صنعت از رمق افتاده
گلایه کارآفرینان از ضعف زیرساختی شهرک های صنعتی تربت حیدریه

کارآفرینان و صنعتگران تربت حیدریه با ابراز گلایه، ضعف زیرساختی در شهرکهای صنعتی این شهرستان را مانعی برای رشد حوزه صنعت و تولید در جغرافیای مرکزی استان خراسان رضوی میدانند. به گزارش ایرنا، تربت حیدریه از گذشتههای دور تاکنون در حوزه کشاورزی و تجارت، قطب تولید خراسان رضوی بوده است و به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، پیوند این بخش با صنعت میتواند باعث همپوشانی و همافزایی تولید و ایجاد مشاغل پایدار جدید و به تبع آن افزایش درآمد سرانه در سطح منطقه شود. اما در این بین، بخش صنعت تربت حیدریه طی دهههای اخیر نتوانسته است، همپای دیگر بخشهای اقتصادی شهرستان رشد کند که فراهم نبودن بستر کار و زیرساختها را میتوان از جمله علل اصلی این رکود دانست.
یکی از دلایل اصلی رشد نکردن بخش صنعت تربت حیدریه، فراهم نبودن زیرساختها در شهرکهای صنعتی شهرستان است که باعث پراکنش واحدهای تولیدی در سطح منطقه و به دنبال آن بالا رفتن «هزینه تمام شده» تولید و کاهش رغبت برای سرمایهگذاری شده است. به عنوان مثال، شهرک صنعتی شماره یک تربت حیدریه بیشتر از ۳۰ سال سابقه دارد، اما با وجود این عمر بالا به دلیل فراهم نبودن زیرساختها هنوز تعداد کمی از واحدهای تولیدی در آن مستقر شدهاند.
تاریخچه شهرک های صنعتی تربت حیدریه
بر اساس آخرین دادههایی که خبرنگار ایرنا از منابع مختلف دولتی به آن دست یافت؛ شرکت شهرکهای صنعتی تربت حیدریه شامل شهرک صنعتی شماره یک، ۲ ، ناحیه صنعتی رضوی رباطسنگ و ناحیه صنعتی مهولات است. در شهرک صنعتی شماره یک تربت حیدریه که با 5/27 هکتار مساحت قدیمیترین مجموعه تولیدی شهرستان به شمار میآید، تاکنون فقط ۳۷ قرارداد منعقد شده است و از این تعداد نیز تنها ۱۸ واحد به بهرهبرداری رسیده که از این میان، هماکنون ۱۴ واحد فعال است. همچنین در شهرک صنعتی شماره ۲ تربت حیدریه به مساحت 23/107 هکتار، تاکنون فقط چهار قرارداد منعقد شده که تنها یک واحد آن با اشتغالزایی برای ۱۶ نفر به بهرهبرداری رسیده است.
۸۵ کارخانه صنعتی با اشتغالزایی بالای ۲هزار و ۱۵۰ نفر در شهرکهای صنعتی تربت حیدریه با ظرفیت بین ۴۰ تا ۵۰ درصد فعالیت میکنند. در ناحیه صنعتی رضوی رباطسنگ تربت حیدریه با گستره 7/21 هکتار از مجموع ۲۸ قرارداد منعقدشده فقط ۱۰ واحد به بهره برداری رسیده است که هماینک شش واحد آن با اشتغالزایی مستقیم برای ۲۲۰ نفر، فعالیت مستمر دارند. همچنین با وجود اقدامات انجام شده و استقرار چند واحد انگشتشمار در شهرک صنعتی مهولات، هنوز فعالیت تولیدی چشمگیری در این شهرک دیده نمیشود.خبرنگار ایرنا برای کنترل و صحتسنجی این آمار با رئیس شرکت شهرکهای صنعتی تربت حیدریه تماس گرفت که وی ارائه هرگونه آمار جدید را منوط به هماهنگی با مدیریت مربوط در مرکز استان خراسان رضوی و طی شدن روند اداری بیان کرد؛ موضوعی که بر سخنان حجتالاسلام معلمی، امام جمعه تربت حیدریه، مبنی بر بیاختیاربودن این اداره در سطح شهرستان صحه میگذارد.
