36 هزار هکتار اراضی آزاد فیروزه محیط بان ندارد!
مسئول اداره زیستگاه ها و امور مناطق حفاظت از محیط زیست استان: پیگیر هستیم که ظرف یکی دو سال آینده یک محیط بان برای فیروزه جذب کنیم
گلستانی، ترسول/ شهرستان فیروزه با زیستگاه های حیات وحش، عرصه های طبیعی، گونه های گیاهی نادر، چشم اندازهای زیبا و مناطق بکری که دارد، متاسفانه فاقد پاسگاه محیط بانی و نیروی محیط بان است و پیگیری ها برای قرار گرفتن این مناطق در فهرست مناطق حفاظت شده استان تاکنون ناموفق بوده است.
به گزارش خراسان رضوی، ثبت فیروزه در فهرست مناطق حفاظت شده منوط به تایید وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت است که به دلیل وجود تعارضاتی مانند معادن و اراضی کشاورزی، محدودیت اراضی ملی، وضعیت توپوگرافی، پوشش گیاهی و منابع آبی تاکنون به سرانجام نرسیده و موجب شده تا این منطقه با مساحت 26 هزار هکتار که باید به آن حریم حفاظتی درخت کهنسال فیروزه با مساحت 10 هکتار را هم اضافه کرد، هنوز محیط بان نداشته باشد و در بسیاری از ضروریات کارش لنگ باشد.
فیروزه بدون محیط بان
در این باره با رئیس نمایندگی حفاظت از محیط زیست شهرستان فیروزه گفت و گو می کنیم. جوان بخت به خبرنگار خراسان رضوی می گوید: در شهرستان فیروزه عرصه های طبیعی، مناظر و چشم اندازهای زیبایی وجود دارند که به عنوان مناطق آزاد و تفرجگاهی استفاده و البته زیستگاه انواع حیات وحش نیز محسوب می شوند. از جمله این مکان ها سد بار، انجیر زو سلیمانی، ارتفاعات و مناطق ییلاقی روستاهای سلیمانی، بتو، گرماب شاهزاده، فهنه، نسک، اردلان، کارجی و معدن فیروزه است. در این مناطق گونه های جانوری با ارزشی نظیر قوچ و میش اوریال، کفتار، گرگ، روباه، شغال، تشی، گراز، گربه وحشی، انواع پرندگان شکاری، انواع پرندگان آبزی و کنارآبزی و مهاجر ثبت شده است.
وی می افزاید: با همه این اوصاف به رغم تلاش هایی که برای ثبت فیروزه در فهرست مناطق چهارگانه شده است، تاکنون د راین زمینه موفق نبودیم، زیرا تعارضاتی مانند معادن، اراضی کشاورزی مردم، محدودیت اراضی ملی، وضعیت توپوگرافی، پوشش گیاهی و منابع آبی در منطقه داریم که نمی گذارد کار به سرانجام برسد.
جوان بخت درباره دیگر مشکلات این اداره می افزاید: ما دو نیرو داریم که شامل رئیس و کارشناس محیط زیست است و نیروی محیط بان نداریم، در این شرایط رئیس اداره به عنوان فرمانده یگان حفاظت شهرستان به تنهایی بار مسئولیت محیط بانان را به دوش می کشد. در چارت سازمانی پنج نیرو از جمله دو نیروی محیط بان تعریف شده است ولی متاسفانه به دلیل کمبود شدید منابع مالی و نیروی انسانی، سازمان محیط زیست کشور قادر به جذب و استخدام محیط بان به تعداد کافی در اغلب شهرستان ها از جمله فیروزه نیست و کلیه مناطق حفاظت شده، عرصه های طبیعی و زیستگاه های حیات وحش در معرض خطرات جدی هستند.
وی ادامه می دهد: بر اساس استانداردهای جهانی به ازای هر هزار هکتار مناطق تحت مدیریت، یک نیروی محیط بان پیش بینی شده در صورتی که در کشور ما در خوشبینانه ترین حالت هر محیط بان بیش از 13 برابر یعنی 13 هزار هکتار را کنترل می کند!
پس از 13 سال هنوز ملک اداره استیجاری است
رئیس نمایندگی محیط زیست شهرستان فیروزه همچنین به استیجاری بودن ملک اداره حفاظت از محیط زیست فیروزه اشاره می کند و می گوید: ۱۳ سال از تاسیس این اداره می گذرد اما همچنان ملک دولتی نداریم و ساختمان اداره استیجاری است که مشکلات عدیده ای را به وجود آورده و مانع خدمت رسانی مطلوب به جامعه هدف شده است. از طرفی هم متاسفانه با کمبود امکانات، تجهیزات موتوری و کمبود اعتبار مواجه هستیم.
