جوابیه وزارت کشور به گزارش «نوبت عدلیه برای قصورهای یک سیل»
«نوبت عدلیه برای قصورهای یک سیل»؛ این عنوان گزارشی بود که روزنامه خراسان روز شنبه 29 اردیبهشت ماه و پس از سیل خسارتزا و کم سابقه مشهد منتشر کرد و در آن به بررسی ردپای سوءمدیریت ها در سیل چهارشنبه 26 اردیبهشت ماه پرداخت، گزارشی که حالا با واکنش وزارت کشور همراه بوده و این وزارتخانه با ارسال جوابیه ای به روزنامه خراسان، توضیحاتی درباره این گزارش ارائه کرده است که در ادامه می آید:
«پیرو صدور هشدارهای هواشناسی، هشدار سطح زرد شماره 8 مورخ 24/2/1403 (2 روز قبل از حادثه) و هشدار سطح نارنجی شماره 5 مورخ 25/2/1403 (یک روز قبل از حادثه) مراتب از طرق مختلف از جمله ارسال پیامک، مکاتبات اداری و شبکه های اجتماعی و از طریق صدا و سیما به صورت مکرر به اطلاع مدیران دستگاه های اجرایی و فرمانداران شهرستان ها رسید. متعاقبا جلسات ستاد مدیریت بحران استان و شهرستان ها برگزار و تمهیدات لازم از جمله آماده باش 100 درصدی نیروها، مدیران و ماشین آلات، تعطیلی مراکز گردشگری، بوم گردی،پارک ها، انسداد معابر در معرض سیل(در صورت نیاز)، ارسال پیامک هشدار به کلیه مردم عزیز استان درخصوص پرهیز از ترددهای غیرضروری در سطح مشهد و استان، اتخاذ و ابلاغ و مکررا اطلاع رسانی گردید. متعاقبا با حضور کلیه مدیران و عوامل امدادی با حضور میدانی در مناطق خسارت دیده، اقدامات عملیاتی مورد نیاز مناطق خسارت دیده از جمله تخلیه رسوبات و گل و لای از منازل مردم با همیاری نیروهای جهادی انجام گردید. همچنین توزیع اقلام امدادی و اولیه بین خسارت دیدگان انجام گرفت. عملیات پایدارسازی شبکه های آب،برق،گاز و راه در اسرع وقت انجام شد و در حال حاضر به جز تعداد محدودی از روستاهای مناطق خسارت دیده مابقی در جریان پایدار خدمات برخوردار هستند. مزید اطلاع، میزان بارشی که سبب وقوع سیلاب گردید 32 میلیمتر در بازه زمانی یک ساعت بوده است که بر اساس تحلیل کارشناسی شرکت آب منطقه ای استان، سیلاب مذکور با دوره بازگشت 200 ساله بوده است.»
پاسخ خراسان
ضمن قدردانی از وزارت کشور بابت ارائه توضیحات درباره برخی اقدامات انجام شده در ماجرای سیل خسارتزای اواخر اردیبهشت در مشهد، در ادامه نکاتی در پاسخ به این جوابیه مطرح می شود:
در این که در ماجرای سیل اخیر مشهد، قصورهایی رخ داده شکی نیست، این را ناظران شهرداری مشهد به کرات اعلام کرده اند و از ترک فعل مدیریت شهری مشهد در مدیریت بحران سیل اخیر گفته اند، از جمله در همین صحن علنی دوشنبه گذشته شورای شهر مشهد که شهردار را به آستانه استیضاح کشاند، حجت الاسلام والمسلمین منصوریان عضو شورای شهر مشهد به عنوان ناظر عملکرد شهرداری خطاب به شهردار اعلام کرد: «بنده به عنوان ناظر حضرت عالی و نماینده خون هایی که ریخته شده است، عرض می کنم ترک فعل انجام دادید، بگویید انجام ندادم این هم صورت جلسه ای که قبل از آن جلسه بحران را تشکیل دادم، این تدابیر لازم را اتخاذ کرده ام و این اقدامات را انجام داده ام، آن گاه من دست شما را هم میبوسم.» و یا دبیریان دیگر عضو شورای شهر مشهد در این باره خطاب به شهردار صراحتا گفت: «در موضوع سیل با جان مردم بازی و کوتاهی کردید. رئیس کمیسیون حملونقل شورا بعد از سیل، جلسه تشکیل دادند و قرار شد شهرداری۱۱ مورد را اعلام کند که نتیجه این سهلانگاریها چه بوده است؟ جواب کمیسیون را ندادند. نامه در شهرداری 130 تا 140 بار گردش داشته است. ما در برابر قصورهای شهرداری در موضوعات مختلف به ویژه سیل کوتاه نخواهیم آمد. شهردار باید تا چند روز آینده اقدامات نکرده خود در زمینه سیل را اعلام کند تا ببینیم باید پیگیری قضایی شود یا مدل دیگری رفتار کنیم.» از این موارد، فکت های صریح و تاکیدهای جدی اعضای شورای شهر مشهد به عنوان ناظران مدیریت شهری مبنی بر اهمال شهردار در مدیریت بحران سیل اخیر باز هم مواردی قابل ذکر است! بنابراین این انتظار از وزارت کشور به عنوان ناظر کلان بر عملکرد شهرداری ها و همچنین مدیریت بحران استان ها وجود داشت که خود به عنوان مدعی، مطالبه گر و پیگیر اهمال ها و ترک فعل های احتمالی در سیل اخیر مشهد باشد، نه این که با ذکر نکات تکراری که تا کنون بارها توسط دیگر مسئولان مطرح شده، به افکار عمومی پاسخی غیراقناعکننده بدهد. کاش در این جوابیه اشاره می کردید که چه اقداماتی دقیقا قبل از وقوع سیل رخ داد و مدیریت بحران چند جلسه برای پیشگیری از وقوع بحران تشکیل داد و چه تصمیماتی اتخاذ کرد؟ چرا نقاط و معابر مستعد سیلاب و آبگرفتگی شناسایی و مسدود نشد که شاهد جان باختن تعدادی از همشهریان نباشیم؟ آیا اقدامی برای لایروبی مسیل های اصلی شهر انجام شده بود؟ چرا مدیر بحران شهرداری مشهد در ساعات اولیه وقوع بحران چنان بی اطلاع از وضعیت بود و با ادبیاتی عجیب افکار عمومی را جریحه دار کرد؟ آیا این نشان از بی توجهی کل سیستم مدیریت شهری به مدیریت بحران سیل نبود؟ چرا مدیریت بحران استانداری خراسان رضوی اولین اطلاعیه خود را ساعت 16:10 و بعد از آغاز بحران و گرفتار شدن مردم در سیلاب منتشر کرد؟ این ها تنها بخش اندکی از سوالات و ابهامات جدی افکار عمومی درباره مدیریت بحران سیل اخیر مشهد است که انتظار می رفت وزارت کشور پیگیر و پاسخگوی آن باشد.