محمد حسام مسلمی/ روز گذشته در حالی برف نسبتا شدیدی در مشهد بارید که از این برف و میزان بارش آن  یا حتی هشدار درباره آن در اطلاعیه های روزهای قبل هواشناسی استان خبری نبود و عملا برف مشهد، هواشناسی را غافلگیر کرد. در این میان اگر چه بارش برف باعث خوشحالی بسیاری از مردم شد اما   هشدار ندادن هواشناسی قبل از آن و آماده نبودن برخی شهروندان برای مواجهه با این شرایط نیز مشکلاتی را برای آنان پدید آورد. آخرین هشداری که هواشناسی استان قبل از روز یک شنبه منتشر کرده بود، مربوط به 7 آذر ماه بود که در آن نه تنها از بارش برف در روز یک شنبه خبری نبود بلکه وضعیت هوای مشهد در این روز را پایدار با احتمال افزایش آلاینده ها پیش بینی کرده بود! در بخشی از این اطلاعیه آمده بود:«از یک شنبه هفته آینده (روز گذشته) با توجه به پایداری جو و احتمال گسترش لایه اینورژن (وارونگی دما) روند افزایش آلاینده‌های جوی را در شهرهای بزرگ و صنعتی استان نیز شاهد هستیم!» البته بارش برف در این اطلاعیه پیش بینی شده بود اما برای روزهای پنج شنبه، جمعه و احتمالا شنبه!  آن طور که اثمری کارشناس مرکز پیش‌بینی هواشناسی استان به خبرنگار ما می گوید: «انتظار نمی رفت مشهد با این میزان بارش برف روبه رو شود!» حتی وی اعلام کرد میزان بارش برف در برخی از شهرستان ها مثل قوچان و درگز که مناطق کوهستانی استان هستند، صفر بود و در شهر مشهد که انتظار چنین بارشی را نداشتیم این اتفاق برعکس شد! به هر حال خطا در پیش بینی پدیده های جوی موضوعی نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت و چه بسا پدیده های طبیعی مثل توفان، سیل و برف سنگین و... اگر به درستی برای مردم پیش بینی نشود، خسارت های جبران ناپذیری را وارد خواهد کرد، نمونه های غافلگیری مردم از پدیده های طبیعی را نیز تجربه کرده ایم، خرداد ماه امسال که توفان سهمگینی مشهد را درنوردید، بار دیگر این موضوع را در اذهان زنده کرد که برای پیش بینی ناگهانی پدیده هایی همچون توفان چرا هشدارهای لازم داده نشده است! پاسخ به این پرسش را می توان در گفته های اثمری کارشناس مرکز پیش‌بینی هواشناسی استان در گفت و گو با «خراسان رضوی» پیدا کرد که وی نبود ایستگاه رادار هواشناسی را دلیل بروز مشکل در پیش بینی های کوتاه مدت دانسته است. بیش از 15 سال است که از راه اندازی ایستگاه رادار هواشناسی در منطقه خواجه مراد مشهد سخن گفته می شود و آن طور که رئیس مرکز پیش بینی هواشناسی استان گفته، با این که جانمایی و برخی از زیر ساخت ها مثل تامین برق و ساخت جاده هم انجام شده،هنوز خبری از راه اندازی آن نیست و علت آن هم نبود بودجه و اعتبار است.

باز هم پای اعتبارات در میان است!

رئیس مرکز پیش بینی هواشناسی استان در گفت و گو با «خراسان رضوی» درباره به نتیجه نرسیدن راه اندازی ایستگاه رادار هواشناسی می گوید: به هر حال ساخت رادار هواشناسی به اعتبار نیاز دارد که باید از طریق بودجه های استانی تامین شود ، تا جایی که بودجه در اختیار ما گذاشتند توانستیم برای تامین برق و ایجاد جاده دسترسی اقدام کنیم، اگر بتوانیم ساختمان رادار را بسازیم، بر اساس هماهنگی هایی که با سازمان هواشناسی کشور شده، خرید رادار از سوی این سازمان انجام می شود که بیش از 20  تا 30 میلیارد تومان هزینه تامین رادار است.

