ببین!

تنهایی دشت را

که دست سرد زمستان،

_مادرانه_

به روی تن رنجور درخت

لحاف سپیدی از برف می‌کشد... 

اسماعیل جلیلی نجوا

بیمارستان بزرگ بود و مخصوص مجروحان جنگ. بستری‌‌ام که کردند، فهمیدم هم‌تختی‌‌ام یک بسیجی است. چهره ساده و باصفایی داشت. قیافه‌اش می‌خورد که جزو نیروهای تدارکات باشد. بعد از سلام و احوالپرسی گفتم: پدر جان تو جبهه چکاره‌ای؟ لبخند زد، گفت: تدارکاتی. جوانی توی اتاق بود که دایم دور و بر تخت او می‌چرخید. اول فکر کردم شاید همراهش باشد، ولی وقتی دیدم اسلحه کمری دارد، شک کردم. کم‌کم متوجه شدم مجروحان دیگری که در آن اتاق هستند، احترام خاصی به او می‌گذارند. انتظار داشتم آن بسیجی ساده و باصفا هر کسی باشد غیر از حاج عبدالحسین برونسی. همین که از بیمارستان مرخص شدم، رفتم توی تیپی که او فرمانده‌اش بود. تا موقعی که شهید شد، ازش جدا نشدم.

برگرفته از «ساکنان ملک اعظم»

مرحوم استاد فاطمی‌نیا فرموده‌اند: «مسئله عاقبت به‌خیر شدن بسیار مهم است! در معتبرترین و قدیمی‌ترین کتاب درمورد جنگ صفین (کتاب نصر) نوشته‌اند: «درجنگ صفین یکی از سربازان امیرالمومنین(ع) زخمی شد، او را به خیمه‌های حضرت آوردند. حالا انصافا این صحنه را تصور کنید، اگر ما در آن‌جا بودیم و می‌دیدم که سرباز حضرت در راه ایشان زخمی شده، از ته دل می‌گفتیم خوشا به سعادتش! چه سعادتی بالاتر از مجروح شدن درجبهه حضرت است؟ اما آیا می‌دانید این سرباز که بود؟ نصر می‌نویسد: «آن سرباز مجروح، شمر بن ذی الجوشن بود!» عجیب است! انسان یک روز در جبهه حضرت امیرالمومنین(ع) باشد و یک روز هم سر از کربلا دربیاورد و آن ظلم و جنایت فجیع و غیرقابل بیان را مرتکب شود. از آن طرف جناب حرّ است. در ابتدا در لشکر ابن زیاد است و حکم جنگ با امام حسین(ع) را دارد، اما در آخر در راه حضرت شهید و عاقبت به‌خیر می‌شود.»

حجت الاسلام قرائتی در تفسیر سوره ماعون آورده‌اند: «بر اساس روایات، ریاکار ظاهرى زیبا و باطنى مریض دارد. در ظاهر اهل خشوع و تواضع است، ولى در باطن دست از گناه برنمى‌دارد. او در ظاهر گوسفند و در باطن گرگ است. به جاى آن که از دنیا آخرت را به دست آورد، از آخرت به سراغ دنیا مى‌رود و از پرده‌پوشى خداوند سوءاستفاده کرده و گناه مى‌کند. پیامبر اکرم(ص) فرمود: سخت‌ترین عذاب‌ها براى کسى است که مردم در او خیر ببینند در حالى که در او خیرى نیست. فرشتگان اعمال برخى انسان‌ها را بالا مى‌برند، ولى خطاب مى‌رسد: هدفش خدا نبوده است، آن را برگردانید.»

برگرفته از تفسیر نور

چارلز اسپنسر چاپلین (۱۸۸۹ تا ۱۹۷۷) بازیگر کمدی، فیلم‌ساز و آهنگ‎ساز انگلیسی بود که در دوره فیلم صامت به شهرت رسید. چاپلین از طریق شخصیت سینمایی خود یعنی ولگرد کوچولو، به نمادی جهانی بدل شد و یکی از مهم‌ترین چهره‌های تاریخ سینما محسوب می‌شود. چاپلین ،دوران کودکی‎اش  را در لندن با فقر و سختی گذراند؛ پدرش مفقود بود و مادرش با مشکلات مالی دست و پنجه نرم می‌کرد. او پیش از 9سالگی دو بار به اردوی کار فرستاده شد. چاپلین اجرا را از سنین پایین آغاز کرد و بعدها به‌عنوان بازیگر تئاتر و کمدین مشغول به کار شد. او در ۱۹ سالگی با شرکتی قرارداد بست که او را به ایالات متحده برد و کشف شد. چاپلین خیلی زود شخصیت ولگرد کوچولو را به وجود آورد که توجه و علاقه مردم را جلب کرد. نخستین فیلم ناطق او دیکتاتور بزرگ (۱۹۴۰) بود که در آن به تمسخر آدولف هیتلر پرداخت. هیتلر با این که می‌دانست چاپلین برای مسخره کردن او سبیل مسواکی می‌گذارد، با این همه از طرفداران فیلم‌های او بود. چاپلین نویسندگی، کارگردانی، تهیه‌کنندگی، تدوین، بازیگری و آهنگ‎سازی بیشتر فیلم‌هایش را برعهده داشت. او در سال ۱۹۷۲ جایزه اسکار افتخاری را به‌پاس تأثیر فراوانش در ساخت فیلم‌های سینمایی کسب کرد. فیلم‌های جویندگان طلا، روشنایی‌های شهر، عصر جدید و دیکتاتور بزرگ اغلب در فهرست برترین فیلم‌های تاریخ قرار گرفته‌اند. اندرو ساریس، منتقد فیلم نوشته: بدون شک چاپلین یگانه و مهم‌ترین هنرمند تاریخ سینماست. او خارق‌العاده‌ترین عملکرد را داشته و احتمالاً هنوز جهانی‌ترین نماد است. در سال ۲۰۰۶ کلاه و یک عصا از لباس ولگرد به قیمت 140 هزار دلار در یک حراجی فروخته شد.

