غلامی- شرایط اقتصادی تأثیر مستقیم بر سبد خرید خانواده ها و به ویژه سفره آنها داشته است. بخش زیادی از خانوارها اقلامی مانند گوشت قرمز را از اولویتهای خرید خود خارج کرده یا در انتهای صف خرید قرار
داده اند. در سالهای اخیر به دلیل خشکسالی های پیاپی، کشتار دام مولد، بازیگری واسطه ها در بازار و .... شاهد افزایش قیمت گوشت قرمز به ویژه گوشت گرم گوسفند بوده ایم. هرچند مسئولان مربوط برای جلوگیری از فشار به مردم و کمک به ایجاد تناسب در بازار اقداماتی را انجام دادند از جمله وارد کردن گوشت قرمز گرم و منجمد گوساله. با این حال، قیمت گوشت قرمز گرم بعد از جهش 200 هزار تومانی در دی 1402 و عبور از کیلویی 600 هزار تومان دیگر سیر نزولی پررنگی نداشته است و اقدامات انجام شده صرفا باعث ثبات در قیمت های بازار است. هرچند بنا بر اظهارات مسئولان مرتبط در تولید گوشت کمبودی وجود ندارد ولی زمان لازم است تا دامهای مولد کشتار شده جایگزین یابند. حبوبات نیز که بخشی مهم از تهیه غذا هستند در انتهای سال گذشته افزایش قیمت یافت به طوری که قیمت یک کیلو لوبیا قرمز از 100 هزار تومان گذشت. با شروع ماه محرم و عزاداری مردم متدین مشهد در مناطق مختلف شهر به رسم نذری دادن، هیئت ها و حتی خانواده ها غذاهایی را طبخ و در میان عزاداران توزیع می کنند. شله مشهدی این روزها سخت پیدا میشود. می توان گفت مهم ترین خوراکی که مشهدیها برای نذر و اطعام عزاداران در ماه محرم طبخ می کرده اند شله مشهدی بوده است، نحوه پخت این غذا به شکلی است که اتحاد و همدلی عزاداران حسینی را به نمایش می گذارد و به دلیل طعم و عطر منحصر به فردش طرفداران زیادی هم دارد. جالب است که این نوع آش که بین مشهدی ها به نام «شله» شناخته می شود، در زمان حمله مغول ها به ایران و تأثیر منفی که این حمله بر دامداری مردم منطقه خراسان گذاشت، در ابتدا صرفا با حبوبات و ادویه به عنوان غذایی سنگین برای سیر شدن سربازان شکل گرفته است. با گذشت زمان در دوره ایلخانان که به مرور اوضاع اقتصادی مردم بهتر شد و ثبات به نقاط مختلف کشور بازگشت و دامداری خراسان جانی نو گرفت، گوشت به این غذا اضافه شد. در شرایط اقتصادی امروز، بعضی افراد و هیئت ها ترجیح داده اند برای آن که بتوانند اطعام بیشتری داشته باشند، غذای دیگری را جایگزین شله مشهدی کنند. به همین منظور، با حضور در بازار و بررسی قیمت اقلام اصلی مورد نیاز پخت شله مشهدی میزان هزینه طبخ این غذا را برای حدود 50 نفر برآورد خواهیم کرد.
گوشت گوسفند بدون چربی؛ هر کیلو 830 هزار تومان
قیمت ها در کلی فروشی ها نسبت به خرده فروشی ها می تواند مناسب تر باشد. به همین دلیل برای خرید حبوبات به چند کلی فروشی سر می زنم. هر کدام از فروشگاهها نسبت به روزهای پیش از ماه محرم شلوغ تر به نظر می رسند و مردم خرید بیشتری انجام می دهند. قیمت هر کیلو لوبیا قرمز 110 هزار تومان، لوبیا سفید 130 هزار تومان، نخود 75 هزار تومان و ماش 82 هزار تومان است. بعد از آن به سراغ پروتئین فروشی می روم. برای درست کردن شله لازم است از گوشت بدون چربی گوسفند استفاده شود به همین دلیل قیمت هر کیلو از آن را از چندین فروشگاه سوال می کنم. قیمت یک کیلو گوشت سردست گوسفند بدون چربی 830 هزار تومان و گوشت ران بدون چربی آن 820 هزار تومان است. قیمت هر کیلو دنبه نیز 350 هزار تومان بود. پیاز هم متوسط هر کیلو 25 هزار تومان.
4 میلیون برای 50 نفر
طبخ شله برای 50 نفر حدود 2 کیلو و نیم گوشت گوسفندی بدون چربی و 1 کیلو 250 گرم از هر کدام از حبوبات لازم دارد به جز ماش که 700 گرم است. دنبه نیز 1 کیلو و 200 گرم، 3 کیلو پیاز، علاوه بر آن 2 کیلو برنج ترجیحا ایرانی، بلغور گندم، انواع ادویه و روغن و .. نیز لازم است. با این حساب حدود 2 میلیون و 50 هزار تومان هزینه گوشت، 437 هزار تومان دنبه، 137 هزار تومان لوبیا قرمز، لوبیا سفید 162 هزار تومان، نخود 95 هزار تومان، ماش 57 هزار تومان، برنج با متوسط قیمت حدود 300 هزار تومان، پیاز 75 هزار تومان و حدود 500 هزار تومان هم برای بقیه هزینه های اقلام مورد نیاز در نظر بگیریم. در مجموع تهیه شله مشهدی برای 50 نفر، حدود 4 میلیون تومان هزینه خواهد داشت. مسلما این مبالغ برای جمعیت زیاد بسیار بیشتر خواهد بود.
افزایش قیمتی در حبوبات نداشته ایم
قیمت گوشت بدوم چربی گوسفند قبل از محرم نیز بیش از 800 هزار تومان بود اما در بعضی از حبوبات نسبت به هفته های پیش از محرم شاهد افزایش 3-4 هزار تومانی بودم. در گفت و گو با مدیر بازرسی و نظارت اصناف این موضوع را مطرح کردم. صیادی در پاسخ گفت: افزایش قیمت حبوبات قبل از شروع 1403 اتفاق افتاد و افزایش قیمت دیگری نداشته ایم. حتی از ابتدای تیر ماه در بعضی اقلام کاهش قیمت 7-8 هزار تومانی وجود داشته است. با توجه به این که هوا گرم و انبارها پر است، اشباع بازار را نیز داریم. اما ممکن است بعضی از فروشگاه ها صرفا 3-4 درصد افزایش قیمت داشته باشند که اندک هستند و به صورت کلی افزایش قیمت وجود ندارد.