کنگو و دردسرهای یک کنه!
تب کریمه کنگو چیست، از چه راههایی وارد بدن ما میشود و میتواند چه عوارضی برای بدن ما داشته باشد
هر سال در فصل گرما گزارشهایی از شیوع برخی بیماریها منتشر میشود که تب خونریزیدهنده کریمه کنگو یکی از آن هاست. به گزارش مرکز تحقیقات ویروسشناسی ایران، تب کریمه کنگو یک بیماری ویروسی است که نوعی کنه سخت، هم مخزن و هم ناقل آن است. این ویروس میتواند بسیاری از حیوانات اهلی و وحشی را مبتلا کند. انسان هم در صورت تماس با حیوان مبتلا یا کنه آلوده به ویروس ممکن است مبتلا شود. این ویروس بیشتر حیوانات را مبتلا
می کند، اما موارد تکگیر یا اپیدمی انسانی هم میتواند اتفاق بیفتد. پرندگان بهجز شترمرغ در مقابل این ویروس مقاوم هستند و تماس با فرد مبتلا هم میتواند باعث بیماری شود. درباره این بیماری چه باید بدانیم؟ تب خونریزیدهنده کریمه کنگو چگونه منتقل میشود؟
تب کریمه کنگو از کجا میآید؟
بیماری تب کریمه کنگو در ایران اولین بار در کتاب گنجینه خوارزمشاه جرجانی در حدود سال ۱۱۱۰توصیف و در سال ۱۹۷۰وجود بیماری در ایران ثابت شد. این بیماری در حیوانات اهلی مثل گاو و گوسفند علایم مشخصی ندارد و حداکثر باعث تب میشود، بنابراین کارکنان کشتارگاهها به احتمال زیاد متوجه بیماری دام نخواهند شد. به همین دلیل دامداران، کشاورزان، کارگران کشتارگاهها، دام پزشکان و کارکنان بهداشتی و درمانی، بهخصوص در بیمارستانها در معرض ابتلا به این بیماری هستند. این ویروس بیشتر در فصل گرم سال همزمان با فصل فعالیت کنه شروع به کار میکند و سردرد، تب شدید، کمردرد و درد مفاصل و عضلات، دلدرد، اسهال، استفراغ و خونریزی به صورت نقطههای ریز مثل سر سوزن یا خونریزیهای وسیعتر و یرقان میتواند از علایم ابتلا به تب کنگو باشد. علایم بیماری یک تا سه روز بعد از نیش کنه آلوده یا پنج تا شش روز بعد از تماس با حیوان آلوده ایجاد میشود. بعد از چند روز بیماری وارد مرحله خونریزی میشود. بنابراین توجه به علایم در صورت تماس با دام، گوشت گرم و ... حائز اهمیت است.
کجا ممکن است آلوده باشد؟
سوال خیلیها این است که تب کنگو واکسن دارد یا نه. هنوز برای پیشگیری از این بیماری در دام و انسانها واکسنی وجود ندارد. درمان بیماری در انسان هم بیشتر درمان حمایتی برای رفع عوارض و خطرات بیماری است و استفاده از داروهای ضدویروس هم تاثیر مثبتی بر درمان این بیماری داشته است. البته مراجعه به مراکز درمانی در مراحل اولیه ابتلا بسیار مهم است و نباید خودسرانه آن را درمان کرد. شاید برایتان سوال باشد چه چیزی باعث میشود یک فرد به تب کنگو مبتلا شود؟ یکی دیگر از راههای انتقال تب کریمه کنگو، کنههایی هستند که روی بدن دامهای آلوده به ویروس (گاو، گوسفند و بز) زندگی میکنند و از طریق گزش میتوانند منجر به ابتلای انسان به بیماری شوند. همچنین هنگام طبیعتگردی یا سفر به مناطق روستایی از تماس با دامها و رفتن به آغلها خودداری و از لهکردن یا کشتن کنهها با دست پرهیز کنید.
چطور پیشگیری کنیم؟
از قدیم گفتند پیشگیری بهتر از درمان است. به همین دلیل میخواهیم راههای پیشگیری از ابتلا به بیماری تب کنگو را که در صورت درمان نشدن، میتواند مرگبار باشد، خلاصهوار ارائه کنیم:
* دام مورد نیاز حتماً از جایگاههای عرضه دام بهداشتی با نظارت اداره دام پزشکی خریداری شود و ذبح بهداشتی صورت گیرد.
* گوشت را حداقل تا 24ساعت در دمای یخچال (بین 3 تا 4درجه سانتیگراد) نگهداری کنید و بعد آن را خرد یا استفاده کنید.
* اگر روی دست یا بدن خود کنه دیدید، به هیچعنوان آن را با دست جدا نکنید. همچنین آن را روی پوست له نکنید و به سراغ مراکز بهداشت بروید.
* اگر جزو کسانی هستید که به تازه و گرمخوردن احشای دام مانند جگر، قلوه و... عادت دارید آن را کنار بگذارید چون اینها باید 48ساعت در دمای یخچال نگهداریشوند.
* از قرار دادن گوشت دام آلوده بلافاصله پس از ذبح، در فریزر پرهیز کنید، ویروس در دمای منفی ۲۰ درجه سانتی گراد تا یک سال زنده خواهد ماند.
* فروشندگان غیرمجاز دام معمولاً دامهای بیمار را با قیمت ارزانتر به فروش میرسانند. با خرید این دامها سلامت خود را به خطر نیندازید.
* برای حفظ سلامت خود و دیگران، ذبح دام را در کشتارگاههای تحت نظارت ادارههای دام پزشکی انجام دهید و به هیچ عنوان دام را در منازل و معابر عمومی ذبح نکنید.
* در صورت تماس با دام یا گوشت تازه و بروز علایمی نظیر تب، سردرد، درد عضلات و خونریزی شدید، به سرعت به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه کنید.