هر کسی که ازدواج می‌کند، در شروع امیدوار است سال‌ها در کنار همسرش زندگی کند و هر دو طعم خوشبختی را بچشند. اما چرا با این‌که دو طرف قبل از ازدواج خوب فکر کرده‌اند و نیت خوشبختی هم را داشتند، برخی ازدواج‌ها با شکست مواجه می‌شود؟ «جان گاتمن» مبتکر ایده «عکس ایکس ری» از ازدواج که نوعی آزمایش 15 دقیقه‌ای برای پیش‌بینی موفقیت یک رابطه با دقت 94 درصد است، در کتاب معروفش یعنی «ازدواج‌ها چرا موفق می‌شوند و چرا شکست می‌خورند»؟ به این سوال مهم پاسخ داده است. گاتمن معتقد است یک ازدواج برای تداوم به تعارض یا بار منفی نیاز دارد اما باید به تعادل برگردد تا پایدار باشد. در ادامه بیشتر با این کتاب آشنا می‌شویم. 

 

زنگ خطرهای ازدواج 

گاتمن در این کتاب به‌زیبایی و به‌صورت گام‌به گام مخاطبش را با چهار ویرانگر ازدواج آشنا می‌کند. اولین موردی که او اشاره می‌کند، انتقاد است. رفتاری که در ظاهر شاید تهدیدی برای ازدواج نباشد اما وقتی زوج‌ها بدون رعایت برخی نکات و پیش‌زمینه‌ها بی‌محابا و کنترل نشده از هم انتقاد کنند، پای یک تهدید دیگر یعنی «تحقیر» را به زندگی مشترک‌شان باز می‌کنند. در تحقیر یکی از زوج‌ها رفتار طرف دیگر را نقد نمی‌کند بلکه شخصیت او را زیر سوال می‌برد و این رفتار آسیب‌های زیادی دارد. با مطالعه این کتاب متوجه می‌شویم وقتی فردی تحقیر شود حالت دفاعی به‌خودش می‌گیرد و انرژی‌اش را به‌جای بحث منطقی روی دفاع از خود و تخریب طرف مقابل با یادآوری گذشته و... می‌گذارد. به‌محض این‌که پای ادبیات تحقیرآمیز به‌زندگی زوجی باز شد، زمینه برای ناامیدی هم فراهم می‌شود. دو طرف کم کم دیواری دور خودشان می‌کشند و همدیگر، نیازها، نقاط قوت، خاطرات مشترک و ... را نادیده می‌گیرند. 

 

چطور می‌شود ازدواجی را نجات داد؟ 

گاتمن در کتابش ضمن بررسی دقیق و موشکافانه آسیب‌های جدی یک ازدواج، به مهارت‌هایی هم می‌پردازد که می‌تواند شرایط بد را تغییر دهد. او به زوج‌ها پیشنهاد می‌کند که وقتی ضربان قلب‌شان بالاست و هر لحظه ممکن است از کوره دربروند و غیرمنطقی شوند بحث نکنند، گفت‌وگو را به زمان مناسب منتقل کنند، در مکالمه حالت دفاعی نگیرند، دنبال حرف منطقی باشند نه جواب دندان‌شکن، مدام به‌خود یادآوری کنند چرا روزی همسرشان را انتخاب کردند و او همین حالا چه نکات مثبتی دارد. فهرستی از نقاط مثبت طرف مقابل را بنویسند و به او در عمل نشان دهند چالش‌های زندگی به این معنا نیست که قدر همسر، نقاط مثبت و زحماتش را نمی‌دانند. این رفتار باعث می‌شود هر دو طرف روی نقاط مثبت تمرکز کنند و افکار استرس‌آور و رفتارهای پرتنش از آن‌ها دور شود. او در این کتاب به زوج‌ها کمک می‌کند بتوانند رفتار همدلانه داشته باشند، در مواقع ناراحتی احساسات‌شان را توصیف کنند و گفت‌وگوهای غیراحساسی و معنادار داشته باشند تا زندگی‌شان شیرین شود. مطالعه این کتاب می‌تواند برای همه زوج‌ها حتی اگر سال‌ها از زندگی مشترک‌شان گذشته مفید باشد.         

