این آخر هفته به روستایی سفر کنید که قرن‌ها فراز و فرود را از سر گذرانده است

مرکز تاج گذاری شاهزادگان و پادشاهان

نویسنده : سروش

عکس: رسول نکوئی«سفر کردن، فقط تماشا کردن و عکس گرفتن نیست، سفر آغاز تغییری پایدار است، تغییری که سفر در شما ایجاد می‌کند، در روح شما می‌ماند... شیوه زندگی شما پس از هر سفر تغییر می‌کند.» این را بزرگی گفته تا به ما یادآوری کند، بزرگ و بالغ شدن فقط به گذر زمان و کهنه شدن شناسنامه‌ها وابسته نیست. می‌شود هر بار که کوله‌‌بارمان را می‌بندیم و پا در جاده‌ای می‌گذاریم، تحولی را در خویشتن رقم بزنیم. این آخر زمستانی هم دل بکنید از گرمای خانه و به شوق دیدن جاذبه‌های زیبا و خاص پا در جاده بگذارید. روستای تاریخی رادکان می‌تواند یک مقصد‌ایده‌آل برای مشتاقان سفر باشد.
کجا هست؟
رادکان روستای هزاران ساله پابرجایی در دامنه هزار مسجد است که روزگاری کشف رود از آنجا سرچشمه می‌گرفته است و دارای میراث گران بهایی می‌باشد که از گذر ایام و بی‌رحمی باد و باران جان سالم به در برده‌اند.   این روستا در شمال غربی شهرستان چناران به فاصله  ۷۵ کیلومتری از شهر مشهد واقع شده است و براساس کاوش‌ها و یافته‌های باستان‌شناسی و به استناد شرایط اقلیمی مناسب و همچنین خاک حاصلخیزی که این منطقه دارد؛ از چند هزار سال قبل حیات بر بستر آن جریان داشته است.   گفته می‌شود که رادکان روزگاری مرکز تاج گذاری شاهزادگان و پادشاهان و محور علم، صنعت و گردشگری بوده است. این منطقه تا سال ۱۳۴۴ به عنوان مرکز بخش در تقسیمات کشوری معرفی می‌شده است.
چطور برویم؟
برای رسیدن به رادکان باید ۱۵ کیلومتر بعد از شهر چناران، از جاده اصلی این شهر به سمت قوچان در قسمت شمال حرکت کنید. جاده فرعی آسفالته‌ای را که ۹ کیلومترطول دارد، طی طریق نمایید تا به شهر حکایت‌های تاریخ و سرگذشت‌ها،  رهنمون شوید.
قصه‌اش چیست؟
رادکان در دوران باستان و دوره اسلامی یکی از شهرهای مهم توس به شمار می‌آمده و همچنین بنا به اذعان برخی اسناد قدیمی، «توس» نیز نام ناحیه‌ای از خراسان بزرگ بوده که مرکزش را «رادکان » معرفی می‌کردند و در آن هفتاد هزار نفر سکونت داشته‌اند.    در اسناد تاریخی آمده که «مرغزار یا النگ رادکان» چمنزاری طبیعی بوده که به واسطه زیبایی، به «بهشت خراسان» شهرت داشته و محلی برای شکار و تفریح بوده است.
چه دارد؟
1. مسجد جامع رادکان: بنای تاریخی «مسجد جامع رادکان» در ۱۵ کیلومتری شمال غرب چناران در حاشیه خیابان اصلی روستای «رادکان» واقع شده است. این مسجد بزرگ، شامل یک شبستان ستون‌دار و حیاطی مستطیل شکل می‌باشد و شبستان آن ۱۲ ستون و ۱۲ نیمه ستون دارد.  مسجد رادکان فاقد هرگونه عناصر تزیینی است و تنها کتیبه موجود در مسجد مزبور موید بنیان آن در سال ۱۳۳۲ هـ.ق است. به نقل از مولف مطلع الشمس، رادکان در سال ۱۱۶۲ هـ.ق مورد توجه رضا قلی میرزا پسر نادرشاه قرار گرفت و قلعه‌ای خشت و گلی با یازده برج در آن جا ساخته شد که مسجد جامع رادکان نیز در میانه آن بنیان شده بود. 2.  میل رادکان:این میل در نزدیکی شهرستان چناران و ۸۵ کیلومتری غرب مشهد واقع شده است، ارتفاع آن ۳۵ متر، قطر داخلی‌اش ۱۴ متر و قطر خارجی‌اش ۲۰ متر می‌باشد، منظر بیرونی بنا ۱۲ ضلعی است. میل رادکان دارای گنبدی مخروطی شکل می‌باشد و بنابر تحقیقات، این بنا کاربرد تقویمی و نجومی نیز داشته است. در بقایای کتیبه بالای برج، بخشی از یک تاریخ مشاهده می‌شود؛ ارنست هرتسفلد باستان‌شناس و ایران‌شناس آلمانی تاریخ احداث برج  را ۶۸۰ می‌داند و برخی از پژوهشگران نیز آن را ۶۰۲ خوانده‌اند. هرتسفلد برج را مقبره یکی از حکام مغول می‌داند که برخی وی را امیر ارغون مغول دانسته‌اند.‌ گدار مستشرق فرانسوی نیز آن را آرامگاه یک زن و مطلع الشمس، آن را از آثار دیلمی‌ها معرفی کرده است. صاحب‌نظران، خواجه نصیرالدین طوسی ریاضیدان، ستاره‌شناس و دانشمند بزرگ ایرانی را معمار و سازنده برج می‌دانند.معمار بنا هرکه بوده، دو دیوار موازی از ۱۲ دیوار اولیه این برج را در راستای نصف‌النهار ساخته‌ و راستای درها هم در امتداد طلوع زمستان و غروب تابستان است. جایی در پهنه برج قرار دارد که می‌توان با توجه به آن‌ چهار فصل، سال کبیسه و آغاز نوروز را تعیین کرد. در حقیقت این درها طوری تعبیه شده‌اند که پس از حرکت ۶۰درجه‌ای خورشید در افق، نور خورشید از دو در می‌گذرد و  طلوع، آغاز زمستان و غروب، آغاز تابستان در افق برج دیده می‌شود. این برج کلی نکات جالب و باورنکردنی نجومی و معماری دیگر نیز دارد که شما را انگشت به دهان خواهد کرد.  3. حمام رادکان:حمام رادکان هم یکی از آثار تاریخی و قدیمی مربوط به اوایل دوره قاجار است که دیدنش خالی از لذت نیست. 4. ارگ رادکان: اما برای آن‌هایی که قصد ماندن در این روستا را دارند، ارگ رادکان به عنوان یک مرکز بوم‌گردی تجهیز شده و در کنار آن امکان رصد ستارگان، خرید سوغات و... نیز فراهم آمده است.