام داده اند باشند."شیر زور" با بیان این که معدنی که دچار تخلف شده، منگنز است،خاطر نشان می کند: برداشت های غیر مجاز این معدن تاکنون به مساحت 200 متر است . مقداری تراشه برداری کوه نیز انجام داده اند که این مقدار از برداشت غیر مجاز بوده و خوشبختانه در همین ابتدای کار فعالیت این معدن متوقف شده است . در صورت شروع به کار مجدد با این افراد برخورد قانونی می شود.
ایرادات وارده به برخی تفویض اختیارات
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان طرقبه شاندیز می گوید: بخش نظارت بر معادن در طرقبه شاندیز قبلا در حوزه وظایف اداره صنعت و معدن استان بود که چند ماه قبل این وظیفه به اداره صنعت و معدن شهرستان طرقبه شاندیزتفویض اختیار شده است،اما مدیران قبلی به موضوعات برخورد ودرزمینه نظارت بر معادن ورود نکرده بودند. از طرفی از زمانی که صنعت و معدن با بازرگانی ادغام شد، برخی مسئولان هنوز دیدگاه بازرگانی را درباره این موضوع دارند و به کارهای صنعتی و معدنی زیاد پرداخته نمی شود که ایراداتی به این موضوع وارد است که در این زمینه برای رفع این مشکل  پیگیری هایی داشته ایم.
تشکیل 11 پرونده وتوقف 9 معدن
وی در ادامه درخصوص تعداد پرونده های تشکیل شده در زمینه تخلفات معدن کاران، می گوید: از اواخر سال گذشته تا ماه های ابتدایی امسال 11 پرونده ویژه معادنی که تخلف داشتند تشکیل و برای رسیدگی به اداره صنایع و معادن طرقبه شاندیز ارسال شده  و تذکرات کتبی به افراد متخلف داده شده است.چنان چه در این بازه زمانی، مشکل حل نشد پرونده به مراجع قضایی ارسال می شود.
وی تصریح می کند: در سال گذشته فعالیت هشت معدن و در شش ماه ابتدای امسال هم فعالیت یک معدن در شهرستان طرقبه شاندیز متوقف شد.همچنین امسال هم  به 10 معدن فرصت داده شد تا مشکلات خود را رفع کنند و سازمان صنعت، معدن و تجارت مراحل را تا رفع ایرادات کامل پیگیری می کند و در صورت رفع نشدن ایرادات، متخلفان به مراجع قضایی معرفی می شوند .وی خاطر نشان می کند:پایش معادن فعال در شهرستان را برای شناسایی معادنی که مجوز را از صنعت و معدن دریافت کرده اند شروع کرده ایم. بعد از انجام پایش ها درخصوص مجوز معادن  تصمیماتی را خواهیم گرفت و چنان چه محرز شود که برخی مجوزها بدون استعلام بوده است،این مجوز ها باطل می شود.
گزارشی به دست ما نرسید
 در ادامه برای بررسی بیشتر این موضوع به سراغ کارشناس معدن سازمان صنعت، معدن و تجارت طرقبه شاندیز می رویم . "حسین زمانیان" در این باره می گوید : درخصوص تخلفات معدن مذکور هنوز به ما گزارشی نرسیده است .به مردم اطمینان می دهیم که  به محض اعلام تخلف برای پیگیری این موضوع وارد عمل شویم.
زمانیان می افزاید : برای هر گونه فعالیت معدنی مجوزی صادر می کنیم که خاص فعالیت در محدوده معدن است و چنان چه  فعالیتی خارج از محدوده معدنی انجام شود، تخلف محسوب می شود و نهادهای مسئول باید وارد عمل شوند.وی ادامه می دهد: اگر تخلف در محدوده معدن باشد، ما ورود می کنیم .اما اگر هر گونه عملیاتی خارج از پروانه بهره برداری صادر شده باشد، متخلفان باید به مراجع مربوط پاسخ گو باشند. معدن کار اگر فعالیت هایی  خارج از محدوده تعریف شده در مجوز داشته باشد که منجر به تخلف شود باید رضایت سازمانی را که از او به دلیل تخلفاتش شکایت کرده است جلب کند.
فعالیت با مجوزهای دارای تاریخ منقضی
در ادامه به سراغ "مهدی چکنه" رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان طرقبه شاندیز  رفتیم که وی درباره فعالیت این معدن می گوید: برای این معدن در سال 1387 استعلامی گرفته شد که داخل محدوده معدن فعالیت هایی را داشته باشد. همچنین یک گواهی کشف "منگنز" و یک مجوز برداشت جزئی دو هزار تن هم از سازمان صنعت و معدن گرفته اند. اما نکته قابل توجه این است که بعد از ارائه مجوزهای لازم توسط مالکان به منابع طبیعی شهرستان مشخص شد که تاریخ مجوزهای صادر شده برای بهره برداری از این معدن منقضی شده واین افراد  پس از انقضای مجوز به فعالیت پرداخته اند و برای تمدید پروانه ها اقدامی نکرده اند .
چکنه خاطر نشان می کند: در طول برداشت های انجام شده از این معدن تخریب هایی در محیط زیست انجام شده که این تخریب ها در دو قسمت است؛ یک مورد به جاده سازی بر می گردد و دیگری در بخش برداشت ها انجام شده که البته  برداشت ها داخل محدوده معدنی است و تسطیح جاده های قدیمی را نیز انجام داده اند.وی می افزاید:در نهایت سه دستگاه ماشین آلات  شامل  گریدر، لودر و  بولدوزر از معدن کاران  توقیف شده است و تازمانی که مجوز قانونی ارائه نشود کار همچنان متوقف خواهد بود.