شهید مدرس؛ نماینده جاودان ملت
هشتاد و ششمین سالگرد شهادت آیت ا... مدرس، فردا در کاشمر برگزار می شود
سیدهادی مهدیان- آیت ا... سید حسن مدرس، فقیهی مجاهد، عالمی پرهیزکار و یکی از چهره های درخشان تاریخ تشیع به شمار میرود که زندگی، اخلاق، رفتار و نیز جهت گیری های سیاسی و اجتماعی وی برای مشتاقان حق و حقیقت نمونه خوبی است. او خود را در راه اعتلای اسلام نثار کرد و همواره در راستای نشر حقایق اسلامی و دفاع از معارف تشیع، مردانه استوار ماند و همان گونه بود که می گفت و همان طور گفت که می بود. آیتا... سیدحسن مدرس سال ۱۳۸۷ قمری در سرابه اردستان از توابع استان اصفهان دیده به جهان گشود. او تحصیل خود را در علوم اسلامی در اصفهان، سامرا و نجف نزد میرزای شیرازی و دیگران تا درجه اجتهاد ادامه داد. آن گاه به اصفهان بازگشت و مشغول تدریس فقه و اصول شد. در ۱۲۸۹ شمسی همزمان با تشکیل دوره دوم مجلس شورای ملی که پس از استبداد صغیر برپا شد، آیتا... سیدحسن مدرس از سوی آخوند خراسانی و شیخ عبدا... مازندرانی بهعنوان یکی از مجتهدان تراز اول به مجلس شورای ملی معرفی و از سوی مجلس نیز پذیرفته شد. وی در دوره سوم نیز از طرف مردم تهران به نمایندگی انتخاب شد ولی این مجلس به علت فشار خارجی و آغاز جنگ جهانی اول یک سال بیشتر دوم نیاورد. در ۱۳۳۴ قمری 27 نفر از نمایندگان مجلس و گروهی از رجال سیاسی و مردم عادی به منظور مقابله با تجاوزات روس و انگلیس به ایران، به طرف قم حرکت کردند و در آن شهر «کمیته دفاع ملی» را تشکیل دادند و یک هیئت ۴ نفری را برای اداره امور برگزیدند که آیتا... سیدحسن مدرس یکی از آنان بود. در ۱۳۳۷ قمری، وثوقالدوله قرارداد ۱۹۱۹ را با انگلستان منعقد کرد که براساس آن اختیار امور مالی و نظامی دولت ایران در دست مستشاران انگلیسی قرار میگرفت. وثوقالدوله تصمیم داشت تا این قرارداد را در مجلس به وسیله طرفداران و دست نشاندگان خود به تصویب برساند اما بر اثر مخالفتهای آیتا... سیدحسن مدرس در مجلس و افکار عمومی، مجلس قرارداد مذکور را رد کرد و وثوقالدوله به ناچار از کار برکنار شد. پس از کودتای ۳ اسفند ۱۲۹۹ که توسط رضاخان و سید ضیاءالدین طباطبایی صورت گرفت، بسیاری از آزادیخواهان دستگیر شدند که از جمله آنان آیتا... سیدحسن مدرس بود که به قزوین تبعید و در آن جا زندانی شد. وی بیش از ۳ماه در حبس بود و پس از عزل سید ضیاء آزاد شد. وی پس از آزادی به نمایندگی مردم تهران در مجلس چهارم انتخاب و به عنوان نایب رئیس مجلس برگزیده شد. دوره پنجم مجلس در ۱۳۰۲ افتتاح شد و در این دوران پر اهمیت تاریخ مشروطه که با تغییر سلسله قاجاریه و روی کار آمدن رضاخان همراه بود، آیتا... سیدحسن مدرس رهبری اقلیت مجلس را بر عهده داشت.
استیضاح رضاخان در مجلس پنجم
روز ۷ مرداد ۱۳۰۴، آیتا... سیدحسن مدرس به همراه 6 تن دیگر از نمایندگان رضاخان رئیسالوزرا را به دلیل سوء سیاست داخلی و خارجی، قیام و اقدام بر ضد قانون اساسی و حکومت مشروطه استیضاح کرد. اما رضاخان توانست مقدمات تصویب انقراض قاجاریه را فراهم کند و در تاریخ ۹ آبان ۱۳۰۴ این کار را عملی کرد و خود به پادشاهی ایران رسید. با فرارسیدن دوره هفتم مجلس شورای ملی در سال 1307 رضاخان تصمیم گرفت به هر نحو ممکن از ورود مدرس و یارانش به مجلس جلوگیری کند و به همین دلیل انتخاباتی کاملا فرمایشی برگزار کرد. به نحوی که حتی یک رای به نام مدرس از صندوقها بیرون نیامد به همین علت مدرس در مجلس درس خود گفت: اگر 20 هزار نفر از مردمی که در دوره گذشته به من رای دادند همگی مرده باشند یا رای نداده باشند پس آن یک رای را که خودم به خودم دادم چه شده است!
شهادت
سرتیپ درگاهی رئیس شهربانی تهران که عداوتی خاص با مدرس داشت در پی فرصتی می گشت تا زهر خود را بریزد. به همین منظور در شب دوشنبه شانزدهم مهرماه 1307 به همراه چند پاسبان مسلح به منزل مدرس رفته، پس از مضروب و مجروح کردن اهل خانه و زیر کتک گرفتن شهید مدرس وی را دستگیر و به قلعه خواف تبعید کردند. آن فقیه فرزانه پس از 9 سال اسارت در قلعه خواف، با نقشه رضاشاه روانه کاشمر شد و در حوالی غروب 27 رمضان 1356 قمری مطابق با دهم آذر 1316 شمسی سه جنایتکار و خبیث به نامهای جهانسوزی، خلج و مستوفیان نزد مدرس آمده و چای سمی را به اجبار به او دادند و چون دیدند از اثر سم خبری نیست عمامه سید را در حین نماز از سرش برداشتند، بر گردنش انداختند و آن فقیه بزرگوار را به شهادت رساندند. قبر آیتا... سیدحسن مدرس پس از شهریور ۱۳۲۰ و خروج رضاخان از ایران، توسط اهالی محل مشخص و امروز مشهد این فقیه فرزانه در شهر کاشمر زیارتگاه عاشقان معرفت و شیفتگان حقیقت است.گفتنی است، هشتاد و ششمین سالگرد شهادت آیت ا... مدرس و گرامیداشت روز مجلس فردا (جمعه 10آذر) با حضور شخصیت های کشوری و استانی و اقشار مختلف مردم و با سخنرانی حجت الاسلام سیدرضا تقوی رئیس مجمع نمایندگان استان تهران در زیارتگاه این شهید راه حق و حقیقت در شهر کاشمر برگزار میشود.