
گزارش میدانی خراسان از بازار محصول گرمایشی که توزیع و فروش آن دارای ابهاماتی است
تعداد بازدید : 41
زیر و بم بازار بخاری های ژاپنی

هانیه غلامی/ «این بخاریها از دبی، افغانستان و پاکستان به صورت قاچاق وارد کشور میشود؛ همۀ این بخاریها دست دوم هستند، باید حواست را جمع کنی تا بتوانی یکی از سالمترینهایش را بخری» این را فروشنده یکی از فروشگاههای لوازم خانگی میگفت و تأکید میکرد بخاری های ژاپنی که از دبی آورده میشوند کمتر کار کردهاند و برای خرید مناسبتر هستند.
به گزارش خراسان رضوی، بعد از این که به چند فروشگاه لوازم خانگی رفتم و سراغ بخاریهای بدون دودکش یا به عبارتی بخاریهای ژاپنی را گرفتم، آدرس یکی از خیابانهای شهر را به من دادند که آن جا به راحتی میتوان بخاری ژاپنی پیدا کرد و خرید، به آن جا رفتم در آن خیابان تعداد زیادی فروشگاههای لوازم خانگی وجود داشت.
بخاری ژاپنی از پاکستان میآید
هوا سرد بود و من هم دلتنگ بخاری منزل شده بودم با این حال به دنبال بخاری دیگری در طول خیابان به راه افتادم جلوی چند مغازه ایستادم و پرسیدم: شما بخاری ژاپنی دارید؟ پسر نوجوانی که شاگرد یکی از مغازهها بود گفت: «کمی جلوتر که بروی، آن مغازه بعد از کوچه دارد» وقتی به جایی که اشاره کرد رسیدم بر عکس تصورم از جایی که ممکن است کالای قاچاق را پنهانی و در خفا بفروشند این فروشگاه شیک و بزرگ پر بود از وسایل منزل، وارد که شدم صاحب مغازه جلو آمد و پرسید: «میتوانم کمک کنم؟» به 4-5 بخاری ژاپنی که در قسمت جلویی مغازه گذاشته شده بود، اشاره کردم و گفتم: میخواهم بخاری ژاپنی بخرم، ولی دغدغه دارم که حتما اصل باشد و سالم.
صاحب مغازه گفت: «بخاری ژاپنی که غیراصل ندارد اینها را از پاکستان برای ما میآورند» قیمتش را پرسیدم که جواب داد: «اگر برای 30 -40 متر میخواهید باید این بزرگتر را بردارید و قیمتش هم 6 میلیون تومان است» هنوز حرفش تمام نشده بود که فروشنده دوم که به نظر میرسید شریکش باشد دنبالۀ حرف را گرفت و گفت: «در این بازار فقط ما از این بخاری داریم هر جای دیگر هم بپرسی مجبور میشوی برگردی پیش خودمان، بقیه هم داشته باشند میآیند از ما میبرند. من به او 6 میلیون میدهم و او به شما 6 میلیون و 600 هزار تومان.» با تردید به فروشنده دوم نگاه کردم اما او همچنان به حرف زدن ادامه داد: «این بخاریهایی که برای ما آمده با دلار 27 هزار تومان است مسلما جنس جدید که بیاید قیمتش خیلی بیشتر از این خواهد بود.» تشکر کردم و از مغازه خارج شدم و وارد مرکز خریدی در همان نزدیکی شدم، وقتی از چند مغازه سراغ بخاری ژاپنی را گرفتم همه به اتفاق اسم یک فرد مشخص را میگفتند و یکی از فروشندهها من را به مغازه او راهنمایی کرد آن جا که رسیدیم مرد جوان صاحب مغازه گفت: «یک بخاری باقیمانده بود که فرستادم آن طرف» اما توصیه کرد برای خرید به انتهای همان خیابان بروم و گفت: آن جا تعداد زیادی از این بخاریها برای فروش است. به سمت خروجی مرکز خرید در حرکت بودم که یکی از مغازهداران صدایم زد و گفت: «این بخاریها از دبی، افغانستان و پاکستان به صورت قاچاق وارد کشور میشود؛ همۀ این بخاریها دست دوم هستند، باید حواست را جمع کنی تا بتوانی یکی از سالمترینهایش را بخری، اکثرا آنهایی که از دبی میآید کمتر کار کرده است و بهتر است» بعد هم شمارهای از یکی از آشنایانش را به من داد و گفت: «این فرد خیلی وقت است در کار فروش بخاریهای ژاپنی است، تماس بگیر و بگو از طرف من هستی، یکی از خوبهایش را میتوانی بخری، آشنای من تا 3 سال هم ضمانت میدهد».
