
گزارش
تعداد بازدید : 19
خشکسالی دریاچه بزنگان تهدیدی جدی برای حیات وحش!
سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شهرستان سرخس: اثر ملی دریاچه بزنگان سرخس به دلیل تداوم پدیده خشکسالی این روزها حال و روز خوشی ندارد

دریاچه بزنگان در شمال شرقی کشورمان قرار دارد که جزو بزرگترین دریاچه های زیبا و دیدنی طبیعی به شمار می رود و برجستهترین ویژگی این دریاچه ، این است که زیستگاه پرندگان مهاجر و انواع آبزیان محسوب میشود. دریاچه بزنگان در سال 1385 بر اساس مصوبه شماره 275 شورای عالی حفاظت محیط زیست، به عنوان اولین اثر طبیعی ملی خراسان رضوی ثبت شده است. این دریاچه واقع در یک کیلومتری جاده روستایی بزنگان و ۷۰ کیلومتری شهر سرخس به عنوان تنها اثر ملی - طبیعی خراسان رضوی ، با زیباییهای فراوان به عنوان نگین طبیعت این خطه همچنان درخشان است. این دریاچه طبیعی از چشمهها، سیلاب رودهای اطراف و آب باران تغذیه میشود و محل زندگی جانوران مختلف از جمله پستانداران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان است. این دریاچه محل مناسبی برای مهاجرت پرندگان مهاجر است که بیشتر پرندگان از حوزه شمال و سیبری به این منطقه مهاجرت میکنند. اما متاسفانه خشکسالیهای متوالی و پیدرپی سالهای گذشته و از سویی کاهش چشمگیر بارندگیها به یکی از مهمترین تهدیدات برای دریاچه بزنگان تبدیل شده و آب آن بسیار کاهش یافته است که سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شهرستان سرخس در این باره معتقد است که خشکسالی دریاچه بزنگان تهدیدی جدی برای جمعیت حیات وحش منطقه محسوب میشود که با ادامه روند خشکسالی، وضعیت این دریاچه بحرانی خواهد شد.
حال و روز خوشی ندارد

سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شهرستان سرخس با بیان این که اثر ملی دریاچه بزنگان سرخس به دلیل تداوم پدیده خشکسالی این روزها حال و روز خوشی ندارد و برای رهایی از نابودی و خشکیدن نیازمند همکاری و همراهی جامعه محلی و نیز مسئولان و دوستداران محیط زیست است، می گوید: خشکسالی فشار زیادی به زیست بوم منطقه وارد کرده است. با وجود خشکسالیهای شدید و نبود پوشش گیاهی برای تغذیه جانوران از جمله آهو، قوچ و میش اوریال خوشبختانه با تدابیر اتخاذ شده، سعی شده جمعیت حیات وحش شهرستان در مناطق تحت مدیریت شهرستان کاهش نداشته باشد. وی بیان کرد: خوشبختانه تاکنون اعتباراتی برای حفاظت و احیای دریاچه بزنگان اختصاص یافته است که البته میطلبد با توجه به اهمیت این تالاب افزایش یابد.
محمد ملتجی در گفت و گو با ایسنا می افزاید: در شهرستان سرخس دریاچه بزنگان به عنوان اثر طبیعی ملی و مناطق حفاظت شده تخت سلطان، جنگل خواجه، کوه بزنگان، گرزمی، رودخانه حفاظت شده کشف رود، رودخانه حفاظت شده تجن و منطقه شکار و صید ممنوع مرزی جزو مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست هستند. وی تصریح می کند: سازمان حفاظت محیط زیست با هدف حفظ و بهره وری معقول از این پدیده طبیعی و نگهداری اصالت و تعادل اکولوژیکی آن، برنامههایی را طی یک سال گذشته اجرا کرد که موجب بهبود وضعیت این اثر ملی طبیعی شد.
سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شهرستان سرخس در ادامه اظهار می کند: خشکسالی دریاچه بزنگان تهدیدی جدی برای جمعیت حیات وحش منطقه محسوب میشود. محمد ملتجی با بیان این که دریاچه بزنگان بزرگترین دریاچه طبیعی در شمال شرقی ایران و تنها آبگیر طبیعی در خراسان رضوی است، خاطرنشان می کند: این دریاچه طبیعی از چشمهها، سیلاب رودهای اطراف و آب باران تغذیه میشود و محل زندگی جانوران مختلف از جمله پستانداران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان است. وی از شغال، گرگ، روباه معمولی، خارپشت گوش دراز، پایکا (خرگوشموش)، خرگوش، تشی، گراز، گربه جنگلی و گربه وحشی به عنوان مهمترین پستانداران موجود در این ناحیه نام برد.
وی همچنین تصریح کرد: پرندگان تالاب نیز به دو دسته ساکن و مهاجر تقسیم میشوند؛ در این میان پرندگان مهاجر خود به سه دسته مهاجران عبوری، زمستان گذرانها و جوجهآورها تقسیم میشوند که مهمترین آنها شامل خوتکا، اردک سرسبز، آنقوت، حواصیل، تنجه، مرغابی سانان و اگرت می شود که بیشتر در فصول سرد سال این منطقه را انتخاب و مجدد دریاچه را ترک و مهاجرت میکنند.
تهدید خشک شدن تالاب
وی با اشاره به این که همزمان با فصل بهار بیشتر پرندگان جوجهآور به این منطقه مهاجرت میکنند، تصریح می کند: بزنگان تنها دریاچه طبیعی خراسان رضوی است. بیشتر پرندگان از حوزه شمال و سیبری به این منطقه مهاجرت میکنند.
وی ادامه داد: شهرستان سرخس به دلیل وجود رودخانه و تالاب تجن از یک سمت و دریاچه بزنگان از سمت دیگر و با توجه به اینکه در کل خراسان رضوی پایین ترین سطح ممکن از سطح دریا را دارد و محل آبریز تمامی رودخانههایی است که به این منطقه میآید، محل مناسبی برای مهاجرت پرندگان مهاجر است. وی گفت: در گذشته این تالاب و دریاچه آب بسیار زیادی داشت و پرندگان بسیاری به این منطقه میآمدند.
وی با اظهار نگرانی از این که کاهش بارندگیها و برداشت بیرویه از سفرههای زیرزمینی این تالاب را در معرض تهدید و خشک شدن قرار داده است، افزود: خشکسالیهای متوالی و پی در پی سالهای گذشته و از سویی کاهش چشمگیر بارندگیها به یکی از مهمترین تهدیدات برای دریاچه بزنگان تبدیل شده و آب آن بسیار کاهش یافته است. ملتجی با اشاره به این که در این زمینه اقدامات بسیار خوبی توسط اداره حفاظت محیط زیست با همکاری اداره کل انجام شده است، گفت: انتقال آب مازاد کشاورزی از طریق لولهگذاری به این دریاچه، ساخت دیوار ساحلی و هدایت سیلابها به دریاچه از جمله اقدامات مهمی بوده که به منظور حفاظت از دریاچه بزنگان انجام شده است.
وی خاطرنشان کرد: اگرچه خشکسالی دریاچه بزنگان را تهدید میکند، اما با تمهیداتی که اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی اندیشیده است و با پشتکار همکارانم در شهرستان تمام تلاش خود را برای حفاظت از آن به کار گرفتهایم.
وی افزود: خشکسالی سبب کاهش توان مقاومت دریاچه در مقابل پدیدههای طبیعی شده است؛ از این رو میطلبد تمامی متولیان تلاش خود را برای حفاظت از آن به کار ببرند. در صورت بازگرداندن بزنگان به سالهای گذشته و پر آب میتوانیم تأثیر آن را در محیط زیست مشاهده کنیم.