گلایه از بودجه های اندک

قائنی پور با بیان این که میزان بودجه ای که برای زیر ساخت های رادار در مشهد تخصیص یافته، خیلی پایین است تصریح می کند: هر چند امسال اعتباری که برای تامین زیر ساخت های رادار هواشناسی در نظر گرفتند،آن قدر کم است که بیان شدنی نیست و عددی نیست که ما بخواهیم با آن پروژه را به پایان برسانیم. وی می گوید: برای تامین زیر ساخت ایستگاه رادار هواشناسی 10 میلیارد تومان اعتبار نیاز است، هم اکنون وضعیت بودجه استان هم به نحوی است که بیش از 30 درصد نمی توانند کمک کنند، ما هم به مسئولان استانی حق می دهیم اما پیگیر هستند که بودجه ایستگاه از راه های دیگر تامین شود. وی در پاسخ  به این سوال که در باره تامین بودجه نتیجه جلسات با مقامات استانی چه بوده است؟ می افزاید: جلساتی را با مدیریت بحران استانداری و برخی از ادارات مثل شهرداری داشتیم که پیگیر هستند ، به هر حال رادار وقتی نصب شود صحت پیش بینی های کوتاه مدت را بالا می برد ، ما نباید در پیش بینی های شش ساعته خطا داشته باشیم، با نبود رادار سیستم هوای هواشناسی روی نقشه ها نشان داده نمی شود و پیش بینی پدیده های ناگهانی به رادار نیاز دارد.

چند بار رادار تامین شد اما زیر ساخت نصب آن را نداشتیم!

رئیس مرکز پیش بینی هواشناسی استان همچنین در پاسخ به این سوال که چرا ایستگاه رادار در استان هایی همچون تهران، اصفهان و تبریز نصب شده اما در مشهد این اتفاق نیفتاده است می گوید: سیاست سازمان هواشناسی کشور این است که غرب کشور تجهیز شود چرا که سیستم های هواشناسی از مسیر غرب وارد کشور می شود ، برای استان خراسان رضوی یکی دو بار رادار تامین شد اما زیر ساخت نصب رادار را نداریم که باید با بودجه استانی تامین شود. وی به مزیت راه اندازی ایستگاه رادار اشاره می کند و می افزاید:   راه اندازی ایستگاه رادار در مشهد که یکی از نیازهاست، افزون بر اعلام اطلاعات دقیق پیش از وقوع پدیده‌های جوی، می‌تواند به تصمیم گیری درست و مدیریت اوضاع نیز کمک کند.

تاکید استاندار بر نصب رادار هواشناسی در  استان

قائنی پور با بیان این که در شرق کشور هیچ گونه رادار هواشناسی نصب نشده است تصریح می کند: از خراسان رضوی تا سیستان و بلوچستان هیچ گونه رادار هواشناسی نصب نشده است و این قسمت از   کشور باید ایستگاه هواشناسی داشته باشد و جزو ملزومات است. استاندار خراسان رضوی نیز برای  این موضوع اهمیت ویژه ای قائل  است و تلاش می کند که بودجه زیر ساخت رادار تامین شود.

در ادامه برای پیگیری موضوع تامین اعتبار احداث ایستگاه رادار هواشناسی با نجات، مدیرکل مدیریت بحران استانداری نیز تماس گرفتیم که وی پاسخی به تماس های خبرنگار ما نداد.

توجیه عجیب هواشناسی درباره پیش بینی نکردن برف مشهد

رئیس مرکز پیش بینی هواشناسی استان در پاسخ به این سوال که چرا بارش برف روز یک شنبه مشهد از سوی هواشناسی پیش بینی و درباره آن هشدار داده نشده بود،در توجیهی عجیب می گوید: سه سانتی متر بارش برف در این فصل چیز زیادی نیست! به هر حال ما پیش بینی می کنیم در شرایط بحرانی که چند سال پیش قرار بود تا 30 سانت بارش برف داشته باشیم هشدار صادر کنیم ولی بارش برف در این فصل یک چیز طبیعی است و نیاز نیست هشدار جداگانه صادر کنیم! هر چند که ما هشدار صادر کردیم که بارش برف داریم.

این اظهارات قائنی پور در حالی مطرح می شود که تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت 15:30 روز یک شنبه) میزان بارش برف در ایستگاه هواشناسی فرودگاه مشهد به 10 سانتی متر رسیده بود و بارش همچنان ادامه دارد.