گلایه و انتظارات کارآفرینان
با تنی چند از فعالان صنعتی تربت حیدریه گفتوگو کردیم که تمام آنها مشکلات شرکت شهرکهای صنعتی شهرستان را مواردی همچون فراهم نبودن آب و برق کافی، راه نامناسب، زمین های وقفی و نامشخص بودن نام خیابانهای شهرک برشمردند. به گفته کارآفرینان، وقفی بودن زمینهای شهرک صنعتی شماره یک تربت حیدریه باعث شده است واحدهای صنعتی مستقر نتوانند از تسهیلات بانکی استفاده کنند؛ چراکه بانکها داشتن سند ششدانگ ملکی را نخستین پیشنیاز پرداخت وام میدانند. این مشکل، تامین وثیقه برای دریافت تسهیلات بانکی را نیز دچار چالش جدی کرده است و در نتیجه به دلیل پایین آمدن میزان سرمایه گذاری در شهرک صنعتی شماره یک تربت حیدریه، هنوز بعد از گذشت چند دهه به رشد و توانمندی لازم نرسیده است.
انتقاد امام جمعه از شهرک های صنعتی
امام جمعه تربت حیدریه که اخیرا از واحدهای صنعتی و تولیدی شهرستان بازدید کرده، معتقد است که با وجود توصیه و تاکید رهبر معظم انقلاب بر حمایت از تولیدات داخلی، کارآفرینان و صنعتگران به قدر کافی حمایت نمیشوند. حجتالاسلام سیدمحمد معلمی هفته گذشته در خطبههای نماز جمعه تربت حیدریه گفت: همه مسئولان باید در تمام رده های مدیریتی و سطوح مختلف کشوری، استانی و محلی خود را درباره رشد تولید مسئول و ملزم بدانند. وی افزود: یکی از گلایه های همیشگی و برحق کارآفرینان و صنعتگران، بیتوجهی بانک ها به حوزه تولید و اشتغال است؛ چراکه صرف نظر از سود بالای بانکی، هزینه ثبتی اخذ تسهیلات در دفاتر اسناد رسمی بسیار سنگین است. از دیگر سو، یک صنعتگر برای دریافت وام باید یک تا سه سال در نوبت انتظار بماند. حجتالاسلام معلمی به بازدید خود از شهرک های صنعتی تربت حیدریه اشاره و بیان کرد: واحدهای تولیدی این شهرستان نیز همچون دیگر نقاط کشور، مورد بیمهری بهخصوص از سوی بانکها قرار گرفته اند.
امام جمعه تربت حیدریه افزود: یکی از موانع رونق تولید و اشتغال در این شهرستان، بیاختیار یا کم اختیاربودن مسئولان محلی است و صاحبان صنایع باید برای رفع مسائل پیش پا افتاده نیز به ستاد مرکزی ادارات (در مشهد و تهران) مراجعه کنند و مثلا مسئول شرکت شهرکهای صنعتی در تربت حیدریه تقریبا هیچ اختیاری برای تصمیمگیری ندارد.
معلمی در گفتوگو با ایرنا نیز مسائل زیرساختی شهرک صنعتی نظیر آسفالت، خدمات زیربنایی همچون برق و جاده را از دیگر مشکلات واحدهای تولیدی و صنعتگران تربت حیدریه برشمرد و گفت: ۷۰ درصد مشکلات صنایع تربتحیدریه در دست مدیران محلی و قابل رفع است. اما موضوعاتی همچون سود بالای تسهیلات بانکی، تامین سرمایه در گردش و روان سازی قوانین و مقررات در اختیار دستگاههای بالادستی است که جا دارد به طور جدیتری مورد توجه قرار گیرد و کارسازی شود.
وجود مشکلات فراوان
رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت تربت حیدریه نیز با تایید مشکلات مطرح شده، گفت: به دنبال رفع نواقص شهرکهای صنعتی شهرستان هستیم، اما به دلیل انباشت مشکلات از سالهای دور تاکنون نمیتوان در مدت زمان کوتاهی همه آنها را برطرف کرد. محمدرضا ملکی افزود: ستاد تسهیل موانع رفع تولید و کمیسیون حل اختلاف و حمایت قضایی تربت حیدریه به عنوان دو کارگروه قوی در یک سال گذشته تصمیمات خوبی برای رفع مشکلات و چالش های صنعتگران شهرستان گرفتهاند. در همین هفته های اخیر نیز از طریق برگزاری چندین نشست عمومی با صاحبان صنایع، معادن و تجار منطقه، راهکارهای خوبی برای برون رفت از شرایط موجود اتخاذ و مصوب شده است. وی اضافه کرد: بدون احتساب واحدهای تولیدی که پروانه بهره برداری آن ها از سوی دیگر دستگاه ها صادر شده است، هم اکنون ۱۱۷ واحد صنعتی با کسب مجوز از اداره صنعت، معدن و تجارت تربت حیدریه در سطح منطقه فعالیت دارند.