به اسم تعمیر به کام فروش
از مرکز خرید خارج شدم و به انتهای همان خیابان رفتم هر چه جلوتر میرفتم واژۀ بخاری ژاپنی بیشتر تکرار میشد، اما با این تفاوت که سر در این مغازهها عنوان تعمیر بخاری ژاپنی نصب شده بود. جلوی یک مغازه کوچک ایستادم و پرسیدم: شما فروش هم دارید در پاسخ گفت: «در این موقع سال برای فروش ندارم، ولی اگر می خواهی بخری در بازار زیاد است، منتها به چند چیز توجه کن، از جمله تاریخ ساخت که خیلی قدیمی نباشد، رنگ نشده باشد، صدایش بلند نباشد» و در ادامه گفت: «می دانی که این بخاریها قاچاق است و استاندارد نیست خودت باید دقت کنی، سقف قیمتش هم تا 5 میلیون خوب است.» به او گفتم من شنیدهام که بعضی پشتش را باز میکنند از کجا بدانم این طور نبوده؟ یا اصلا ضمانتهایی که فروشندهها میکنند قابل اعتماد است؟ در جواب گفت: «معلوم است که باز میشود قبل از فروش باید سرویس شود و هیچ تضمینی هم نیست کسی نمیتواند چیزی را تضمین کند.» جلوتر رفتم و مغازههای بیشتری را با عنوان تعمیرگاه بخاری دیدم ولی در این بین چشمم به مغازۀ بزرگی افتاد که بیش از 20 بخاری ژاپنی پشت ویترینش گذاشته بود. وارد مغازه که شدم پرسیدم شما فقط کار تعمیر انجام میدهید؟ صاحب مغازه در حالی که مشغول باز کردن یکی از بخاریها بود جواب داد: «نه فروش هم داریم» از او قیمت یک بخاری 8هزار را سوال کردم که در پاسخ گفت: از 7 میلیون تا 10 میلیون قیمتش متفاوت است.
فروش در فضای مجازی
بعد از این بازدید میدانی سری هم به فضای مجازی زدم. پیدا کردن بخاری ژاپنی بسیار راحت بود و از طرفی قیمتهای بعضی از آنها بسیار پایینتر که البته متوجه شدم این تفاوت قیمتها به دلیل میزان کارکرد این بخاریهاست و بخاریهای قدیمیتر که در خارج از ایران بیشتر استفاده می شوند قیمت پایینتری دارند.
دور زدن قانون با ترفند امانتداری
معاون بازرسی اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان گفت: این نوع بخاریها مجرای قانونی برای واردات ندارد و مشمول قاچاق است، متأسفانه بعضی از واحدهای صنفی که تعمیراتی هم دارند با استفاده از این ترفند که این کالا متعلق به فرد دیگری است و صرفا برای تعمیر آورده است، آن ها را می فروشند. بیاتی خاطر نشان کرد: ما در سال گذشته پروندههای متعددی در این بخش تنظیم کردهایم و به تعزیرات فرستادیم اما در روند رسیدگی فرد با آوردن چند نفر به عنوان صاحب کالا مدعی میشوند که کالا امانت بود در نتیجه پروندهها تبرئه شد و این از علتهایی است که برخورد با اینها و دادن حکم و ضبط به وجود نیامده و الان زیاد شده است ولی اگر در قالب فروشگاه لوازم خانه باشد حتما اقدام می شود.
کالای قاچاق مورد تایید ما نیست
رئیس اتحادیه لوازم خانگی در پاسخ به چرایی فروش این بخاری به عنوان کالای قاچاق گفت: این کالا به میزان کم در فروشگاهها است چون کالاهایی مثل بخاری که با گاز سر و کار دارد باید استاندارد باشد و چون این کالاها قاچاق است و استاندارد نیست مورد تایید ما نیست.ابن الرضا افزود: فروش این نوع بخاریها اکثرا در فروشگاههایی اتفاق میافتد که مجوز اتحادیه را ندارند و نظارتی بر آنها وجود ندارد.
وی معتقد بود فروش این بخاریها بیشتر در فضای مجازی اتفاق میافتد، با این حال اگر مورد فروشی در فروشگاههای لوازم خانگی رویت شود اخطار داده میشود و اگر رعایت نکنند ممکن است تا پلمب فروشگاه هم پیش رود. ابن الرضا به این موضوع نیز اشاره کرد که درباره فروش بخاریهای ژاپنی در مراکز فروش لوازم خانگی هر چند کم ولی گزارش هایی داشتهاند.به فروش بخاریهای ژاپنی در ذیل پوشش تعمیرگاه اشاره کردم و پرسیدم در چنین مواقعی آیا اتحادیه میتواند کاری کند؟ که ابن الرضا در پاسخ گفت: اگر تعمیرگاهی به فروش کالا اقدام کند، مرتکب تداخل صنفی شده است و این مورد نیز میتواند پلمب شود با این حال وقتی عنوان مغازهای کار خدماتی در قالب تعمیر باشد بازرسان ما نمیتوانند به آن مراجعه کنند.
کالای دست دوم و قاچاق شامل استاندارد نیست
عرفانی، کارشناس مسئول حوزه مکانیک اداره کل استاندارد استان درباره بخاریهای ژاپنی گفت: کالاهایی که دست دوم و قاچاق است شامل استاندارد نمیشود و استاندارد در این زمینه اظهارنظری نمیکند. از عرفانی پرسیدم برای کالاهایی مانند بخاری در صورتی که بنا باشد ذیل استاندارد باشند چه دستورالعملی برای تأیید آنها وجود دارد؟ وی در پاسخ گفت: بخاریها دو آزمون عملکردی و مصرف انرژی دارد، آزمون عملکردی درباره میزان co co2 بسیار مهم است در واقع میزان گازهای سمی که متصاعد میکنند و حدود 70 مورد برای بررسی دارد.