فرماندار شهرستان فیروزه نیز درباره محیط زیست شهرستان و تامین نیروی محیط بان می گوید: اراضی منابع طبیعی شهرستان فیروزه ۶۸ هزار هکتار است که ۳ هزار هکتار آن را منطقه بیابانی دارای درختچه تاغ و بقیه را گونه های جانوری و گیاهی نادر و حفاظت شده در برگرفته و نیازمند حفاظت است.
حفاظت از محیط زیست فیروزه با کمک های مردمی
مهدی باغیشنی می افزاید: با توجه به تاغزارها و گونه های نادر جانوری موجود در این اراضی، برای جلوگیری از ورود قاچاقچیان تاغ، نیاز جدی به محیط بان در شهرستان داریم زیرا حفظ زیست جانوران به حفظ پوشش گیاهی منطقه گره خورده است. تاکنون مکاتبات و پیگیری های زیادی در این زمینه انجام شده ولی نتیجه ای نداشته است. هم اکنون با کمک نیروهای مردمی و ادارات دولتی پروژه هایی نظیر کمربند حفاظتی به صورت کانال و شیار احداث شده تا مانع خروج تاغ از شهرستان شویم.
گره وزارت صمت و جهاد کشاورزی بر حفظ محیط زیست فیروزه
در ادامه این گزارش، با مسئول اداره زیستگاه ها و امور مناطق حفاظت از محیط زیست استان گفت و گو می کنیم. حسن خواجوی می گوید: شهرستان فیروزه فعلا جزو مناطق آزادی است که حفاظت آن بر عهده ماست و مقررات صید و شکار را بر آن حاکم کرده ایم. ما روی دو منطقه از این شهرستان کار کرده ایم، یکی منطقه فیروزه و دیگری درخت کهن سالی که با عنوان اثر طبیعی ملی مدنظر است. برای ارتقای این مناطق و دریافت مصوبه شورای حفاظت از محیط زیست ، نیاز به اظهارنظر وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت جهاد کشاورزی داریم. حسن خواجوی ادامه می دهد: وزارت صمت به دلیل تعارضات و حقوق معادنی که از قبل در منطقه ایجاد شده یا در شرف ایجاد خواهد بود، پاسخ درستی تا این لحظه به ما نداده است. جهاد کشاورزی هم برای حق و حقوق دامداران این منطقه که پروانه چرا به آن ها داده شده، جواب مثبت نداده است.
وی می گوید: ما در این منطقه دو نیرو داریم برای اجرای مقررات صید و شکار و خدای ناخواسته این طور نیست که به مناطق آزاد فیروزه بی تفاوت باشیم. خواجوی تاکید می کند: به عنوان مثال حریم حفاظتی درخت کهن سال فیروزه حداقل شعاع 500 متری دارد اما اطراف این درخت پر از اراضی کشاورزی مردم است و اگر قرار باشد این درخت به عنوان اثر طبیعی معرفی بشود، دیگر مردم نمی توانند این جا کشاورزی کنند، بنابراین در این باره وزارت جهاد کشاورزی باید به ما پاسخ مثبت بدهد که بتوانیم جلوی کشت و کار را بگیریم.
هر 17 هزار هکتار اراضی، تحت مدیریت یک محیط بان
وی در خصوص قوانین مربوط به تعداد محیط بان مورد نیاز به ازای محیط های تحت حفاظت می گوید: استاندارد این است که در محیط های تحت مدیریت ما به ازای هر 3 هزار هکتار باید یک محیط بان داشته باشیم ولی ما در استان به ازای هر 17 هزار هکتار یک محیط بان داریم، در کل استان حدود یک میلیون و 50 هزار هکتار عرصه تحت مدیریت داریم که فیروزه از این ها مستثناست.
خواجوی در خصوص بدون محیط بان بودن 36 هزار هکتار اراضی آزاد فیروزه اظهار می کند: برای چارت فیروزه یک محیط بان دیده ایم که ظرف شاید یک یا دو سال آینده جذب بشود. هر سال سهمیه استخدامی داریم که فیروزه هم در اولویت ماست.
سالاری، مدیر روابط عمومی اداره کل حفاظت از محیط زیست خراسان رضوی نیز درباره استیجاری بودن ملک نمایندگی این اداره کل در فیروزه می گوید: بودجه محیط زیست متاسفانه خوب نیست و این مشکل سراسری است،
ان شاءا... ما بتوانیم بودجه خوبی دریافت کنیم و در فیروزه زمین یا ساختمانی بخریم. فعلا با وضعیت بودجه ای که داریم وضعیت همین است اما داریم کار را انجام می دهیم و لنگ نمی ماند.