جوانی خردمند که از فنون فضایل حظی وافر داشت و طبعی نافر، چندان که در محافل دانشمندان نشستی زبان سخن ببستی.

 باری پدرش گفت ای پسر تو نیز آن‌چه دانی بگوی.

 گفت ترسم که بپرسند از آن‌چه ندانم و شرمساری برم.

نشنیدی که صوفیی می‌کوفت

زیر نعلین خویش میخی چند؟

آستینش گرفت سرهنگی

که بیا نعل بر ستورم بند

برگرفته از گلستان سعدی

1-خواستگاری 

ژاپنی‌ها بسیار محجوب و خجالتی‌اند، به همین دلیل خواستگاری سنتی در این کشور به شکل غیرمستقیم انجام می‌شود. مثلاً ممکن است مردی از زن مورد علاقه‌اش بپرسد: «می‌شود هر روز برایم سوپ درست کنی؟» یا ممکن است از او بپرسد که آیا حاضر است لباس‌هایش را بشوید و در یک قبر کنار او دفن شود؟ (به این معنا که عشق میان آن‌ها به قدری قوی است که بعد از مرگ هر دوی آن‌ها هم ادامه خواهد داشت). البته این سنت در ژاپن به تدریج در حال از میان رفتن است و حالا تنها مردان واقعاً خجالتی ژاپنی از این روش‌های غیررمانتیک برای ابراز علاقه خود به یک زن استفاده می‌کنند. به علاوه، زن‌ها باید پیش از خواستگاری رضایت خانواده‌شان را جلب کنند. ژاپنی‌ها در مورد مسئله ازدواج بسیار محافظه‌کار هستند.

 

2-زندگی در کافی‌نت

همه ژاپنی‌ها پول کافی برای اجاره یک آپارتمان یا حتی یک کپسول در هتل‌های کپسولی را ندارند. بعضی از آن‌ها مجبورند سال‌های زیادی را در کافی‌نت‎ها سپری کنند. این کافی‌نت‌ها علاوه بر فراهم کردن دسترسی به اینترنت، امکان استفاده از حمام و نوشیدنی‌های رایگان را در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهند. هزینه اقامت در این کافی‌نت‌ها حدود 20 دلار و پایین‌تر از هتل‌های کپسولی است که همین موضوع این مکان‌ها را به پناهگاهی محبوب در میان افراد کم‌درآمد تبدیل کرده است.

 

3-ماهی در کانال‌های آب

آب درون کانال‌های کنترل سیلاب در ژاپن واقعاً تمیز است و در آن‌ها نه زباله می‌ریزند و نه فاضلاب. آب این کانال‌ها به شفافیت آب لوله‌کشی است و ماهی‌ها آزادانه در آن شنا می‌کنند. از آب‌های زیرزمینی که به این کانال‌ها می‌ریزند می‌توان به عنوان یخ یا برای آشپزی استفاده کرد. در شهر شیگا این کانال‌ها در ارتفاعات مختلف ساخته شده‌اند که از کانال‌های پایین‌تر برای شست‌وشوی ظرف‌ها استفاده می‌شود. اگر ظرف کثیفی را به مدت ۳ساعت در آب قرار دهید، نیازی به شست‌وشوی آن نخواهد بود، چرا که ماهی‌های کپور ته‌مانده غذا را می‌خورند. این کانال‌ها در ژاپن جاذبه گردشگری هستند و تورهای گردشگری برای بازدید از این کانال‌ها پول کافی برای تعمیر و نظافت آن‌ها را دریافت می‌کنند. 

       آب تنی ماهی یک عمر طول می کشد.

       گربۀ پرتوقّع انتظار دارد موش به خودش سس گوجه‌فرنگی بزند!

       شب نمی‌گذارد چراغ‌های خاموش همدیگر را ببینند.

       در آستانۀ در خروجی زندگی، جسدم را جا گذاشتم.

مرحوم پرویز شاپور

       آهنگر می‌داند با آهن چه باید کرد.هندی

       احمق پناهگاه احمق است. فلسطینی

       ابتکار مشکل است و انتقاد آسان. ترکی

       از کیف پولت بپرس که چه باید بخری. اسکاتلندی

در زبان فارسی از ریشه «جن» به معنای «جنبنده و پرحرکت» گرفته شده است. هرگاه دو حرف «وا» در میان برخی از ریشه‌های دو حرفی زبان فارسی بیاید، معنای خصلت درونی به آن واژه می‌دهد مانند:

جن: ج+وا+ن=جوان، تن: ت+وا+ن=توان، نز(ظریف): ن+وا+ز=نواز

کتاب‌هایم را ببند، آن‌ها را مخوان. به‌جای خواندن آن‌ها خطوط دست و چهره‌ام را بخوان. وقتی به چهره‌ تو می‌نگرم، مانند کودکی هستم که شادمانه به درخت کریسمس می‌نگرد.

 «در بندر آبیِ چشمانت»، نزار قبانی