کمبود بذر و نبود صنایع تبدیلی مشکلات اصلی قطب تولید سیب زمینی استان
شهرستان تربت حیدریه به عنوان قطب تولید سیب زمینی در استان، با دو معضل اصلی کمبود بذر باکیفیت و نیز نبود صنایع تبدیلی و فراوری سیب زمینی و خامفروشی آن مواجه است.
به گزارش ایرنا، شهرستان تربت حیدریه از دیرباز قطب کشاورزی خراسان رضوی بوده است؛ به طوری که در تولید برخی محصولات راهبردی و ارزآور همچون گندم، زعفران، چغندرقند، سیب زمینی، کلزا و حتی گوشت و لبنیات، بخش قابل ملاحظهای از نیاز مصرفی منطقه را تامین میکند.
با وجود توانمندیهای تربت حیدریه در تولید انواع محصولات کشاورزی، کشاورزان شهرستان با برخی چالش ها مواجهند و در این بین سیبزمینیکاران منطقه برای افزایش کمی و کیفی تولید خود و غلبه بر مشکلات، چشم انتظار افزایش حمایت مسئولان هستند.
بر اساس آخرین دادههای آماری جهاد کشاورزی تربتحیدریه، سطح زیرکشت سیبزمینی در این شهرستان هزار و ۶۵۰ هکتار و میانگین تولید مازاد بر مصرف کشاورزان درهر سال حدود ۷۰ هزار تن است و بهترین گونههای سیبزمینی استان خراسان رضوی و حتی کشور در تربت حیدریه کشت و دستکم به ۶ استان کشور صادر میشود.
کمبود بذر باکیفیت
یکی از کشاورزان تربتحیدریه در این باره گفت: کمبود بذر باکیفیت و استاندارد، از جمله چالشهای سیبزمینیکاران شهرستان است.
امین شرکت افزود: بذر مادر سیبزمینی منشأ وارداتی دارد و برخی موسسات داخلی به تکثیر آن مشغول هستند؛ ولی هماکنون تمرکز اصلی اغلب این شرکتها روی تولید دو بذر «اگریا» و «فونتانه» است که از رده خارج شدهاند و متناسب با کشت نوین نیستند.
وی ادامه داد: انتظار میرود بذرهای مرغوب صنعتی از اروپا وارد شود. «جلگه رخ» از توابع تربتحیدریه با بهرهمندی از آب کافی و خاک بسیار حاصلخیز، مستعد ایجاد مزارع الگویی سیبزمینی و افزایش کمی و کیفی این محصول در سطح کشور است.
یک کشاورز از اهالی جلگه رخ تربت حیدریه نیز به خبرنگار ایرنا گفت: بذر، به عنوان مهمترین نهاده کشاورزی و اساسیترین ابزار تولید کیفی، نقش مهمی در افزایش و پایداری تولید و حفظ و توسعه ارقام متناسب با شرایط آب و هوایی دارد.
علی سالاری افزود: این موضوع از آنجا حائز اهمیت بیشتر است که گاهی اوقات بذر نامرغوب، ثمره چندماه تلاش کشاورزان را به باد میدهد و جا دارد برای این دغدغه کشاورزان چاره اساسی اندیشیده شود.
عبدالرضا خزاعی از دیگر کشاورزان تربت حیدریه در گفتوگو با خبرنگار ایرنا، ضمن یادآوری احتمال اختصاص بخشی از آب جلگه رخ به صنایع منطقه گفت: انتظار میرود منابع آبی جلگه رخ صرفا به بخش کشاورزی اختصاص یابد تا چالشی برای سیبزمینیکاران ایجاد نشود.
نبود صنایع تبدیلی و فراوری سیب زمینی
دست اندرکاران مرتبط معتقدند عواملی همچون ذائقه ایرانیان، سبک زندگی و بهره بالای بانکی باعث شده است صنایع تبدیلی در برخی مناطق همچون تربت حیدریه رشد نکند که این موضوع بر درآمد سرانه روستاییان و کشاورزان اثر منفی می گذارد.
یک استاد دانشگاه تربتحیدریه در این باره گفت: ذائقه غذایی و سبک زندگی ایرانیان در شهرهای کوچک با مراکز استانها و پایتخت متفاوت است؛ به عنوان مثال در شهرهای بزرگ به دلیل عوامل مختلف همچون مشغله زیاد به جای استفاده از سیبزمینی، موارد جایگزین همچون فرنچفرایز (سیبزمینی نیمپز) کاربردیتر است ولی در شهرهای کوچک خراسان رضوی شرایط متفاوت است.
دکتر حسن فیضی افزود: طبیعی است که در چنین شرایطی، صنایع تبدیلی و فراوری محصولات کشاورزی همچون سیب زمینی در شهرهایی نظیر تربت حیدریه فاقد توجیه اقتصادی و بازار مصرف مناسب است.
سرمایهگذاری در فراوری سیبزمینی در شهرستان توجیه اقتصادی ندارد
یکی دیگر از کشاورزان تربت حیدریه هم اظهار کرد: اکنون سرمایهگذاری برای فراوری سیبزمینی دستکم به ۵۰۰ میلیارد تومان هزینه نیاز دارد که حتی اگر بانکها راضی به ارائه تسهیلات هم باشند، بازهم در شهرستانهایی همچون تربتحیدریه توجیه اقتصادی ندارد.
عباس شرکت افزود: برای رونق گرفتن صنایع تبدیلی در شهرستانها نیازمند پرداخت تسهیلات کمبهره به کشاورزان هستیم تا توجیه اقتصادی را افزایش دهد و به طور طبیعی در چنین شرایطی می توان به ارزش افزوده و افزایش سرانه درآمدی روستاییان و تولیدکنندگان و به تبع آن رشد مشاغل پایدار امیدوار بود.یکی دیگر از کشاورزان تربت حیدریه نیز با بیان اظهارات مشابه گفت: در شرایط کنونی فقط با سیاست های حمایتی می توان به رشد کمی و کیفی محصول سیب زمینی در این شهرستان کمک کرد که در این زمینه مهمترین نقش را دولت و به طور مشخص نهادهای مسئول همچون جهاد کشاورزی ایفا می کنند.
عبدالرضا خزاعی افزود: رشد صنایع مرتبط و تکمیلی و تولید محصولات کاربردی همچون آرد سیبزمینی، ارزش افزوده زیادی را نصیب کشاورزان می کند.مدیر جهاد کشاورزی تربتحیدریه نیز با تایید برخی مشکلات کشاورزان به ویژه سیبزمینیکاران تربت حیدریه گفت: وزارت جهاد کشاورزی به نمایندگی از دولت حمایت های لازم را از کشاورزان به عمل می آورد؛ اما با وجود این، ارتقای شرایط موجود به ویژه کاهش نرخ تسهیلات بانکی و افزایش یارانه های تولید، موجب تحول آفرینی اساسی در این بخش می شود که در این باره حمایت مسئولان و دستگاههای بالادستی در سطح تمام قوا به ویژه قوه مجریه و مقننه لازم است.حسین محمدی افزود: هم اکنون اداره جهاد کشاورزی تربت حیدریه با اختصاص زمین در شهرک های صنعتی و حمایت از کارآفرینان میکوشد به توسعه صنایع تبدیلی کمک کند.
وی ادامه داد: همیاری نهادهای مسئول و همچنین همکاری بیش از پیش قوای مقننه و مجریه در بسترسازی و وضع قوانین مناسب می تواند به هم افزایی منجر شود و زمینه بهتری را برای رشد کمی و کیفی در کشاورزی و به طور مشخص برای سیب زمینی کاران فراهم آورد.